MAKROEKONOMIA Kierunek ZARZĄDZANIE - Wykład Studia II stopnia Dr Monika Wyrzykowska-Antkiewicz MAKROEKONOMIA

Rynek walutowy

Pojecie rynku walutowego- garść informacji wstępnych Rynek, na którym dokonuje się transakcji kupna-sprzedaży walut zagranicznych. Rynek walutowy nie istnieje w sensie fizycznym, nie ma bowiem lokalizacji geograficznej.

Pojęcie rynku walutowego- garść informacji wstępnych Pod względem obrotów jest największym rynkiem na świecie. Funkcjonuje przez 24 godziny na dobę, dzięki stopniowemu włączaniu się do obrotów różnych światowych centrów finansowych – Tokio, Hongkong, Singapur, Bejrut, Londyn, Nowy York, San Francisco, Sydney.

Uczestnicy rynku Bankowi i niebankowi dealerzy, Osoby fizyczne i firmy, prowadzące działalność inwestycyjną. Spekulanci i arbitrażyści Banki centralne i administracja skarbu państwa Brokerzy walutowi.

Bankowi i niebankowi dealerzy Główni uczestnicy rynku walutowego to duże banki komercyjne. Zawierają miedzy sobą transakcje walutowe warte setek tysięcy dolarów. Jednocześnie dokonują ze swoimi klientami detalicznych transakcji kupna-sprzedaży walut. Zarabiają kupując waluty po kursie nabycia (bid price) i sprzedając po wyższym kursie sprzedaży (offer/ask price)

Osoby fizyczne i firmy, prowadzące działalność inwestycyjną. Importerzy, eksporterzy, inwestorzy giełd międzynarodowych, firmy międzynarodowe, turyści zagraniczni. Wykorzystują rynek walutowy jako instrument ułatwiający wywiązanie się z podjętych zobowiązań handlowych lub inwestycyjnych. Transakcje dokonywane przez nich nie są systematyczne.

Spekulanci i arbitrażyści Czerpią korzyści wynikające z oczekiwanej zmiany kursu walut. Różnią się od dealerów tym, że nie świadczą usług kupna-sprzedaży swoim klientom.

Banki centralne i administracja skarbu państwa Wykorzystują rynek walutowy w celu nabycia potrzebnych walut zagranicznych lub upłynnienia ich rezerw. Próbują też wywrzeć wpływ na rynek walutowy i doprowadzić do pożądanej zmiany kursu walutowego. Motywem ich działania jest polityka rządowa a nie cele komercyjne.

Brokerzy walutowi. Pośrednicy ułatwiający nawiązanie bezpośrednich kontaktów z dealerami. Ułatwiają natychmiastowe znalezienie odpowiedniego dostawczy lub odbiorcy waluty bez konieczności ujawniania tożsamości swych partnerów. Pobierają za to prowizje. Anonimowość jest ważna

Dwa obszary rynku walutowego Rynek bieżący czyli kasowy (spot market) Rynek terminowy (forward market)

Rynek bieżący czyli kasowy (spot market) Dokonywane są tu transakcje zakupu i sprzedaży walut z natychmiastową dostawą po aktualnie notowanym kursie walutowym. Około 60% ogółu transakcji walutowych.

Rynek terminowy (forward market) Oferuje możliwość kupna i sprzedaży walut, ale z dostawą późniejszą po kursie wcześniej ustalonym. Obejmuje tylko niektóre silniejsze waluty.

Notowania kursów kasowych podawane są: Parami, jako kurs kupna (bid) oraz jako kurs sprzedaży (ask) Jako kurs średni

Notowania kursów na rynku spot Waluta Bid Ask Zmiana % Czas  EUR/PLN    3.8673    3.8708    0.0049    0.13    14:54:54    USD/PLN    2.9108    2.9208    0.0044    0.15    14:54:29    EUR/USD    1.3266    1.3271    -0.0020    -0.15    14:55:07    GBP/USD    1.963    1.9635    0.0009    0.05    14:54:13    EUR/GBP    0.6757    0.676    -0.30    14:53:30    EUR/JPY    157.01    157.06    0.1700    0.11    14:52:54    USD/JPY    118.33    118.38    0.14    14:53:47    GBP/JPY    232.33    232.4    0.7600    0.33  

Notowania jako kurs średni USD/PLN = 2,9108 – 2,9208 Kurs średni 1 PLN = (2,9108 USD/PLN + 2,9208 USD/PLN)/2 = 2,9158 USD/PLN

Notowania amerykańskie a notowania europejskie Notowanie europejskie kursu dolara amerykańskiego: CHF 1,5820-1,5908 Notowania amerykańskie są odwrotnością notowań europejskich Oferta kupna 1USD za 1,5820 CHF jest równa ofercie sprzedaży 1,5820 CHF za 1 USD Amerykańskie notowania kursu kupna franka: 1/5908 = 0,6286 USD Amerykańskie notowania kursu sprzedaży franka: 1/1,5820 = 0,6321 USD

Kursy krzyżowe Kursy wzajemne walut zagranicznych Większość kursów walut zagranicznych jest notowana w relacji do dolara amerykańskiego.

Kursy krzyżowe - przykład notowań EXCHANGE CROSS RATES £ $ Yen 1 1,997 245,5 0,501 122,9 4,073 8,134 1000 Yen per 1000

Kursy krzyżowe obliczane z notowań średnich Mamy CHF do USD i USD do PLN Jaki jest kurs CHF do PLN?

Przykład 1. Jeżeli korona czeska jest sprzedawana po kursie 1USD = 33,010CZK, I złoty jest kupowany po kursie 1USD = 3,5110PLN, To kurs krzyżowy CZK/PLN wyniesie: (33,010CZK/1USD) : (3,5110PLN/1USD) = (33,010CZK/1USD) ∙ (1USD/3,5110PLN) = (33,010CZK/USD)/(3,5110PLN/USD) = 9,428CZK/PLN

Przykład 2. - arbitraż Funt brytyjski jest kupowany na giełdzie nowojorskiej po kursie 1,680 USD, podczas gdy złoty jest sprzedawany na giełdzie we Frankfurcie po kursie 0,285 USD. Z kolei na giełdzie londyńskiej kurs funta wynosi GBP/PLN = 5,60. Opłaca się: wymienić walutę amerykańska na złote we Frankfurcie i za te złote kupić funty brytyjskie na giełdzie w Londynie, a potem odsprzedać je na giełdzie nowojorskiej.

Np. zamieniamy 100 000 USD na złote we Frankfurcie po kursie PLN/USD 0,285 - otrzymujemy 350 877,2PLN Zamieniamy w Londynie złotówki na funty brytyjskie – kupno 62656,64 GBP po kursie GBP/PLN 5,60 Sprzedajemy w Nowym Yorku funty za dolary – sprzedaż 62 656,64 po kursie GBP/USD 1,680 = 105 263,2 USD Efekt – zysk 5263,2 USD w ciągu kilku minut

Koszty transakcyjne Wynikają z marży kursowej, czyli różnicy między kursem sprzedaży a zakupy waluty (bid-ask spread). Im większa zmienność kursów i mniejszy rynek tym większa marża kursowa.

Kursy terminowe Są to kursy przyszłe, (forward) po których można kupić lub sprzedać waluty zagraniczne w ściśle ustalonym terminie w przyszłości. Typowe notowania kursów terminowych dotyczą najczęściej okresów, które są wielokrotnością 30 dni, a więc: 30, 60, 90 lub 180 dni.

Notowania kursów terminowych Kursy terminowe USD/PLN EUR/PLN GBP/PLN CHF/PLN JPY/PLN 1Y 2.8926 3.8765 5.6372 2.4303 2.5729 6M 2.8987 3.8700 5.6738 2.4077 2.5170 3M 2.9056 3.8677 5.6932 2.3971 2.4908 2M 2.9087 3.8673 5.7005 2.3937 2.4825 1M 2.9122 3.8671 5.7079 2.3905 2.4745 1W 2.9148 3.8669 5.7132 2.3880 2.4684

Rodzaje notowań kursów terminowych Notowanie pełne – polega na ustaleniu zmiennej liczny jednostek waluty krajowej na jednostkę waluty zagranicznej (lub odwrotnie) np. 30-dniowy kurs terminowy dolara: 1USD = PLN 4,0910 – 4,1675. Podawane do czterech miejsc po przecinku.

Rodzaje notowań kursów terminowych Notowanie w formie tzw. punktów terminowych, które wyrażają zróżnicowanie stóp procentowych miedzy dwoma walutami. Punkty terminowe w wielkościach bezwzględnych – dyfercjał stóp procentowych – premia lub dyskonto dla waluty zagranicznej lub krajowej

Formuły rachunku premii/dyskonta waluty zagranicznej Wszystkie wartości liczone są jako roczny procent zmiany wartości terminowego kursu waluty zagranicznej od wartości kursu kasowego: Gdzie n oznacza liczbę dni w kontrakcie terminowym

Formuły rachunku premii/dyskonta waluty krajowej Formuła premii/dyskonta waluty krajowej liczonej jako roczny procent zmiany wartości kursu waluty krajowej od wartości kursu terminowego

Przykład Załóżmy, że 6-miesięczny złoty kosztuje 0,2662 USD, podczas, gdy kurs kasowy złotego wynosi 0,2862 USD. Wartość wskaźnika premii/dyskonta dla dolara amerykańskiego wyniesie: Premia/dyskonto (PLN/USD) = ((0,2862 USD – 0,2662 USD)/0,2662 USD) • (12/6) • 100 = 15.03% Oznacza to, że 6-miesięczny dolar w stosunku do złotego był notowany z premią 15,03%.

Jednocześnie wskaźnik dyskonta dla złotówki wynosi: ((0,2662 USD - 0,2862 USD)/0,2862 USD) • (12/6) • 100 = -13,98% 6-miesięczny złoty w stosunku do dolara amerykańskiego był notowany z dyskontem –13,98%. Różnica między obliczaną wartością premii i dyskonta wynosi1,05% i jest wynikiem różnej wartości podstawy, względem której liczona jest zmiana kursu terminowego i kasowego.

Podsumowując: Premia terminowa jest oznaczana znakiem „+”, a dyskonto „-”. Procentowe zmiany są sprowadzane do wartości rocznych.