Słynni matematycy cz. II

Adam Adamandy Kochański Adam Adamandy Kochański herbu Lubicz, - ur. 5 sierpnia 1631 w ziemi dobrzyńskiej, - zm. 17 maja 1700 w Cieplicach w Czechach) - polski duchowny (jezuita), matematyk i mechanik, a także filozof i fizyk. Kochański pozostawił po sobie wiele prac naukowych, głównie z matematyki i mechaniki, ale także z fizyki, astronomii i filozofii. Do najbardziej znanych należy opublikowana w 1685 praca w czasopiśmie Acta Eruditorum, w której podaje przybliżony sposób rektyfikacji okręgu (wyznaczenia odcinka o długości równej obwodowi okręgu). - Współpracował i prowadził szeroką korespondencję, m. in. z Heweliuszem i Leibnizem (ponad 40 listów) – znakomicie orientował się w odkrytej w późniejszych latach teorii rachunku różniczkowego i całkowego. - Był znanym konstruktorem zegarów – w 1659 zaproponował zastąpienie wahadła zegarowego sprężyną regulującą i zestandaryzowanie liczby wahnięć wahadła na godzinę (wyprzedzając tym wynalazek balansu ze spiralą Huygensa z 1675r.), ponadto zbudował zegarek z wahadłem magnetycznym. - W latach przebywał w uzdrowisku Cieplice w Czechach pracując nad perpetuum mobile. - Zmarł 16 lub 17 maja 1700 r. - pochowany został najprawdopodobniej w miejscowym, przypałacowym kościele lub też w kościele jezuickim w pobliskim Chomutovie.

Wacław Sierpiński Wacław Franciszek Sierpiński - ur. 14 marca 1882 w Warszawie, - zm. 21 października 1969r. - polski matematyk, - jeden z czołowych przedstawicieli warszawskiej szkoły matematycznej i twórców polskiej szkoły matematycznej. - Pozostawił olbrzymi dorobek naukowy, obejmujący, poza wieloma książkami, 724 prace i komunikaty, 113 artykułów i 13 skryptów. Prace te dotyczyły teorii liczb, analizy matematycznej, ogólnej i opisowej teorii mnogości, topologii mnogościowej, teorii miary i kategorii oraz teorii funkcji zmiennej rzeczywistej. Szczególne znaczenie mają jego prace na temat pewnika wyboru i hipotezy continuum..

Trójkąt Sierpińskiego Trójkąt Sierpińskiego (znany też jako uszczelka Sierpińskiego) – jeden z najprostszych fraktali. Znany był na długo przed powstaniem tego pojęcia. Konstrukcja tego zbioru była podana przez Wacława Sierpińskiego w 1915r. Trójkąt Sierpińskiego otrzymuje się następująco: w trójkącie równobocznym łączy się środki boków, dzieląc go w ten sposób na cztery mniejsze trójkąty. Trójkąt środkowy usuwa się, a wobec trzech pozostałych trójkątów operację się powtarza, dzieląc każdy z nich na cztery mniejsze trójkąty, usuwając środkowy, a wobec pozostałych czynności się powtarzają. Punkty pozostające po nieskończenie wielu powtórzeniach tej operacji tworzą trójkąt Sierpińskiego. Fraktal ten można też utworzyć z trójkąta Pascala, zabarwiając na czarno nieparzyste jego liczby.

Stefan Banach  ur. 30 marca 1892 w Krakowie  zm. 31 sierpnia 1945 we Lwowie  pochowany został na cmentarzu Wyczakowskim na Ukrainie  polski matematyk, jeden z przedstawicieli lwowskiej szkoły  Był wykładowcą, autorem wielu podręczników, także podręczników matematycznych dla szkół średnich. Pierwsze jego prace dotyczyły szeregów Fouriera, funkcji i szeregów ortogonalnych, równań Maxwella, funkcji pochodnych, funkcji mierzalnych, teorii miary.

Stefan Banach  W pracy doktorskiej (opublikowanej w 1922) i w monografii Théorie des opérations linéaires podał pierwszą aksjomatyczną definicję przestrzeni, nazwanych później jego imieniem (przestrzeń Banacha), które sam określił jako przestrzenie typu B.  Ugruntował ostatecznie podstawy niesłychanie ważnej w nowoczesnych zastosowaniach matematyki analizy funkcjonalnej. Podał jej fundamentalne twierdzenia, wprowadził jej terminologię, którą zaakceptowali matematycy na całym świecie.

Księga Szkocka  Księga Szkocka to gruby zeszyt zakupiony przez Łucję, żonę Stefana Banacha w 1935r., w którym matematycy lwowscy, zarówno profesorowie, jak też studenci, zapisywali w latach zagadnienia matematyczne wymagające rozwiązania. Wiele z nich nie zostało rozwiązanych do tej pory.

