Zakończenie stosunku prawnego ubezpieczenia Dorota Wieczorkowska
Sposoby zakończenia stosunku prawnego ubezpieczenia Upływ terminu, na jaki umowa została zawarta Wypowiedzenie umowy ubezpieczenia Wygaśnięcie wskutek przeniesienia przedmiotu ochrony ubezpieczeniowej Wyczerpanie sumy ubezpieczenia / sumy gwarancyjnej
Upływ terminu, na jaki zawarto umowę Co do zasady umowy ubezpieczenia są umowami terminowymi Potrzeba dostosowania do zmiennej rzeczywistości i zmian na rynku Obliczenie ryzyka Obliczenie składki czasami ustawa wskazuje okres obowiązywania umowy ubezpieczenia: 12 miesięcy ubezpieczenie OC posiadaczy pojazdów mechanicznych Wyjątek – umowa na życie i dożycie Charakter długoterminowy
Upływ terminu, na jaki zawarto umowę Klauzula prolongacyjna – postanowienie umowy powodujące automatyczne przedłużanie obowiązywania umowy na dalszy okres. Prolongacja z mocy prawa Skutek przedłużenia wynika z przepisu ustawy, Np.. Ubezpieczenie OC posiadaczy pojazdów mechanicznych
Wypowiedzenie Wypowiedzenie dotyczy co do zasady tylko umów zawartych na czas nieokreślony. Ale umowa lub ustawa może przewidzieć szczególne okoliczności, po zaistnieniu których strona może wypowiedzieć umowę zawartą na czas określony. Art. 812 par. 4 k.c.: „Jeżeli umowa ubezpieczenia jest zawarta na okres dłuższy niż 6 miesięcy, ubezpieczający ma prawo odstąpienia od umowy ubezpieczenia w terminie 30 dni, a gdy ubezpieczający jest przedsiębiorcą – w terminie 7 dni od dnia zawarcia umowy. […]”
Wypowiedzenie art. 812 par 5 k.c.: „Jeżeli umowa zawarta jest na czas określony, ubezpieczyciel może ją wypowiedzieć tylko w wypadkach wskazanych w ustawie, a także z ważnych powodów określonych w umowie lub ogólnych warunkach ubezpieczenia” wypowiedzenie jest skuteczne z chwilą upływu terminu wypowiedzenia – do tego czasu ochrona ubezpieczeniowa będzie zapewniona na dotychczasowych warunkach.
Wypowiedzenie Ustawowe prawo wypowiedzenia: art. 814 par 2 k.c. „Jeżeli ubezpieczyciel ponosi odpowiedzialność jeszcze przed zapłaceniem składki lub jej pierwszej raty, a składka lub jej pierwsza rata nie została zapłacona w terminie, ubezpieczyciel może wypowiedzieć umowę ze skutkiem natychmiastowym i żądać zapłaty składki za okres, przez który ponosił odpowiedzialność” inny przykład: art. 816 k.c. (zwiększenie prawdopodobieństwa wypadku).
Wypowiedzenie – umowy na życie W przypadku umów na życie – ubezpieczający ma zawsze prawo wypowiedzenia z zachowaniem umówionego okresu wypowiedzenia lub gdy go brak – ze skutkiem natychmiastowym (art. 830 KC).
Przeniesienie przedmiotu ochrony ubezpieczeniowej W razie zbycia rzeczy będącej przedmiotem ochrony ubezpieczeniowej, możliwe są dwa rozwiązania: 1/ ochrona ubezpieczeniowa podąża za rzeczą (FR) 2/ zbycie obiektu powoduje wygaśnięcie umowy ubezpieczenia (PL)
Przeniesienie przedmiotu ochrony ubezpieczeniowej 823 par. 3 k.c. „Jeżeli prawa z umowy ubezpieczenia nie zostały przeniesione na nabywcę przedmiotu ubezpieczenia, stosunek ubezpieczenia wygasa z chwilą przejścia przedmiotu ubezpieczenia na nabywcę.” możliwość zapobieżenia wygaśnięciu w ten sposób: 1/ postanowienie umowy ubezpieczenia 2/ porozumienie zbywcy + nabywcy + zgoda ubezepieczyciela
Wyczerpanie sumy ubezpieczenia Suma ubezpieczenia (suma gwarancyjna) to górna granica odpowiedzialności ubezpieczyciela. Niezależnie od wysokości powstałej szkody, ubezpieczyciel ma obowiązek zapłacić jedynie kwotę w maksymalnej wysokości SU/SG. Z chwilą wypłaty kwoty odszkodowania = SU/SG, ubezpieczyciel nie ponosi już żadnej odpowiedzialności Wyczerpanie SU/SG nie prowadzi w sensie formalnym do rozwiązania umowy ubezpieczenia, ale ubezpieczyciel nie będzie już z jej tytułu zobowiązany do świadczenia.