Obywatel w gospodarce rynkowej Prawa pracodawcy i pracownika Formy zatrudnienia Dokumenty aplikacyjne

Podstawowe form zatrudnienia Umowa o pracę Umowa zlecenie Umowa o dzieło

Umowa o pracę Umowa na okres próbny Umowa na czas określony Umowa na czas wykonania określonej pracy Umowa na czas nieokreślony Umowa w celu przygotowania zawodowego Umowa na zastępstwo

Umowa o pracę Podpisanie umowy o pracę (bądź ustne jej zawarcie) oznacza, iż pomiędzy stronami tej umowy: pracownikiem i pracodawcą, nawiązany został stosunek pracy. Nawiązanie stosunku pracy jest jednoznaczne z tym, że: pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę. pracodawca zobowiązuje się do zatrudnienia pracownika za wynagrodzeniem stosunek pracy nawiązuje się w terminie określonym w umowie jako dzień rozpoczęcia pracy, a jeżeli terminu tego nie określono - w dniu zawarcia umowy.

Co powinna zawierać umowa o pracę? Umowa o pracę musi posiadać określoną formę prawną, czyli powinna być: sporządzona na piśmie w dwóch identycznych egzemplarzach - jeden dla pracownika, drugi pozostaje dla firmy i zostaje włączony do akt osobowych pracownika; powinna określać czytelnie strony umowy; określona pod względem czasu jej trwania (czy jest na czas określony czy też nie); według Kodeksu Pracy powinny podpisać ją dwie osoby: pracownik oraz osoba upoważniona przez pracodawcę; określona według rodzaju pracy, chodzi o podanie stanowiska, na którym będzie pracował pracownik po zawarciu umowy i "wejściu jej w życie", podanie również funkcji lub zawodu;

określona według miejsca wykonywania pracy; określona terminem rozpoczęcia pracy, a w przypadku umów na czas określony również i terminem jej zakończenia. (Jeżeli nie ma podanego dnia rozpoczęcia pracy to za taki przyjmuje się dzień podpisania umowy o pracę); określona wymiarem godzin pracy (czy też wysokością etatu - cały czy pół); określona wynagrodzeniem poprzez podanie jego wysokości oraz dodatków i premii.

Umowa zlecenie zawierana na czas określonych, uregulowana w art Kodeksu Cywilnego, polega na tym, że przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonych czynności dla dającego zlecenie, za których ostatecznie efekt nie jest odpowiedzialny (odmiennie od umowy o dzieło, która jest tzw. umową rezultatu). może być zależnie od woli stron, umową odpłatną lub nieodpłatną zazwyczaj przyjmuje się, że wykonawca zlecenia musi wykonać czynność, do której się zobowiązał, osobiście.

w odróżnieniu od umowy o prace dopuszcza się wykonania zlecenia przez osobę trzecią – zastępcę. może być w każdej chwili wypowiedziana przez każdą ze stron (jeżeli czyni to dający zlecenie powinien zwrócić poniesione przez drugą stronę wydatki, a w razie odpłatnego zlecenia uiścić odpowiednią część wynagrodzenia; Jeżeli umowę wypowiada przyjmujący zlecenie odpłatne, bez ważnego powodu, odpowiada wobec drugiej strony za powstałą z tego tytułu szkodę)

Umowa o dzieło to tzw. umowa rezultatu, czyli zobowiązanie do wykonania określonego w niej dzieła może w niej być określony termin wykonania pracy ulega rozwiązaniu po spełnieniu świadczeń obu stron, czyli po wykonaniu pracy i zapłaceniu za nią. wysokość wynagrodzenia powinna być określona w umowie, choć nie koniecznie kwotowo, zamiast tego mogą znaleźć się tam wskazówki do określenia wynagrodzenia po zakończeniu pracy, (wskazówki te miałyby określić, czego spodziewa się zamawiający i za co mógłby zapłacić wyższe wynagrodzenie, a co będzie odpowiadało za to, że wykonawca otrzyma znacznie niższe wynagrodzenie)

wykonawca powinien wykonać dzieło zgodnie ze sposobem i terminem określonym w umowie (w przeciwnym wypadku zamawiający ma prawo wezwać wykonawcę do zmiany sposobu wykonania dzieła i wyznaczyć w tym celu odpowiedni termin, a po jego bezskutecznym upływie może od umowy odstąpić, bądź powierzyć wykonanie poprawek, albo dalsze wykonanie dzieła innej osobie na koszt przyjmującego zamówienie – wykonawcy) nie trzeba od niej odprowadzać składek na ubezpieczenia społeczne ani zdrowotne (chyba że jest zawarta przez firmę z własnym pracownikiem)

leasing pracowniczy, tj. zatrudnienie pracowników tymczasowych, samozatrudnienie (w tym kontrakty menedżerskie), praca nakładcza, telepraca - (powierzanie pracy do wykonania w domu) job-sharing, zatrudnienie osoby bezrobotnej na podstawie umowy stażowej, wolontariat Inne formy zatrudnienia

Przyczyny korzystania z alternatywnych form zatrudnienia przez pracodawców wysokie koszty tradycyjnych form zatrudnienia pracowników duży pakiet uprawnień pracowniczych wynikających z prawa pracy mało elastyczne przepisy prawa pracy konieczność sprostania wymogom konkurencji konieczność dostosowania rozmiarów opłacanej pracy do bieżącego zapotrzebowania

Źródła: