PLAMY S Ł ONECZNE
Już od zamierzchłych czasów ludzi interesowała najważniejsza gwiazda oddziaływująca na człowieka. Inkowie utożsamiając Słońce z Bogiem, widzieli na jego twarzy plamki. Według Arystotelesa Słońce było ideałem. W tym samym czasie, pomiędzy 1610 a 1620 kilku astronomów zaobserwowało plamy na Słońcu. Byli to Galileusz, Fabricius, Harriot, Scheiner. Ten ostatni, jako ortodoksyjny katolik, nie chciał uznać, że portet Słońca może być czymkolwiek splamiony i dlatego postulował istnienie księżyców, które okresowo przechodziłyby na tle jego tarczy. Galileo zakładał, że są to twory na powierzchni Słońca, np. chmury, bo nic innego nie przychodziło mu do głowy.
CO TO JEST PLAMA SŁONECZNA? Widoczny ciemniejszy obszar na powierzchni Słońca (fotosfera), którego cechami są temperatura niższa niż temperatura otoczenia i silne pole magnetyczne.W obrębie palm słonecznych można wyróżnić dwie struktury: cień-ciemniejszy obszar i półcień- jaśniejszą obwódkę. Mimo jasności (temperatura ok K) kontrast z otoczeniem o temperaturze ok kelwinów powoduje, że plamy słoneczne wydają się mieć kolor czarny. Czas, życia plamy to od kilku dni do kilkunastu miesięcy.
Minimum Maundera Wykres przedstawia liczbę plam w kolejnych cyklach aktywności słonecznej z zaznaczonym minimum Maundera
- Pierwsze wzmianki o plamach słonecznych pochodzą z piątego wieku przed naszą erą, kiedy podczas wiosennych burz zjawisko to mogli dostrzec Chińscy obserwatorzy.
Liczba plam słonecznych jest wyznaczana od roku 1849, a oszacowano ją dla okresu od roku 1500 i wcześniejszego. Największe liczby dzienne plam stwierdzono podczas cyklu XIX, czyli pod koniec lat pięćdziesiątych.
CIEKAWOSTKI O PLAMACH S Ł ONECZNYCH
Plamy słoneczne pojawiają się parami, z przeciwstawną biegunowością magnetyczną składników. Nawet jeśli plama jest pojedyncza, towarzyszy jej obszar pola magnetycznego o przeciwnej biegunowości. Od cyklu do cyklu biegunowość plam słonecznych, przedniej i tylnej, zmienia się z układu północ/południe na południe/północ i z powrotem. Pary plam często rozbudowują swą strukturę, będąc potem obserwowane w grupach.
Szczyt aktywności Słońca występuje co 11 lat, wówczas na jego powierzchni powstaje bardzo dużo plam. W plamach co jakiś czas także dochodzi do eksplozji, czyli do wyrzutów materii i rozbłysków promieniowania rentgenowskiego o różnej sile, czym potężniejszy wybuch tym większe prawdopodobieństwo wystąpienia zorzy polarnej na Ziemi.
Monstrualne plamy powstały na Słońcu niezwykle szybko, bo w niecałe 48 godzin. Są tak duże, że mogłyby pomieścić sześć takich planet jak nasza.
Gigantyczne plamy są niezwykle niestabilne i mogą doprowadzić do rozbłysku słonecznego ogromnych rozmiarów. Na Ziemi skutkować to będzie zakłóceniami w komunikacji radiowej lub całkowite jej przerwanie.
Głębokość plamy szacuje się na ok. 800 km. Największa zarejestrowana plama (8 kwietnia 1947) miała 1,8 × km 2.
Pole magnetyczne w obszarach aktywnych nie tylko powoduje powstanie ciemnych plam słonecznych, ale i gorętszych o około 300 K od otaczającej powierzchni pochodni fotosferycznych. W dodatku na powierzchni Słońca cały czas zachodzi unoszenie gorącej plazmy ku powierzchni i opadanie wzdłuż jej granic (czas życia tych „niewielkich”, stanowiących tło — występują zawsze i wszędzie na Słońcu — obiektów to około 8 min.). Dzięki ogromnemu postępowi wiedzy Słońce wciąż odsłania swoje tajemnice…
Wikipedia -Encyklopedia Multimedialna PWD Bibliografia: -Wikipedia -Encyklopedia Multimedialna PWD