Rotmistrz Witold Pilecki Jeden z najodważniejszych żołnierzy II Wojny Światowej
Kim byli żołnierze wyklęci? Nazwa „żołnierze wyklęci” powstała niedawno, a dokładnie w 1993 r. Użyto jej na wystawie poświęconej podziemiu antykomunistycznym. Byli oni grupą partyzancko -niepodległościową, która stawiała opór wobec sowietyzacji Rzeczpospolitej Polskiej. Ich działalność rozpoczęła się w 1944 r. (wkroczenie Armii Czerwonej do Polski okupowanej w tamtym czasie przez faszystowską III Rzeszę ), a zakończyła się w 1963 r. (śmierć ostatniego znanego żołnierza wyklętego). Obszar, na którym działali ci partyzanci obejmował głównie dawne województwa Nowogródzkie i Grodzieńskie; Wileńszczyznę a także Białoruską SRR. Większość akcji podziemia antykomunistycznego było wycelowanych w zbrojne oddziały Urzędu Bezpieczeństwa, Korpusu Bezpieczeństwa Narodowego, Milicji Obywatelskiej i Ludowego Komisariatu Spraw Wewnętrznych.
Sytuacja żołnierzy wyklętych w okresie ich działalności. Sytuacja żołnierzy wyklętych w okresie ich funkcjonowania była dla nich bardzo trudna. Byli represjonowani, osadzano ich w więzieniach, torturowano, a nawet skazywano na śmierć Pod naciskiem władz ZSSR ich działalność potępiał nawet Episkopat Polski. Celem komunistów było nie tylko ukarać ich działalność, ale skazać na zapomnienie.
Witold Pilecki urodził się 13 maja 1901 r Witold Pilecki urodził się 13 maja 1901 r. w Ołońcu – w mieście w północno -zachodniej Rosji. Miejsce urodzenia
RODZINA ROTMSTRZA Jego rodzicami byli: Julian Pilecki i Ludwika Osiecimska. Pochodził z rodziny szlacheckiej pieczętującej się herbem Leliwa. W domu od zawsze hołdowano patriotycznym wartościom. Dziadek brał udział w Powstaniu Styczniowym, po którym rodzina straciła wszelkie dobra i musiała udać się w głąb Rosji. Dzięki matce młody Witold potrafił z pamięci cytować fragmenty „Trylogii” Henryka Sienkiewicza.
Życie rodzinne Witold miał czworo rodzeństwa: siostry Marię i Wandę oraz braci Józefa i Jerzego. W 1910 r. przeprowadził się z rodziną do Wilna. Ożenił się w 1931 r. z młodą nauczycielką Marią Ostrowską. Miał dwoje dzieci Andrzeja i Zosię. Nie dany jednak był mu spokój rodzinnego ogniska. Życie oparte na wartościach i sytuacja historyczna zmusiły go do aktywnego uczestnictwa w działaniach zbrojnych i konspiracyjnych.
Wojna polsko-bolszewicka 1919-1921 Witold Pilecki służył Wojsku Polskim w latach 1918-1921. Wziął on udział w obronie Grodna, bitwie warszawskiej 1920 r., a także w wyzwoleniu Wilna. Walczył jako ułan i został odznaczony dwukrotnie krzyżem walecznych.
Życie w 20-leciu międzywojennym Kiedy po wojnie Pilecki został zdemobilizowany zdał maturę i rozpoczął studia na wydziale Akademii Sztuk Pięknych wileńskiego Uniwersytetu. Niestety nie udało mu się ich skończyć, ponieważ musiał zaopiekować się swoim ciężko chorym ojcem i zająć się swoim rodzinnym, zadłużonym majątkiem w Sukurcze.
Kampania wrześniowa We wrześniu 1939 r. Witold Pilecki został ponownie zmobilizowany. Został dowódcą plutonu w szwadronie kawalerii dywizyjnej 19 Dywizji Piechoty Armii Prusy. Po rozbiciu jego dywizji przez Niemców nie złożył broni i walczył w partyzantce do października 1939 r. Rozwiązał swój oddział 17października i przeszedł do konspiracji. Pomimo kapitulacji kraju nie złożył broni i narażając życie brał udział w walce przeciwko okupantom.
Działalność konspiracyjna Podczas walki konspiracyjnej rotmistrz Pilecki został członkiem Tajnej Armii Polskiej. Na początku pełnił w niej funkcję szefa sztabu, a następnie inspektora głównego. Pełnił też funkcje szefa zaopatrzenia, szefa oddziału organizacyjno-mobilizacyjnego, szefa zaopatrzenia i służb specjalnych. Tajna Armia Polska obejmowała swoim zasięgiem Warszawę, Siedlce, Lublin, Radom i Kraków. Podczas okupacji ukrywał się w stolicy posługując się znalezionymi dokumentami por. Tomasza Serafińskiego.
Pobyt w Auschwitz-Birkenau Pod nazwiskiem T.Serafińskiego podczas ulicznej łapanki na Żoliborzu 19 września 1940 r. dobrowolnie trafił do niemieckiego obozu koncentracyjnego. Otrzymał numer 4859. Wykonywał wtedy misję rozpoznania warunków w obozie o których niewiele wiedziano w tym czasie.
Działalność w obozie Pilecki przybywał w obozie 2 lata i 7 miesięcy. W tym czasie zorganizował w obozie ruch oporu skupiający około 100 osób, pisał raporty i opracował plan zbrojnego uwolnienia więźniów. Miesiąc po aresztowaniu przesłał raport Komendantowi Głównemu Związku Walki Zbrojnej, gen.Stefanowi Roweckiemu o tym, co się dzieje w Auschwitz. Raport został przekazany do Londynu, ale Churchill i Roosevelt nie mogli uwierzyć w takie straszne i niehumanitarne obrazy obozowej egzystencji, Alianci nie mieli pojęcia o tym co Niemcy robią z Żydami.
Ucieczka z Auschwitz Gdy prośby Pileckiego o zbrojne odbicie więźniów zostały odrzucone, zdecydował się na ucieczkę z obozu. W nocy 26-27 kwietnia 1943 r. Pilecki pracował na nocnej zmianie w piekarni obozowej. Znajdowała się ona poza murami obozu. Pilecki z dwoma innymi więźniami wyłamali drzwi piekarni i uciekli z obozu. Po udanej ucieczce dalej konspirował jako Roman Jezierski. Wtedy też Tadeusz „ Bor” Komorowski awansował go do stopnia rotmistrza. Walczył w organizacji „ Nie” u boku generała Fieldorfa ps. „ Nil”. Zajmował się wywiadem i działaniami bojowymi. Podczas spotkań rodzinie zostawił taki przekaz: „ Kochajcie ojczystą ziemię. Kochajcie swoją świętą wiarę i tradycję własnego Narodu. Wyrośnijcie na ludzi honoru, zawsze wierni uznanym przez siebie najwyższym wartościom, którym trzeba służyć całym swoim życiem”
Powstanie Warszawskie Pomimo pełnienia funkcji w konspiracji wraz z towarzyszem z obozu kpt. Janem Redzejem Witold Pilecki walczył jako szeregowy żołnierz nie ujawniając swojej szarży. Później z został dowódcą zgrupowania Chrobry II. Bronił nigdy nie zdobytej reduty powstańczej na Woli. Po upadku powstania był więziony w Ożarowie, w Łambinowicach w stalagu 344 i w oflagu Murnau. Wyzwolony przez Amerykanów zameldował się do służby w II Korpusie Polskim generała Władysława Andersa.
Po wojnie Z zadaniami zorganizowana wywiadu w okupowanej przez Sowietów Polsce wrócił do ojczyzny. Jesienią 1945 r. zorganizował siatkę wywiadowczą i rozpoczął zbieranie informacji wywiadowczych o sytuacji w Polsce. Zebrał informacje o niekorzystnych umowach handlowych z ZSRR, raporty o komunizacji szkół i pogromie kieleckim. Nawiązał kontakty z partyzantami, nakłaniał ich do zaprzestania walki na rzecz wywiadu. W 1946 r. był tak zagrożony aresztowaniem że gen. Anders rozkazał mu bezzwłoczne wyjechać na zachód. Tego jednak nie zrobił, ponieważ powiedział, że: ,,Ktoś musi trwać bez względu na konsekwencje’’.
Aresztowanie 8 maja 1947 r. Pilecki został aresztowany przez Urząd Bezpieczeństwa. Osadzono go w więzieniu na Rakowieckiej. W areszcie był torturowany przez m.in. Eugeniusza Chimczaka - jednego z najokrutniejszych śledczych. Podczas ostatniego widzenia z żoną powiedział jej, że w porównaniu do tego ,,Oświęcim to była igraszka’’. Postawiono mu m.in.. zarzuty: szpiegostwo, chęć zamordowania funkcjonariuszy MBP, gromadzenie broni czy nielegalne przekraczanie granicy. Pilecki aresztowany z współpracownikami podziemia antysowieckiego chciał tylko na siebie wziąć odpowiedzialność, chroniąc swoich towarzyszy.
Proces sądowy Proces odbył się 3 marca 1948r. Sowieci urządzili go w pokazowy sposób ku przestrodze innym reakcjonistom i uznali Pileckiego winnym zarzucanych mu czynów. W czasie procesu nie wspominano o żadnych zasługach dla kraju, o jego bohaterstwie, walce z okupantem… Wyrok brzmiał: kara śmierci.
Śmierć Premier J. Cyrankiewicz (współwięzień z Auschwitz) odmówił pomocy w staraniach o złagodzenie kary, a Bolesław Bierut nie skorzystał z prawa łaski. Wyrok wykonano 25 maja 1948 r. w więzieniu Mokotowskim przez strzał w tył głowy. Katem Pileckiego był Piotr Śmietański zwany ,,Katem z Mokotowa’’. Rodzina dowiedziała się o tym dopiero po 40 latach. Bohatera pochowano w bezimiennym grobie w nieznanym miejscu – by o nim zapomnieć – tak chcieli komuniści.
Zapomniany grób Powstało wiele tablic pamiątkowych i symboliczny grób rodzinny. Niedawno po przeprowadzonych ekskumacjach i badaniach stwierdzono, że został on pochowany w tzw.,,kwaterze na łączce’’. W czasach obecnych przywracana jest pamięć wielkiego człowieka, który miał być zapomniany. Poświęcono mu nawet stronę w IPN: http://pilecki.ipn.gov.pl/, powstają książki i publikacje, można obejrzeć spektakl „ Śmierć rotmistrza Pileckiego”. To wszystko powoduje, że jego działalność i śmierć nie poszła na marne i po latach dostrzegamy w nim postać prawdziwego patrioty.
Odznaczenia które Pilecki otrzymał pośmiertnie: - Order Orła Białego - Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski - Krzyż Oświęcimski - Warszawski Krzyż Powstańczy - Gwiazda Wytrwałości
Pamięć o żołnierzach wyklętych Dnia 1 marca przypada Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Dla każdego Polaka powinien być to dzień podziwu i dumy z żołnierzy, którzy walczyli o wolną ojczyznę i prawdę. Nie widząc szansy na zwycięstwo dawali świadectwo. Dzięki temu jesteśmy nadal niepodległym krajem i żyjemy w wolności.
Bibliografia i źródła: Pozycje książkowe: 1. J. Wieliczka-Szarkowa „ Żołnierze wyklęci” Wydawnictwo AA s.c. Kraków 2013 2. M. Markowska „ Wyklęci. Podziemie zbrojne 1945- 1963 ” Ośrodek Karta Warszawa 2013 r. Czasopisma: 1. Zakazana Historia, październik 2013 2. W Sieci nr 39/ 2013 3. Zeszyty Rzeczpospolitej „Żołnierze wyklęci 1943 – 1963”; numery 1-8 Inne źródła : Program telewizyjny stacjiHistory „ Polscy bohaterowie wojenni: Pilecki” Spektakl Teatru Telewizji „ Śmierć rotmstrza Pileckiego” http://pilecki.ipn.gov.pl/ http://pl.wikipedia.org/wiki/Witold_Pilecki Źródła fotografii: grafiki google i w/w strony internetowe
Prace wykonał Jakub Mizera, Uczeń kl. 2b Gimnazjum nr 1 w Zielonej Górze Nauczyciel historii: mgr Agnieszka Sawicka