WYBITNI WIELKOPOLANIE Autor: Maria Skrzypek klasa VII a

Dezydery Adam Chłapowski

Dezydery Adam Chłapowski Urodził się 23 maja 1788 w Turwi. Jego ojcem był Józef Chłapowski, tamtejszy starosta kościański, a matką Urszula. Uczył się w kolegium pijarów w Rydzynie, później na francuskiej pensji w Berlinie. Ojciec w wieku 14 lat umieścił go w pułku dragonów pruskich generała Bruesewitza, w Wielkopolsce. W 1805 uzyskał promocję pułkownika. W 1806 roku w wojnie z Francją zwolnił się z udziału. Za bitwę pod Tczewem w 1807 został oznaczonym krzyżem Virtuti Militari i Legią Honorową.

Dezydery Adam Chłapowski Po niewoli pruskiej dostał awans na kapitana i był adiutantem generała Jana Henryka Dąbrowskiego. W lutym 1808 został oficerem ordynansowym Napoleona w Paryżu. U jego boku przeszedł kampanie hiszpańską i austriacką. Został szefem szwadronu polskiego pułku szwoleżerów- lansjerów gwardii cesarskiej w 1811 roku. Odbył kampanię moskiewską w 1812 i saską 1813. Po abdykacji Napoleona jako pułkownik w stanie spoczynku wyjechał do Wielkiej Brytanii . W 1815 powrócił do Wielkopolski, osiadł w rodzinnej Turwi.

Dezydery Adam Chłapowski Pogłębiał wiedzę odnośnie nowoczesnej gospodarki w Anglii od 1818-1819 roku. Pracował fizycznie . W gospodarce wprowadził płodozmian, używał żelaznego pługa i siał wzbogacającą glebę koniczynę. W 1821 ożenił się z Antoniną z Grudzińskich . Był posłem na sejm prowincji w latach 1827 i 1830. Podczas powstania listopadowego przywdział ponownie mundur wojskowy. Brał udział w bitwie pod Grochowem . W wyprawie na Litwę, jako poddany pruski został skazany na rok więzienia. Karę odbył w twierdzy w Szczecinie, gdzie napisał podręcznik „O rolnictwie”. Po wyjściu z więzienia powrócił do Turwi, gdzie kontynuował pracę w gospodarstwie.

Podręcznik Dezyderego Chłapowskiego Napisał ten podręcznik, kiedy odbywał karę w twierdzy w Szczecinie.

Dezydery Adam Chłapowski Był wydawcą Przeglądu Poznańskiego i szkółki niedzielnej. Pracował na rzecz rozwoju rolnictwa w Wielkopolsce. Wspierał Bazar poznański, Towarzystwo Pomocy Naukowej i towarzystwo kredytowe. Był posłem do sejmu krajowego. W 1848 organizował podczas powstania Wielkopolskiego w swoim powiecie oddziały powstańcze . Został członkiem izby wyższej pruskiego parlamentu, Izby Panów po upadku Wiosny Ludów.

Dezydery Adam Chłapowski Zmarł 27 marca 1879 roku jako osoba powszechnie poważana. Został pochowany w Rąbiniu obok miejscowego kościoła. W 1899 jego syn Kazimierz wydał pamiętniki ojca. Od 25 kwietnia 2014 gen. dyw. Dezydery Chłapowski jest patronem Ośrodka Szkolenia Poligonowego Wojsk Lądowych w Wędrzynie.

Generał Dezydery Chłapowski pieczętował się herbem Dryja.