Konflikt interesów

Konflikt ról Wiąże się z sytuacjami, w których adwokat lub radca prawny nie mogą jednocześnie wykonywać określonych czynności zawodowych ze względu na strukturalną lub funkcjonalną ich niepołączalność.

Nade wszystko nie jest dopuszczalne orzekanie w roli sędziego i jednoczesne reprezentowanie stron lub udzielanie porad prawnych.

Konflikt ról a konflikt interesów Konflikt ról odróżnia się tym od konfliktu interesów, że w drugim przypadku chodzi, co do zasady, o takie same lub podobne czynności zawodowe, lecz wykonywane w interesie kilku podmiotów, co uniemożliwia ich realizację bez naruszenia podstawowych zasad etyki zawodowej takich jak lojalność wobec klienta czy rzetelność doradztwa prawnego.

Cztery kryteria oceny Postanowienia Kodeksów wskazują cztery kryteria oceny, czy określone zajęcia są połączalne z zawodami adwokata lub radcy prawnego.

Będą one niepołączalne jeśli: 1 Będą one niepołączalne jeśli: 1. uwłaczałyby godności zawodu adwokata lub radcy prawnego; 2. ograniczałyby niezawisłość adwokata lub niezależność radcy prawnego; 3. podważałyby zaufanie publiczne do adwokatury lub zaufanie do radcy prawnego; 4. groziłyby naruszeniem tajemnicy zawodowej.

Kryteria te należy stosować alternatywnie, tj Kryteria te należy stosować alternatywnie, tj. do stwierdzenia naruszenia konfliktu interesów wystarczające jest przekroczenie tylko jednego z kryterium.

Ekonomiczny konflikt interesów Wyodrębnienie sprzeczności interesów nie prowadzi do etycznego obowiązku jej usunięcia, ale skutkuje jedynie uprawnieniem do takiego działania. Może to być celowe. Dla przykładu ze względu na chęć realizacji określonej strategii wobec klientów, której mogłoby zaszkodzić wykonywanie czynności zawodowych na ich rzecz w sytuacji sprzecznych interesów. Sama w sobie taka sprzeczność nie jest oceniana negatywnie.

Do sytuacji takich należą: 1. wykonywanie czynności zawodowych na rzecz klienta, który jest rynkowym konkurentem innego klienta (sprzeczność interesów ze względu na konkurencję);

2. wykonywanie czynności zawodowych na rzecz klienta, którego stroną przeciwną jest spółka dominująca w stosunku do któregokolwiek z klientów lub spółka zależna w stosunku do któregokolwiek z klientów lub spółka powiązana z którymkolwiek z klientów (sprzeczność interesów ze względu na powiązania holdingowe);

3. wykonywanie czynności zawodowych na rzecz klienta, którego stroną przeciwną jest podmiot organizacyjnie powiązany z którymkolwiek z klientów (sprzeczność interesów ze względu na powiązania koncernowe);

4. wykonywanie czynności zawodowych na rzecz klienta, gdy istnieje zobowiązanie umowne do wykonywania czynności zawodowych określonego rodzaju wyłącznie na rzecz jednego klienta (sprzeczność interesów ze względu na zobowiązanie wyłączności).

Etyczny konflikt interesów To sytuacje sprzecznych interesów, które są negatywnie oceniane z punktu widzenia zasad etyki zawodowej i z tego powodu rodzą obowiązek zawodowy ich unikania. W tej klasie sytuacji wykonywanie czynności zawodowych na rzecz klienta nie tylko nie leży w jego interesie ze względu na określoną konfigurację podmiotową, lecz jest niemożliwe bez naruszenia zasad etyki zawodowej, w szczególności zasady lojalności w przypadku roli obrońcy lub pełnomocnika czy zasady rzetelności w przypadku roli doradcy prawnego.

Konflikt interesów to takie sytuacje, w których adwokat lub radca prawny działa lub może działać na rzecz kilku pozostających w sprzeczności interesów, co uniemożliwia skuteczną realizację któregoś z nich. Ogólną zasadą w tym zakresie jest unikanie konfliktu interesów.

Konfiguracje podmiotowe Cztery konfiguracje podmiotowe występowania konfliktu interesów: dotycząca interesu własnego prawnika; dotycząca interesu osób trzecich lub instytucji; dotycząca interesu aktualnego klienta; dotycząca interesu byłego klienta.

Conflict check Badanie konfliktu interesów powinno mieć miejsce przed rozpoczęciem współpracy z nowym klientem. Przybiera ono postać stosunkowo sformalizowanej procedury. Konieczne jest prowadzenie stosownej dokumentacji – rejestru klientów i spraw. Prawnik odpowiedzialny za danego klienta dokonuje sprawdzenia, czy klient nie był dla przykładu stroną postępowania, przeciwko której występowali prawnicy spółki.

Uproszczoną metodą badania konfliktu interesów jest skierowanie przez prawnika odpowiedzialnego za klienta zapytania do innych prawników spółki o okoliczności, które mogą stanowić źródło konfliktu interesów.