USTALANIE WIERZYTELNOŚCI W POSTĘPOWANIU UPADŁOŚCIOWYM 1

Podstawa ogłoszenia upadłości Upadłość ogłasza się w stosunku do dłużnika, który stał się niewypłacalny. 2

Niewypłacalność Dłużnik jest niewypłacalny, jeżeli utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych. Domniemywa się, że dłużnik utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych, jeżeli opóźnienie w wykonaniu zobowiązań pieniężnych przekracza trzy miesiące.

Niewypłacalność osoby prawnej Dłużnik będący osobą prawną albo jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, jest niewypłacalny także wtedy, gdy jego zobowiązania pieniężne przekraczają wartość jego majątku, a stan ten utrzymuje się przez okres przekraczający 24 miesiące. 4

Brak zdolności upadłościowej Nie można ogłosić upadłości: - Skarbu Państwa - jednostek samorządu terytorialnego - publicznych samodzielnych ZOZ - instytucji i osób prawnych utworzonych ustawą - osób fizycznych prowadzących gospodarstwo rolne, które nie prowadzą innej działalności gospodarczej lub zawodowej - uczelni - funduszy inwestycyjnych. 5

Cel postępowania Postępowanie uregulowane ustawą należy prowadzić tak, aby roszczenia wierzycieli mogły zostać zaspokojone w jak najwyższym stopniu, a jeśli racjonalne względy na to pozwolą - dotychczasowe przedsiębiorstwo dłużnika zostało zachowane. 6

Cel postępowania Postępowanie uregulowane ustawą wobec osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej należy prowadzić tak, aby umożliwić umorzenie zobowiązań upadłego niewykonanych w postępowaniu upadłościowym, a jeśli jest to możliwe - zaspokoić roszczenia wierzycieli w jak najwyższym stopniu. 7

Cel postępowania Postępowanie uregulowane ustawą wobec osób fizycznych, o których mowa w art. 5, należy prowadzić również tak, aby rzetelny dłużnik uzyskał możliwość oddłużenia. Art. 5: - przedsiębiorcy jednoosobowi - wspólnicy osobowych spółek handlowych, ponoszący odpowiedzialność za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem - wspólnicy spółki partnerskiej 8

Wszczęcie postępowania Postępowanie upadłościowe może być wszczęte tylko na wniosek złożony przez podmioty określone w ustawie. 9

Legitymacja do złożenia wniosku Wniosek o ogłoszenie upadłości może zgłosić dłużnik lub każdy z jego wierzycieli osobistych. 10

Inne podmioty legitymowane Wniosek mogą zgłosić również: w stosunku do spółki osobowej - każdy ze wspólników odpowiadających bez ograniczenia za zobowiązania spółki w stosunku do przedsiębiorstwa państwowego - organ założycielski likwidator 11

Obowiązek złożenia wniosku Dłużnik jest obowiązany, nie później niż w terminie 30 dni od dnia, w którym wystąpiła podstawa do ogłoszenia upadłości, zgłosić w sądzie wniosek o ogłoszenie upadłości. Jeżeli dłużnikiem jest osoba prawna albo inna jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, obowiązek spoczywa na każdym reprezentancie 12

Oddalenie wniosku o ogłoszenie upadłości Sąd oddali wniosek o ogłoszenie upadłości jeżeli dłużnik wykaże, że wierzytelność ma w całości charakter sporny, a spór zaistniał między stronami przed złożeniem wniosku o ogłoszenie upadłości. jeżeli majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania lub wystarcza jedynie na zaspokojenie tych kosztów. 13

Oddalenie wniosku o ogłoszenie upadłości Sąd może oddalić wniosek o ogłoszenie upadłości w razie stwierdzenia, że majątek dłużnika jest obciążony hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym lub hipoteką morską w takim stopniu, że pozostały jego majątek nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania. 14

Koniec … ale dopiero wstępu 15

Termin zgłoszenia wierzytelności Wierzyciel osobisty upadłego, który chce uczestniczyć w postępowaniu upadłościowym, jeżeli niezbędne jest ustalenie jego wierzytelności, powinien w terminie oznaczonym w postanowieniu o ogłoszeniu upadłości zgłosić sędziemu-komisarzowi swoją wierzytelność. 16

Nie trzeba zgłaszać Uprawnienie do zgłoszenia wierzytelności przysługuje wierzycielowi, gdy jego wierzytelność była zabezpieczona hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym, hipoteką morską lub przez inny wpis w księdze wieczystej lub w rejestrze okrętowym. Jeżeli wierzyciel nie zgłosi tych wierzytelności, będą one umieszczone na liście wierzytelności z urzędu. 17

