Prognoza demograficzna dla miasta Opola dr Kazimierz Szczygielski This Project is implemented through the CENTRAL EUROPE Programme co-financed by the ERDF. Niniejszy projekt jest realizowany w ramach Programu dla Europy Środkowej współfinansowanego ze środków EFRR. Prognoza demograficzna dla miasta Opola (2008-2020) dr Kazimierz Szczygielski Opole 2009

Obraz demograficzny Opola w dwudziestoleciu 1989-2009 wraz z prognozą zmian ludnościowych do 2020 r. 1.Wprowadzenie 1.1.Otoczenie globalne i europejskie. Ludność ogółem 1.2.Polska i regiony 1.2.1. Dzietność 1.2.2.Średni wiek rodzenia dziecka 1.2.3.Trwanie życia 1.2.4.Migracje 2.Prognoza demograficzna dla Opola do 2020 2.1.Metody 2.1.1.Prognoza demograficzna 2.1.2.Tablice trwania życia 2.2.Prognozy 2.2.1. Prognoza liczby ludności miasta Opola do 2020 r.(warianty) 2.2.1.1.Liczba ludności miasta Opola(wersja biologiczna) 2.2.1.2. Liczba ludności miasta Opola(według wariantu stagnacyjnego) 2.2.1.3. Liczba ludności miasta Opola(według wariantu regresu) 2.2.1.4. Liczba ludności miasta Opola(według wariantu wzrostu) 2.2.1.5.Wybór wariantu prognozy 2.2.2. Prognoza ludności miasta Opola do 2020 r. według wieku 2.2.3. Prognoza ruchu naturalnego ludności miasta Opola do 2020 r. 2.2.3.1.Urodzenia 2.2.3.2.Zgony 2.2.4. Prognoza ruchu wędrówkowego ludności miasta Opola do 2020 r. 3.Analiza wpływu zmian ludnościowych na rozwój miasta ze szczególnym uwzględnieniem zadań własnych Opola( jako samorządu gminy i powiatu) 3.1. Zmiany demograficzne, a zadania Opola w obszarze infrastruktury komunalnej 3.2. Zmiany demograficzne, a zadania Opola w obszarze infrastruktury komunikacyjnej 3.3.Zmiany demograficzne, a zadania Opola w obszarze ochrony zdrowia i pomocy społecznej, 3.4.Zmiany demograficzne, a zadania Opola w obszarze oświaty i edukacji (żłobki, przedszkola, szkoły), 3.5. Zmiany demograficzne, a zadania Opola w obszarze kultury, sportu i turystyki. 3.6. Zmiany demograficzne, a zadania Opola w innych sferach

. Procesy globalne. Zmiany liczby ludności na świecie 2000-2050. Kontynent 2000 2050 zmiana - odsetek (2000= 100) zmiana - liczba (2000 -2050) (w mln. osób) Afryka 795,7 1 803,3 226,6 1007,6 Ameryka Łacińska 520,2 767,7 147,6 247,5 Ameryka Północna 315,9 447,9 141,8 132,0 Azja 3 679,7 5 222,1 141,9 1542,4 Europa 728,0 631,9 86,8 -96,1 Oceania 31,0 45,8 147,7 14,8 Świat 6070,5 8918,7 146,9 2848,2 .

. Państwa (15) o prognozowanych największych ubytkach ludności w okresie 2007-2050 Pozycja Państwo ludność w 2007 ludność w 2050 Różnica absolutna (tys) odsetek zmian (3/2)  lp 1 2 3 4 5  Gujana 738 477 -261 -35,4 Bułgaria 7639 4949 -2690 -35,2 Ukraina 46205 30937 -15268 -33,0 Gruzja 4395 3134 -1261 -28,7 5 Białoruś 9689 6960 -2729 -28,2 6 W. Dziewicze(USA) 111 82 -29 -26,3 7 Rumunia 21438 15928 -5509 -25,7 8 Rosja 142499 107832 -34667 -24,3 9 Mołdawia 3794 2883 -910 -24,0 10 Łotwa 2277 1768 -509 -22,4 11 Litwa 3390 2654 -736 -21,7 12 Polska 38082 30260 -7822 -20,5 13 Japonia 127967 102511 -25455 -19,9 14 Bośnia i Hercegowina 3935 3160 -775 -19,7 15 Chorwacja 4555 3692 -864 -19,0

