PODSTAWY GIMNASTYKI KOREKCYJNEJ DLA RODZICÓW PREZENTACJA WYKONANA PRZEZ RENATĘ PODOLSKĄ - KOMIŃCZYK
Jeżeli założymy, że najważniejszą wartością dla matki, ojca jest dziecko, to zaraz na drugim miejscu będzie zdrowie. Tylko zdrowie daje wszystkie szanse do właściwego wzrostu i rozwoju organizmu.
Niestety często trudno jest dostrzec symptomy pojawiających się nieprawidłowości. Szczególnie dotyczy to powstających wad postawy. Gimnastyka korekcyjna zajmuje się przeciwdziałaniem zaistniałym odchyleniom w postawie ciała.
Niestety statystyka jest alarmująca. Wyniki badań potwierdzają tendencję wzrostową liczby dzieci z wadami postawy (patrz wykresy).
Jakie elementy postawy oceniamy? Kręgosłup jest najważniejszym elementem narządu ruchu, trzonem postawy ciała. Jakie elementy postawy oceniamy? 1. linię pionową pośrodkową przechodzącą przez: środek czoła, nosa, brody, wcięcie szyjne, pępek, styk kolan, styk kostek wewnętrznych. 2. podczas obserwacji z przodu - linie poziome prostopadłe do pośrodkowej – przechodzące przez uszy, barki, miednicę, palce luźno opuszczonych rąk i kolana. 3. podczas obserwacji z tyłu – linie poziome przebiegające na wysokości uszu, barków, dolnych kątów łopatek, fałd pośladkowych, dołów podkolanowych i stóp. 4. podczas obserwacji z boku – linię przechodzącą przez ucho, bark, łokieć, kolano (w okolicy strzałkowej), kostkę zewnętrzną stopy. Jeżeli linia, którą poprowadzimy od środka czoła do stóp nie pokrywa się z linią pośrodkową ciała, wskazuje to na występowanie wady. Dodatkowym sygnałem o nieprawidłowej postawie jest niesymetryczne ustawienie barków czy bioder.
WADY POSTAWY występujące najczęściej to: plecy okrągłe plecy okrągłe – to nadmierne uwypuklenie fizjologicznej krzywizny piersiowej (hiperkifoza piersiowa). Charakterystyczne dla tej wady jest garbienie się, wysuwanie głowy i barków do przodu, co powoduje odstawanie łopatek, klatka piersiowa jest spłaszczona, zapadnięta.
plecy wklęsłe plecy wklęsłe – to nadmierne uwypuklenie fizjologicznej krzywizny lędźwiowej (hiperlordoza lędźwiowa). Charakterystyczne dla tej wady jest znaczne wygięcie lordozy lędźwiowej do przodu, brzuch wypięty, przykurczone nadmiernie mięśnie: biodrowo – lędźwiowy, prostownik grzbietu odcinka lędźwiowego i towarzyszące, a rozciągnięte i osłabione mięśnie brzucha i pośladkowe.
plecy okrągło – wklęsłe plecy okrągło – wklęsłe – to połączenie obu wyżej omówionych wad. Obie krzywizny kręgosłupa, zarówno kifoza piersiowa jak i lordoza lędźwiowa, są nadmiernie uwypuklone. Objawy zewnętrzne to okrągłe plecy i wypięty brzuch; plecy płaskie – charakteryzują się spłaszczeniem obu krzywizn – kifozy piersiowej i lordozy lędźwiowej. Wadę tę spotyka się najczęściej u dzieci astenicznych, wątłych, słabo umięśnionych. Rys. 6 Wady postawy w płaszczyźnie strzałkowej: a-plecy okrągłe, b-plecy wklęsłe, c-plecy wklęsło-okrągłe, d-plecy płaskie.
skoliozy skoliozy (boczne skrzywienia kręgosłupa) – charakteryzują się odchyleniami osi anatomicznej (wyrostki kolczyste) od osi mechanicznej w trzech płaszczyznach: czołowej, strzałkowej i poprzecznej. Skoliozy są chorobą ogólnoustrojową, powodują szereg zmian wtórnych w układzie narządów ruchu, oddychania oraz krążenia.
wady kończyn dolnych wady kończyn dolnych: kolana koślawe (wyraźne jest wygięcie kończyn w stawie kolanowym do wewnątrz), kolana szpotawe (wygięcie w stawie kolanowym na zewnątrz), stopa koślawa, stopa płaska, stopa wydrążona, stopa szpotawa, paluch koślawy (hallux).
DLACZEGO NALEŻY ĆWICZYĆ? Głównym celem GIMNASTYKI KOREKCYJNEJ jest: § skorygowanie istniejących zaburzeń statyki ciała i doprowadzenie jej, o ile jest to możliwe, do stanu prawidłowego, § niedopuszczenie do powstania wad postawy ciała, gdy zaistnieją warunki sprzyjające ich powstaniu, § doprowadzenie sprawności fizycznej dziecka do stanu uznanego za prawidłowy. Cel ten zostanie osiągnięty poprzez realizację następujących zadań: § wyrobienie u dziecka nawyku prawidłowej postawy ciała we wszystkich sytuacjach i czynnościach dnia codziennego, § wytworzenia silnej i wytrzymałej stabilizacji mięśniowo - więzadłowej kręgosłupa po uprzednim usunięciu dystonii mięśniowej, § wdrożenie do rekreacji ruchowej uwzględniającej elementy profilaktyki i korekcji zaburzeń zagrażających lub istniejących u dziecka. § opanowanie przez dziecko i jego środowisko opiekuńcze wiedzy i umiejętności dotyczących spraw jego zdrowia związanych z wadą.
Poniższe ćwiczenia wskazane są dla następujących wad: PRZYKŁADY ĆWICZEŃ Poniższe ćwiczenia wskazane są dla następujących wad: - skoliozy - plecy okrągłe - plecy wklęsło-okrągłe - plecy wklęsłe
Ćwiczenia elongacyjne 1. Pozycja wyjściowa: stanie przodem na 2,3 szczeblu drabinki, dłonie trzymają szczebel na wysokości barków Ruch: maksymalny przysiad i maksymalne obniżenie bioder
2. pozycja wyjściowa: leżenie przodem, kocyk zrolowany pod brzuchem, w dłoniach woreczki, przed głową kręgiel
2a. Ruch: przeniesienie rąk nad podłogą w przód, złączenie rąk za kręglem
3. Pozycja wyjściowa: siad skrzyżny, ręce w pozycji "skrzydełek"
3a. Ruch: ręce wyciągane energicznie w górę, ręce jak najdłużej w górze
ćwiczenia wzmacniające mięśnie prostownika grzbietu 1. Pozycja wyjściowa: leżenie przodem, nogi złączone, wyprostowane, ręce wyciągnięte jak najdalej w przód, pod brzuchem zrolowany kocyk
1a. Ruch: wznoszenie i opuszczanie wyprostowanych rąk i nóg
1b. Ruch: równoczesne unoszenie prawej ręki i lewej nogi nad podłogę
1c. Ruch: równoczesne unoszenie lewej ręki i prawej nogi nad podłogę
2. Pozycja wyjściowa: leżenie przodem, nogi złączone, wyprostowane, kocyk zrolowany pod brzuchem, dłonie trzymają piłkę przed głową
2a. Ruch: wypchnięcie piłki w przód
3. Pozycja wyjściowa: pierwszy ćwiczący - siad skrzyżny, ręce wyciągnięte w górę w dłoniach laska drugi ćwiczący - stoi za partnerem trzymając ręce wyciągnięte w przód i dłonie nad laską Ruch: próba położenia laski na dłoniach partnera (maksymalne wyciąganie rąk w gorę)
4. Pozycja wyjściowa: podpór przodem na drążku
4a. Ruch: przenoszenie rąk do pozycji "skrzydełek", utrzymanie tułowia w przedłużeniu linii nóg
ćwiczenia antygrawitacyjne 1. Pozycja wyjściowa: siad na krześle, tyłem do ściany, woreczek na głowie Ruch: maksymalna elongacja ("wyciąganie") kręgosłupa
2. Pozycja wyjściowa: stanie tyłem do ściany, woreczek na głowie Ruch: maksymalna elongacja ("wyciąganie") kręgosłupa
UWAGA! Nie można poprzestać na zajęciach gimnastyki korekcyjnej, które odbywają się w szkole. Tam dziecko zapoznaje się z ćwiczeniami i uczy się jak je prawidłowo wykonywać. Ale, aby wadę skorygować, trzeba ćwiczyć i to bezwzględnie codziennie.
