Zarządzanie Dystrybucją i Magazynowaniem Konferencja Zarządzanie Dystrybucją i Magazynowaniem Rozwój metod sterowania zapasami Warszawa 20 czerwiec 2002 r.

Podstawowe problemy Cztery główne problemy w zarządzaniu zapasami: 1. Które dobra fizyczne winny być przedmiotem magazynowania ? 2. Ile danego dobra należy magazynować ? 3. W jakiej ilości należy je zamawiać, aby odtworzyć poziom magazynowych zasobów ? 4. Kiedy należy składać zamówienie handlowe dostawy w celu uzupełnienia zapasów magazynowych ?

Analiza popytu - klasyfikacja zapasu Analiza ABC - przykład wartość obrotu [%] 100 80 60 40 20 0 8 20 50 100 A B C

Klasyczne modele sterowania zapasami Dwa modelowe systemy zamawiania: system oparty na poziomie informacyjnym zmienne cykle składania zamówień zapas bezpieczeństwa: kiedy zamawiać? stała wielkość zamówień system przeglądu okresowego zmienne wielkości zamówień zapas bezpieczeństwa: ile zamawiać? stałe cykle składania zamówień

System oparty na poziomie informacyjnym Elementy przeglądu opartego na poziomie informacyjnym: stała wielkość zamówień i dostaw (WD = const) zmienny cykl pomiędzy zamówieniami (t) znajomość stanu zapasu wolnego po każdej transakcji magazynowej (Z) obliczony poziom informacyjny (poziom ponownego zamówienia (ZI) decyzja o zamówieniu jako wynik porównania zapasu wolnego Z z poziomem informacyjnym (ZI); zamówie-nie następuje w przypadku gdy Z<ZI

System oparty na poziomie informacyjnym Q Q Q T T T ZI A - przegląd ciągły (dużo zamówień o małej stosunkowo wielkości)

System oparty na poziomie informacyjnym Normy sterowania: - poziom zapasu informacyjnego (ZI) ZI = PT + ZB (ZB = PT) - wielkość zamawianej partii (Q)

Jeśli T=0 i P>0 to: PT = P T System oparty na poziomie informacyjnym Zapas zabezpieczający: ZB = (POK)PT Jeśli T=0 i P>0 to: PT = P T Jeśli P=0 i T>0 to: PT = T P Jeśli P>0 i T>0 to: PT = T2 P2 + P2 T

2 P0Kz EWD = k C System oparty na poziomie informacyjnym Ekonomiczna wielkość zamówienia (dostawy) 2 P0Kz EWD = k C

System przeglądu okresowego Elementy przeglądu okresowego: stały cykl przeglądu zapasów i składania zamówień (t= T0 = const) zmienna wielkość poszczególnych zamówień (WD) znajomość stanu zapasu wolnego w chwili cykliczne-go przeglądu (Z) obliczony tzw. poziom maksymalny zapasu (ZMax) wielkość zamówianej dostawy równa: WD = ZMax - Z

System przeglądu okresowego ZMax T T T T T T0 T0 T0 T0 T0 B - przegląd okresowy (stosowany na przykład w supermarketach)

ZMax = PT + T0) + ZB (ZB = PT) System przeglądu okresowego Normy sterowania: - poziom zapasu maksymalnego (Zmax) ZMax = PT + T0) + ZB (ZB = PT) - optymalny cykl zamawiania (T0)

Jeśli T=0 i P>0 to: PT = P T+T0 System przeglądu okresowego Zapas zabezpieczający: ZB = (POK)PT Jeśli T=0 i P>0 to: PT = P T+T0 Jeśli P=0 i T>0 to: PT = T P Jeśli P>0 i T>0 to: PT = T2 P2 + P2 T+ T0)

System przeglądu okresowego Optymalny cykl dostawy: gdzie:

Poziom obsługi klienta f POK(1) Jakie jest ryzyko, że zabraknie zapasu? POK(2) Ile zapasu zabraknie? PT Popyt w cyklu uzupełnienia ZB

Różnica między POK1 i POK2 Dane wejściowe: - popyt na wyrób A: PO= 1000 szt./rok - niezrealizowany popyt na wyrób A: Pn= 20 szt./rok - średni okres realizacji zamówień: T= 3 tyg. - średni popyt w okresie jednostkowym (1 tydz.): P=19,23 szt. - odchylenie standardowe popytu: σP= 5,2 szt. - odchylenie standardowe czasu cyklu uzupełnienia: σT= 0 tyg. - koszt utrzymania w zapasie jednej szt. towaru A: KU= 170 PLN - koszt zakupu jednej partii niezależny od jej wielkości: KZ= 500 PLN

Różnica między POK1 i POK2

Różnica między POK1 i POK2 ZB=ωσPT= 12 szt. POK(1)= 80,2% ZB=ωσPT= 28 szt. POK(1)= 98% Wzrost zapasu bezpieczeństwa o 125%

Punkt rozdziału - zapotrzebowanie zależne i niezależne Typowe położenia punktu rozdzielającego Dostawy Materiały Montaż Wyroby Rynek 1 2 Zapotrzebowanie zależne 3 Zapotrzebowanie niezależne 4 5

MRP MRP - Material Requirements Planning Planowanie Potrzeb Materiałowych Zbiór technik wykorzystujących strukturę wyrobu, dane o zapasach oraz główny harmonogram produkcji dla wyliczenia zapotrzebowania na materiały i wyznaczenia terminu zamawiania i dostaw.

przychodów-rozchodów MRP - zasilanie, wyniki MPS zapasy: - pozycje w magazynie - zlecenia w realizacji - pozycje produkcyjne - struktury pozycji MRP aktualny bilans przychodów-rozchodów magazynowych REKOMENDACJE utwórz nowe dokonaj zmian (termin, ilość) w istniejących Jest to powtórzenie poprzedniego slajdu na bazie ostatnio wyświetlonych w celu przypomnienia. zamówienia zakupu zlecenia produkcyjne zlecenia produkcyjne zamówienia zakupu

Terminowanie zleceń CLT Pompka 770 Uszczelka 713(1) Tłok 701 (1szt) STRUKTURA Pompka 770 montaż GŁÓWNY HARMONOGRAM PRODUKCJI Wyrób Data odbioru Ilość Odbiorca montaż Uszczelka 713(1) Tłok 701 (1szt) Pompka 28 20 HURTOWNIA X produkcja Uchwyt 710 (1) Nakrętka 703 (2) produkcja zakup CYKLE Uszczelka (20) Pozycja Cykl Pompka 2 Uszczelka 2 Tłok 2 Uchwyt 2 Nakrętka 3 Uchwyt (20) Pompka (20) Tłok (20) Nakrętka (40) 21 22 24 26 28 OKRESY CLT

Planowanie potrzeb dystrybucji DRP (Distribution Resources Planning) łańcuch dostaw jako jeden system redukcja zapasów planowanie potrzeb dystrybucyjnych prognozy długoterminowe na najniższym poziomie sieci zapasy na najniższym poziomie sieci (zmienność popytu) i na najwyższym poziomie sieci (zmienność dostaw) możliwość połączenia z systemami MRP wytwórców

Przepływ informacji w ramach ECR Cel prezentacji: Przedstawienie wpływu zmian popytu rynkowego na funkcjonowanie modelowego łańcucha dostaw przy różnych sposobach organizacji przepływu informacji i towarów. Obserwowane parametry: Poziom zapasów Poziom obsługi klienta (odbiorcy) w poszcze- gólnych fazach przepływu towarów.

Rozważane scenariusze 1) Przepływ tradycyjny: informacja o popycie i jego zmianach dociera do producenta poprzez kolejne ogniwa łańcucha razem z zamówieniami. 2) Zamówienia przekazywane są pomiędzy poszczególnymi ogniwami, ale producent steruje produkcją w oparciu o bieżącą informacją o poziomie i strukturze rynkowego popytu. 3) Zamówienia omijają niektóre ogniwa łańcucha i kierowane są bezpośrednio na wyższy szczebel (np. z poziomu sklepów detalicznych zamówienie jest kierowane do producenta).Pozwala to na dedykowaną kompletację i cross-docking w ogniwach pośrednich

Prezentacja modelu Podstawowe założenia modelu: Trzy różne asortymenty towarowe X, Y, Z o popycie charakterystycznym dla towarów szybko rotujących, ale o różnej wielkości i stosunkowo wysokiej zmienności. Sieć dystrybucji składająca się z Dostawcy (Producenta) z własnym Magazynem Centralnym, Dystrybutora z sześcioma Magazynami Regionalnymi oraz 360 odbiorców detalicznych obsługujących bezpośrednio konsumentów.

1 R Y N E K P R C M E A N G T O D U A R K Z A C Y L J N N A Y Sklep A1: X, Y, Z R Y N E K Popyt na X, Y, .......... Z Sklep A2: X, Y, Z Magazyn Dystrybucyjny A X, Y, Z Sklep An: X, Y, Z P R O D U K C J A C M E A N G T A R Z A Y L N N Y Sklep B1: X, Y, Z Magazyn Dystrybucyjny B X, Y, Z Sklep B2: X, Y, Z Sklep Bn: X, Y, Z ............................................................. Magazyn Dystrybucyjny C X, Y, Z Sklep K1: X, Y, Z Sklep K2: X, Y, Z Sklep Kn: X, Y, Z

Profile popytu Popyt stabilny Popyt zaburzony

Zmienność popytu Popyt stabilny

Zmienność popytu Popyt zaburzony

1 R Y N E K P R C M E A N G T O D U A R K Z A C Y L J N N A Y Popyt na Zamówienia według zasady Punktu Ponownego Zamówienia lub okresowe (np. co 1 dzień) R Y N E K Popyt na X, Y, .......... Z Zamówienia okresowe P R O D U K C J A C M E A N G T A R Z A Y L N N Y Magazyn Dystrybucyjny B X, Y, Z Sklep B2: X, Y, Z Cykliczne uruchamianie produkcji X, Y, Z według stanu MC i prognoz wynikających z zamówień napływających do Magazynu Centralnego