Prognoza liczby ludności Polski do 2035 r.(GUS,2008) Rok Polska opolskie 2007 38 115 641 1 037 088 2010 38 091 951 1 023 314 2015 38 016 059 999 670 2020 37 829 889 978 498 2025 37 438 095 956 326 2030 36 796 020 928 427 2035 35 993 069 897 090

Prognoza liczby ludności w województwie opolskim do 2035 r.(GUS,2008)

Polska i województwo opolskie Polska i województwo opolskie. Dynamika zmian liczby ludności(2008 = 100)

Województwa . Skala zmian liczby ludności w okresie 2004-2030 (2004 = 100)

Polska i województwa śląskie Polska i województwa śląskie. Dynamika zmian liczby ludności(2007 = 100)

Prognoza wskaźników przyrostu rzeczywistego w okresie 2004-2031 (na 1000 osób) Prognozowane surowe wskaźniki w okresie 2004-2031(na 1000 osób) Przyrost rzeczywisty Łódzkie -4,4 Mazowieckie 0,8 Małopolskie 3,3 Śląskie -5,6 Lubelskie -3,1 Podkarpackie -3,3 Świętokrzyskie -3,0 Podlaskie -2,6 Wielkopolskie 0,5 Zachodniopomorskie -2,8 Lubuskie -0,7 Dolnośląskie -3,7 Opolskie -7,7 Kujawsko-Pomorskie -1,3 Warmińsko-Mazurskie Pomorskie 0,6 Polska -1,7

Poziom dzietności w Polsce i województwie opolskim (GUS,2008) . miasta 2008 2009 2010 2015 2020 2025 2030 2035 Polska 1,24 1,26 1,28 1,36 1,4 1,42 1,43 1,44 Opolskie 1,11 1,13 1,15 1,29 1,33 1,35 1,37 Wieś 1,47 1,49 1,48 1,46 1,08 1,09 1,1 1,16 1,2 1,23 1,3

Średni wiek rodzenia dziecka-prognoza . Województwo 2008 2009 2010 2015 2020 2025 2030 2035 Polska 28,85 28,99 29,13 29,75 30,24 30,61 30,85 30,97 Opolskie 28,32 28,46 28,59 29,2 29,68 30,04 30,28 30,4

Trwanie życia w Polsce i województwie opolskim w latach 2007-2035 (prognoza GUS,2008) . Obszar Mężczyźni 2007 2010 2015 2020 2025 2030 2035 Polska 71.0 71,4 72,3 73,4 74,6 75,8 77,1 Opolskie 72,1 72,2 73,2 74,2 75,3 76,4 77,7 Kobiety 79,7 79,8 80,2 80,8 81,5 82,2 82,9 80,0 82,1 82,8

Ruch migracyjny w województwie opolskim w latach 2008-2035(GUS,2008) .

Zmiany salda migracji zagranicznych w latach 2008-2035 (osoby na 1000 mk) (prognoza GUS,2008) .

Województwo opolskie. Saldo migracji zagranicznych w latach 1975-2005(Rauziński,2007)

Polska. Nadumieralność mężczyzn w 2004

Liczba ludności w latach 2002-2020 (wariant biologiczny) Opole. Liczba ludności w latach 2002-2020 (prognoza biologiczna na bazie danych spisu z 2002 r.) . rok Liczba ludności w latach 2002-2020 (wariant biologiczny) 2002 129946 2003 129849 2004 129722 2005 129549 2006 129325 2007 129050 2008 128724 2009 128345 2010 127915 2011 127442 2012 126926 2013 126370 2014 125771 2015 125132 2016 124452 2017 123730 2018 122973 2019 122181 2020 121353

Opole. Liczba ludności w latach 2002-2020 (prognoza biologiczna na bazie danych spisu z 2002 r.)

Prognoza pomigracyjna liczby ludności Opola. Wariant stagnacyjny lata Prognoza pomigracyjna. Wariant stagnacyjny stan rzeczywisty(na podstawie roczników US) 2002 129946 2003 129470 128827 2004 128897 128864 2005 128294 128268 2006 127645 127602 2007 126945 126748 2008 126194 126203 2009 125392 2010 124537 2011 123631 2012 122682 2013 121690 2014 120658 2015 119583 2016 118468 2017 117312 2018 116114 2019 114881 2020 113613

Prognoza pomigracyjna liczby ludności Opola. Wariant stagnacyjny

Miasto Opole. Prognoza pomigracyjna Wariant regresu lata Prognoza pomigracyjna. Wariant regresu stan rzeczywisty(na podstawie roczników US) 2002 129946 2003 129349 128827 2004 128722 128864 2005 128049 128268 2006 127325 127602 2007 126550 126748 2008 125724 126203 2009 124845   2010 123915 2011 122942 2012 121926 2013 120870 2014 119771 2015 118632 2016 117452 2017 116230 2018 114973 2019 113681 2020 112353

Miasto Opole. Prognoza pomigracyjna Wariant regresu

Miasto Opole. Prognoza pomigracyjna. Wariant wzrostu lata Prognoza pomigracyjna.Wariant wzrostu stan rzeczywisty(na podstawie roczników US) 2002 129746 129946 2003 129449 128827 2004 129122 128864 2005 128749 128268 2006 128325 127602 2007 127850 126748 2008 127324 126203 2009 126745   2010 126115 2011 125442 2012 124726 2013 123970 2014 123171 2015 122332 2016 121452 2017 120530 2018 119573 2019 118581 2020 117553

Miasto Opole. Prognoza pomigracyjna. Wariant wzrostu

Miasto Opole Prognoza liczby ludności według wariantów na lata 2002-2020   . lata prognoza biologiczna Prognoza pomigracyjna. Wariant stagnacyjny Prognoza pomigracyjna. Wariant wzrostu Wariant regresu stan rzeczywisty(na podstawie roczników US) 2002 129946 129746 2003 129849 129470 129449 129349 128827 2004 129722 128897 129122 128722 128864 2005 129549 128294 128749 128049 128268 2006 129325 127645 128325 127325 127602 2007 129050 126945 127850 126550 126748 2008 128724 126194 127324 125724 126203 2009 128345 125392 126745 124845   2010 127915 124537 126115 123915 2011 127442 123631 125442 122942 2012 126926 122682 124726 121926 2013 126370 121690 123970 120870 2014 125771 120658 123171 119771 2015 125132 119583 122332 118632 2016 124452 118468 121452 117452 2017 123730 117312 120530 116230 2018 122973 116114 119573 114973 2019 122181 114881 118581 113681 2020 121353 113613 117553 112353

Miasto Opole Prognoza liczby ludności według wariantów na lata 2002-2020  

Prognozowana liczba ludności Opola w okresie 2010- 2020r Na podstawie ustaleń dotyczących prawdopodobnych przebiegów procesów demograficznych w Opolu w nadchodzącej dekadzie 2010-2020,wydaje się iż najbardziej możliwy jest scenariusz pośredni pomiędzy wariantem wzrostu a wariantem stagnacyjnym. Oznacza to iż miasto Opole zaludnione w 2008 r. przez 126,2 tys. mieszkańców będzie liczyło: w 2010r. ok. 125,3 tys. osób w 2015r. ok. 121,0 tys. osób w 2020 r. ok. 115,7 tys. osób

Zmiany struktury wieku w woj. opolskim w latach 2007-2035

Zmiany struktury wieku w Opolu w latach 2002-2020

Zmiany struktury wieku w Opolu w latach 2010-2020

Współczynniki płodności w Polsce , w woj. opolskim i w m. Opolu Lata Współczynniki płodności w Polsce Współczynniki płodności w woj. opolskim Współczynniki płodności w m.Opolu 1993 51,2 50,1 33,7 1994 48,6 47,5 35,1 1995 45,4 43,3 32,0 1996 43,6 41,6 29,5 1997 41,1 40,4 28,7 1998 39,4 37,7 28,1 1999 35,8 26,2 2000 37,5 35,0 26,8 2001 36,1 33,9 27,6 2002 30,9 23,6

