Do narzędzi pomiarowych zaliczamy: wzorce; przyrządy pomiarowe; przetworniki pomiarowe.
Oznaczenia umieszczane na elektrycznych przyrządach pomiarowych według PN – 92/E – 06501/01
Mierniki w zależności od fizycznej zasady działania dzielimy na: 1) magnetoelektryczne; 2) elektromagnetyczne; 3) elektrodynamiczne; 4) ferrodynamiczne; 5) elektrostatyczne; 6) indukcyjne; 7) cieplne; 8) wibracyjne.
1 - rdzeń, 2- cewka napięciowa, 3 - cewki prądowe, 4 - tarcza aluminiowa, 5 - oś tarczy, 6 – ślimak, 7 - magnes trwały a) o ruchu liniowym, b) o ruchu obrotowym 1 – nieruchoma elektroda, 2- ruchoma elektroda, 3 – oś, 6 – wskazówka
1 – spirala bimetalowa ogrzewana prądem, 2- spirala bimetalowa do korekcji uchybu temperaturowego, 3 – doprowadzenie prądu do spirali 1
Własności narzędzi pomiarowych to: czułość narzędzia pomiarowego; błąd podstawowy i dodatkowy; klasa dokładności; błąd dynamiczny narzędzia pomiarowego; szybkość i czas przetwarzania; częstotliwość próbkowania.
Metody pomiarowe Jest to sposób porównania wielkości wartości mierzonej z wartością umownie przyjętą za jednostkę. Metoda bezpośrednia Wynik otrzymujemy bezpośrednio z odczytu jego wskazań bez wykonywania obliczeń (np. pomiar rezystancji omomierzem). Metoda pośrednia Wartość wielkości mierzonej otrzymuje się pośrednio na podstawie bezpośrednich pomiarów innych wielkości związanych z nią zależnością (pomiar rezystancji za pomocą amperomierza i woltomierza). Metoda odchyleniowa Wartości wielkości mierzonej określa się w niej na podstawie odchylenia wskazówki lub wskazania cyfrowego narzędzia pomiarowego. Metoda różnicowa To metoda porównawcza, przy której w układzie pomiarowym występuje wzorzec wielkości o wartości zbliżonej do wielkości mierzonej. Bezpośrednio mierzy się różnicę obu wartości, a wynik pomiaru określa się: x=xW+x, gdzie xW - wartość wzorcowa, x – zmierzona bezpośrednia różnica z uwzględnieniem znaku. Metoda podstawieniowa W układzie musi się znajdować wzorzec wielkości mierzonej o wartościach nastawialnych w szerokich granicach. Wartość mierzoną zastępuje się wartością wzorcową xW, tak aby wyniki obu pomiarów były takie same.
ODCZYTYWANIE WSKAZAŃ MIERNIKÓW Przykład:
DOKŁADNOŚĆ POMIARÓW Liczby wyrażające błąd należą do ZNORMALIZOWANEGO szeregu: 0,1; 0,2; 0,5; 1; 1,5; 2,5; 5. Przykład:
DOKŁADNOŚĆ DLA MIERNIKÓW ANALOGOWYCH (0,5• 100) bo zakres mocy = zakres prądowy • zakres napięciowy, zgodnie ze wzorem P = I • U
DOKŁADNOŚĆ DLA MIERNIKÓW CYFROWYCH
DOKŁADNOŚĆ POMIARÓW – obliczanie błędów systematycznych
DOKŁADNOŚĆ POMIARÓW – obliczanie błędów przypadkowych
DOKŁADNOŚĆ POMIARÓW – obliczanie błędów przypadkowych Przykład: