CHOROBA O KTÓREJ NALEŻY PAMIĘTAĆ GRUŹLICA CHOROBA O KTÓREJ NALEŻY PAMIĘTAĆ
Co to jest gruźlica Choroba zakaźna, która zwykle dotyczy płuc, może również atakować ośrodkowy układ nerwowy, układ limfatyczny, układ kostno-stawowy, moczowo-płciowy, naczynia krwionośne. Choroba powoduje powstawanie w tych narządach wielu drobnych guzków zwanych „gruzełkami”, które stopniowo zastępują prawidłowe struktury i częściowo niszczą tkanki, pozostawiając puste przestrzenie, czyli „jamy”. Gruźlica rozwija się powoli, w ciągu tygodni, a nawet miesięcy. Jest chorobą niebezpieczną i podstępną.
CO POWODUJE GRUŹLICĘ? Gruźlica wywoływana jest przez bakterie Gram-dodatnie (mycobacterium tuberculosis), zwane pałeczkami lub prątkami Kocha – od nazwiska ich odkrywcy, Roberta Kocha. Są to bakterie rozmnażające się bardzo powoli, niewrażliwe na antybiotyki aktywne wobec większości innych bakterii (np. powodujące zwykłe zapalenie płuc lub infekcje). Szacuje się, że 1/3 ludzi jest nosicielami gruźlicy, a zachoruje na nią 5 – 10%.
Jakie są objawy gruźlicy? ogólne: stany podgorączkowe osłabienie brak apetytu utrata masy ciała związane z zajętymi narządami: kaszel utrzymujący się powyżej 3 tygodni, krwioplucie ból w klatce piersiowej powiększenie węzłów chłonnych bóle kości i stawów
KTO JEST NAJBARDZIEJ PODATNY NA ZARAŻENIE GRUŹLICĄ? osoby z osłabioną przez inne choroby odpornością ( np. przez nowotwory, cukrzycę, HIV) osoby żyjące w silnym stresie osoby starsze osoby zaniedbane przez dietę, głodówki, niehigieniczny tryb życia, używki, złe warunki życia, biedę krewni lub opiekunowie osób chorych na gruźlicę
Jak dochodzi do zakażenia gruźlicą? Największe zagrożenie stanowią chorzy prątkujący, czyli wydychający bakterie z powietrzem podczas kaszlu, kichania, śmiechu lub mówienia. Osoby z gruźlicą płuc lub gardła są potencjalnym źródłem zakażenia dla innych osób. Prątki, które przedostaną się do pęcherzyków płucnych mogą zginąć od razu pod wpływem działań układu odpornościowego. Zdarza się , że przetrwają w organizmie wiele lat, a do zachorowania dochodzi po roku lub dwóch lat od zakażenia. Gdy prątki są wyjątkowo żywotne, organizm nie daje sobie z nimi rady.
Jak dochodzi do zakażenia gruźlicą? – cd Innym sposobem zakażenia może być picie wody z prątkami lub spożywanie niepasteryzowanych produktów mlecznych pochodzących od zarażonego bydła oraz surowego mięsa. Prątki należą do bakterii wyjątkowo opornych na wysuszanie i mogą przeżyć długie miesiące w cząsteczkach kurzu. Natomiast są wrażliwe na działanie promieniowania ultrafioletowego oraz wysoką temperaturę. Gotowanie lub pasteryzacja szybko zabijają prątki.
RODZAJE GRUŹLICY pierwotna – przebiega bezobjawowo, a dowodem jej przebycia są widoczne na zdjęciu RTG zwapnienia płuc prosówkowa – najcięższa postać choroby. Nazwa jest związana z kształtem ognisk gruźliczych (guzków) tworzących się w poszczególnych organach i przypominających ziarna prosa popierwotna – jest skutkiem uaktywnienia się prątków, które przetrwały w organizmie w stanie uśpienia pozapłucna - zajmuje węzły chłonne, układ moczowy, kości, stawy i osierdzie
W JAKI SPOSÓB MOŻESZ SIĘ DOWIEDZIEĆ, ŻE JESTEŚ CHORY? Lekarz podejrzewający zakażenie gruźlicą zleca odpowiednie badania: prześwietlenie płuc, jeśli obraz nie jest jednoznaczny wykonuje się tomografię komputerową, badanie bakteriologiczne plwociny pobranej podczas bronchoskopii, odczyn tuberkulinowy, aby określić reakcję alergiczną organizmu na kontakt z żywymi pałeczkami gruźlicy.
Co należy zrobić w przypadku kontaktu z chorym na gruźlicę? Należy skontaktować się z lekarzem rodzinnym, chociaż warto pamiętać, że tylko bliskie kontakty są źródłem zakażenia gruźlicą. Konieczna może być wizyta w Poradni Chorób Płuc i wykonanie testu skórnego lub prześwietlenia klatki piersiowej. Jeśli zastosuje się właściwe leczenie choroba może całkowicie ustąpić. Niekiedy jednak pozostawia blizny i zniekształcenia w narządach spowodowane zbyt późnym rozpoczęciem terapii.
CZY GRUŹLICY MOŻNA ZaPOBIEGAĆ? Tak jak w przypadku chorób przenoszonych drogą oddechową, nie ma skutecznej metody, która chroniłaby przed zakażeniem. Natomiast można chronić siebie i swoich bliskich przed rozwojem choroby i zapobiegać jej konsekwencjom poprzez: obowiązkowe szczepienie niemowląt ( w Polsce wykonywane od 1955 roku) – chroni przed wystąpieniem ciężkich i śmiertelnych postaci choroby wczesne wykrywanie zachorowań – pozwala wdrożyć skuteczne leczenie
CZY GRUŹLICĘ MOŻNA WYLECZYĆ? TAK. Jeśli: organizm reaguje na podawane antybiotyki pacjent bierze je zgodnie z przepisami lekarza Leczenie trwa od 6 – 9 miesięcy. Od ponad 50 lat znane są i na ogół dostępne leki przeciwprątkowe, od 40 lat istnieje metoda leczenia, a od ponad 10 lat strategia walki z gruźlicą opracowana przez WHO, pozwalająca na twierdzenie, że: GRUŹLICA JEST OBECNIE W PEŁNI WYLECZALNA
placówki leczenia gruźlicy Poradnia Chorób Płuc i Gruźlicy w Radomiu ul. Aleksandrowicza 5 Poradnia Gruźlicy, Chorób Płuc i Alergii Oddechowych w Radomiu, ul. Tochtermana 1 Poradnia Gruźlicy i Chorób Płuc dla dzieci w Radomiu ul. Tochtermana 1