Bezpieczeństwo w Internecie Odpowiedzialne korzystanie z mediów społecznych

Cele szkolenia: zapoznanie nauczycieli z zagrożeniami występującymi w cyberprzestrzeni, zapobieganie tego rodzaju zagrożeniom, promowanie świadomego i bezpiecznego korzystania z Internetu oraz odpowiedzialnego korzystania z mediów społecznych, przygotowanie nauczycieli do prowadzenia zajęć z uczniami i spotkań z rodzicami uczniów.

POWSTANIE INTERNETU CYBERPRZESTRZEŃ

1946 r. - wynaleziono pierwszy komputer 1965 r. - komputer z Californi połączono z komputerem w Massachusetts - tak powstała pierwsza sieć 1967 r. – powstaje projekt ARPANET - przodek Internetu 1971 r. Ray Tomlinson - wysyła pierwszego e-maila

1991 r. Tim Berners-Lee: ogłasza początek WWW, protokołów http i ftp oraz języka html; tworzy pierwszą stronę internetową.

to przestrzeń komunikacyjna, która powstała przez połączenie komputerów z całego świata; to miejsce spotkań, nowy obszar ekonomiczny i kulturalny, przedmiot światowych konfliktów

ma ogromny potencjał wszystko dzieje się w czasie rzeczywistym można być w wielu miejscach jednocześnie można zapisywać dane w pamięci, publikować i kopiować w nieskończoność

INTERNET funkcjonuje na płaszczyźnie horyzontalnej - wszystkie strony tworzące sieć są na tym samym poziomie, żadna nie góruje nad innymi

INTERNET zapewnia swobodną wymianę informacji, transparentność, demokrację, równość, pokój i rozwój

INTERNET w 2016 roku spośród 7 miliardów ludzi dostęp do Internetu miały ponad 3 miliardy użytkownicy spędzają tam średnio 4 godziny dziennie

INTERNET 1985 1994 2016 około 1000 użytkowników ponad 2 miliony 3 miliardy 420 milionów 2016

Ćwiczenie 1 Jak należy się zachować, gdy osoba, poznana online chce się z nami spotkać? Zapiszcie na kartce zachowania osoby poznanej online, które powinny wzbudzić nasz niepokój.

CYBERPRZEMOC

CYBERPRZEMOC to przemoc z użyciem technologii informacyjnych i komunikacyjnych, głównie Internetu i telefonów komórkowych

CYBERPRZEMOC nękanie, straszenie, szantażowanie w Internecie, rejestrowanie niechcianych zdjęć i filmów, publikowanie w Internecie lub przy użyciu telefonu komórkowego ośmieszających zdjęć, filmów i informacji, podszywanie się w Internecie za inną osobę.

FORMY CYBERPRZEMOCY Cyberstalking – uporczywe nękanie powodujące uzasadnione okolicznościami poczucie zagrożenia lub istotne naruszenie prywatności poprzez telefony, smsy, pocztę elektroniczną.

FORMY CYBERPRZEMOCY Seksting – fotografowanie się nago lub w erotycznych pozach, a następnie rozpowszechnianie tych zdjęć w Internecie, za pomocą telefonu lub Internetu, np. na portalach społecznościowych.

FORMY CYBERPRZEMOCY Happy slapping – filmowanie aktu przemocy, wcześniej specjalnie zainicjowanego. Nagrany telefonem materiał – najczęściej film lub zdjęcie danej osoby w kompromitującej dla niej sytuacji, ośmieszającej ją i poniżającej, rozpowszechniane są później w Internecie.

FORMY CYBERPRZEMOCY Cyberbulling – formy przemocy psychicznej, wykorzystującej m.in. smartfony, Internet (blogi, fora, portale społecznościowe) do publikowania obraźliwych treści, zdjęć, komentarzy dotyczących danej osoby.

FORMY CYBERPRZEMOCY Cyberbulling – formy przemocy psychicznej, wykorzystującej m.in. smartfony, Internet (blogi, fora, portale społecznościowe) do publikowania obraźliwych treści, zdjęć, komentarzy dotyczących danej osoby.

Co możemy zrobić w sytuacji cyberprzemocy? Porozmawiajmy z dzieckiem i dowiedzmy się, co się dzieje. Postarajmy się zdobyć jak najwięcej informacji na temat jego problemu.

Co możemy zrobić w sytuacji cyberprzemocy? Spróbujmy dowiedzieć się, kim jest sprawca – dziecko może tego nie wiedzieć. Pomóżmy dziecku zrozumieć, że to nie ono jest odpowiedzialne za tę sytuację – odpowiada za to sprawca.

