Wpływ hałasu na słuch
Jaka kość w ciele człowieka jest najmniejsza i mierzy około 3 mm?
W jaki sposób zbudowane jest ucho? Małżowina uszna (1) zbiera fale dźwiękowe i kieruje je do przewodu słuchowego zewnętrznego(2) a także pomaga zlokalizować źródło dźwięku. Przewód słuchowy zewnętrzny jest jak rura, w której dźwięki ulegają wzmocnieniu. Fale dźwiękowe kierują się dalej do elastycznej, błony bębenkowej o owalnym kształcie, która zamyka koniec przewodu słuchowego i dzięki swojej specyficznej budowie powoduje dalsze wzmocnienie dźwięku. Błona bębenkowa (3) drga pod wpływem fali dźwiękowej jak membrana prawdziwego bębna. Drgania te są przekazywane do ucha środkowego,
W uchu środkowym znajdują się najmniejsze w organizmie człowieka kosteczki (4): młoteczek, kowadełko i strzemiączko. Rolą kosteczek słuchowych jest wzmocnienie fali dźwiękowej i przekazanie drgań poprzez okienko owalne (7) do płynu wypełniającego ucho wewnętrzne. Dźwięk dociera do ślimaka (5), który jest systemem kanałów. Wypełniony jest płynem, który przemieszcza się pod wpływem drgań okienka owalnego. Przemieszczający się płyn wprawia w ruch komórki narządu Cortiego, które przekształcają energię mechaniczną w impulsy elektryczne przekazywane do włókien nerwu słuchowego (6). Te wędrują dalej do mózgu, gdzie są analizowane i interpretowane przez wyspecjalizowane ośrodki w korze mózgowej. W ten sposób słyszymy.
Natężenie dźwięku Poziom natężenia dźwięku mierzy się za pomocą jednostek umownych – decybeli (dB). Najcichszy dźwięk, który może być usłyszany przez człowieka wynosi 0 dB. Maksymalne tolerowane natężenie dźwięku wynosi 140 dB. Dźwięki o natężeniu powyżej tej wartości poza wrażeniem słuchowym wywołują również czucie bólu związane z uszkodzeniem narządu spiralnego. Ludzie młodzi odbierają dźwięki o częstotliwości w zakresie od 20 do 20 000 Hz. W miarę starzenia się organizmu górna granica obniża się i dźwięki o dużej częstotliwości nie są słyszane. Najlepiej odbierane są dźwięki w zakresie od 1000 do 3000 Hz.
Wykres przedstawiający skalę natężenia dźwięku w decybelach
- Bezpieczne dźwięki to 20-60 decybeli tj - Bezpieczne dźwięki to 20-60 decybeli tj. szelest liści, tykanie zegara , szum cichej ulicy, zwykła rozmowa , śpiew ptaków. Ryzykowne 75-100 decybeli – gwar w restauracji z muzyką, szum głośnej ulicy, odgłos jadącej ciężarówki i autobusu. - Groźne 100- 140 decybeli- warkot motocykla bez tłumika, dźwięki koncertu rockowego, pracujący młot pneumatyczny.
Hałas Niepożądane, nieprzyjemne lub uciążliwe dźwięki, zazwyczaj o nadmiernym natężeniu (zbyt głośne) w danym miejscu i czasie. Pojęcie hałasu jest generalnie subiektywne i zależy od poziomu odniesienia.
Źródła hałasu pojedyncze np. środki komunikacji, transportu i produkcji w obiektach i na zewnątrz zgrupowane na określonej przestrzeni np. drogi, lotniska, dworce, zajezdnie, stacje rozrządowe, obiekty przemysłowe, rozrywkowe, sportowe itp.
Szkodliwość hałasu Hałas może być szkodliwy dla zdrowia człowieka. Zbyt duże jego natężenie może prowadzić do uszkodzenia narządu słuchu. Mniejsze wartości natężenia hałasu, występujące długotrwale lub przenikliwie, mogą wpływać negatywnie na psychikę.
Wpływ hałasu na zdrowie człowieka Z punktu widzenia psychologii hałas jest dźwiękiem nieprzyjemnym i niepożądanym, powodującym drażliwość, zmęczenie całego organizmu a szczególnie słuchu. Nie wszyscy są jednakowo wrażliwi na po hałasowe uszkodzenie słuchu. Istnieją czynniki predysponujące zależne od genów, ogólnego stanu zdrowia, warunków środowiskowych.
Hałas może powodować Czasowe lub trwałe uszkodzenia słuchu Bóle i zawroty głowy Bezsenność Nerwowość i rozdrażnienie Podwyższone ciśnienie krwi Zaburzenia trawienia Choroby żołądka Choroby serca i zaburzenia krążenia Przedwczesne zmęczenie, zaburzenia orientacji Obniżenie uwagi i trudności ze skupieniem uwagi Obniżenie zdolności obserwacji Gorszą wydajność nauki Czasowe lub trwałe uszkodzenia słuchu U małych dzieci budzi duży niepokój, niepewność, zagubienie
Hałas w szkole 20 procent dzieci ze szkół podstawowych ma zaburzenia słuchu a 30 procent ma tzw. szumy uszne. Większe zaburzenia mają dzieci ze starszych klas. Powodem jest hałas w szkołach ponad dopuszczalne normy.
Hałas w szkole Hałas na szkolnej przerwie może być porównywalny z tym na koncercie rockowym. Przy jego natężeniu przekraczającym 100 decybeli większość ludzi odczuwa ból. Naukowcy ostrzegają: w szkołach jest za głośno, uczniowie nie mogą efektywnie przyswajać wiedzy nawet po krótkotrwałej obecności w takich warunkach.
Hałas w szkole podczas przerw poziom hałasu dochodzi w szkołach nawet do 110 decybeli, podczas gdy dopuszczalna norma w Polsce wynosi 85 decybeli. Natomiast średni poziom hałasu to 90 dB, czyli tylko nieco poniżej progu uszkodzenia słuchu. Tyle decybeli ma także dźwięk szkolnego dzwonka Po spędzeniu 60 minut w takim hałasie potrzeba aż 480 minut (ile to godzin?) odpoczynku, aby stan słuchu powrócił do normy.
Hałas w szkołach jest tak poważnym problemem, że niektóre placówki, jak na przykład SP nr 25 w Rzeszowie, zdecydowały się na zainstalowanie „sygnalizatorów hałasu”, które w widoczny dla dzieci sposób alarmują, gdy sytuacja zaczyna robić się niebezpieczna.