Dziecko bezpieczne w sieci… czyli poradnik dla rodziców, jak nauczyć dziecko bezpiecznego poruszania się po internecie

Wstęp  Internet pomaga dzieciom w nauce, rozwoju i poznawaniu wirtualnej komunikacji, która stała się nieodłączną częścią naszego życia. Internet tylko wtedy będzie dla naszych pociech bezpiecznym „placem zabaw”, jeśli nauczymy nasze dziecko podstawowych zasad bezpiecznego korzystania z sieci.  Drugim ważnym czynnikiem jest „kontrola rodzicielska” – interesujmy się tym, co nasze dziecko robi w sieci, jakie treści zamieszcza i z kim zawiera przyjaźnie.

Zagrożenia Negatywne zjawiska występujące w sieci 1. grooming - uwodzenie dzieci przez osoby dorosłe, najczęściej o skłonnościach pedofilskich;  2. cyberprzemoc lub cyberbullying - publikacja materiałów zawierających obraźliwe treści wobec jednej lub kilku osób, w celu ich szykanowania bądź poniżania;  3. spam - masowo przesyłane informacje niezamówione, najczęściej komercyjne. Spam stanowi jeden z kanałów dystrybucji szkodliwego oprogramowania (np. wirusów), jest wykorzystywany do zbierania i weryfikowania adresów poczty elektronicznej dla potrzeb budowania nielegalnych baz danych teleadresowych;  4. phishing - próby kradzieży danych wrażliwych. Dokonywany jest poprzez wysyłanie do użytkowników wiadomości łudząco podobnej do wiadomości od zaufanego podmiotu (np. banku), z treści której wynika konieczność przesłania danych takich jak np. numer konta, karty kredytowej, kodów pin itd. Następnie tego typu dane przekazane przez nieświadomego użytkownika posłużyć mogą do kradzieży tożsamości i pieniędzy. 

Naucz dziecko podstawowych zasad bezpiecznego posługiwania się internetem

Zasada numer 1- chroń swoje dane. Przypominaj dziecku, aby nigdy nie podawało w Internecie swojego prawdziwego imienia i nazwiska, a posługiwało się nickiem, czyli pseudonimem. Wymyślając nick nie podawało swojego wieku ani daty urodzenia, np. zuzia12 lub radek2004. Nie powinno też podawać swojego adresu domowego i numeru telefonu, ponieważ nigdy nie może mieć pewności z kim rozmawia.

Zasada numer 2 – ograniczonego zaufania Uczul dziecko, by nigdy nie wysyłało nieznajomym swoich zdjęć oraz zachowało szczególną ostrożność publikując swoje zdjęcia w sieci. Nie ufało osobom poznanym w Internecie. Nie umawiało się na spotkania z osobami poznanymi w sieci. Uświadamiaj mu, że nigdy nie ma pewności, z kim rozmawia w Internecie - ktoś, kto podaje się za rówieśnika, w rzeczywistości może być dużo starszy i mieć wobec dziecka złe zamiary.

Zasada numer 3 – należy mówić, jeśli coś jest nie tak. Uczul dziecko na niepokojące wiadomości. Jeżeli wiadomość, którą otrzymało pochodzi od nieznanego nadawcy, jest wulgarna lub niepokojąca (np. jest napisana w obcym języku, zawiera dziwne znaczki), nie powinno jej otwierać ani na nią odpowiadać, tylko pokazać ją rodzicom lub innej zaufanej osobie dorosłej. Osoba, która w Internecie umieszcza kontrowersyjne lub szokujące treści nazywana jest „trollem”. Często robi to po to, by innych zdenerwować lub obrazić. Uczulaj dziecko, aby nie dało wciągnąć się w takie dyskusje w myśl zasady: „nie karmić trolla”. Jeśli coś dziecko bardzo zaniepokoi możne szukać pomocy na stronie helpline.org.pl

Zasada numer 4 – bądź rozsądny i odpowiedzialny Naucz dziecko, by nie odpowiadało na spam - w ten sposób potwierdza nadawcy adres poczty elektronicznej. Spowoduje to zwiększenie ilości otrzymywanych niechcianych wiadomości.   Wyjaśnij, by nie brało udziału w „łańcuszkach internetowych" - informacje w nich zawarte nie są prawdziwe. Jest to wykorzystywany przez spamerów jeden ze sposobów uzyskiwania adresów poczty elektronicznej. Uświadom mu, że nasze działanie w sieci nie jest anonimowe. W większości przypadków można precyzyjnie ustalić adres IP każdego komputera.

