Materiał edukacyjny wytworzony w ramach projektu „Scholaris - portal wiedzy dla nauczycieli” współfinansowanego przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
III etap edukacyjny CHEMIA
CO TO JEST ŻEL
Żel to galaretowata substancja powstała z ciekłego (gazowego) roztworu koloidalnego (zolu) w wyniku jego zgęstnienia. Cząstki koloidalne żelu stykają lub łączą się ze sobą, tworząc długie nitki i strukturę siatkowatą lub gąbczastą.
Warunkiem niezbędnym dla wytworzenia się żelu jest niemieszalność jego składników. Przykłady żeli: - galaretka z żelatyny, - silikażel, - farba drukowa.
CO TO JEST ZOL
Zol to układ koloidalny, czyli niejednorodna mieszanina, w postaci cząstek koloidalnych rozproszonych w cieczy lub gazie.
W odpowiednich warunkach cząstki koloidalne rozproszone w cieczy (zole) łączą się ze sobą tworząc większe agregaty, które wydzielają się w postaci zawiesiny lub osadu – żelu. Opisany proces to koagulacja.
Zatem wszystkie czynniki powodujące odciągnięcie cząsteczek wody od cząsteczek białka zmniejszają jego rozpuszczalność, czyli wytrącają białko z roztworu. Skutek – zol przechodzi w żel, zachodzi koagulacja. koagulacja ZOL ŻEL peptyzacja Dodanie rozpuszczalnika spowoduje przejście białka w stan koloidu, czyli proces odwrotny – peptyzację.
Czynniki powodujące wysalanie białek: wprowadzenie do roztworu jonów określonej soli, np.: (NH4)2SO4, NaCl, Na2SO4. Jony te silniej niż cząsteczki białka oddziałują z cząsteczkami wody niszcząc tę stabilizującą białko otoczkę hydratacyjną.
Produkty koagulacji białek: - jogurty, - sery, - twarogi z mleka.
Inne znaczenie procesu koagulacji: - przy produkcji past, - przy produkcji cementu, - przy produkcji betonu.
Proces koagulacji wykorzystywany jest również przy produkcji ceramiki.
Materiał edukacyjny wytworzony w ramach projektu „Scholaris - portal wiedzy dla nauczycieli” współfinansowanego przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.