Karol Borsuk  Karol Borsuk ur. 8 maja 1905 w Warszawie,  zm. 24 stycznia 1982 w Warszawie,  polski matematyk, jeden z czołowych przedstawicieli warszawskiej szkoły matematycznej,  W Warszawie, w dzielnicy Kabaty, znajduje się ulica nazwana jego nazwiskiem.  Karol Borsuk jest autorem wydawanej do tej pory gry rodzinnej Superfarmer (pierwotny tytuł: Hodowla zwierzątek), którą stworzył w celach zarobkowych w 1943 po zamknięciu Uniwersytetu Warszawskiego podczas okupacji niemieckiej (w okresie II wojny światowej).

Superfarmer  Superfarmer to gra planszowa autorstwa polskiego matematyka Karola Borsuka, pierwotnie wydana przez niego własnym sumptem w 1943 roku. Sprzedaż egzemplarzy gry miała być sposobem Borsuka na utrzymanie rodziny po tym, jak stracił pracę w wyniku zamknięcia przez niemieckie władze okupacyjne Uniwersytetu Warszawskiego. Zestawy do gry wykonywała osobiście jego żona, Zofia Borsukowa. W 1997 gra została wznowiona przez Wydawnictwo Granna pod nowym tytułem Superfarmer.  W 2002 roku wydana została wersja kieszonkowa, a w 2007 na rynku pojawiła się edycja jubileuszowa, z nową szatą graficzną autorstwa Piotra Sochy.  W kolejnych latach pojawiły się nowe edycje tej gry: "SuperFarmer Rancho" (2013) oraz "Ufo Farmer" (2014), także z ilustracjami Piotra Sochy.

Sophie Germain  Marie-Sophie Germain  ur. 1 kwietnia 1776 w Paryżu,  zm. 27 czerwca 1831 tamże  francuska matematyczka  pochodziła ze średnio sytuowanej rodziny kupieckiej, zamieszkałej w Paryżu  matematyką zainteresowała się w wieku 13 lat, mimo silnych oporów ze strony rodziców.

 Gdy w 1795 założono Ecole Polytechnique, mimo postępowych haseł wypisanych na sztandarach rewolucji francuskiej, wstęp dla kobiet był na nią zamknięty, jednak system działalności uczelni zapewniał dostęp do notatek z wykładów każdemu, kto o nie poprosił. W ten sposób Sophie zdobyła notatki z wykładów i pod nazwiskiem Le Blanc napisała do Lagrange'a, jednego z najlepszych ówczesnych matematyków na świecie. Orientując się, że ma do czynienia z talentem matematycznym pierwszej wody, Lagrange wymógł na Germain spotkanie i, pomimo że tajemniczy Le Blanc okazał się kobietą, został jej nauczycielem. Równie owocna okazała się korespondencja Germain z Legendrem, która dość szybko przerodziła się we współpracę. Kilka wyników Germain zostało opublikowanych przez Legendre'a w jego książce o teorii liczb. Le Blanc nie zniknął jednak z kart historii – Germain ponownie użyła tego nazwiska w korespondencji z Gaussem, którą rozpoczęła w roku 1804 od uwag związanych z jego Disquisitiones arithmeticae.

 Gauss odkrył jej tożsamość dopiero w roku 1806, gdy Germain wymogła gwarancję bezpieczeństwa dla księcia matematyków podczas wojny francusko-pruskiej.  Największe osiągnięcia Germain dotyczą teorii liczb i teorii sprężystości. W teorii liczb wiele prac poświęciła dowodowi wielkiego twierdzenia Fermata. Wprowadziła tu pojęcie liczb pierwszych Germain i udowodniła, że jeśli p jest taką liczbą, to dla wykładnika p prawdziwy jest szczególny przypadek wielkiego twierdzenia Fermata.  W roku 1811 Germain wzięła udział w konkursie ogłoszonym przez Francuską Akademię Nauk, którego tematem było wyjaśnienie powstawania figur Chladniego. Są to regularne wzory, jakie tworzy na przykład piasek rozsypany na dużej płycie, która zaczyna drgać. Pierwsza i druga edycja konkursu nie przyniosły rozstrzygnięcia, w trzeciej (w 1816 r.) zwyciężyła Germain, pokonując w niej Poissona. Francuska Akademia Nauk nie doceniała jej jednak. Większe uznanie zyskała Germain ze strony uniwersytetu w Getyndze, który przyznał jej stopień honorowy, lecz jeszcze przed jego otrzymaniem Sophie zmarła na raka piersi.

Dziękuję za uwagę!  Autor: Kacper Jurgielski  Żródło: