Choroby łojotokowe Andrzej Kaszuba Klinika Dermatologii i Dermatologii Dziecięcej UM w Łodzi
Zapalenie łojotokowe skóry Dermatitis seborrhoica Definicja – zapalenie skóry o przewlekłym i nawrotowym przebiegu obejmujące zazwyczaj owłosioną skórę głowy, obszary skóry o wzmożonym wydzielaniu łoju oraz okolice wyprzeniowe, występujące częściej u mężczyzn niż u kobiet. Może dotyczyć osób w każdym wieku (niemowląt, dorosłych i osób w wieku podeszłym).
Etiopatogeneza ŁZS Nadmierna aktywność gruczołów łojowych Czynniki infekcyjne – P. ovale (Malassezia furfur). Czynniki immunologiczne – AIDS Związek z łuszczycą – seborrhiasis lub sebopsoriasis. Pozostałe czynniki – układ nerwowy, pora roku, dieta, niedobory cynku, WNKT, wit.B.
Dowody na rolę drożdżaków z rodzaju Malassezia w patogenezie ŁZS Wzrost liczby Malassezia w okolicach łojotokowych Korelacja między stopniem nasilenia choroby a liczbą drożdżaków Obecność podwyższonych mian przeciwciał przeciwko Malassezia u chorych Korzystny wpływ terapeutyczny leków p. grzybiczych stosowanych zarówno miejscowo jak i ogólnie Gupta A.K., Nicol K.A., J. Drugs Dermatol, 2004 Rejchrath J., Dermatology, 2004
Postacie kliniczne ŁZS Rozsiane – rozległe, często sączące wykwity z silnym świądem pokrywające się strupami (impetiginisatio) Łupieżopodobne ŁZS – kształt obrączkowaty, głównie na tułowiu. Seborrheic erythroderma – częste w podeszłym wieku, przy zbyt agresywnym leczeniu, bez limfadenopatii. ŁZS powiek – seborrheic blepharitis – rumień, świąd i delikatne złuszczanie.
Objawy kliniczne ŁZS Rumień z nadmiernym złuszczaniem naskórka Świąd skóry Lokalizacja : wzdłuż linii włosów, brwi, na gładziźnie czoła, baczkach, w fałdzie nosowo-policzkowym i wargowym, za uszami, w małżowinach usznych, pachy, pępek, pachwiny okolica mostka i międzyłopatkowa. Kształt wykwitów: okrągły, obrączkowaty lub nieregularny.
Diagnostyka różnicowa Alergiczne kontaktowe zapalenie skóry Atopowe zapalenie skóry Łuszczyca pospolita Zapalenie okołoustne Łupież różowy Giberta Zespół Sezaryego Reakcje polekowe
ŁZS niemowląt Występuje niemal u każdego niemowlęcia Częściej u niemowląt ze skłonnością do atopii i łuszczycy U 50% niemowląt z rozległymi zmianami choroba ewoluuje w kierunku azs W każdym niemal przypadku udaje się wykazać obecność C. albicans na skórze oraz w stolcu Przypuszcza się że C. albicans może indukować wystąpienie zmian skórnych
Objawy kliniczne łzs niemowląt Początek w pierwszych 3 m-cach życia lub nieco później Intensywne złuszczanie, łuski są tłuste, żółte a rzadkie włosy na głowie zbite i splątane (cradle cap) Rumień niewielki lub w ogóle nie występuje (najczęściej w ok. pępka, w pachwinach rzadziej na tułowiu) Mogą występować nadżerki Wykwity mogą pokrywać się strupami – diaper psoriasis Rzadko schorzenie przechodzi w erytrodermię
Różnicowanie łzs niemowląt Atopowe zapalenie skóry Łuszczyca Świerzb Pieluszkowe zapalenie skóry Histiocytoza X – biopsja skóry
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