Nie trzeba zgłaszać Nie wymagają zgłoszenia należności ze stosunku pracy. Należności z tego tytułu umieszcza się na liście wierzytelności z urzędu. 18

Jak zgłaszać wierzytelność? Zgłoszenia wierzytelności dokonuje się na piśmie w dwóch egzemplarzach. Wierzyciel może dokonać zgłoszenia wierzytelności za pośrednictwem Rejestru. W zgłoszeniu wierzytelności wierzyciel wskazuje dowody uzasadniające zgłoszenie. 19

Treść zgłoszenia W zgłoszeniu wierzytelności należy podać: imię i nazwisko albo nazwę wierzyciela i odpowiednio jego miejsce zamieszkania albo siedzibę, adres oraz numer PESEL albo numer w KRS, a w przypadku ich braku - inne dane umożliwiające jego jednoznaczną identyfikację określenie wierzytelności wraz z należnościami ubocznymi oraz wartość wierzytelności niepieniężnej 20

Treść zgłoszenia dowody stwierdzające istnienie wierzytelności (jeżeli wierzytelność została uznana w spisie wierzytelności sporządzonym w postępowaniu restrukturyzacyjnym, wystarczające jest powołanie się na tę okoliczność) kategorię, do której wierzytelność ma być zaliczona 21

Treść zgłoszenia zabezpieczenia związane z wierzytelnością; w razie zgłoszenia wierzytelności, w stosunku do której upadły nie jest dłużnikiem osobistym, przedmiot zabezpieczenia, z którego wierzytelność podlega zaspokojeniu; stan sprawy, jeżeli co do wierzytelności toczy się postępowanie sądowe, administracyjne, sądowoadministracyjne lub arbitrażowe; jeżeli wierzyciel jest wspólnikiem albo akcjonariuszem spółki będącej upadłym - ilość posiadanych udziałów albo akcji oraz ich rodzaj. 22

Sprawdzenie wierzytelności Jeżeli zgłoszenie wierzytelności odpowiada wymaganiom, sędzia-komisarz niezwłocznie, nie później niż w terminie dwóch tygodni, przekazuje odpis zgłoszenia syndykowi 23

Sprawdzenie wierzytelności Jeżeli zgłoszenia wierzytelności dokonuje wierzyciel reprezentowany przez pełnomocnika procesowego, którym jest adwokat lub radca prawny, lub doradca restrukturyzacyjny, zgłoszenie wierzytelności nieodpowiadające wymaganiom lub zawierające inne braki uniemożliwiające nadanie zgłoszeniu biegu podlega zwrotowi bez wzywania do jego uzupełnienia. 24

Sprawdzenie wierzytelności Syndyk sprawdza, czy zgłoszona wierzytelność znajduje potwierdzenie w księgach rachunkowych lub innych dokumentach upadłego albo we wpisach w księdze wieczystej lub rejestrach Syndyk wzywa upadłego do złożenia w zakreślonym terminie oświadczenia, czy wierzytelność uznaje. 25

Sprawdzenie wierzytelności Jeśli zgłoszona wierzytelność nie znajduje potwierdzenia syndyk wzywa wierzyciela do złożenia w terminie tygodnia dokumentów wskazanych w zgłoszeniu wierzytelności pod rygorem odmowy uznania wierzytelności. Termin ten nie podlega przedłużeniu ani przywróceniu. Syndyk może jednak uwzględnić dokumenty złożone po upływie terminu, jeżeli nie spowoduje to opóźnienia w przekazaniu listy sędziemu-komisarzowi. 26

Termin sporządzenia listy wierzytelności Po upływie terminu do zgłoszenia wierzytelności i sprawdzeniu zgłoszonych wierzytelności syndyk niezwłocznie sporządza listę wierzytelności, nie później niż w terminie dwóch miesięcy od upływu okresu przewidzianego do zgłaszania wierzytelności. 27

Treść listy wierzytelności Na liście wierzytelności umieszcza się w osobnych rubrykach: 1) liczbę porządkową; 2) imię i nazwisko wierzyciela albo jego nazwę, miejsce zamieszkania albo siedzibę, adres oraz numer PESEL albo numer w KRS, a w przypadku ich braku - inne dane umożliwiające jego jednoznaczną identyfikację; 28

