KIEDY POZWOLIĆ? KIEDY ZABRONIĆ? …czyli negocjacje z nastolatkiem

OKRES DORASTANIA 11 -16 lat – dojrzewanie 16 lat – kryzys młodzieńczy 16 – 21 lat – okres młodzieńczy

Adolescencja to faza cyklu życia całego systemu rodzinnego: Rodzina musi dostosować się do procesu dorastania dzieci Pojawiają się bardziej partnerskie relacje między dzieckiem a rodzicami Rodzina otwiera się na wartości wnoszone przez nastolatka Ważna jest akceptacja seksualności dziecka

Zadania nastolatka w okresie dorastania UNIEZALEŻNIENIE SIĘ OD RODZICÓW OSIĄGNIĘCIE DOJRZAŁOŚCI SEKSUALNEJ ROZWINIĘCIE NOWYCH, GŁĘBSZYCH RELACJI RÓWIEŚNICZYCH WYTWORZENIE WŁASNEJ OSOBOWOŚCI ZAPLANOWANIE KARIERY

A co z rodzicami? Stają przed perspektywą pustego gniazda Powinni przeorganizować relację małżeńską Podsumowują karierę zawodową Pojawiają się pierwsze oznaki starzenia się Konfrontują się z chorobą lub śmiercią własnych rodziców

Brak gotowości systemu rodzinnego do separacji dziecka wyraża się poprzez: Wiązanie przez infantylizowanie dziecka przez ciągłe zaspokajanie jego potrzeb, spełnianie wszelkich jego zachcianek Wiązanie przez deprecjonowanie sposobu widzenia rzeczywistości przez adolescenta oraz dyskredytowanie jego umiejętności samodzielnego myślenia Wiązanie przez wywoływanie i podtrzymywanie wyrzutów sumienia i poczucia winy w dziecku przy próbach oddalenia się od rodziców

Brak gotowości systemu rodzinnego do separacji dziecka wyraża się w: Odrzuceniu poprzez niezaspokajanie potrzeb emocjonalnych dziecka i brak gratyfikacji jego potrzeb zależnościowych Odrzuceniu poprzez niedostępność świata rodziców, ich myśli, uczuć i spostrzeżeń Odrzuceniu poprzez brak więzów lojalnościowych

NAJCZĘŚCIEJ SPOTYKANE KONFLIKTY DOTYCZĄ: OBOWIĄZKÓW DOMOWYCH KONIECZNOŚCI POWROTU O OKREŚLONEJ PORZE NAUKI I ODRABIANIA LEKCJI PRZYJACIÓŁ UŻYWEK SEKSU

CO NAM POMOŻE: SYSTEM ZASAD PAKIET PRAW, PRZYWILEJÓW, NAGRÓD USTALENIE ZAKRESU OBOWIAZKÓW DLA NASTOLATKA SKUTECZNE WYCIĄGANIE KONSEKWENCJI

METODY TWORZENIA ZASAD PODZIELENIE ZASAD NA PODLEGAJACE NEGOCJACJI: PORZĄDEK W POKOJU GODZINY POWROTU DO DOMU FRYZURA TWORZENIE KONTRAKTÓW NA PIŚMIE ZASADY NIE PODLEGAJACE NEGOCJACJI SZKOŁA SEKS UŻYWKI

PRAWO / PRZYWILEJ / NAGRODA

NEGOCJOWANIE ZASAD Z NASTOLATKIEM STOSUJ SZYBSZE INFORMACJE ZWROTNE I KONSEKWENCJE CZĘSTO UŻYWAJ WZMOCNIEŃ STOSUJ SKUTECZNE POCHWAŁY BĄDŹ KONSEKWENTNY NIE TRUJ, TYLKO DZIAŁAJ PRZEWIDUJ SYTUCJE PROBLEMOWE UCZ SIĘ WYBACZAĆ WŁĄCZ NASTOLATKA W PROCES PODEJMOWANIA DECYZJI UTRZYMAJ DOBRY KONTAKT KONTROLUJ ZACHOWANIE NASTOLATKA POZA DOMEM BĄDŹ NAJLEPSZYM KIBICEM NASTOLATKA ZACHĘCAJ DZIECKO DO ROZBUDOWYWANIA WŁASNYCH MOCNYCH STRON

KONSEKWENCJE ZAMIAST KAR Konsekwencja: zaplanowane następstwo zachowania dziecka. Nie są formą zemsty, czy odreagowania, są stałym elementem porządkującym życie rodzinne. jest zapowiedziana, wcześniej ustalona i zależy od zachowania dziecka. powinna budzić poczucie dyskomfortu u dziecka nie ma konsekwencji ponoszonych tylko przez dzieci, to dorosły wymyśla, planuje, a potem dopilnowuje konsekwencji.

KONSEKWENCJA NADRZĘDNA Konsekwencje naturalne naprawienie szkód może to być posprzątanie po sobie odroczenie możliwości otrzymania kolejnego przywileju do czasu ustania trudnej sytuacji np. tzw. konsekwencja cykająca - grasz o tyle minut mniej na komputerze o ile przeciągasz odrabianie lekcji KONSEKWENCJA NADRZĘDNA Gdy dziecko nie chce zaakceptować wprowadzonej konsekwencji – rodzic zabiera np. monitor. KONSEKWENCJE LOGICZNE Zasada brzmi....................konsekwencja jej złamania to…………………………….. Więcej o tym nie rozmawiam. Konsekwencje regulaminowe zakładają współpracę dziecka. Np. zasada: wyłączasz komputer po co najwyżej trzech przypomnieniach. konsekwencja regulaminowa rodzic wyłącza komputer w trakcie gry.

Bibliografia Wolańczyk T. Komender A. (2005) Zaburzenia emocjonalne i behawioralne u dzieci Wydawnictwo PZWL Kołakowski A. Pisula A. (2005) Sposób na trudne dziecko GWP, Gdańsk Karasowska A.(2009),Profilaktyka na co dzień. Jak budować porozumienie i współpracę w szkole? Wydawnictwo Edukacyjne PARPAMEDIA, Warszawa Karasowska A.(2009),Profilaktyka na co dzień. Metoda budowania strategii w pracy z dzieckiem i klasą. Wydawnictwo Edukacyjne PARPAMEDIA, Warszawa Karasowska A.(2006),Profilaktyka na co dzień. Jak wychowywać i uczyć dzieci z zaburzeniami zachowania. Wydawnictwo Edukacyjne PARPAMEDIA, Warszawa Faber A., Mazlish E (2001), Jak mówić żeby dzieci nas słuchały. Jak słuchać, żeby dzieci do nas mówiły. MEDIA RODZINA, Poznań Faber A., Mazlish E (2006), Jak mówić żeby nastolatki nas słuchały. Jak słuchać, żeby nastolatki do nas mówiły. MEDIA RODZINA, Poznań Strzemieczny J.(1993), Zajęcia socjoterapeutyczne dla dzieci i młodzieży, PTP Warszawa

Magdalena Adler – psycholog Monika Korczak – psycholog PORADNIA PSYCHOLOGICZNO-PEDAGOGICZNA W CHORZOWIE