Nacinanie gwintów
Nacinanie gwintów Nacinanie gwintu, czyli gwintowanie, polega na wykonaniu na powierzchni wałka lub otworu wgłębień wzdłuż linii śrubowej. Odległość A - A’, czyli odcinek drogi, jaką przebył punkt A w czasie jednego pełnego obrotu walca, nazywa się skokiem linii śrubowej.
Rodzaje gwintów
Rodzaje gwintów
Technika nacinania gwintu zewnętrznego Na oczyszczonym sworzniu odmierza się długość nacinania gwintu i mocuje się go w pionowym położeniu np. w imadle. Następnie sworzeń smaruje się olejem rzepakowym lub lnianym i nakłada na jego koniec odpowiednią narzynkę. Teraz pokręca się narzynką w prawo o cały obrót i w lewo około ćwierć obrotu. Pokręcanie przeprowadza się aż do dojścia narzynki do wyznaczonej na sworzniu długości gwintu.
Technika nacinania gwintu wewnętrznego Przedmiot z wywierconym otworem odpowiednio nocuje się w imadle, następnie w otwór wkłada się nasmarowany gwintownik nr 1 i sprawdza kątownikiem prostopadłość położenia gwintownika względem powierzchni przedmiotu. Wywierając lekki nacisk osiowy,obraca się pokrętką gwintownika w prawo aż do momentu, gdy zacznie powstawać bruzda i gwintownik będzie wgłębiał się samoczynnie. Po wykonaniu każdego pełnego obrotu w prawo cofa się gwintownik o pół obrotu w lewo, powtarzając tę czynność aż do nacięcia całego gwintu. Po wykonaniu pracy gwintownikiem nr 1 wkłada się w otwór gwintownik nr 2 w nacięty już zarys gwintu i gwintuje się podobnie jak gwintownikiem nr 1.Gwint wykańcza się gwintownikiem nr 3 w ten sam sposób jak przy gwintowaniu poprzednimi gwintownikami.
Technika nacinania gwintu wewnętrznego
Narzynki To stalowe hartowane pierścienie wewnątrz nagwintowane, z wywierconymi otworami tworzącymi krawędzie tnące i jednocześnie do odprowadzania wiórów. Liczba krawędzi skrawających równa jest liczbie otworów i zależy od średnicy gwintu. W narzynkach reguluje się średnicę nacinanego gwintu. Regulacji dokonuje się za pomocą śrub umieszczonymi w oprawce.
Gwintownik Gwintownik to narzędzie skrawające przeznaczone do ręcznego lub maszynowego nacinania lub wykańczania gwintu wewnętrznego Gwintowniki są wykonywane z następujących gatunków stali z zachowaniem wymienionych parametrów obróbki cieplnej: stal NC6 temperatura hartowania 800÷830°C temperatura odpuszczania 150÷260°C twardość minimum 62 HRC stal SW9 temperatura hartowania 1210÷1230°C temperatura odpuszczania 540÷560°C twardość około 62 HRC stal SW7 temperatura hartowania 1190÷1210°C
Gwintownik
Średnice sworzni do gwintowania za pomocą narzynek
Średnice wierteł do otworów pod gwinty
Smarowanie stosowane podczas gwintowania
Ręczne nacinanie gwintów na rurach Przed przystąpieniem do gwintowania rurę oczyszcza się i sprawdza kątownikiem prostopadłość płaszczyzny czołowej do osi rury. Jeśli płaszczyzna nie jest prostopadła, to opiłowuje się nią pilnikiem. Następnie zakończenie rury smaruje się, zakłada gwintownicę i obracając nią nacina gwint. Do nacinania gwintu wewnętrznego w rurach używa się kompletu składającego się z dwóch kolejnych gwintowników. Do nacinania gwintów zewnętrznych na rurach służą gwintownice uniwersalne o czterech wymiennych narzynkach. Narzynki mogą być przesuwane w korpusie gwintownicy.
Ręczne nacinanie gwintów na rurach
Nacinanie gwintów wewnętrznych na wiertarkach Do nacinania gwintów w otworach przelotowych na wiertarce używa się gwintowników maszynowych o długiej części stożkowej, z nacięciami nr 1, nr 2 i nr 3 ułożonymi kolejno od czoła gwintownika aż do końca części gwintowanej. Chcąc otrzymać gwint pełny, trzeba cały gwintownik przepuścić przez otwór. Otwór nieprzelotowe gwintuje się na wiertarce stosując specjalny chwyt samo wyłączalny się. Uchwyt ten w momencie dojścia gwintownika do dna przerywa jego ruch obrotowy, mimo że wrzeciono wiertarki obraca się nadal. Wiertarka do nacinania gwintu posiada mechanizm umożliwiający zmianę kierunku obrotów wrzeciona, w celu wycofania gwintownika z otworu.
Nacinanie gwintów wewnętrznych na wiertarkach
Sprawdzania wykonanych gwintów Dokonuje się za pomocą suwmiarki, wzorników i sprawdzianów. Średnicę zewnętrzną gwintu sprawdza się suwmiarką. Prawidłowość zarysu gwintu oraz skok sprawdza się wzornikami obserwując pod światło prześwit między wzornikiem a zarysem gwintu. Na każdym wzorniku podaje się oznaczenie gwintu, np. M16.
Sprawdzania wykonanych gwintów Gwinty można sprawdzać również sprawdzianami jedno- i dwugranicznymi. Sprawdzian jednograniczny powinien podczas sprawdzania gwintu wkręcać się lekko, lecz nie za luźno. Sprawdzian dwugraniczny do gwintów wewnętrznych ma z jednej strony część przechodnia oznaczoną Sp, a z drugiej strony część nieprzechodnią, oznaczona Sn. Strona przechodnia wkręca się łatwo a nieprzechodnia, o 2÷3 zwojach, chwyta tylko gwint ,lecz się do niego nie wkręca.
Przyczyny wadliwego wykonania gwintu Wadliwy gwint to gwint niepełny, naderwany lub ze złamanym gwintownikiem. Wady te powstają w skutek nieuwagi, nieumiejętności pracownika lub złego stanu narzędzia. Gwint niepełny powstaje z powodu wywiercenia za dużego otworu pod gwint lub w przypadku zastosowania sworznia o małej średnicy dla danego gwintu. Gwint naderwany może powstać w przypadku gwintowania bez smarowania, nieprawidłowego ustawienia narzędzia, zastosowania tępego gwintownika lub narzynki. Złamanie gwintownika w otworze zdarza się najczęściej przy nieumiejętnym gwintowaniu.
Usuwanie złamanych gwintowników Jeżeli część złamanego gwintownika wystaje z otworu, to należy ją oszlifować i wykręcać kluczem. W przypadku złamania gwintownika poniżej czoła otworu gwintowanego, wykręca się go za pomocą przyrządu do usuwania złamanych gwintowników, po dokładnym usunięciu wiórów z rowków gwintownika.
Zasady bezpiecznej pracy podczas nacinania gwintów Podczas gwintowania na wiertarkach obowiązują te same zasady bezpiecznej pracy co podczas wiercenia. Podczas nacinania gwintu nie usuwa się wiórów palcami, lecz za pomocą szczotki. Do pracy używa się narzędzi sprawnych i zwraca się uwagę na dobre zamocowanie gwintowanych przedmiotów. Wiórów nie wolno zdmuchiwać.