ZESTAW ĆWICZEŃ DOMOWYCH DLA DZIECI
PŁASKOSTOPIE 1. Pozycja wyjściowa-siad prosty ruch-naprzemienne lub jednoczesne zginanie grzbietowe i podeszwowe stóp z równoczesnym zginaniem palców. 2.Pw. -leżenie tyłem , stopy oderwane od podłoża ruch-krążenia stóp do wewnątrz i na zewnątrz. Pisanie , rysowanie stopami w powietrzu. 3.Pw. -siad ugięty ruch-chwytanie podeszwami stóp piłki lub dowolnego przedmiotu i przenoszenie go poprzez leżenie przewrotne stopami za głowę do wyciągniętych rąk. 4.Pw. -siad ugięty ruch-chwytanie i podnoszenie palcami stóp z podłogi różnych drobnych przedmiotów. 5.Pw.-siad ugięty ruch-chwytanie palcami stóp drobnych przedmiotów i wrzucanie ich do koszyczka, koła, miski czy wiaderka.
BOCZNE SKRZYWIENIE KRĘGOSŁUPA (SKOLIOZA) 1.Pozycja wyjściowa-leżenie przodem ręce pod brodą czoło oparte o podłogę ruch-odrywanie prostych rąk od podłogi z wytrzymaniem do trzech. 2.Pw.-leżenie przodem, ręce wyprostowane w przód, czoło oparte o podłogę ruch-zataczanie rękoma nad podłogą lub na podłodze obszernych kół, z zaakcentowaniem wyprostu ramion w przodzie. Należy zwrócić uwagę aby ręce wykonywały ruch w jednakowy sposób. 3.Pw.-leżenie przodem naprzeciwko ściany z piłką trzymaną w rękach ruch-obijanie piłki o ścianę wyrzucanej spod brody z łokciami w górze. 4.Pw.-jw. ruch-jw. wyrzut piłki znad głowy. 5.Pw.-siad klęczny na złączonych piętach z ramionami w górze ruch-ukłon japoński skłon w dół z mocnym wyciągnięciem rąk w przód i jak najdalszym sięgnięciem. Głowa podczas skłonu schowana jest między ręce.
KOŚLAWOŚĆ KOLAN 1. Pozycja wyjściowa- siad prosty ruch-napinanie mięśni czworogłowych ud (korekcja osi kończyn). 2.Pw. -leżenie przodem , ręce pod czołem ruch-nożyce pionowe z maksymalnym wyprostem kończyn dolnych. 3.Pw. -leżenie przodem , nogi ugięte w stawach kolanowych ruch-rotacja wewnętrzna w stawie kolanowym. 4.Pw. -siad głęboki na krześle, podudzia zbliżone do siebie , między kolanami poduszeczka ruch-pełny wyprost nóg ze zgięciem grzbietowym stóp 5.Pw. -siad niski , podudzia zbliżone do siebie, poduszeczka między kolanami ruch-przejścia z takiej pozycji do stania. Poduszka nie może wypaść z kolan.
Konieczność intensywnej pracy nad samym sobą stanowią dla dziecka, a często i dla całej rodziny, trwały dorobek nie tylko o charakterze zdrowotnym, ale i wychowawczym. POWODZENIA !