Władysław Pniewski

Urodzony 3 lutego w 1893 roku w gostyniu w województwie poznańskim.                                                                Nauczyciel J. Polskiego  15 grudnia 1946 r.  po odnalezieniu zwłok został pochowany uroczyście na Cmentarzu Zasłóżonych na  Zaspie w Gdańsku                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                        

Gostyń

Poznań

Gdańsk

Gimnazjum w Gdańsku

Szkoły Ekonomiczno-Handlowe

Sttuthof

II Liceum Ogólnokształcące im. Władysława Pniewskiego

Gdańsk Wrzeszcz

Słowa z notatnika 15-letniego Władysława Pniewskiego " Szkoła powinna raczej uczyć żyć niż w ten sposób męczyć "

Władysław Pniewski urodził się 3 lutego 1893 roku. W Gostyniu miejscowość położonej w województwie wielkopolskim (dawniej Poznańskie) 60 km od Poznania. Władysław Pniewski uczęszczał do gimnazjum w Ostrowie Wielkopolskim , a następnie do Gimnazjum Marii Magdaleny we Wrocławiu. W czasach gimnazjalnych był odważnym organizatorem tajnych kółek samokształceniowych języka polskiego, literatury i historii Polski. Był również kierownikiem koła Filareckiego i założycielem tajnych biblioteczek polskich. W 1913 roku Władysław rozpoczął studia uniwersyteckie w Krakowie, narzucił sobie zdyscyplinowany tryb życia i ustalił regulamin, składający się z 10 punktów, które konsekwentnie przestrzegał. Pniewski studiował przez pierwsze półrocze filozofię i przez drugie teologię. Wybuch wojny światowej przerwał jego studia, został powołany do służby wojskowej w wojsku pruskim.

Po wyjściu z wojska w listopadzie 1918 roku podjął studia filozoficzne we Wrocławiu. Pół roku później przeniósł się na Uniwersytet Poznański na ten sam wydział. W maju 1920 roku zdał egzamin końcowy, Pniewski miał od teraz prawo nauczania we wszystkich klasach gimnazjalnych języka polskiego i propedeutyki filozofii jako przedmiotów głównych, a w klasach niższych historii jako przedmiotu pobocznego. W listopadzie 1920 rozpoczął tymczasowo posadę nauczyciela w filii Gimnazjum im. Marcinkowskiego w Poznaniu. 1 września 1924 roku objął posadę nauczyciela języka polskiego w Gimnazjum Polskiej Macierzy Szkolnej w Wolnym Mieście Gdańsku. Pracował tam aż do wybuchu drugiej wojny światowej. W 1929 roku został nauczycielem języka polskiego w Szkołach Handlowych w Gdańsku. Nauka języka polskiego w Gimnazjum polskim stanowiła dla Pniewskiego najważniejsze ogniwo procesu dydaktyczno-wychowawczego tej szkoły. Stąd wynikała wysoka ranga tego przedmiotu i wyjątkowo duże wymagania, jakie stawiano nauczycielom.

W swej pracy obserwował z jakimi trudnościami językowymi zmaga się młodzież żyjąca w Wolnym Mieście Gdańsk, żyjąca w środowisku zróżnicowanym językowo, stykają się tu jednocześnie język polski, niemiecki i gwara kaszubska. Pomocne w zwalczeniu trudności językowych były publikacje Pniewskiego. Tym samym celom miała też służyć biblioteka która została utworzona i kierowana przez Pniewskiego przy Gimnazjum Polskim, największa publiczna biblioteka polska w Gdańsku. Dzięki jego staraniom zwiększały się zasoby biblioteki poprzez planowane zakupy i dary napływające z całej Polski. W 1926 roku biblioteka ta liczyła około 4 tysięcy tomów. Natomiast w 1938 roku tych tomów było już 13 tysięcy. Od 1925 roku rozwinęło tam działalność Koło Miłośników Języka Ojczystego w Gdańsku, którego organizatorem i opiekunem był Pniewski. Pniewski był również znawcą zagadnień kaszubskich i kaszubszczyzny. Chociaż nie był urodzony na Kaszubach, kochał je jak swoje rodzinne strony, podkreślał rolę jaką odegrała literatura Kaszubów w ogólnopolskiej literaturze.

Był ściśle związany z Towarzystwem Przyjaciół Nauki i Sztuki w Gdańsku, najstarszej polskiej placówce naukowej na tym terenie. Od 1926 roku prowadził sekcję językoznawczą tego towarzystwa, będąc jednym z głównych filarów pracy naukowo-wydawniczej. Niemcy aresztowali go we wrześniu 1939 roku zniszczyli bogate zbiory jego prywatnej biblioteki oraz konfiskowali całe mienie. Osadzono go w więzieniu, a następnie przewieziono do Stutthofu, gdzie 22 marca 1940 roku został rozstrzelany. W 1946 roku zwłoki Pniewskiego zostały odnalezione, ekshumowane. Uroczystości pogrzebowe odbyły się w dniu 15 grudnia 1946 roku na Cmentarzu zasłużonych na Zaspie w Gdańsku. W uznaniu nieprzemijających zasług Władysława Pniewskiego jedna z ulic Wrzeszcza oraz II Liceum Ogólnokształcące w Gdańsku-Wrzeszczu noszą jego imię. Władysław Pniewski został odznaczony Medalem 10 lecia odzyskana niepodległości , złotym krzyżem zasługi oraz srebrnym Wawrzynem akademickim.