Współczynniki płodności w Opolu w latach 1993-2002 . rok urodzenia kobiety 15-49 wsp.płod. 1993 1188 35238 33,7 1994 1262 35958 35,1 1995 1178 36778 32,0 1996 1108 37527 29,5 1997 1092 37995 28,7 1998 1073 38227 28,1 1999 1003 38248 26,2 2000 1023 38137 26,8 2001 1022 36966 27,6 2002 885 37557 23,6 Średnia dla okresu 1993-2002 10834 372631 29,1 z wyliczeń wg. liczebności roczników w czasie spisu  

Miasto Opole. Współczynniki płodności kobiet w latach 1993-2007

Urodzenia żywe na 1000 kobiet w grupach wieku . Lata Urodzenia żywe na 1000 kobiet w grupach wieku Współczynnik dzietności. Polska. Miasta Współczynnik dzietności 15-19 20-24 25-29 30-34 35-39 40-44 45-49 Opole 2000 15,3 68,2 85,7 48,2 18,6 3,9 0,2 1,201 1,177 2001 14,5 62,4 84,6 49,6 19,1 4,0 1,171 . 2002 13,7 55,8 80,8 49,3 19,2 1,110 2003 13,2 52,9 81,8 51,7 18,8 1,107 2004 12,8 50,7 83,1 54,8 20,4 4,1 1,124 2005 12,6 49,2 84,2 59,3 21,6 4,2 1,149 2006 48,3 85,4 63,2 23,5 4,3 1,179 1,039 2007 1,042

Polska ogółem Przeciętny wiek rodzących kobiet ogółem i kobiet rodzących pierwsze dziecko (lata 1960-2006) (GUS)

Cząstkowe współczynniki płodności i dzietność w Polsce i w województwie opolskim . Płodn ość – urodz enia żywe na 1000 kobie t w wiek u Płodno ść – urodze nia żywe na 1000 kobiet w wieku Płodnoś ć – urodzeni a żywe na 1000 kobiet w wieku Płodność – urodzenia żywe na 1000 kobiet w wieku Płodność – urodzenia żywe na 1000 kobiet w wieku Współczynn iki płodności Współczyn niki Grupa wiekowa 15- 49 15- 19 20-24 25-29 30-34 34-39 40-44 45-49 Dzietność ogółem Dzietność żeńska Polska 36,8 13,5 58,7 90,3 59,2 22,7 4,8 0,2 1,243 0,604 Opolskie 30,4 13,7 49,7 74,6 48,3 18,0 4,9 1,044 0,515

Miasto Opole Liczba kobiet w latach 2003,2009, 2020 Miasto Opole Liczba kobiet w latach 2003,2009, 2020 .Stan i prognoza (wersja biologiczna według wsp. płodności z lat 2000-2002)

Miasto Opole Zmiany udziału grupy reprodukcyjnej w latach 2002-2020

Ruch naturalny m. Opola w latach 1975-2007 (w osobach) Rok Urodzenia Zgony Przyrost naturalny 1975 1809 768 1041 1976 1885 870 1015 1977 814 1163 1978 1962 864 1098 1979 2126 946 1180 1980 2109 944 1165 1981 2114 884 1230 1982 2075 954 1121 1983 2183 988 1195 1984 2160 1021 1139 1985 1992 1096 896 1986 1783 1065 718 1987 1710 1052 658 1988 1585 1016 569 1989 1485 1054 431 1990 1342 1076 266 1991 1250 1060 190 1182 1072 110 1993 1154 1057 97 1994 1172 1024 148 1995 1048 1094 -46 1996 1026 15 1997 1019 1025 -6 1998 1013 1000 13 1999 951 -74 2000 919 1010 -91 2001 949 958 -9 2002 862 997 -135 2003 923 1005 -82 2004 934 1049 -115 2005 1063 -66 2006 1022 -30 2007 1020 1062 -42 RAZEM 1975-2007 47753 32991 14762 Źródło :Obliczenia Robert Rauziński na podstawie Roczników Statystycznych Województwa Opolskiego za lata 1975-2007

