MARIOLOGIA KORELACYJNA W DUSZPASTERSKIM PRZEPOWIADANIU STUDIA LICENCJACKIE Z TEOLOGII ZE SPECJALIZACJĄ Z TEOLOGII PASTORALNEJ DLA PREZBITERÓW W PRZEMYŚLU Wykład fakultatywny ze specjalizacji 2017/18 semestr 1 Ks. dr hab. Wacław Siwak

Jak głosić, przepowiadać o Maryi dziś? De Mariam numquam satis – o Maryi nigdy dość (św. Ludwik Grignion de Montfort). ale poprawnie (o. prof. S. C. Napiórkowski) Jak głosić, przepowiadać o Maryi dziś?

Czym jest duszpasterskie przepowiadanie? Kaznodziejstwo Katechizacja Słowo Sakramenty służba DUSZPASTERSTWO Kontakty Świadectwo

Czym jest mariologia korelacyjna? Korelacja = współzależność wyrażeń, pojęć wzajemnie od siebie zależnych i wzajemnie uwarunkowanych, gdzie poznanie jednego z korelatów ułatwia poznanie drugiego

1. BŁĘDNA IKONA MARYI Czyli – jak i o czym – nie przepowiadać o Mate Pana? „SIEDEM GRZECHÓW GŁÓWNYCH” PRZEPOWIADANIA MARYJNEGO (o. prof. S. C. Napiórkowski) Grzech przeciwko Bożemu Słowu = Biblia; spekulacja! Grzech przeciwko Bogu = Bóg na obraz i podobieństwo nasze. Grzech przeciw Bożemu Królestwu = królestwo Chrystusa – sprawiedliwość; królestwo Maryi – miłosierdzie Grzech przeciw Chrystusowi = pośrednictwo piętrowe Grzech przeciwko Duchowi Świętemu = zastępowanie Ducha Świętego Maryją Grzech przeciwko Matce Najświętszej = wzywanie!, naśladowanie; Jasnogórskie kidnaperstwo Grzech przeciwko Ewangelii = niektóre formy maryjnego nabożeństwa!; Słowo Boże i sakramenty

1. BŁĘDNA IKONA MARYI Czyli – jak i o czym – nie przepowiadać o Mate Pana? WYPACZENIA I NIEWŁAŚCIWOŚCI KAZNODZIEJSTWA MARYJNEGO (o. prof. J. Twardy) Apokryfizm = Biblia; szczegóły życia Maryi z apokryfów Mariocentryzm = Maryja w oderwaniu od Chrystusa i Kościoła Instrumentalizm = kult maryjny środkiem do uzyskania pomocy Sentymentalizm = „granie” na uczuciach słuchaczy „Ciągłe powtarzanie tego samego”

Ikona biblijna = więcej Biblii i Jej wierności w przepowiadaniu 2. POŻĄDANA IKONA MARYI Czyli – jak i o czym –przepowiadać o Mate Pana? 2.1. Ikona źródłowa Ikona biblijna = więcej Biblii i Jej wierności w przepowiadaniu Ikona Tradycji = więcej Ojców Kościoła Ikona Magisterialna = VIII rozdział KK, Signum magnum, Marialis cultus, Redemptoris Mater Ikona liturgiczna = liturgia jako locus theologicus

Ikona historio-zbawcza = Maryja w dziele zbawienia 2. POŻĄDANA IKONA MARYI Czyli – jak i o czym –przepowiadać o Mate Pana? 2.2. Treściowa Ikona historio-zbawcza = Maryja w dziele zbawienia Ikona wzorcza = Maryja wzorem do naśladowania Ikona korelacyjna = Maryja w korelacjach z Trójcą, człowiekiem, Kościołem

IKONA KORELACYJNA

I. TRÓJCA ŚWIĘTA A MARYJA A. Bóg Ojciec  Maryja MACIERZYŃSTWO MARYI „MÓWI” O BOŻYM OJCOSTWIE Macierzyńska ikon ojcostwa Boga Ikona miłosierdzia i czułości Ojca Ikona zawierzenia OJCIEC czyli z względu na SYN DUCH Chrystologiczne centrum relacji odwiecznie wybrana przez Ojca do Bożego Macierzyństwa powołana do bytu przez Ojca obdarowana przez Ojca wszelkimi łaskami MARYJA Boże Ojcostwo „mówi” o dziecięctwie Maryi Dziecko Boże Ukochana przez Ojca Córa Boga Ojca

I. TRÓJCA ŚWIĘTA A MARYJA B. Syn Boży  Maryja Aspekt poznawczy Aspekt kultyczny Aspekt poznawczy Aspekt kultyczny OJCIEC Poznanie Poznanie Poznanie Poznanie SYN DUCH Przez Maryję do Jezusa przez Jezusa do Maryi MARYJA Kult Kult Kult Kult

I. TRÓJCA ŚWIĘTA A MARYJA B. Syn Boży  Maryja MACIERZYŃSTWO MARYI „MÓWI” O SYNU jest prawdziwym Bogiem jest prawdziwym człowiekiem Jest Bogiem i człowiekiem w jednej osobie OJCIEC SYN DUCH MARYJA Synostwo Boże „mówi” Maryi Najwyższa godność Współpracownica Odkupiciela Matka Syna Bożego

ODKUPIENIE FIAT FIAT WSPÓŁODKUPIECIELKA WSPÓŁPRACOWNICA ODKUPICIELA O charakterze ontologicznym Chrystus nas odkupił przez to: KIM BYŁ Inkarnacyjny model odkupienia O charakterze moralnym Chrystus nas odkupił przez to: CO ZROBIŁ Staurologiczny model odkupienia Uczestniczy Uczestniczy przez przez Wyrażenie zgody na Wcielenie, Która jest aktem wiary Reprezentowanie ludzkości Wyrażenie zgody na śmierć Syna Współcierpienie w wierze Reprezentowanie ludzkości FIAT WSPÓŁODKUPIECIELKA WSPÓŁPRACOWNICA ODKUPICIELA

I. TRÓJCA ŚWIĘTA A MARYJA MANIFESTACJE AKTYWNOŚCI DUCHA W MARYI I PRZEZ MARYJĘ Duch świętości (Niepokalane Poczęcie) Duch dający życie (Boże Macierzyństwo Duch proroctwa (Nawiedzenie) Duch radości (Nawiedzenie) Duch ofiarowania (Ofiarowanie) Duch Miłości (Kana) Duch siły ducha (Kalwaria) Duch modlitwy (Wieczernik) Duch jedności (Pięćdziesiątnica) C. Duch Święty  Maryja BIBLIJNY FUNDAMENT Pasterze u żłóbka – rozważała (symballein - zestawiać, porównywać) Odnalezienie Jezusa w świątyni – strzegła (dieterei) OJCIEC SYN DUCH WNIOSKI Mnemologiczność macierzyństwa – „błogosławieni ci, którzy słuchają słowa Bożego i zachowują je (Łk 11, 28). Maryja pamięcią Kościoła w Duchu Świętym MARYJA OBLUBIEŃCZOŚĆ RELACJI DUCH ŚWIĘTY – MARYJA Głęboka miłość Zawarcie Nowego Przymierza Głęboka jedność Wspólna płodność Oblubienica Ducha Świętego Pnemahagijna Pamięć Kościoła

II. KOŚCIÓŁ A MARYJA „…w miarę jak zgłębiamy tajemnicę Kościoła, jaśniejsza się staje dla nas tajemnica Maryi. Z kolei zaś Kościół, podziwiając Maryję rozpoznaje swoje początki, swoją najgłębszą naturę, swoje przeznaczenie do chwały, pielgrzymią drogę wiary, którą musi przejść”

II. KOŚCIÓŁ A MARYJA KOŚCIÓŁ A. Członek Kościoła „Gdy Jezus został wzięty do nieba, Apostołowie wrócili do Jerozolimy z góry, zwanej Oliwną, która leży blisko Jerozolimy, w odległości drogi szabatowej. Przybywszy tam weszli do sali na górze i przebywali w niej: Piotr i Jan, Jakub i Andrzej, Filip i Tomasz, Bartłomiej i Mateusz, Jakub, syn Alfeusza, i Szymon Gorliwy, i Juda, /brat/ Jakuba. Wszyscy oni trwali jednomyślnie na modlitwie razem z niewiastami, Maryją, Matką Jezusa, i braćmi Jego” (Dz 1,12-14)

II. KOŚCIÓŁ A MARYJA Świętych obcowanie KOŚCIÓŁ A. Członek Kościoła Chwalebny Oczyszczający się Pielgrzymujący KOŚCIÓŁ

II. KOŚCIÓŁ A MARYJA B. Matka Kościoła Matka rodzi Dziecko KOŚCIÓŁ

II. KOŚCIÓŁ A MARYJA KOŚCIÓŁ B. Matka Kościoła Maryja Głowę rodzi Członki Kościół KOŚCIÓŁ

II. KOŚCIÓŁ A MARYJA Maryja Kościół KOŚCIÓŁ C. Wyobrażenie Kościoła Typ = figura Maryja Dziewica i Matka Kościół Dochowuje wierności Rodzi Maryja KOŚCIÓŁ

II. KOŚCIÓŁ A MARYJA Maryja Kościół KOŚCIÓŁ D. Wzór Kościoła Wzór Wiara Nadzieja Miłość KOŚCIÓŁ

Macierzyństwo w porządku łaski II. KOŚCIÓŁ A MARYJA E. Duchowa Matka Kościoła Opieka Maryja Kościół Maryja Macierzyństwo w porządku łaski Wstawiennictwo Opieka Członki Kościoła KOŚCIÓŁ

II. KOŚCIÓŁ A MARYJA Maryja w chwale nieba Kościół pielgrzymujący F. Eschatologiczny obraz Kościoła Maryja w chwale nieba Kościół pielgrzymujący Dąży Maryja KOŚCIÓŁ

III. CZŁOWIEK A MARYJA Maryja Pełne urzeczywistnienie kobiecej (ludzkiej) godności i piękna Najdoskonalsze uosobienie ludzkiej wolności Zwierciadło uczniowskiego istnienia Doskonałe wypełnienie powołania człowieka do świętości Niepokalane Poczęcie – usprawiedliwienie przez łaskę Wniebowzięcie – znak przeznaczenia do chwały i wartości ludzkiego ciała