KATEGORIE SŁOWOTWÓRCZE RZECZOWNIKÓW ODRZECZOWNIKOWYCH LEKCJA DLA II KLASY GIMNAZJUM 1
Drogi Uczniu Na dzisiejszej lekcji przyswoisz sobie nowe wiadomości oraz nabędziesz nowe umiejętności, które zwiększą Twoją sprawność językową. W czasie lekcji przed komputerem zachowaj poniższe zasady: Ćwiczenia rozwiązuj w pamięci lub w brudnopisie. Po każdej serii ćwiczeń przechodź do rozwiązywania zadań w karcie pracy. Wszystkie zadania zostaną ocenione przez nauczyciela. Każde polecenie czytaj uważnie i ze zrozumieniem.
Rzeczowniki pochodne mogą być utworzone od: innych rzeczowników 3 Rzeczowniki pochodne mogą być utworzone od: Slajd nr 15 innych rzeczowników chleb – chlebak czytać – czytanie stary – starzec sześć – szóstka swój – swojak pod głową – podgłówek nos, róg – nosorożec czasowników przymiotników liczebników zaimków wyrażeń przyimkowych dwóch wyrazów
WIADOMOŚCI 4 Slajd nr 15 Wyrazy pochodne o wspólnym znaczeniu słowotwórczym, nadane im przez odpowiednie formanty, tworzą odrębne kategorie słowotwórcze. Kolejne slajdy zapoznają Cię z najważniejszymi kategoriami rzeczowników pochodzących od rzeczowników, czyli z rzeczownikami odrzeczownikowymi.
Nazwy zdrobniałe i pieszczotliwe 5 Slajd nr 15 Nazwy zdrobniałe i pieszczotliwe tworzą formanty: -ek, - ka, -ko, -ik, -yk, mała zupa mały nos małe drzewo mały kalendarz mały portret zupka nosek drzewko kalendarzyk portrecik zupa nos drzewo kalendarz portret
ĆWICZENIE NR 1 podpowiedź podpowiedź podpowiedź 6 Slajd nr 15 Utwórz nazwy zdrobniałe lub pieszczotliwe od rzeczowników, wypisz formanty i oboczności: noga oko but koń ucho żołnierz nóżka oczko bucik konik uszko żołnierzyk -ka -ko -ik -yk ó:o, g:ż k:cz t:c’ - ch:sz podpowiedź podpowiedź podpowiedź
Nazwy zgrubiałe, często o ujemnym zabarwieniu emocjonalnym 7 Nazwy zgrubiałe, często o ujemnym zabarwieniu emocjonalnym tworzą m.in. formanty -sko, -isko, (-ysko ) , -idło, (-ydło), Slajd nr 15 baba nos sztuka babsko nosisko sztuczydło wstrętna baba wielki nos marna sztuka
ĆWICZENIE NR 2 podpowiedź podpowiedź podpowiedź 8 Slajd nr 15 Utwórz nazwy zgrubiałe lub o ujemnym znaczeniu od rzeczowników, wypisz formanty i oboczności: strach film dom głowa brzuch straszydło filmidło domisko główsko brzuszysko -ydło -idło -isko -sko -ysko ch:sz m:m’ o:ó podpowiedź podpowiedź podpowiedź
NAZWY MIEJSC, W KTÓRYCH COŚ SIĘ ZNAJDUJE, WYTWARZA LUB SPRZEDAJE 9 NAZWY MIEJSC, W KTÓRYCH COŚ SIĘ ZNAJDUJE, WYTWARZA LUB SPRZEDAJE TWORZĄ M.IN. FORMANTY: -NIA, -ARNIA, -ALNIA, -OWNIA, -NIK, -NICA, -OWNICA stół kawa gaz cukier popiół stolarnia kawiarnia gazownia cukiernica popielnik miejsce wyrobu stołów i innych mebli lokal, w którym podaje się kawę zakład, w którym wytwarza się gaz pojemnik na cukier miejsce na popiół Slajd nr 15
ĆWICZENIE NR 3 podpowiedź podpowiedź podpowiedź 10 Slajd nr 15 ĆWICZENIE NR 3 Utwórz nazwy miejsc, w których coś się wytwarza, znajduje lub sprzedaje. Wypisz formanty i oboczności. szkło mleko cegła popiół piasek szklarnia mleczarnia cegielnia popielnica piaskownica -arnia -nia -nica -ownica ł:l k:cz 0:e ł:l ó:e ł:l e:0 podpowiedź podpowiedź podpowiedź
NAZWY WYKONAWCÓW ZAWODÓW 11 Slajd nr 15 NAZWY WYKONAWCÓW ZAWODÓW TWORZĄ M.IN. FORMANTY: -NIK, -OWIEC, -ARZ, -AK, -ISTA. rola stocznia wędka ryba kombajn rolnik stoczniowiec wędkarz rybak kombajnista człowiek pracujący na roli pracownik stoczni człowiek, który łowi na wędkę człowiek zawodowo łowiący ryby człowiek obsługujący kombajn
Utwórz nazwy wykonawców zawodów lub czynności . Wypisz formanty. 12 Slajd nr 15 ĆWICZENIE NR 4 Utwórz nazwy wykonawców zawodów lub czynności . Wypisz formanty. piosenka gitara saksofon straż piosenkarz gitarzysta saksofonista strażak -arz -ysta -ista -ak podpowiedź podpowiedź
NAZWY ŻEŃSKIE OD ODPOWIEDNICH MĘSKICH 13 Slajd nr 15 NAZWY ŻEŃSKIE OD ODPOWIEDNICH MĘSKICH TWORZĄ FORMANTY: -KA, -ICA, -NICA, -OWA, -YNI. dziewczynka, która jest kolegą samica słonia kobieta szef kobieta mistrz kolega słoń szef mistrz koleżanka słonica szefowa mistrzyni
Utwórz nazwy żeńskie od rzeczowników męskich. Slajd nr 15 14 ĆWICZENIE NR 5 Utwórz nazwy żeńskie od rzeczowników męskich. Wypisz formanty. -ica -owa -czyni -ka lwica prezesowa dozorczyni kierowniczka lew prezes dozorca kierownik podpowiedź podpowiedź
Karta pracy Jeżeli ćwiczenia nie sprawiły Ci trudności, 15 Jeżeli ćwiczenia nie sprawiły Ci trudności, przejdź do wykonania zadań w karcie pracy. Jeżeli nie wszystko zrozumiałeś, wróć do slajdów: Wiadomości – slajdy nr 3, 4, 5, 7, 9, 11, 13, Ćwiczenia – slajdy nr 6, 8, 10, 12, 14
To już koniec ! Przejrzyj kartę pracy, podpisz ją i oddaj nauczycielowi języka polskiego. Do zobaczenia na innej lekcji!