Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii SPORY PRACY ORAZ ICH ROZPATRYWANIE
Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Spór ze stosunku pracy- różnica stanowisk pracodawcy i pracownika dotycząca uprawnień lub obowiązków objętych istniejącym stosunkiem pracy
Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Z chwilą zgłoszenia do organu ochrony (np. sądu) zindywidualizowanego żądania podjęcia określonych działań spór ze stosunku pracy przekształca się w spór o roszczenie ze stosunku pracy
Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii SPÓR PRACOWNICZY W ZNACZENIU MATERIALNYM: UJĘCIE PODMIOTOWE: PRACOWNIK I PRACODAWCA UJĘCIE PRZEDMIOTOWE: NIEWYKONANIE/NIENALEŻYTE WYKONANIE OBOWIĄZKÓW ZE STOSUNKU PRACY
Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii SPÓR PRACOWNICZY W ZNACZENIU PROCESOWYM: Art. 476. [Definicje]§ 1. Przez sprawy z zakresu prawa pracy rozumie się sprawy: 1)o roszczenia ze stosunku pracy lub z nim związane; 11)o ustalenie istnienia stosunku pracy, jeżeli łączący strony stosunek prawny, wbrew zawartej między nimi umowie, ma cechy stosunku pracy; 2)o roszczenia z innych stosunków prawnych, do których z mocy odrębnych przepisów stosuje się przepisy prawa pracy; 3)o odszkodowania dochodzone od zakładu pracy na podstawie przepisów o świadczeniach z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.
Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii ROZSTRZYGANIE: wiążące zakończenie sporu najczęściej w formie wyroku Art. 262. [Właściwość sądów pracy] § 1. 25 Spory o roszczenia ze stosunku pracy rozstrzygają sądy powszechne, zwane "sądami pracy".
Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii ZAŁATWIENIE SPORU- FORMA POSTEPOWANIA POZASĄDOWEGO ZMIERZAJĄCA DO LIKWIDACJI SPORU Art. 244. [Komisje pojednawcze] § 1. W celu polubownego załatwiania sporów o roszczenia pracowników ze stosunku pracy mogą być powoływane komisje pojednawcze.
Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii TRYBY ROZATRYWANIA SPORÓW PRACOWNICZYCH: POJEDNAWCZY SĄDOWY WEWNĄTRZZAKŁADOWO-SĄDOWY ADMINISTRACYJNOSĄDOWY
Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii TRYB POJEDNAWCZY Art. 244 k.p. komisje pojednawcze (fakultatywne; najpierw ustalany skład, kadencja; powoływane przez pracodawcę i zakładową organizację związkową)
Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii ZASADY POSTEPOWANIA PRZED KOMICJĄ POJEDNAWCZĄ: WNIOSKOWOŚĆ FAKULTATYWNOŚĆ POLUBOWNOŚĆ SZYBKOŚĆ
Wniosek może złożyć TYLKO PRACOWNIK Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii WNIOSKOWOŚĆ Wniosek może złożyć TYLKO PRACOWNIK
FAKULTATYWNOŚĆ Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Art. 242. [Dochodzenie roszczeń przed sądem] § 2. Przed skierowaniem sprawy na drogę sądową pracownik może żądać wszczęcia postępowania pojednawczego przed komisją pojednawczą.
POLUBOWNOŚĆ Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Komisja ma obowiązek nakłaniania do polubownego załatwienia sporu
SZYBKOŚĆ Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Art. 251. [Termin zawarcia ugody]§ 1. Komisja pojednawcza powinna dążyć, aby załatwienie sprawy w drodze ugody nastąpiło w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku. Termin zakończenia postępowania przed komisją pojednawczą stwierdza się w protokole posiedzenia zespołu. § 2. W sprawach dotyczących rozwiązania, wygaśnięcia lub nawiązania stosunku pracy, o których mowa w art. 264, wniosek do komisji pojednawczej wnosi się przed upływem terminów określonych w tym przepisie. § 3. W sprawach, o których mowa w § 2, postępowanie pojednawcze kończy się z mocy prawa z upływem 14 dni od dnia złożenia wniosku przez pracownika, a w innych sprawach - z upływem 30 dni od dnia złożenia wniosku.