JAK PRZECIWDZIAŁAĆ? unikanie podawania w Internecie danych osobowych; nieufanie osobom poznanym w Internecie; niewysyłanie zdjęć i filmów osobom poznanym online; niewysyłanie nikomu niepotwierdzonych informacji o innej osobie;

JAK PRZECIWDZIAŁAĆ? niepublikowanie w Internecie zdjęć i filmów bez zgody osób na nich obecnych; nieobrażanie ludzi, z którymi komunikujemy się przez Internet; rozmowy z dziećmi i młodzieżą, kontrola odwiedzanych stron – programy monitorujące, ustawienia kontroli rodzicielskiej w programach antywirusowych

KORZYSTANIE Z URZĄDZEŃ MOBILNYCH

Ćwiczenie 2 Jakie zagrożenia wiążą się z korzystaniem z urządzeń mobilnych (smartfona/tabletu)?

ZAGROŻENIA publiczne podawanie numeru telefonu w Internecie; odpowiadanie na smsy od osób nieznajomych/ zachęcających do wzięcia udziału w grze/konkursie; odbieranie rozmów od numerów zastrzeżonych; brak hasła zabezpieczającego dostęp do telefonu; nierozłączanie się z bezpłatnym dostępem do Internetu (WiFi); włamania do urządzeń mobilnych w celu szpiegowania, kradzieży lub modyfikacji danych.

Jakie zasady dobrego zachowania wpajać dzieciom? wyłącz telefon na lekcjach w szkole, w kinie, teatrze, nie słuchaj na głos muzyki, używaj słuchawek, ale nie słuchaj muzyki głośno, nie rób zdjęć ani nie filmuj kogoś, kto na to się nie zgadza.

Ćwiczenie 3 Zapiszcie na karcie odpowiedzi na pytania: I zespół: Jak się zachować w przypadku otrzymania smsa z nieznanego numeru telefonu? Na jakie smsy nie odpowiadać i dlaczego? II zespół: Jakie konsekwencje wiążą się z publicznym podawaniem numeru telefonu w Internecie? Co robić jeśli ktoś nas zacznie nękać telefonami, smsami? Czy jest to karalne? III zespół: Jak postępować w miejscu, w którym mamy dostęp do bezpłatnego Internetu? Jakie zabezpieczenia należy stosować w telefonie komórkowym, aby nasze dane osobowe nie dostały się w niepowołane ręce?

Jakich zasad przeciwdziałania uczyć? nie podawać swojego numeru telefonu w Internecie unikać podawania danych personalnych nie odbierać telefonów od numerów zastrzeżonych nie odpisywać na smsy od osób nieznajomych nie odpowiadać na smsy, przychodzące z nieznanego numeru, zachęcające do wzięcia udziału w konkursie lub grze

Jakich zasad przeciwdziałania uczyć? każdorazowo rozłączać się z siecią (wi-fi), po skorzystaniu z publicznego dostępu do Internetu nie wysyłać zdjęć i filmów osobom poznanym online zainstalować program antywirusowy instalować i korzystać z gier odpowiednich do wieku, np. na podstawie oznaczeń PEGI

UZALEŻNIENIA BEHAWIORALNE

Uzależnienie od komputera i Internetu Przejawem uzależnienia nastolatków jest odczuwana presja, aby „być” w sieci (infoholizm). Sama aktywność nie jest istotna, ważne jest, aby być zalogowanym i obserwować, co się dzieje w sieci. Podobnie jest z uzależnieniem od komputera – nastolatek może wykonywać w nim czynności lub nie. Ważne jest , aby był włączony i gotowy do użycia. Zachowanie to często występuje u nastolatków obsesyjnie grających w gry komputerowe.

Sygnały ostrzegawcze uzależnienia od komputera i Internetu Objawy, które powinny zaniepokoić rodziców i które wymagają konsultacji ze specjalistą, to sytuacje i zachowania, gdy dziecko: gra kilka godzin codziennie, wagaruje, opuszcza się w nauce; gdy coś lub ktoś przeszkadza lub nie pozwala mu grać – staje się konfliktowe, doświadcza niepokoju, rozdrażnienia i/lub agresji;

Sygnały ostrzegawcze uzależnienia od komputera i Internetu kłamie, zapytane, ile czasu poświęca na granie; zamyka drzwi przed rodzicami, aby nie być kontrolowanym; notorycznie przekracza czas planowany na pobyt w Internecie albo na grę; zaniedbuje inne czynności, a czas poświęca tylko na użytkowanie komputera.

Sygnały, jakie wysyła organizm dziecka Z powodu długotrwałego grania i braku ruchu następuje utrwalenie się siedzącego trybu życia, w wyniku czego dziecko może przybierać na wadze. Mogą też pojawić się problemy ze stawami, drętwienie palców, dłoni, ból ścięgien związanych z operowaniem joystickiem lub myszką.

Sygnały, jakie wysyła organizm dziecka Wskazuje się także na postępujący zanik mięśni pasa biodrowego i kręgosłupa, wady postawy i wzroku. Może również pojawić się padaczka odruchowa, wywołana pulsującymi seriami bodźców świetlnych lub akustycznych.

MEDIA SPOŁECZNOŚCIOWE Media społecznościowe (ang. Social Media) – określenie odnoszące się do ogólnie pojętego korzystania z internetowych i mobilnych technologii, by przekształcić komunikację w interaktywny dialog.

MEDIA SPOŁECZNOŚCIOWE Andreas Kaplan i Michael Haenlein definiują je jako „grupę bazujących na internetowych rozwiązaniach aplikacji, które opierają się na ideologicznych i technologicznych podstawach Web 2.0, i które to umożliwiają tworzenie i wymianę wygenerowanych przez użytkowników treści”. źródło: Kaplan, Andreas M.; Michael Haenlein (2010): Users of the world, unite! The challenges and opportunities of Social Media. Business Horizons 53(1): 59–68.

KLASYFIKACJA MEDIÓW SPOŁECZNOŚCIOWYCH Technologie mediów społecznościowych przybierają różne formy, m.in.: blogów, sieci biznesowych, projektów zespołowych, biznesowych sieci społecznościowych, forów dyskusyjnych, mikroblogów,

KLASYFIKACJA MEDIÓW SPOŁECZNOŚCIOWYCH portali umożliwiających udostępnianie zdjęć, a także recenzowanie produktów/usług, zakładek społecznościowych, gier społecznościowych, portali społecznościowych, portali umożliwiających udostępnianie wideo oraz wirtualnych światów.

PORTALE SPOŁECZNOŚCIOWE

PORTALE SPOŁECZNOŚCIOWE Z końcem lat dziewięćdziesiątych w Internecie powstają portale społecznościowe. Skupiają grupy osób, które prowadzą wymianę różnych treści, opinii, pomysłów i informacji.

PORTALE SPOŁECZNOŚCIOWE Największym portalem jest FACEBOOK. Na koniec 2015 r. miał 1 miliard 712 milionów aktywnych użytkowników dziennie.

PORTALE SPOŁECZNOŚCIOWE PRZYCZYNY ZAGROŻEŃ łatwe hasło do konta na portalu społecznościowym; ustawienia profilu skonfigurowane tak, że wszyscy mają do niego dostęp; zamieszczanie wielu informacji takich jak: dane osobowe, adres zamieszkania, numer telefonu, zdjęcia, informacje o tym, kiedy nie ma nas w domu, gdzie jesteśmy i co robimy.

Ćwiczenie 4 Jakie trzeba mieć hasło, aby czuć się bezpiecznie na portalu społecznościowym? Każdy zespół ma za zadanie ułożyć trudne do odgadnięcia hasła (zespół układa tyle haseł, ile jest w nim osób).

PORTALE SPOŁECZNOŚCIOWE PRZECIWDZIAŁANIE ZAGROŻENIOM nieujawnianie nikomu swojego loginu i hasła; używanie hasła, które dla innych będzie trudne do odgadnięcia, systematyczne zmiany hasła; ustawienia na profilu, tak, aby informacje widoczne były tylko dla naszych znajomych; niepodawanie danych adresowych;

PORTALE SPOŁECZNOŚCIOWE PRZECIWDZIAŁANIE ZAGROŻENIOM udostępnianie danych tylko osobom zaufanym, znanym osobiście; unikanie podawania swojej aktualnej lokalizacji; unikanie wymiany informacji o sytuacji rodzinnej, finansowej; niepokazywanie, niepublikowanie zdjęć najbliższych, domu, majątku.

Materiały edukacyjne: Scenariusz zajęć nr 1 Scenariusz zajęć nr 2 Materiał edukacyjny dla uczniów – Zadbaj o swoje bezpieczeństwo w Internecie Materiał edukacyjny dla rodziców – Zadbaj o bezpieczeństwo Twojego dziecka w Internecie