2 R Y N E K P R C M E A N G T O D U A R K Z A C Y L J N N A Y Informacja o sprzedaży 2 Sklep A1: X, Y, Z R Y N E K Popyt na X, Y, .......... Z Sklep A2: X, Y, Z Magazyn Dystrybucyjny A X, Y, Z Sklep An: X, Y, Z P R O D U K C J A C M E A N G T A R Z A Y L N N Y Sklep B1: X, Y, Z Magazyn Dystrybucyjny B X, Y, Z Sklep B2: X, Y, Z Sklep Bn: X, Y, Z ............................................................ Magazyn Dystrybucyjny C X, Y, Z Sklep K1: X, Y, Z Sklep K2: X, Y, Z Sklep Kn: X, Y, Z

2 R Y N E K P R C M E A N G T O D U A R K Z A C Y L J N N A Y Popyt na Informacja o sprzedaży 2 Zamówienia według zasady Punktu Ponownego Zamówienia lub okresowe (np. co 1 dzień) R Y N E K Popyt na X, Y, .......... Z Zamówienia okresowe P R O D U K C J A C M E A N G T A R Z A Y L N N Y Magazyn Dystrybucyjny B X, Y, Z Sklep B2: X, Y, Z Cykliczne uruchamianie produkcji X, Y, Z według aktualnych, bieżących danych o sprzedaży detalicznej i stanie zapasu w całej sieci.

Poziom Obsługi Klienta w przypadku zaburzonego popytu Scenariusz 1 Scenariusz 2

Zapas konieczny dla zapewnienia 100% poziomu obsługi Scenariusz 2 Scenariusz 1

3 R Y N E K P R C M E A N G T O D U A R K Z A C Y L J N N A Y Zamówienia składane bezpośrednio u producenta Sklep A1: X, Y, Z R Y N E K Popyt na X, Y, .......... Z Sklep A2: X, Y, Z Magazyn Dystrybucyjny A X, Y, Z Sklep An: X, Y, Z P R O D U K C J A C M E A N G T A R Z A Y L N N Y Sklep B1: X, Y, Z Magazyn Dystrybucyjny B X, Y, Z Sklep B2: X, Y, Z Sklep Bn: X, Y, Z ............................................................. Magazyn Dystrybucyjny C X, Y, Z Sklep K1: X, Y, Z Sklep K2: X, Y, Z Sklep Kn: X, Y, Z

3a R Y N E K P R C M E A N G T O D U A R K Z A C Y L J N N A Y Popyt na X, Y, .......... Z Zamówienia okresowe Cross-docking z kompletacją P R O D U K C J A C M E A N G T A R Z A Y L N N Y Magazyn Dystrybucyjny B X, Y, Z Sklep B2: X, Y, Z Sklep K1: X, Y, Z Cykliczne uruchamianie produkcji X, Y, Z według aktualnych, bieżących danych o sprzedaży detalicznej i stanie zapasu w całej sieci.

Cross docking CROSS DOCKING Wyjście do poszczególnych odbiorców zgodnie z zamówieniami Wejście w ilości równej dziennym zamówieniom przez odbiorców CROSS DOCKING

3b R Y N E K P R C M E A N G T O D U A R K Z A C Y L J N N A Y Popyt na X, Y, .......... Z Zamówienia okresowe Cross-docking (przeładunek) P R O D U K C J A C M E A N G T A R Z A Y L N N Y Magazyn Dystrybucyjny B X, Y, Z Sklep B2: X, Y, Z Sklep K1: X, Y, Z Cykliczne uruchamianie produkcji X, Y, Z według aktualnych, bieżących danych o sprzedaży detalicznej i stanie zapasu w całej sieci.

Cross docking CROSS DOCKING Wejście w postaci jednostek przeznaczonych dla poszczególnych odbiorców Wyjście do poszczególnych odbiorców zgodnie z zamówieniami CROSS DOCKING

Zapas konieczny dla zapewnienia 100% poziomu obsługi Scenariusz 1 Scenariusz 2 Scenariusz 3

Podsumowanie Wprowadzenie systemów klasy MRP przyczynia się m. in.: - przyspieszenie rotacji do 6 razy, - redukcję zapasu robót w toku o 25%, - zmniejszenie poziomu zapasu surowców o 50%, Zastosowanie technik VMI i CMI przyczynia się do: - zwiększenia poziomu obsługi klienta do poziomu 99,8%, - obniżenie poziomu zapasów o ok. 50-60%, - możliwe jest zwiększenie sprzedaży poprzez wyeliminowanie braków,

Dziękuję za uwagę ! piotr.cyplik@put.poznan.pl piotr_cyplik@ilim.poznan.pl