AKTUALNA SYTUACJA NA EUROPEJSKIM RYNKU JABŁEK Prof. Dr hab. Eberhard Makosz Lublin, 24 lutego 2016 r.
W krajach Unii Europejskiej w dniu 1 lutego 2016 roku zapasy jabłek wynosiły 3.7 mln ton. Rok wcześniej były podobne. W poprzednich latach wyniosły około 3.0 mln ton. Rosnące zapasy i spadek spożycia jabłek, utrudniają nie tylko zbyt ale także wpływają na spadek cen skupu.
W naszym kraju zapasy jabłek wyniosły w dniu 1 lutego br. roku - 1 W naszym kraju zapasy jabłek wyniosły w dniu 1 lutego br. roku - 1.1 mln ton, a w 2015 roku - 1.0 mln ton. W latach 2012 - 2014 około 800 tyś. ton, a kilka lat wcześniej zaledwie 400 tys. ton. Łatwo sobie wytłumaczyć aktualne problemy ze zbytem jabłek i spadkiem cen skupu.
W krajach Zachodniej Europy, od stycznia każdego roku wszystkie jabłka są przechowywane w chłodniach z kontrolowaną atmosferą. W Polsce od niedawna w 70 – 80 %. O tej porze roku w zapasach w Polsce najwięcej jest jabłek odmiany Idared, w krajach Zachodniej Europy- Golden Delicious. Tam przechowuje się jabłka wysokiej i bardzo wysokiej jakości. W naszym kraju niskiej, średniej i wysokiej jakości.
Szacuję, że aktualnie w naszych przechowalniach (jeszcze) i chłodniach przechowuje się co najmniej 900 tys. ton jabłek, w tym do 90 % jabłek deserowych. Do zagospodarowania pozostaje około 800 tys. ton jabłek deserowych.
Potrzeby rynku krajowego mogą wynieść do 300 tys. ton Potrzeby rynku krajowego mogą wynieść do 300 tys. ton. Eksport do krajów, poza Wschodnią Europę 150 - 200 tys. ton. Tam jest i będzie dobry zbyt na nasze jabłka, ale tylko dobrej jakości, odmian jednokolorowych.
W krajach Unii Europejskiej, w tym także w Polsce, spadają ceny skupu jabłek. W listopadzie ubiegłego roku były wyższe niż obecnie. W większości krajów Zachodniej Europy ceny skupu za " normalne " odmiany wahają się od 0.35 do 0.40 eur/kg. Ale tylko jabłek wysokiej jakości. Cena skupu jabłek przemysłowych 9 - 10 eurocentów/kg.
W naszym kraju w tym miesiącu ceny skupu za jabłka wysokiej jakości wynoszą w zł/kg :Gala 1.3 - 1.7,Golden Delicious 1.1 - 1.2, Sampion, Gloster 0.9 - 1.0,Idared 0.7 - 0.8.
Kraje Zachodniej Europy, które nie są zależne od rynku krajów Wschodniej Europy, zwłaszcza rosyjskiego przewidują, ze do końca sezonu sprzedają wszystkie jabłka, ale po nieco niższych cenach niż w ubiegłych latach. Normalny jest eksport wewnątrz Wspólnoty i poza Europę.
Inaczej jest w naszym kraju Inaczej jest w naszym kraju. Tylko zwiększony eksport do krajów Wschodniej Europy, pozwoli na zagospodarowanie wszystkich jabłek deserowych. Jeśli to nie nastąpi, zamienią się w jabłka przemysłowe.
Co robić. Czy dalej czekać na łatwiejszy zbyt i wyższe ceny skupu Co robić? Czy dalej czekać na łatwiejszy zbyt i wyższe ceny skupu ? Na te pytania nie jestem w stanie odpowiedzieć. Eksport do krajów Wschodniej Europy, zwłaszcza do Rosji, zależy od bardzo wielu czynników, w tym politycznych. Wydaje się, że jeśli są możliwości zbytu atrakcyjnych odmian w cenie 1.0 - 1.2 zł/kg i odmiany Idared około 0.8 zł/kg, warto sprzedać część przechowanych jabłek.
W tym roku trudna może być wiosna dla producentów oraz grup i organizacji posiadających większe ilości jabłek. Pozostaje mi życzyć dobrych decyzji i wyników w zbycie swoich jabłek. Może powtórzy się sytuacja jaka była wiosną ubiegłego roku, choć wielu ekspertów w to wątpi. Członków Towarzystwa będę na bieżąco informował o sytuacji na europejskim rynku jablek.
Dziękuję za uwagę