Koszty systemu dystrybucji Dr Agnieszka Tubis
Koszty logistyki dystrybucji Powstają w wyniku planowania, realizacji i kontroli przepływu produktów z miejsca ich wytworzenia na rynek, do użytkownika lub konsumenta. Obejmują procesy wewnętrznego łańcucha dostaw przedsiębiorstwa, koszty fizycznego przepływu materiałowego oraz działania zarządcze na poziomie zarządzania strategicznego, taktycznego i operacyjnego. Powstają w wyniku zaspokojenia popytu rynkowego i realizacji zamówień, zabezpieczając przepływ produktów od spływu wyrobów gotowych z produkcji lub zakupiony towarów, do klienta – według różnych sposobów realizacji zamówienia klienta i szczebli fizycznej dystrybucji.
Koszty dystrybucji fizycznej Wzrastają nieproporcjonalnie wraz ze wzrostem poziomu obsługi, w tym przede wszystkim koszty utrzymania zapasów i koszty transportu. W odróżnieniu od pozostałych grup kosztów są one przez dużą część przedsiębiorstw skrupulatnie ewidencjonowane. Istniej wiele szczegółowych podziałów tych kosztów.
Koszty dystrybucji fizycznej – wg rodzaju Koszty obsługi zamówień klientów. Koszty utrzymania magazynów. Koszty utrzymania i tworzenia zapasów. Koszty transportu
Do kosztów obsługi zamówień klientów zalicza się: Koszty komunikacji z klientem w fazie przedtransakcyjnej (telefony, delegacje) oraz koszty przygotowania dokumentacji przedtransakcyjnej (oferty handlowe, katalogi, wzory dokumentów). Koszty przetwarzania (opracowywania) zamówienia, wystawianie faktur i ustalania należności. Koszty tworzenia i funkcjonowania systemów informatycznych do załatwiania zamówień, w tym zakup i instalacje sprzętu, oprogramowania i obsługa systemów informatycznych.
Działania generujące koszty obsługi zamówienia: Komunikacja z klientem i skuteczne zarządzanie relacjami z klientem. Odbiór lub sporządzanie zamówienia z klientem i wymiana danych; analiza wykonalności zamówienia analiza stanu zapasów, zdolności produkcyjnych i poziomu obciążenia, czasów realizacji, aktualnych planów, rezerw i priorytetów w przesuwaniu zleceń, kontrola możliwości dostawczych. Kontrola zaległości płatniczych i wiarygodności finansowej na podstawie bazy danych historii klienta. Przyjęcie i potwierdzenie zamówienia, ewentualnie korekty i zmiany w zamówieniu. Szczegółowe opracowanie zamówienia, przełożenie życzeń klienta na zlecenia. Śledzenie i kontrola realizacji zamówienia, kontrola planów operacyjnych, reagowanie w przypadku zagrożeń, komunikacja z klientem. Rozliczenie zamówienia w przedsiębiorstwie i z klientem, fakturowanie, kontrola procesów płatności zgodnie z ustalonymi terminami. Obsługa zwrotów i reklamacji, analiza ich przyczyn oraz współpraca w tym zakresie z menedżerami procesów.
Na koszty zamówienia składają się następujące koszty: Uzgodnienie zamówienia i komunikacja Koszt sporządzenia zamówienia Koszt przesłania danych Przyjęcie zamówienia Koszt otrzymania zamówienia Koszt przyjęcia zamówienia Koszt potwierdzenia zamówienia Dokumentacja Koszt przygotowania dokumentów wewnętrznych pod zamówienia Koszt instrukcji przygotowania towaru Koszt polecenia pakowania Koszt przygotowania faktury Koszt wysłania faktury Kontrola wykonalności zamówienia Koszt kontroli wiarygodności Koszt sprawdzenia zapasów Przygotowanie zamówienia Koszt przygotowania zamówienia Koszt pakowania Koszt przygotowania załadunku Koszt załadunku Dostawa Koszt transportu Koszt sprawdzenia listu przewozowego Koszt zapłaty rachunku
Koszty wyczerpania zapasów Wyrażają utratę korzyści, jaką ponosi przedsiębiorstwo wskutek braku zapasów odpowiednich produktów, w odpowiedniej ilości w chwili, kiedy klient ich żąda lub potrzebuje.