Treść listy wierzytelności 3) sumę, w jakiej wierzytelność podlega uznaniu oraz sumę, według której będzie obliczany głos wierzyciela w głosowaniu nad układem; 4) kategorię, w jakiej wierzytelność podlega zaspokojeniu; 5) informację o istnieniu i rodzaju zabezpieczenia wierzytelności; 6) informację, czy wierzytelność jest uzależniona od warunku; 29

Treść listy wierzytelności 7) informację, czy wierzycielowi przysługuje prawo potrącenia; 8) uzasadnienie; 9) informację o stanie postępowania sądowego, administracyjnego, sądowoadministracyjnego lub postępowania przed sądem polubownym w sprawie zgłoszonej wierzytelności, jej zabezpieczenia lub prawa potrącenia. 30

Treść listy wierzytelności Jeżeli syndyk zaprzecza w całości lub w części oświadczeniom wierzyciela, uzasadnia to w osobnej rubryce. Syndyk umieszcza na liście wierzytelności także oświadczenie upadłego i podane przez niego uzasadnienie, jeżeli upadły złożył takie oświadczenie, albo wzmiankę, że upadły oświadczenia takiego nie złożył i z jakiej przyczyny. 31

Wierzytelność niepieniężna Wierzytelność niepieniężna będzie umieszczona na liście wierzytelności w sumie pieniężnej według jej wartości z dnia ogłoszenia upadłości. 32

Odsetki Odsetki od wierzytelności pieniężnej umieszcza się na liście wierzytelności w kwocie naliczonej do dnia poprzedzającego dzień ogłoszenia upadłości włącznie. 33

Wierzytelność niewymagalna Jeżeli w dniu ogłoszenia upadłości wierzytelność bez zastrzeżenia odsetek nie była jeszcze wymagalna, na liście wierzytelności umieszcza się sumę pieniężną wierzytelności pomniejszoną o odsetki ustawowe, nie wyższe jednak niż 6% i za czas od dnia ogłoszenia upadłości do dnia wymagalności, najwyżej jednak za dwa lata. 34

Świadczenia powtarzające się Wierzytelności z tytułu powtarzających się świadczeń, których czas trwania jest oznaczony, umieszcza się na liście jako sumę świadczeń za cały czas ich trwania, pomniejszoną o odsetki ustawowe, nie wyższe jednak niż 6% i za czas od dnia ogłoszenia upadłości do dnia wymagalności każdego przyszłego świadczenia. 35

Świadczenia powtarzające się Wierzytelności z tytułu świadczeń powtarzających się, których czas trwania oznaczono na czas życia uprawnionego albo nieoznaczonych co do czasu trwania umieszcza się na liście wierzytelności jako sumę stanowiącą wartość prawa. 36

Wierzytelność w walucie obcej Wierzytelność w walucie obcej umieszcza się na liście po przeliczeniu na walutę polską według średniego kursu walut obcych w NBP z dnia ogłoszenia upadłości. Nie powoduje to przekształcenia zobowiązania wyrażonego w walucie obcej na zobowiązanie w walucie polskiej. Zaspokojenie wierzytelności w wykonaniu planu podziału następuje w walucie polskiej. 37

Zgłoszenie wierzytelności po terminie Bez względu na przyczynę spóźnienia, czynności już dokonane w postępowaniu upadłościowym są skuteczne wobec tego wierzyciela Spóźnione zgłoszenie nie ma wpływu na złożone plany podziału, a jego uznaną wierzytelność uwzględnia się tylko w planach podziału funduszów masy upadłości sporządzonych po jej uznaniu. 38

Zgłoszenie wierzytelności po terminie Jeżeli jednak wierzytelność zgłoszono po zatwierdzeniu ostatecznego planu podziału funduszów masy upadłości, pozostawia się ją bez rozpoznania. 39

Uzupełnienie listy Po upływie terminu wyznaczonego do zgłaszania wierzytelności syndyk uzupełnia listę wierzytelności w miarę zgłaszania wierzytelności. Jeżeli zgłoszono wierzytelności po przekazaniu listy wierzytelności sędziemu-komisarzowi, syndyk sporządza „uzupełnienie listy” wierzytelności, z zaznaczeniem w jaki sposób spóźnione wierzytelności będą zaspokajane 40

Zmiana wierzyciela Zmianę wierzyciela po zgłoszeniu wierzytelności uwzględnia się na liście wierzytelności tylko wtedy, gdy została stwierdzona dokumentem urzędowym lub niebudzącym wątpliwości dokumentem prywatnym z podpisem urzędowo poświadczonym i gdy zmiana wierzyciela zgłoszona została syndykowi przed przekazaniem listy wierzytelności sędziemu-komisarzowi. 41

Zmiana wierzyciela Sędzia-komisarz może uwzględnić zmianę wierzyciela zgłoszoną po przekazaniu mu listy wierzytelności, a przed jej ostatecznym zatwierdzeniem, jeżeli nie spowoduje to opóźnienia w postępowaniu. 42

Obwieszczenie o liście Listę wierzytelności składa się w postaci elektronicznej. Podlega ona zamieszczeniu w Rejestrze. O dacie złożenia listy wierzytelności obwieszcza się. 43

Zaskarżanie listy wierzytelności W terminie dwóch tygodni od dnia obwieszczenia wierzyciel może złożyć do sędziego-komisarza sprzeciw co do: 1) uznania wierzytelności - w przypadku wierzyciela umieszczonego na liście wierzytelności 2) odmowy uznania wierzytelności - w przypadku wierzyciela, któremu odmówiono uznania zgłoszonej wierzytelności. 44

Zaskarżanie listy wierzytelności W tym samym terminie sprzeciw przysługuje upadłemu, o ile projekt nie jest zgodny z jego wnioskami lub oświadczeniami. Jeżeli upadły nie składał oświadczeń, mimo iż był do tego wezwany, może zgłosić sprzeciw tylko wtedy, gdy wykaże, że nie złożył oświadczeń z przyczyn od niego niezależnych. 45

Wymogi sprzeciwu Sprzeciw powinien odpowiadać wymaganiom wymogom formalnym pisma procesowego, a ponadto: - wskazywać zaskarżoną wierzytelność - zawierać wniosek co do uznania albo odmowy uznania wierzytelności - uzasadnienie i wskazaniem dowodów na poparcie wniosku 46

Zwrot i odrzucenie sprzeciwu Jeżeli sprzeciw nie odpowiada wymaganiom formalnym lub nie uiszczono należnej opłaty, przepis art. 130 k.p.c. stosuje się odpowiednio. Sędzia-komisarz odrzuca sprzeciw wniesiony po upływie terminu lub z innych przyczyn niedopuszczalny, jak również sprzeciw, którego braków strona nie uzupełniła, lub sprzeciw, od którego strona nie wniosła należnej opłaty w wyznaczonym terminie. 47

Podstawy sprzeciwu Sprzeciw może być oparty wyłącznie na twierdzeniach i zarzutach wskazanych w zgłoszeniu wierzytelności. Inne twierdzenia i zarzuty mogą być zgłoszone tylko wtedy, gdy wierzyciel wykaże, że ich wcześniejsze zgłoszenie było niemożliwe albo że potrzeba ich wskazania wynikła później. 48

Podstawy sprzeciwu Jeżeli wierzytelność jest stwierdzona prawomocnym orzeczeniem sądu, sprzeciw może być oparty tylko na zdarzeniach powstałych po zamknięciu rozprawy w sprawie, w której orzeczenie zostało wydane. Zdarzenia potwierdza się dowodem na piśmie. 49

Odpowiedź na sprzeciw Sędzia-komisarz doręcza odpis sprzeciwu syndykowi oraz odpowiednio upadłemu i temu wierzycielowi, którego wierzytelności sprzeciw dotyczy, wyznaczając termin wniesienia odpowiedzi na sprzeciw nie krótszy niż tydzień. Odpowiedź na sprzeciw wniesiona po upływie terminu lub której braków strona nie uzupełniła w terminie podlega zwrotowi. 50

Zaskarżanie listy wierzytelności Sędzia-komisarz pomija twierdzenia i dowody niezgłoszone w sprzeciwie i w odpowiedzi na sprzeciw, chyba że strona uprawdopodobni, że nie zgłosiła ich w sprzeciwie albo odpowiedzi na sprzeciw bez swojej winy lub że uwzględnienie spóźnionych twierdzeń i dowodów nie spowoduje zwłoki w rozpoznaniu sprawy. 51

Rozpoznanie sprzeciwu Sprzeciw rozpoznaje sędzia-komisarz na posiedzeniu niejawnym w terminie dwóch miesięcy od jego wniesienia. Można wyznaczyć rozprawę , jeżeli sędzia-komisarz uzna to za potrzebne. Zawiadamia się o niej syndyka, upadłego oraz wierzyciela, który wniósł sprzeciw, i wierzyciela, którego wierzytelności sprzeciw dotyczy. Niestawiennictwo, nawet usprawiedliwione, nie wstrzymuje wydania postanowienia. 52

Zażalenie Na postanowienie sędziego-komisarza w przedmiocie sprzeciwu zażalenie przysługuje upadłemu, syndykowi oraz każdemu z wierzycieli. Zażalenie rozpoznaje sąd 53

Zatwierdzanie i korekta listy wierzytelności Jeżeli sprzeciwu nie wniesiono, sędzia-komisarz zatwierdza listę wierzytelności po upływie terminu do jego wniesienia. 54

Zatwierdzanie i korekta listy wierzytelności Jeżeli sprzeciw wniesiono, sędzia-komisarz zatwierdza listę wierzytelności lub dokonuje w niej zmian na podstawie prawomocnego postanowienia sędziego-komisarza w sprawie sprzeciwu Jeżeli postanowienie w sprawie sprzeciwu zaskarżono w drodze zażalenia, sędzia-komisarz zatwierdza listę wierzytelności lub dokonuje w niej zmian na podstawie prawomocnego postanowienia sądu 55

Zatwierdzenie częściowe Po upływie terminu do wniesienia sprzeciwu sędzia-komisarz może zatwierdzić częściowo listę wierzytelności w zakresie nieobjętym sprzeciwem. 56

Zmiana treści listy Sędzia-komisarz może z urzędu dokonać zmian na liście wierzytelności w razie stwierdzenia, że: - na liście umieszczono wierzytelności, które w całości lub części nie istnieją - na liście nie umieszczono wierzytelności, które podlegają umieszczeniu z urzędu Postanowienie o zmianie na liście podlega obwieszczeniu z urzędu. Na postanowienie to przysługuje zażalenie. 57

Uzupełnienie listy wierzytelności Jeżeli wierzytelność zgłoszono po terminie wyznaczonym do zgłoszenia wierzytelności lub została ujawniona po tym terminie wierzytelność, która nie wymaga zgłoszenia, wierzytelność taką umieszcza się na uzupełnieniu listy wierzytelności. 58

Sprostowanie listy wierzytelności Lista wierzytelności ulega sprostowaniu stosownie do prawomocnych orzeczeń. Zmiana wysokości wierzytelności zaistniała po ustaleniu listy wierzytelności jest uwzględniana przy sporządzeniu planu podziału albo przy głosowaniu na zgromadzeniu wierzycieli. 59

Skutki odmowy uznania wierzytelności Odmowa uznania wierzytelności według przepisów niniejszego działu nie stanowi przeszkody do jej dochodzenia we właściwym trybie. Dochodzenie wierzytelności, której odmówiono uznania, jest możliwe dopiero po umorzeniu lub zakończeniu postępowania upadłościowego. 60

Wyciąg z listy wierzytelności Po zakończeniu lub umorzeniu postępowania upadłościowego wyciąg z zatwierdzonej przez sędziego-komisarza listy wierzytelności, jest tytułem egzekucyjnym przeciwko upadłemu. Wyciąg zawiera: - oznaczenie wierzytelności - sumę otrzymaną na jej poczet przez wierzyciela 61

Wyciąg z listy wierzytelności Upadły może żądać ustalenia, że wierzytelność objęta listą wierzytelności nie istnieje albo istnieje w mniejszym zakresie, jeżeli nie uznał wierzytelności zgłoszonej w postępowaniu upadłościowym i nie zapadło co do niej jeszcze prawomocne orzeczenie sądowe. 62

Wyciąg z listy wierzytelności Po nadaniu wyciągowi z listy wierzytelności klauzuli wykonalności, zarzut, że wierzytelność objęta listą wierzytelności nie istnieje albo że istnieje w mniejszym zakresie, upadły może podnieść w drodze powództwa o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności. Zarzut taki nie przysługuje gdy upadły nie był dłużnikiem osobistym. 63

Wyciąg z listy wierzytelności Jeżeli sąd umorzył część zobowiązań upadłego, które nie zostały zaspokojone w postępowaniu upadłościowym, w wyciągu z listy wierzytelności zamieszcza się wzmiankę określającą zakres odpowiedzialności upadłego. Jeżeli sąd umorzył całość zobowiązań upadłego, które nie zostały zaspokojone w postępowaniu upadłościowym, wyciąg nie jest tytułem egzekucyjnym 64

Zwrot dowodów Wierzyciel może żądać zwrotu dokumentów złożonych w celu udowodnienia wierzytelności. Na zarządzenie sędziego-komisarza sekretarz sądowy wydaje dokumenty z zaznaczeniem na nich, w jakiej sumie wierzytelność została uznana. 65

To już jest koniec uff … 66