Przygotował: Jakub Sieradzki Warsztaty giełdowe Przygotował: Jakub Sieradzki

Wprowadzenie do problematyki rynku kapitałowego Uczestnicy rynku finansowego i relacje między nimi Gospodarstwa domowe Przedsiębiorstwa Instytucje finansowe Państwo Podział rynku finansowego Rynek kapitałowy Rynek pieniężny Rynek instrumentów pochodnych Rynek walutowy

Rynek finansowy cd. Definicja rynku kapitałowego Segment rynku finansowego, na którym występują instrumenty finansowe służące do transferu kapitału, emitowane na okres przynajmniej roku Podstawowe funkcje rynku kapitałowego Pozyskanie kapitału przez emitentów Uzyskanie dochodu przez inwestorów Efektywna alokacja kapitału w gospodarce Prawidłowa wycena

Rynek kapitałowy – podstawowe pojęcia Regulacje prawne Ustawa o obrocie instrumentami finansowymi Ustawa o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych Ustawa o nadzorze nad rynkiem kapitałowym Wszystkie uchwalone 29 lipca 2005 r. Dodatkowo należy zaliczyć Ustawa o nadzorze nad rynkiem finansowym z dnia 21 lipca 2006 r. Ustawa o obligacjach z dnia 29 czerwca 1995 r.

Rynek kapitałowy cd. Art. 2. i) opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward dotyczące stóp 1. Instrumentami finansowymi w rozumieniu ustawy są: procentowych oraz inne instrumenty pochodne odnoszące się do zmian 1) papiery wartościowe; klimatycznych, stawek frachtowych, uprawnień do emisji oraz stawek 2) niebędące papierami wartościowymi: inflacji lub innych oficjalnych danych statystycznych, które są wykonywane a) tytuły uczestnictwa w instytucjach wspólnego inwestowania, przez rozliczenie pieniężne albo mogą być wykonane przez b) instrumenty rynku pieniężnego, rozliczenie pieniężne według wyboru jednej ze stron, a także wszelkiego c) opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową, rodzaju inne instrumenty pochodne odnoszące się do aktywów, inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest praw, zobowiązań, indeksów oraz innych wskaźników, które wykazują papier wartościowy, waluta, stopa procentowa, wskaźnik rentowności właściwości innych pochodnych instrumentów finansowych. lub inny instrument pochodny, indeks finansowy lub wskaźnik finansowy, które są wykonywane przez dostawę lub rozliczenie pieniężne, d) opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które są wykonywane przez rozliczenie pieniężne lub mogą być wykonane przez rozliczenie pieniężne według wyboru jednej ze stron, e) opcje, kontrakty terminowe, swapy oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które są wykonywane przez dostawę, pod warunkiem, że są dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym lub w alternatywnym systemie obrotu, f) niedopuszczone do obrotu na rynku regulowanym ani w alternatywnym systemie obrotu opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar, które mogą być wykonane przez dostawę, które nie są przeznaczone do celów handlowych i wykazują właściwości innych pochodnych instrumentów finansowych, g) instrumenty pochodne dotyczące przenoszenia ryzyka kredytowego, h) kontrakty na różnicę,

Rynek kapitałowy cd. papiery wartościowe to: a) akcje, prawa poboru w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037, z późn. zm.2)), prawa do akcji, warranty subskrypcyjne, kwity depozytowe, obligacje, listy zastawne, certyfikaty inwestycyjne i inne zbywalne papiery wartościowe, w tym inkorporujące prawa majątkowe odpowiadające prawom wynikającym z akcji lub z zaciągnięcia długu, wyemitowane na podstawie właściwych przepisów prawa polskiego lub obcego, b) inne zbywalne prawa majątkowe, które powstają w wyniku emisji, inkorporujące uprawnienie do nabycia lub objęcia papierów wartościowych określonych w lit. a, lub wykonywane poprzez dokonanie rozliczenia pieniężnego (prawa pochodne)

Rynek kapitałowy - podział Rynek pierwotny Rynek wtórny

Rynek wtórny - podział Rynek wtórny Rynek regulowany Rynek giełdowy Rynek pozagiełdowy Rynek nieregulowany

Rynek kapitałowy - nadzór Komisja Nadzoru Finansowego Sprawowanie nadzoru nad rynkiem kapitałowym Podejmowanie działań służących prawidłowemu funkcjonowaniu rynku kapitałowego Przygotowywanie i opiniowanie aktów prawnych z zakresu funkcjonowania i nadzoru nad rynkiem kapitałowym Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych SA Rejestrowanie instrumentów finansowych dopuszczonych w ofercie publicznej Rozliczanie transakcji zawieranych na rynku regulowanym

Uczestnicy rynku kapitałowego Otwarte Fundusze Emerytalne Rodzaje FI 2,8% składki inwestowane na w instrumenty finansowe (akcje, instrumenty dłużne, jednostki uczestnictwa FI, depozyty) Otwarte jednostki uczestnictwa Zamknięte certyfikaty inwestycyjne Podział funduszy ze względu na rodzaj instrumentu Zrównoważone Papierów dłużnych Fundusze inwestycyjne - instytucje zbiorowego inwestowania Akcyjne Indeksowe Rynku pieniężnego Zalety FI Efekt skali Efekt profesjonalizmu

Uczestnicy rynku kapitałowego Podział funduszy ze względu na relacje między akcjami, instrumentami dłużnymi, a instrumentami rynku pieniężnego: Pieniężne i gotówkowe Polskich papierów dłużnych Stabilnego wzrostu (0-50% w akcje) Mieszane (średnio 50% w akcje) Akcji (więcej niż 66% w akcje) Fundusze papierów dłużnych Fundusze sekurytyzowane Fundusze alternatywne

Instrumenty finansowe notowane na GPW Strony kontraktu Emitent – inwestor Inwestor – inwestor Podział instrumentów finansowych Dłużne Udziałowe Pochodne

Akcja Emitent – spółka akcyjna Prawa wynikające z akcji Prawo do głosu na walnym zgromadzeniu Prawo do informacji Prawo do dywidendy Prawo poboru Akcje zwykłe i akcje uprzywilejowane Co do głosu Co do dywidendy Co do udziału w masie likwidacyjnej Prawo do akcji (PDA)

Obligacja Instrument dłużny Rodzaje obligacji ze względu na emitenta: Skarbowe Komunalne Korporacyjne Rodzaje obligacji ze względu na oprocentowanie O stałym oprocentowaniu O zmiennym oprocentowaniu Indeksowane Zerokuponowe

Cechy obligacji Wartość nominalna Termin wykupu Oprocentowanie (stopa kuponów) Termin wypłacania odsetek Obligacje ze specjalnymi uprawnieniami Zamienne na akcje Z prawem wcześniejszego wykupu

Funkcjonowanie GPW SA Powstała 16 kwietnia 1991 r. Funkcje GPW Organizuje obrót Koncentracja podaży i popytu Bezpieczeństwo i sprawny przebieg transakcji Upowszechnienie informacji o kursach i obrotach Organy giełdy Walne Zgromadzenie Giełdy Rada Giełdy Zarząd Giełdy

NewConnect i Catalyst NewConnect Catalyst Powstał 30 sierpnia 2007 r. Przeznaczony dla małych i innowacyjnych spółek (blue chip) Zalety NewConnect Catalyst Powstał 30 września 2009 roku Rynek obligacji GPW (dwie platformy: GPW SA i BondSpot SA)

GPW - Zlecenia na giełdzie Inwestor Biuro maklerskie Giełda KDPW Bank Rozliczeniowy NBP

GPW – sesja giełdowa Harmonogram (fazy) sesji giełdowej w systemie UTP Notowania ciągłe 8.30-9.00 Przyjmowanie zleceń na otwarcie 9.00 Otwarcie (określenie kursu na otwarciu) 9.00-16.50 Notowania ciągłe 16.50-17.00 Przyjmowanie zleceń na zamknięcie 17.00 Zamknięcie (określenie kursu na zamknięciu) 17.00-17.05 Dogrywka

Indeksy giełdowe WIG20 WIG20short WIG20lev mWIG40 sWIG80 WIG-Plus WIGdiv WIG Subindeksy sektorowe inne

Wybór i ocena spółki Analiza makroekonomiczna Analiza sektorowa Analiza sytuacji spółki Analiza finansowa spółki Wycena akcji

Analiza sytuacji spółki Specyfika produktu – wiek, substytucja, zróżnicowanie Specyfika rynku – bariery wejścia, konkurencja, wielkość Dostawcy na rynku – siła, liczba Nabywcy na rynku – siła, liczba Otoczenie zagraniczne – import/eksport, ceny na świecie, kurs walutowy

Analiza sytuacji spółki cd. Technologia i know-how Kapitał intelektualny Zarządzanie

Wybrane metody analizy spółki

Macierz BCG

Macierz Ansoffa

5 sił portera

Corporate governance

Analiza finansowa – sprawozdania finansowe Bilans Rachunek zysków i strat Cash Flow Zestawienia zmian w kapitale (funduszu) własnym Informacja dodatkowa

Analiza finansowa – analiza wskaźnikowa Wskaźniki płynności Wskaźniki zadłużenia Wskaźniki aktywności Wskaźniki zyskowności

Analiza wskaźników rynku kapitałowego Zysk na akcję EPS=zysk netto/liczba akcji Dywidenda na akcję DPS=dywidenda/liczba akcji Cena do zysku P/E=P/EPS Stopa dywidendy DY=DPS/p Cena do wartości księgowej P/BV=P/PBPS

Zarządzanie portfelem instrumentów finansowych Pojęcie portfela Ryzyko Analiza behawioralna Dywersyfikacja

Dziękuję za uwagę!