Zasada numer 5 – pamiętaj o netykiecie Surfując po Internecie, wysyłając pocztę czy rozmawiając na portalach społecznościowych wszystkich obowiązuje przestrzeganie zasad netykiety, czyli dobrego zachowania w Internecie. Netykieta, podobnie jak zwykłe zasady przyzwoitego zachowania, nie jest dokładnie spisana, nikt też nie zajmuje się systematycznym karaniem osób łamiących zasady. Uparte łamanie zasad netykiety może się wiązać z różnymi przykrymi konsekwencjami, jak np. odcięcie „niegrzecznego” osobnika od określonej usługi internetowej przez jej administratora, tzw. „zbanowanie”.

Netykieta – najważniejsze zasady Nie wolno obrażać innych użytkowników sieci, nie można nikomu ubliżać, pisać brzydkich słów. Nie wolno prowokować żadnych kłótni na forach – to „trollowanie”. Należy pamiętać, że pisanie wielkimi literami oznacza: krzyk, złość, Używanie w swoich wypowiedziach za dużo różnych minek (emotikonów) to też złe zachowanie. Nie wolno wysyłać „łańcuszków” – to rodzaj spamu. Należy unikać błędów ortograficznych, oraz pamiętać o pisowni wyrazów Ci, Tobie itd. wielką literą. Wysyłając list do wielu adresatów należy „ukrywać” innych odbiorców – nie każdy życzy sobie, aby udostępniać jego adres. Korzystając z materiałów znalezionych w Internecie, zawsze podawać źródło ich pochodzenia – inaczej to plagiat. Plagiat jest przestępstwem.

Zasada numer 6 – chroń swój komputer W sieci krąży coraz więcej wirusów, które mogą uszkodzić komputer. Dlatego koniecznie zainstalujcie oprogramowanie antywirusowe. Pamiętaj, że hasła są tajne i nie powinno się ich podawać nikomu. Naucz dziecko dbać o swoje hasło jak o największą tajemnicę. Jeżeli dziecko musi w internecie wybrać jakieś hasło, uczul je, żeby nie było ono łatwe do odgadnięcia, a dziecko strzegło go jak oka w głowie – nigdy nie wolno podawać hasła innym, np. rówieśnikom!

Zasada numer 6 – kontrola rodzicielska Pilnuj aby Twoje dziecko nie spędzało całego wolnego czasu przy komputerze. Ustal mu jakiś limit czasu i staraj się, aby go nie przekraczało. Staraj się, aby Twoje dziecko miało jeszcze inne zainteresowania i codziennie spędzało czas również aktywnie. Rozmawiaj z dzieckiem o internecie. Pytaj je o wszystkie strony, które je niepokoją. Przeglądaj również strony, które interesują dziecko i które często odwiedza. Niech komputer stoi we wspólnym miejscu. Interesuj się tym, co robi Twoje dziecko. Nie krytykuj i nie obwiniaj jeśli coś się stanie. W razie potrzeby szukaj pomocy specjalistów.

Dowiedz się więcej … czyli strony przydatne rodzicom i dzieciom

www.sieciaki.pl Portal dla dzieci. Poznają tu zasady bezpiecznego korzystania z internetu

www.fdn.pl/kursy To strona zawierająca kursy bezpiecznego korzystania z internetu. Polecamy ja zarówno dzieciom młodszym, starszym jak i dorosłym.

www.helpline.org.pl Spotkałeś się z niebezpiecznymi sytuacjami w internecie?  Na tej stronie znajdziesz pomoc.

www.spzloczew.pl Do stron tych dostaniesz się również poprzez stronę naszej szkoły - zakładka LINKI. Polecamy!

Prezentacja przygotowana na podstawie: www.sieciaki.pl www.fdn.pl/kursy www.helpline.org.pl http://rodzice.net

Dziękujemy za uwagę. Prezentacja przygotowana w ramach realizacji projektu „Cyfrowa szkoła”.