Urodzenia i zgony w Opolu w latach 1975-2007

Zgony okołoporodowe w Polsce w latach 1991-2000

Migracje. Salda wymiany krajowej i zagranicznej Opole. lata Saldo migracji ogółem na 1000 ludności Saldo migracji zagranicznej na 1000 ludności Saldo migracji krajowych na 1000 ludności 1995 -0,39 -2,45 2,07 2000 -1,96 -2,93 1,03 2001 -2,88 -2,74 -0,04 2002 -2,55 -2,26 -0,21 2003 -3,8 -1,78 -1,91 2004 -1,40 -0,78 2005 -3,34 -1,75 -1,48 2006 -4,09 -1,66 -2,30 2007 -5,46 -0,93 -4,36 2008 -4,07 -1,43 -2,51

Wielkość migracji zagranicznych. Różnice międzywojewódzkie

Miasto Opole. Migracje w latach 1995-2008

Odsetek emigrantów powyżej 12 miesięcy (2002)

Miasto Opole Liczba kobiet na 100 mężczyzn w 2010 i 2020 r (prognoza biologiczna)

Wielkość i dynamika zmian ludności Opola w latach 2010-2020 według płci(na bazie prognozy biologicznej) . rok 2010 2015 2020 Przyrost 2010-2020 ( liczba osób) Dynamika przyrostu 2010-2020(2010 = 100) ludność razem ogółem 127915 125132 121353 -6562 94,9 ludność razem -mężczyźni 59788 58252 56246 -3542 94,1 ludność razem -Kobiety 68128 66880 65107 -3021 95,6 grupa 50 lat + razem 47686 49391 49926 2240 104,7 grupa 50 lat +mężczyźni 20048 20682 20806 757 103,8 grupa 50 lat +kobiety 27638 28709 29120 1482 105,4 grupa 70 lat + razem 12704 13371 15886 3181 125,0 grupa 70 lat +mężczyźni 4479 4735 5631 1152 125,7 grupa 70 lat +kobiety 8225 8636 10255 2030 124,7 grupa 80 lat + razem 3895 4708 5241 1345 134,5 grupa 80 lat +mężczyźni 1164 1480 1578 414 135,6 grupa 80 lat +kobiety 2732 3228 3663 931 134,1

Zmiany struktury ludności Opola w latach 2010-2020 według płci (na bazie prognozy biologicznej) . rok 2010 2020 ludność razem ogółem 100 ludność razem -mężczyźni ludność razem -Kobiety udział grupy grupa 50 lat + razem w ludności ogółem 37,3 41,1 udział grupa 50 lat +mężczyźni w liczbie mężczyzn razem 33,5 37,0 udział grupa 50 lat +kobiety w liczbie kobiet razem 40,6 44,7 udział grupy grupa 70 lat + razem w ludności ogółem 9,9 13,1 ć udział grupa 70 lat +mężczyźni w liczbie mężczyzn razem 7,5 10,0 udział grupa 70 lat +kobiety w liczbie kobiet razem 12,1 15,8 udział grupy grupa 80 lat + razem w ludności ogółem 3,0 4,3 udział grupa 80 lat +mężczyźni w liczbie mężczyzn razem 1,9 2,8 udział grupa 80 lat +kobiety w liczbie kobiet razem 4,0 5,6

grupy funkcjonalne razem Ludność Opola w funkcjonalnych grupach wieku. Stan i prognoza. Wariant biologiczny . rok 2008 2015 2020 ludność ogółem 126203 125132 121353 0-2 lata 3155 2532 2381 3-6 lat 3791 3504 3313 7-12 lat 6001 5627 5264 13-15 lat 3376 2924 2796 16-18 4095 3167 2805 grupy funkcjonalne razem 20418 17754 16559

grupy funkcjonalne razem Dynamika zmian liczby ludności w poszczególnych grupach funkcjonalnych. Prognoza biologiczna . Opole rok 2008 2015 2020 ludność ogółem 100 99,2 96,2 0-2 lata 80,3 75,5 3-6 lat 92,4 87,4 7-12 lat 93,8 87,7 13-15 lat 86,6 82,8 16-18 77,3 68,5 grupy funkcjonalne razem 87,0 81,1