Karnoprawna ochrona tajemnicy zawodowej dotyczącej działalności funduszy emerytalnych II Międzynarodowa Konferencja Naukowa pt. ZABEZPIECZENIE EMERYTALNE Wrocław, 3-4 listopada 2016 r. dr Anna Płońska Katedra Prawa o Wykroczeniach, Karnego Skarbowego i Gospodarczego Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytet Wrocławski

Tajemnica zawodowa Unormowania ustawy z dnia 28 sierpnia 1997 r. o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych definiują, w art. 49 ust. 2, tajemnicę zawodową jako: informacje związane z: lokatami funduszu, rejestrem członków funduszu, rozporządzeniami członków funduszu na wypadek śmierci oraz oświadczeniami, o których mowa w art. 83 u.o.f.f.e., - pisemne oświadczenie o stosunkach majątkowych istniejących między osobą wnioskującą o przyjęcie do otwartego funduszu emerytalnego a jej małżonkiem (także jeżeli zawarcie związku małżeńskiego nastąpiło po zawarciu umowy z funduszem). których ujawnienie mogłoby naruszyć interes członków funduszu lub interes uczestników obrotu na rynku regulowanym w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi.

Podmiotowy zakres obowiązku zachowania tajemnicy zawodowej Cztery grupy podmiotów: 1.  członkowie władz statutowych towarzystwa,   osoby pozostające z towarzystwem w stosunku pracy, osoby pozostające z towarzystwem lub funduszem w stosunku zlecenia lub innym stosunku prawnym o podobnym charakterze, pracownicy podmiotów pozostających z towarzystwem lub funduszem w takim stosunku

Istota karnoprawnej ochrony Tajemnica zawodowa jest dobrem prawnym o szczególnym statusie wyrażającym się w: - braku nieograniczonego nim rozporządzania przez dysponenta oraz - obowiązku jego ochrony i niedopuszczalności modyfikacji tego obowiązku Art. 220 u.o.f.f.e. chroni nie tylko tajemnicę zawodową per se, ale przede wszystkim interesy członków funduszu emertytalnego lub uczestników obrotu na rynku regulowanym. Odpowiedzialność zastępcza Art. 222. Odpowiedzialności karnej przewidzianej w przepisach art. 215-220 podlega także ten, kto dopuszcza się czynów określonych w tych przepisach, działając w imieniu osoby prawnej.

Przestępstwo ujawnienia lub wykorzystania tajemnicy zawodowej TYP PODSTAWOWY PRZESTĘPSTWA: „Kto, będąc obowiązany do zachowania tajemnicy zawodowej dotyczącej działalności funduszu, ujawnia ją lub wykorzystuje, podlega grzywnie do 1 000 000 zł lub karze pozbawienia wolności do lat 3.” (art. 220 ust 1 u.o.f.f.e.) TYP ZMODYFIKOWANY (KWALIFIKOWANY) PRZESTĘPSTWA: „Jeżeli sprawca dopuszcza się czynu określonego w ust. 1 w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej, podlega grzywnie do 5 000 000 zł lub karze pozbawienia wolności do lat 5.” (art. 220 ust 2 u.o.f.f.e.)

Aspekty karnoprawnej ochrony tajemnicy zawodowej Pozytywny - zapewnienie bezpieczeństwa i prawidłowości funkcjonowania OFE; ochrona interesów członków funduszy emerytalnych oraz uczestników obrotu na rynku regulowanym; równy i powszechny dostępie do rzetelnych informacji. Negatywny - zbyt mocna ingerencja przepisów prawa w swobodę funkcjonowania OFE, tworząca tym samym bariery hamujące ich rozwój

Dyrektywy karnoprawnej ochrony tajemnicy zawodowej: Dyrektywa subsydiarności Z sankcji karnych należy zrezygnować wszędzie tam, gdzie ten sam efekt może zostać osiągnięty za pomocą samoregulacji gospodarczej, przedsięwzięciami gospodarczymi oraz unormowaniami administracyjnymi. Dyrektywa proporcjonalności Kryminalizowane powinny być tylko takie patologiczne zachowania gospodarcze, które w szczególnie wysokim stopniu zagrażają ponadindywidulanym dobrom gospodarczym.