Przyczyny powstawania: Błędne prognozowanie potrzeb Niewłaściwe planowanie operacyjne Efekt byczego bicza Wadliwe sterowanie procesem Sztywna strategia gospodarowania zapasami
Koszty wyczerpania zapasów Koszty pogorszenia standardów obsługi Koszty osłabienia pozycji rynkowej Koszty zakłóceń w kanałach dystrybucji Kary wynikające z umów z klientami Koszty utraconych korzyści z braku sprzedaży
Koszty straconej sprzedaży Koszty te są niezrealizowanym zyskiem zarówno ze sprzedaży bieżącej, jak i z tej, która nie będzie realizowana w przyszłości. Z kosztami straconej sprzedaży mamy do czynienia, gdy klient wycofa zamówienie na dany produkt ze względu na braki odpowiednich zapasów w przedsiębiorstwie. Rozmiary dochodów nie zrealizowanych z bieżącej sprzedaży ocenia się na podstawie liczby wycofanych zamówień.
Sposoby rozliczania kosztów utraconej sprzedaży Przedsiębiorstwa pozyskujące zamówienia w formie pisemnej / rejestrowanej producent, hurtownia Przedsiębiorstwa sprzedające towar w systemie samoobsługowym sieci handlowe (Zamówienie klienta – wielkość dostawy) x koszt utraconej sprzedaży Średnia dzienna sprzedaż x liczba dni z pustą półką x kosz utraconej sprzedaży
Koszt utraconej sprzedaży Cena jednostkowa wyrobu Wysokość utraconej marży ……
Koszty realizacji opóźnionych dostaw Są w większym stopniu uchwytne wartościowo i stanowią dodatkowy wydatek ponoszony przez firmę realizującą zaległe zamówienia klientów. Na koszt ten składają się: Dodatkowe koszty biurowe Dodatkowe koszty sprzedaży Dodatkowe koszty transportu i przeładunku
Logistyczna obsługa klienta jest odpowiedzią na żądania i oczekiwania klienta, związane z dostarczeniem mu właściwego produktu we właściwym czasie, po odpowiadającej mu cenie, przy zachowaniu odpowiadającego mu poziomu jakości.
Strategia logistycznej obsługi klienta Elementami mających wpływ na strategię obsługi logistycznej klientów jest sprawdzenie: jakie koszty są ponoszone przy obsłudze różnych grup klientów, oraz jaka jest zależność między kosztami podnoszącymi poziom obsługi, a spodziewanymi efektami rynkowymi.
Elementy logistycznej obsługi klienta Czas dostawy: Czas składania zamówień. Czas opracowywania informacji zawartej w przyjętym zamówieniu. Czas przygotowania zamówionych produktów do wysyłki. Czas przewozu zamówionych produktów. Dostępność produktów z zapasu. Elastyczność dostaw. Częstotliwość dostaw. Terminowość dostaw. Kompletność dostaw. Dogodność składania zamówień.
Każda grupa klientów może wymagać różnego zakresu prac przy przetwarzaniu zleceń, sortowaniu, pakowaniu produktów lub towarów, załadunku, transporcie, wyładunku (np. wstępne rozpakowanie lub ułożenie u klienta). A efekcie będą inne koszty obsługi różnych grup klientów.
Coraz większa liczba przedsiębiorstw zaczyna realizować strategię zróżnicowanej dystrybucji. Zatem nie każdy klient wymaga tego samego poziomu obsługi i takiego samego poziomu cen. Wymagany poziom obsługi klientów; Elastyczność cenowa poszczególnych odbiorców Różne rynki odmienne
Koszty obsługi różnych klientów mogą znaczenie się różnić ze względu na: system (kanał) dystrybucji wielkość zamówienia, potrzebny (wymagany) czas na realizację zamówienia, regularność napływu zamówień ze względu na cele planistyczne i logistyczne, intensywność i formę przepływu informacji między stronami, koszty sprzedaży, koszty wysyłki, potrzeby indywidualizacji lub modyfikacji wyrobu, koszty dodatkowych usług przed- i posprzedażowych.
Klasyfikacja klientów Analiza ABC Klasyfikacja klientów Produkt A B C D I 1 2 6 10 II 3 4 7 12 III 5 8 13 16 IV 9 14 15 19 V 11 17 18 20
Segment wg priorytetów Kompletność przesyłki Analiza ABC Segment wg priorytetów Dostępność produktu Czas dostaw (godz.) Kompletność przesyłki 1 – 5 100,0% 48 99% 6 – 10 97,5% 72 97% 11 – 15 95,0% 96 95% 16 – 20 90,0% 120 93%