ZAKOŃCZENIE POSTĘPOWANIA POJEDNAWCZEGO Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii ZAKOŃCZENIE POSTĘPOWANIA POJEDNAWCZEGO Art. 252. [Wpis ugody do protokołu]Ugodę zawartą przed komisją pojednawczą wpisuje się do protokołu posiedzenia zespołu. Protokół podpisują strony i członkowie zespołu. Art. 253. [Niedopuszczalność zawarcia ugody]Niedopuszczalne jest zawarcie ugody, która byłaby sprzeczna z prawem lub zasadami współżycia społecznego.
Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Art. 254. [Przekazanie sprawy sądowi pracy]Jeżeli postępowanie przed komisją pojednawczą nie doprowadziło do zawarcia ugody, komisja na żądanie pracownika, zgłoszone w terminie 14 dni od dnia zakończenia postępowania pojednawczego, przekazuje niezwłocznie sprawę sądowi pracy. Wniosek pracownika o polubowne załatwienie sprawy przez komisję pojednawczą zastępuje pozew. Pracownik zamiast zgłoszenia tego żądania może wnieść pozew do sądu pracy na zasadach ogólnych.
Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Art. 255. [Wykonanie ugody]§ 1. W razie niewykonania ugody przez pracodawcę podlega ona wykonaniu w trybie przepisów Kodeksu postępowania cywilnego, po nadaniu jej przez sąd pracy klauzuli wykonalności. § 2. Sąd pracy odmówi nadania klauzuli wykonalności, jeżeli ze złożonych akt komisji wynika, że ugoda jest sprzeczna z prawem lub zasadami współżycia społecznego. Nie wyklucza to możliwości dochodzenia ustalenia niezgodności ugody z prawem lub zasadami współżycia społecznego na zasadach ogólnych.
Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii POSTĘPOWANIE SĄDOWE Art. 262. [Właściwość sądów pracy] § 1. Spory o roszczenia ze stosunku pracy rozstrzygają sądy powszechne, zwane "sądami pracy". § 2. Nie podlegają właściwości sądów pracy spory dotyczące: 1) ustanawiania nowych warunków pracy i płacy; 2) stosowania norm pracy; 3) (uchylony). § 3. Zasady tworzenia sądów pracy, organizację i tryb postępowania przed tymi sądami regulują odrębne przepisy.
Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii WŁAŚCIWOŚĆ RZECZOWA Określa rodzaje spraw: „z zakresu prawa pracy Art. 476 k.p.c. SR lub SO - ze względu na WPS, ale!: 461 § 11k.p.c. Do właściwości sądów rejonowych, bez względu na wartość przedmiotu sporu, należą sprawy z zakresu prawa pracy o ustalenie istnienia stosunku pracy, o uznanie bezskuteczności wypowiedzenia stosunku pracy, o przywrócenie do pracy i przywrócenie poprzednich warunków pracy lub płacy oraz łącznie z nimi dochodzone roszczenia i o odszkodowanie w przypadku nieuzasadnionego lub naruszającego przepisy wypowiedzenia oraz rozwiązania stosunku pracy, a także sprawy dotyczące kar porządkowych i świadectwa pracy oraz roszczenia z tym związane.
Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Roszczenia o: świadczenie 2) ustalenie prawa lub stosunku prawnego 3) o ukształtowanie prawa lub stosunku prawnego
Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Roszczenie o ukształtowanie: o zawarcie umowy przyrzeczonej o uznanie czynności wypowiedzenia umowy o pracę za bezskuteczną o zmianę rodzaju pracy lub powierzenia innego stanowiska, jeśli taki obowiązek wynika z przepisów prawa
Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii WŁAŚCIWOŚĆ FUNKCJONALNA- dot. podziału funkcji, wskazuje który sąd jest właściwy w I, a który w II instancji Zasady: sądy rejonowe za wyjątkiem spraw przekazanych do właściwości sądów okręgowych
Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii WŁAŚCIWOŚĆ MIEJSCOWA ogólna/przemienna/delegacyjna Art. 461. § 1. Powództwo w sprawach z zakresu prawa pracy może być wytoczone bądź przed sąd właściwości ogólnej pozwanego, bądź przed sąd, w którego okręgu praca jest, była lub miała być wykonywana, bądź też przed sąd, w którego okręgu znajduje się zakład pracy.
Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii ZDOLNOŚĆ SĄDOWA legitymacja do występowania w sprawie jako strona: pracownik członkowie rolniczej spółdzielni produkcyjnej osoby świadczące pracę na podstawie umowy o pracę nakładczą członkowie rodzin i spadkobiercy w/w innym osobom, którym z mocy odrębnych przepisów przysługują roszczenia z zakresu prawa pracy osobom dochodzącym roszczenia z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych pracodawcy (choćby nie posiadał osobowości prawnej) związki zawodowe inspektor pracy (tylko o ustalenie istnienia stosunku pracy)
Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii SZCZEGÓLNE ZASADY POSTĘPOWANIA SĄDOWEGO W SPRAWACH Z ZAKRESU PRAWA PRACY
Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii SZCZEGÓLNE ZASADY POSTĘPOWANIA SĄDOWEGO W SPRAWACH Z ZAKRESU PRAWA PRACY Postępowanie w sprawach z zakresu prawa pracy jest postępowaniem odrębnym, uregulowanym przepisami art. 459–477 k.p.c.
Zasada ochrony słusznego interesu pracownika Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Zasada ochrony słusznego interesu pracownika zasada ta nie jest równoznaczna z zasadą uprzywilejowania pracownika np. niedopuszczalność zawarcia umowy 469 k.p.c., odrzucenie pozwu nie może nastąpić z powodu niedopuszczalności drogi sądowej, gdy do rozpoznania sprawy właściwy jest inny organ 464 k.p.c., inne zasady dot. kosztów postępowania
Zasada ograniczonego formalizmu procesowego Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Zasada ograniczonego formalizmu procesowego sąd wzywa do uzupełnienia braków formalnych jedynie wówczas, gdy przeprowadzenie uzupełnienia materiału w postępowaniu sądowym byłoby połączone ze znacznymi trudnościami (art. 467 k.p.c.) ograniczenie dot. możliwości odrzucenia pozwu art. 472 k.p.c. wprowadza ułatwienia w zakresie wzywania uczestników procesu na rozprawę oraz przedstawienia niezbędnych do rozstrzygnięcia sprawy akt osobowych i innych dokumentów.
Zasada szybkości postępowania Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Zasada szybkości postępowania w sprawach, w których pracownik jest stroną powodową, sąd ma obowiązek zbadania sprawy niezwłocznie termin rozprawy powinien być wyznaczony tak, aby od daty zakończenia czynności wyjaśniających, a jeżeli nie podjęto tych czynności - od daty wniesienia pozwu lub odwołania, do rozprawy nie upłynęło więcej niż dwa tygodnie, chyba że zachodzą niedające się usunąć przeszkody
Postulat ugodowego rozpatrywania sporów Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Postulat ugodowego rozpatrywania sporów art. 243 k.p., zgodnie z którym: „Pracodawca i pracownik powinni dążyć do polubownego załatwienia sporu ze stosunku pracy”.
ZASADA NATYCHMIATOWEJ WYKONALNOŚCI WYROKU Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii ZASADA NATYCHMIATOWEJ WYKONALNOŚCI WYROKU W części nieprzekraczającej jednokrotnego wynagrodzenia- art. 477 (2) k.p.c.
POSTĘPOWANIE WEWNĄTRZZAKŁADOWO-SĄDOWE Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii POSTĘPOWANIE WEWNĄTRZZAKŁADOWO-SĄDOWE 2 etapy: zakładowy i sądowy Np. sprostowanie świadectwa pracy art. 97 k.p., sprzeciw od kary porządkowej art. 112 k.p. brak uprzedniego wyczerpania określonego trybu=przekazanie przez sąd odpowiedniemu organowi (np. pracodawcy) art. 464 k.p.c.
POSTĘPOWANIE ADMINISTRACYJNO-SĄDOWE (PRZED SĄDEM ADMINISTRACYJNYM) Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii POSTĘPOWANIE ADMINISTRACYJNO-SĄDOWE (PRZED SĄDEM ADMINISTRACYJNYM) przepis musi wyraźnie przekazywać określone sprawy do rozpoznania przez sąd administracyjny 2 etapy: administracyjny i sądowy skargę można złożyć do sądu administracyjnego po wyczerpaniu środków odwoławczych odmowa mianowania lub powołania na stanowisko, jeżeli taki obowiązek wynika z przepisów prawa np. niektórzy pracownicy mianowani NIK
POSTĘPOWANIE ADMINISTRACYJNO-SĄDOWE (PRZED SĄDEM PRACY) Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii POSTĘPOWANIE ADMINISTRACYJNO-SĄDOWE (PRZED SĄDEM PRACY) niektórzy pracownicy służby cywilnej 2 etapy: administracyjny i sądowy Np. przeniesienie urzędnika służby cywilnej do innego urzędu- odwołanie do Prezesa RM w ciągu 14 dni