07-04-2004Fizyka Zderzeń Ciężkich Jonów1 Kompleks pomiarowy i eksperymenty w GANIL Tomasz Żmudzki + eksperyment E286.

Slides:



Advertisements
Podobne prezentacje
Rejestracja Identyfikacja Pomiar energii i Analiza korelacji neutronów w eksperymencie E286 zrealizowanym w Laboratorium GANIL we Francji, w 1988 roku.
Advertisements

Proces doboru próby. Badana populacja – (zbiorowość generalna, populacja generalna) ogół rzeczywistych jednostek, o których chcemy uzyskać informacje.
Klasyfikacja dalmierzy może być dokonywana przy założeniu rozmaitych kryteriów. Zazwyczaj przyjmuje się dwa:  ze względu na rodzaj fali (jej długości)
© IEn Gdańsk 2011 Technika fazorów synchronicznych Łukasz Kajda Instytut Energetyki Oddział Gdańsk Zakład OGA Gdańsk r.
Przekształcanie jednostek miary
Równowaga chemiczna - odwracalność reakcji chemicznych
EFEKT FOTOELEKTRYCZNY ZEWNĘTRZNY I WEWNĘTRZNY KRZYSZTOF DŁUGOSZ KRAKÓW,
OBOWIĄZKI INFORMACYJNE BENEFICJENTA Zintegrowane Inwestycje Terytorialne Aglomeracji Wałbrzyskiej.
Tworzenie odwołania zewnętrznego (łącza) do zakresu komórek w innym skoroszycie Możliwości efektywnego stosowania odwołań zewnętrznych Odwołania zewnętrzne.
Próba rozciągania metali Wg normy: PN-EN ISO :2010 Metale Próba rozciągania Część 1: Metoda badania w temperaturze pokojowej Politechnika Rzeszowska.
Stężenia Określają wzajemne ilości substancji wymieszanych ze sobą. Gdy substancje tworzą jednolite fazy to nazywa się je roztworami (np. roztwór cukru.
Rozliczanie kosztów działalności pomocniczej
POZYCJA – USYTUOWANIE SĘDZIEGO NA POLU GRY. Marek Kowalczyk Przewodniczący Centralnej Komisji Szkoleniowej KS PZPN Luty 2005.
Spektroskopia Ramana dr Monika Kalinowska. Sir Chandrasekhara Venkata Raman ( ), profesor Uniwersytetu w Kalkucie, uzyskał nagrodę Nobla w 1930.
Znakowanie butli Kod barwny (PN-EN ) Cechowanie (PN-EN )
TECHNOLOGIE MIKROELEKTRONICZNE Dr inż. Krzysztof Waczyński, Instytut Elektroniki, Politechnika Śląska, Akademicka 16, Gliwice (
Niepewności pomiarowe. Pomiary fizyczne. Pomiar fizyczny polega na porównywaniu wielkości mierzonej z przyjętym wzorcem, czyli jednostką. Rodzaje pomiarów.
Ćwiczenia Zarządzanie Ryzykiem Renata Karkowska, ćwiczenia „Zarządzanie ryzykiem” 1.
Przemiany energii w ruchu harmonicznym. Rezonans mechaniczny Wyk. Agata Niezgoda Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego.
Dlaczego boimy się promieniotwórczości?
 Czasem pracy jest czas, w którym pracownik pozostaje w dyspozycji pracodawcy w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym do wykonywania pracy.
Ryzyko a stopa zwrotu. Standardowe narzędzia inwestowania Analiza fundamentalna – ocena kondycji i perspektyw rozwoju podmiotu emitującego papiery wartościowe.
Poczta elektroniczna – e- mail Gmail zakładanie konta. Wysyłanie wiadomości.
Dyfrakcja elektronów Agnieszka Wcisło Gr. III Kierunek Zarządzanie i Inżynieria Produkcji Wydział Górnictwa i Geoinżynierii Katedra Ekonomiki i Zarządzania.
Scenariusz lekcji chemii: „Od czego zależy szybkość rozpuszczania substancji w wodzie?” opracowanie: Zbigniew Rzemieniuk.
EWALUACJA PROJEKTU WSPÓŁFINANSOWANEGO ZE ŚRODKÓW UNII EUROPEJSKIE J „Wyrównywanie dysproporcji w dostępie do przedszkoli dzieci z terenów wiejskich, w.
Podstawowe pojęcia termodynamiki chemicznej -Układ i otoczenie, składniki otoczenia -Podział układów, fazy układu, parametry stanu układu, funkcja stanu,
Astronomia Ciała niebieskie. Co to jest Ciało niebieskie ?? Ciało niebieskie - każdy naturalny obiekt fizyczny oraz układ powiązanych ze sobą obiektów,
Badania elastooptyczne Politechnika Rzeszowska Katedra Samolotów i Silników Lotniczych Ćwiczenia Laboratoryjne z Wytrzymałości Materiałów Temat ćwiczenia:
MOŻLIWOŚCI EKSPERYMENTALNO- TEORETYCZNEGO MODELOWANIA PROCESU SPALANIA ODPADÓW W WARSTWIE RUCHOMEJ ORAZ OPTYMALIZACJI PRACY SPALARNI ODPADÓW Realizowane.
Zmienne losowe Zmienne losowe oznacza się dużymi literami alfabetu łacińskiego, na przykład X, Y, Z. Natomiast wartości jakie one przyjmują odpowiednio.
Woda to jeden z najważniejszych składników pokarmowych potrzebnych do życia. Woda w organizmach roślinnych i zwierzęcych stanowi średnio 80% ciężaru.
ENERGIA to podstawowa wielkość fizyczna, opisująca zdolność danego ciała do wykonania jakiejś pracy, ruchu.fizyczna Energię w równaniach fizycznych zapisuje.
Analiza tendencji centralnej „Człowiek – najlepsza inwestycja”
Przygotowały: Laura Andrzejczak oraz Marta Petelenz- Łukasiewicz z klasy 2”D”
Równowaga rynkowa w doskonałej konkurencji w krótkim okresie czasu Równowaga rynkowa to jest stan, kiedy przy danej cenie podaż jest równa popytowi. p.
Radosław Stefańczyk 3 FA. Fotony mogą oddziaływać z atomami na drodze czterech różnych procesów. Są to: zjawisko fotoelektryczne, efekt tworzenie par,
Geodezyjny monitoring elementów środowiska
Porównywarki cen leków w Polsce i na świecie. Porównywarki w Polsce.
Fizyczne metody określania ilości pierwiastków i związków chemicznych. Łukasz Ważny.
W KRAINIE TRAPEZÓW. W "Szkole Myślenia" stawiamy na umiejętność rozumowania, zadawania pytań badawczych, rozwiązywania problemów oraz wykorzystania wiedzy.
Materiały pochodzą z Platformy Edukacyjnej Portalu Wszelkie treści i zasoby edukacyjne publikowane na łamach Portalu
Zjawisko fotoelektryczne zewnętrzne i wewnętrzne
KOSZTY W UJĘCIU ZARZĄDCZYM. POJĘCIE KOSZTU Koszt stanowi wyrażone w pieniądzu celowe zużycie majątku trwałego i obrotowego, usług obcych, nakładów pracy.
Promieniotwórczość sztuczna. 1. Rys historyczny W 1919r. E. Rutherford dokonał pierwszego przekształcenia azotu w inny pierwiastek – tlen, jako pierwszy.
Analiza spektralna. Laser i jego zastosowanie.
Konrad Benedyk Zarządzanie i Inżynieria Produkcji 1 rok, II stopień
Teoria masowej obsługi Michał Suchanek Katedra Ekonomiki i Funkcjonowania Przedsiębiorstw Transportowych.
Czym jest gramofon DJ-ski?. Gramofon DJ-ski posiada suwak Pitch służący do płynnego przyspieszania bądź zwalniania obrotów talerza, na którym umieszcza.
Pole magnetyczne Magnes trwały – ma dwa bieguny - biegun północny N i biegun południowy S.                                                                                                                                                                     
Raport Electus S.A. Zapotrzebowanie szpitali publicznych na środki finansowe w odniesieniu do zadłużenia sektora ochrony zdrowia Olsztyn, r.
Własności elektryczne materii
Bezpieczeństwo przy pracy z ciekłym azotem
GANIL GRAND ACCELERATEUR NATIONAL D’IONS LOURDS. GANIL- Wielki Państwowy Akcelerator Ciężkich Jonów znajduje się w Caen we Francji, jest to laboratorium.
Pożyteczna czy szkodliwa ?
Cząstki elementarne. Model standardowy Martyna Bienia r.
Papierosy to zła rzecz, z nim zdrowie idzie precz!!! Autor: Weronika Pączek.
# Analiza cech taksacyjnych drzewostanów przy wykorzystaniu technologii LIDAR 1 15 Sep 2010 Analiza cech taksacyjnych drzewostanów przy wykorzystaniu technologii.
Definiowanie i planowanie zadań typu P 1.  Planowanie zadań typu P  Zadania typu P to zadania unikalne służące zwykle dokonaniu jednorazowej, konkretnej.
Renata Maciaszczyk Kamila Kutarba. Teoria gier a ekonomia: problem duopolu  Dupol- stan w którym dwaj producenci kontrolują łącznie cały rynek jakiegoś.
Największe i najmniejsze (cz. I)
PROCESY SZLIFOWANIA POWIERZCHNI ŚRUBOWYCH
Wstęp do reakcji jądrowych
Prawa ruchu ośrodków ciągłych c. d.
Zapis prezentacji:

Fizyka Zderzeń Ciężkich Jonów1 Kompleks pomiarowy i eksperymenty w GANIL Tomasz Żmudzki + eksperyment E286

Fizyka Zderzeń Ciężkich Jonów2 Co na początek? Hinduski Bóg Ganesha. Jedna z bardziej zaskakujących rzeczy, którą znalazłem szukając informacji o Ganil.

Fizyka Zderzeń Ciężkich Jonów3 A teraz konkrety Plan pracy Nazwa Położenie geograficzne Historia Statut GANIL GANIL dziś GANIL jutro Eksperyment E286

Fizyka Zderzeń Ciężkich Jonów4 Nazwa Wielki Państwowy Akcelerator Ciężkich Jonów ANIL G RAND A CCELERATEUR N ATIONALD’ I ONS L OURDS G

Fizyka Zderzeń Ciężkich Jonów5 Położenie geograficzne Lower-Normandy

Fizyka Zderzeń Ciężkich Jonów6 Położenie geograficzne cd. Jak już dojedziemy to zobaczymy...

Fizyka Zderzeń Ciężkich Jonów7 GANIL w teorii

Fizyka Zderzeń Ciężkich Jonów8 Normandia CAENFrancja Grand Accelerateur National d’Ions Lourds GANIL GANIL w praktyce

Fizyka Zderzeń Ciężkich Jonów9 Historia 1973 początek projektu 1975 decyzja o budowie 1983 pierwszy eksperyment (dla celów fizyki) 1993 początek projektu SPIRAL 1995 początek prac nad SPIRAL 1998 przewidywana data rozpoczęcia pracy SPIRAL

Fizyka Zderzeń Ciężkich Jonów10 GANIL dziś Przestrzeń eksperymentów

Fizyka Zderzeń Ciężkich Jonów11 GANIL dziś Przestrzeń eksperymentów

Fizyka Zderzeń Ciężkich Jonów12 GANIL dziś Przyśpieszanie wiązki C01 i C02 to cyklotrony wstrzykujące, wyposażone w źródła jonów ECR. Źródło ECR dostarcza ciężkich jonów o różnym ładunku z metalu lub lotnych elementów. CSS1 i CSS2 - to dwa niezależne cyklotrony, używane w cyklu do przyśpieszania ciężkich jonów pochodzących z cyklotronów wstrzykujących C01 iC02. Folia „zdzierająca” pomiędzy dwoma cyklotronami zdziera część elektronów. Funkcje akceleratorów

Fizyka Zderzeń Ciężkich Jonów13 GANIL dziś Przyśpieszanie wiązki cd. wiązka o wysokiej energii - jest uzyskiwana po przejściu przez system akceleratorów (CSS1 i CSS2). Wiązka może obsługiwać dwa eksperymenty, poprzez pulsacyjne przełączanie wiązki między eksperymentami. (pilot i pasożyt) wiązka o średniej energii - jest przyśpieszana tylko przez CSS1, (z pominięciem CSS2) i kierowana do pomieszczenia D1. Rodzaje wiązek

Fizyka Zderzeń Ciężkich Jonów14 GANIL dziś Przykład dostępnych wiązek

Fizyka Zderzeń Ciężkich Jonów15 GANIL dziś Przyśpieszanie wiązki cd. modulacji intensywności wiązki w stosunku od 1 do 1000 zmiany energii wiązki w sposób ciągły dla małych zmian energii, w przypadku dużych zmian, używany jest „degrader” zmiany przerwy czasu pomiędzy impulsami dostarczanie krótkich impulsów (300ps) albo niezmiernie cienkich wiązek z bardzo małym rozproszeniem energii Możliwości:

Fizyka Zderzeń Ciężkich Jonów16 GANIL dziś Spiral Système de Production d'Ions RAdioactifs en Ligne Projekt SPIRAL w GANIL został sfinansowany w grudniu 1993r. przez IN2P3/CNRS, DSM/CEA and the Regional Council of Lower Normandy. Projekt jest oparty na technice ISOL produkcji radioaktywnych wiązek jonów Radioactive Ion Beams (RIB).

Fizyka Zderzeń Ciężkich Jonów17 GANIL dziś Spiral Funkcja SPIRAL opiera się na ISOL metodzie dostarczania dla produkcji i oddzielania radioaktywnych wiązek jonów (RIB) z późniejszym przyśpieszaniem przez cyklotron do energii pomiędzy 1,7A a 25A MeV,

Fizyka Zderzeń Ciężkich Jonów18 GANIL dziś Prowadzone eksperymenty VAMOS - G1 VAriable MOde Spectrometr Służy do analizowania wiązki wytwożonej w SPIRAL. VAMOS jest kolaboracją stworzoną aby zbudować duży spektrometr akceptancji, w celu identyfikacji produktów reakcji przeprowadzonych przez SPIRAL

Fizyka Zderzeń Ciężkich Jonów19 GANIL dziś Prowadzone eksperymenty VAMOS - G1

Fizyka Zderzeń Ciężkich Jonów20 GANIL dziś Prowadzone eksperymenty VAMOS - G1 Zadania VAMOS Detektor VAMOS jest zaprojektowany do mierzenia pędu i kąta rozproszenia jonów. Pracuje w całym spektrum wiązki jonów produkowanych przez SPIRAL - od helu do ciężkich jonów (Z>100), i z energiami od 20meV/n do kilku 100keV/n. Dlatego posiada dwie różne konfiguracje układu, zależne od tego co jest mierzone.

Fizyka Zderzeń Ciężkich Jonów21 GANIL dziś Prowadzone eksperymenty ORION - G2 ORganic Interceptor Of Neutrons Detektor ORION pozwala na pomiar energii wzbudzenia gorących jąder przez obserwację wyparowywanych neutronów. ORION składa się z 4200 litrów płynnego scyntylatora załadowanego z gadolinem(0.3%masy). Wytworzone światło jest zbierane przez 22 fotopowielacze. Poprzez moduł Tournesol, który może być połączony z ORIONem mamy dodatkowy dostęp do prędkości neutronu poprzez czas lotu i kąt emisji

Fizyka Zderzeń Ciężkich Jonów22 GANIL dziś Prowadzone eksperymenty ORION - G2 Służy do badania własności gorących jąder produkowanych w reakcjach ciężkich jonów albo reakcjach spalacji (kruszenia jądra atomowego) wywołanych przez lekkie hadrony o energii rzędu kilku GeV wpływu istnienia neutronowego halo w jądrze na mechanizmy reakcji charakterystyki neutronów pochodzących z reakcji spalacji

Fizyka Zderzeń Ciężkich Jonów23 GANIL dziś Prowadzone eksperymenty SPEG - G3 Spectrometre a Perte d`Energie du Ganil SPEG jest spektrometrem strat energii. Wyposażenie składa się z dwóch głównych części: - linii ropraszającej wiązkę, która doprowadza wiązkę do celu, - spekrometru, który selekcjonuje produkty reakcji jądrowych.

Fizyka Zderzeń Ciężkich Jonów24 GANIL dziś Prowadzone eksperymenty G4 Sala eksperymentalna G4 jest wyposażona w dwie wiązki. Pierwszą SAIF - to obsługa zastosowań przemysłowych GANIL - GANIL's Industrial Applications Service. To poprawiło oddane wiązki pozwalając dostarczać bardzo jednorodne wiązki dla dużego obszaru napromieniowania, używając wszystkich wiązek produkowanych w GANIL. Ta linia jest używana do napromieniania elektronicznych przyrządów przeznaczonych do przemysłu jądrowego, lub do napromieniowywania próbek biologicznych. Druga linia służy do obsługi NAUTILUS`a

Fizyka Zderzeń Ciężkich Jonów25 GANIL dziś Prowadzone eksperymenty SME - D1 W D1 są dostępne trzy wiązki, dwie z nich są z SME. SME zostało zaprojektowane aby wyselekcjonować pasmo wiązki o pożądanym ładunku. Rozkład eksperymentalnego ustawienia przeznaczonego do szybkich jonów. Średnie energie wiązki SME składają się z dwóch odrębnych urządzeń - jedna do studiowania efektu wzajemnego Sortie Moyenne Energie oddziaływania szybkich ciężkich jonów z stałą tarczą (w pomieszczeniu IRASME) a druga do zastosowań fizyki atomowej(ciała stałego).

Fizyka Zderzeń Ciężkich Jonów26 GANIL dziś Prowadzone eksperymenty SME - D1 Sortie Moyenne Energie Wiązka wysokiej energii jest wyposażona w system napromieniowywania IRABAT. Obydwa systemy IRABAT i IRASME są podobne. Pozwalają naświetlać próbki dokładnie określonym i jednorodnym strumieniem cząstek dużą powierzchnię. Intensywność strumienia SME zależy przede wszystkim od intensywności wiązki wstrzykiwanej w CSS2 i od ładunku rozprowadzanego.

Fizyka Zderzeń Ciężkich Jonów27 GANIL dziś Prowadzone eksperymenty LISE - D3,D4,D6 Ligne d`Ions Super Epluches Achromatyczny spektrometr LISE znajduje się w pomieszczeniach D3,D4 i D6. Ten spektroment jest używany do fizyki atomowej i fizyki jądrowej. W fizyce atomowej pozwala to na analizę ładunku, jego selekcję i zmianę ustawienia wiązki w pomieszczeniu D4 podwójnie achromatycznej wiązki produkującej nagie albo słabo naładowane jony. Te wiązki są produkowane przez zdrapywanie w cienkim stałym obiekcie znajdującym się w pomieszczeniu D3.

Fizyka Zderzeń Ciężkich Jonów28 GANIL dziś Prowadzone eksperymenty LISE - D3,D4,D6 Ligne d`Ions Super Epluches W fizyce atomowej - pozwala analizować ładunek, - wybierać ładunek, - rozdzielić wiązkę w pomieszczeniu D4 na dwie achromatyczne wiązki pozbawione elektronów, lub słabo naładowane jony. W fizyce jądrowej - pozwala wybierać egzotyczne jądra produkowane blisko kąta zera stopni dzięki mechanizmowi rozpraszania ciężkich jonów na grubym celu.

Fizyka Zderzeń Ciężkich Jonów29 GANIL dziś Prowadzone eksperymenty INDRA - D5 Identification de Noyax et Detection avec Resolution Accrue Detektor INDRA jest detektorem 4 pi cząstek posiadających ładunek, charakteryzującym się bardzo dobrymi rozwiązaniami dla obu rodzajów ładunków cząstek i ciężkich jąder. Inne moduły detekcyjne pozwalają zbierać szeroki zakres ładunków i energii.

Fizyka Zderzeń Ciężkich Jonów30 GANIL jutro SPIRAL II

Fizyka Zderzeń Ciężkich Jonów31 GANIL jutro SPIRAL II Egzotyczne wiązki obecnie dostępne z SPIRAL są zasadniczo ograniczone do nukleonów o masach niższych niż 80. Spiral II ma rozszerzyć tą skalę poprzez używanie reakcji rozszczepienia do produkcji cięższych egzotycznych jąder.

Fizyka Zderzeń Ciężkich Jonów32 GANIL jutro SPIRAL II Proces rozszczepienia, dzielenie ciężkich jąder na dwa składniki, z których każdy emituje neutrony, jest idealne do produkcji ciężkich jąder promieniotwórczych. Jest tak, ponieważ rozszczepienie jest statystycznie mechanizmem generującym dużą liczbę egzotycznych jąder z nadwyżką neutronów. Uzyskanie ciężkich jąder może osiągnąć przez bombardowanie odpowiedniego tarczy przez strumień neutronów. Bardziej intensywny strumień neutronów, to większa liczba rozszczepień w jednostce czasu.

Fizyka Zderzeń Ciężkich Jonów33 GANIL wczoraj Eksperyment E286 DEMON Założenia i cele eksperymentu. *pomiar czasowo-przestrzennej ewolucji reakcji jądrowych *pomiar czasowo-przestrzennej ewolucji reakcji jądrowych * zrozumieć własności sił jądrowych, * zrozumieć własności sił jądrowych, * odkryć nowe stany materii, * odkryć nowe stany materii, * zrozumieć pochodzenie Wszechświata. * zrozumieć pochodzenie Wszechświata. DEtecteur MOdulaire de Neutrons

Fizyka Zderzeń Ciężkich Jonów34 GANIL wczoraj Eksperyment E286 DEMON Podstawowym celem fizycznym eksperymentu było znalezienie czasowo- przestrzennych własności procesu emisji nukleonów, a także wyjaśnienie związanych z tym zagadnień teoretycznych, dotyczących sekwencji emisji cząstek, wpływu pola kulombowskiego pochodzącego od pozostałości po pocisku i tarczy oraz analiza mechanizmu formowania deuteronu

Fizyka Zderzeń Ciężkich Jonów35 GANIL wczoraj Eksperyment E286 DEMON Specjalny nacisk został położony na rejestrację neutronów, gdyż jako cząstki niewrażliwe na długozasięgowe oddziaływanie kulombowskie najlepiej nadają się do określenia parametrów emitującego źródła.

Fizyka Zderzeń Ciężkich Jonów36 GANIL wczoraj Eksperyment E286 DEMON Zarys historyczny eksperymentu, czyli o perypetiach jak myśl wprowadzić w czyn. Zarys historyczny eksperymentu, czyli o perypetiach jak myśl wprowadzić w czyn. Jeśli się myśl pojawiła, trzeba przeprowadzić gdzieś eksperyment. Aby skłonić jakiś instytut do przeprowadzenia eksperymentu trzeba spreparować list intencyjny danego eksperymentu. Został on przedstawiony Komitetowi Eksperymentalnemu laboratorium GANIL, gdzie istniały warunki do wykonania projektowanych pomiarów. Po wstępnym zaakceptowaniu zaprezentowanego pomysłu do laboratorium zostaje wysłany projekt eksperymentu. Zawiera on wszystkie dane techniczne, a także symulacje komputerowe. Została zaproponowana reakcja 36 Ar+ 58 Ni przy energii 95 MeV na nukleon..

Fizyka Zderzeń Ciężkich Jonów37 GANIL wczoraj Eksperyment E286 Komitet jest przekonany o ważności proponowanego projektu...

Fizyka Zderzeń Ciężkich Jonów38 GANIL wczoraj Eksperyment E286 DEMON Zarys historyczny eksperymentu, czyli o perypetiach jak myśl wprowadzić w czyn. Zarys historyczny eksperymentu, czyli o perypetiach jak myśl wprowadzić w czyn. Jako temat badania wybrano pomiar korelacji dwunukleonowych w procesie fragmentacji pocisku w relacji z fazą przedrównowagową. W związku z tym zaproponowano ustawienie detektorów w konfiguracji „do przodu”, czyli z małymi kątami względem padającej wiązki. Dokładniej miały obejmować kąt od 4 do 22 stopni w układzie laboratoryjnym.

Fizyka Zderzeń Ciężkich Jonów39 GANIL wczoraj Eksperyment E286 DEMON Zarys historyczny eksperymentu, czyli o perypetiach jak myśl wprowadzić w czyn. Zarys historyczny eksperymentu, czyli o perypetiach jak myśl wprowadzić w czyn. Decyzja ta była poparta następującymi argumentami: - przy energiach pocisku większych niż około 50 MeV na nukleon dominują oddziaływania binarne, a także „gorący” quasi-pocisk może osiągnąć wysoką energię wzbudzenia i temperaturę około 10MeV. Przedział czasowy procesu deekscytacji jest powiązany ze stopniem wzbudzenia - powolny rozpad dla małych energii wzbudzenia, a szybki dla wysokich. Z drugiej strony, emisja przedrównowagowa jest czuła na dynamikę reakcji we wczesnym stadium zderzenia, która charakteryzuje się raczej krótką skalą czasową emisji

Fizyka Zderzeń Ciężkich Jonów40 GANIL wczoraj Eksperyment E286 DEMON Zarys historyczny eksperymentu, czyli o perypetiach jak myśl wprowadzić w czyn. Zarys historyczny eksperymentu, czyli o perypetiach jak myśl wprowadzić w czyn. Decyzja ta była poparta następującymi argumentami cd.: - z eksperymentalnego punktu widzenia najbardziej prawdopodobnymi (wynikającymi z kinematyki) produktami rozpadu quasi- pocisku są cząstki oraz fragmenty emitowane w obszarze małych kątów względem padającej wiązki i posiadające największą energię w układzie laboratoryjnym. Większe kąty i mniejsze energie odpowiadają zwiększonej ilości cząstek pochodzących z emisji przedrównowagowej.

Fizyka Zderzeń Ciężkich Jonów41 GANIL wczoraj Eksperyment E286 DEMON Zarys historyczny eksperymentu, czyli o perypetiach jak myśl wprowadzić w czyn. Zarys historyczny eksperymentu, czyli o perypetiach jak myśl wprowadzić w czyn. Decyzja ta była poparta następującymi argumentami cd.: - relatywnie wysoka energia zderzenia przypadająca na nukleon faworyzuje warunki umożliwiające wyseparowanie źródła quasi-pocisku poprzez wstawienie kątowe detektorów i poprzez cięcia w mierzonych energiach. - mechanizm reakcji prowadzi do wytworzenia wzbudzonego quasi-pocisku. Proces ten zawiera istotną część całkowitego przekroju czynnego rozważanej reakcji - W eksperymentach z detektorem INDRA badano tą samą reakcję Ar+Ni przy różnych energiach, co umożliwia porównanie uzyskanych informacji i może być punktem odniesienia w analizie danych.

Fizyka Zderzeń Ciężkich Jonów42 GANIL wczoraj Eksperyment E286 DEMON Warunki eksperymentalne Pomiary wykonano na wiązce argonu ( 40 Ar) dostarczonej przez akcelerator GANIL do pomieszczenia G2, gdzie znajdował się układ detekcyjny. Wiązka o intensywności  0,4nA i o częstotliwości 12,277 MHz (z czego wynika że czas pomiędzy kolejnymi impulsami wyniósł 81,5 ns) była kierowana na cienką folię niklowej tarczy ( 58 Ni) o gęstości powierzchniowej  350  g/cm 2.

Fizyka Zderzeń Ciężkich Jonów43 GANIL wczoraj Eksperyment E286 DEMON Konfiguracja geometryczna Proces zderzania 40 Ar+ 58 Ni zachodzi w próżniowej komorze reakcji zbudowanej z aluminium o grubości ścianki  1 mm i o długości  40 cm w kierunku modułów detekcyjnych. Ze względu na wielokrotne rozpraszanie cząstek w materii użyto komory o najmniejszej możliwej grubości ścianki.

Fizyka Zderzeń Ciężkich Jonów44 GANIL wczoraj Eksperyment E286 DEMON Konfiguracja geometryczna Wyemitowane cząstki rejestrowane były przez układ detekcyjny DEMON. Pełna konfiguracja zawiera 111 detektorów, zestawionych w 63 moduły detekcyjne, z których 48 wyposażono w system identyfikacji cząstek naładowanych.

Fizyka Zderzeń Ciężkich Jonów45 GANIL wczoraj Eksperyment E286 DEMON Konfiguracja geometryczna Działanie systemu polega na dodaniu drugiego detektora, który wcześniej stosowany był do „odrzucania” protonów oraz innych cząstek obdarzonych ładunkiem i nosiła nazwę systemu odrzucania protonów SyReP (z fr. System Rejection de Proton). Zmiana charakteru systemu z odrzucania cząstek, na ich identyfikację umożliwia jednoczesny pomiar różnych cząstek naładowanych, nie tylko neutronów.

Fizyka Zderzeń Ciężkich Jonów46 GANIL wczoraj Eksperyment E286 DEMON Konfiguracja geometryczna Zdjęcie modułów detekcyjnych ustawionych pod małymi kątami. Rysunek ten pokazuje jak wylatujące cząstki „widzą” detektory. Układ detekcyjny z boku. Wyróżnić można trzy warstwy modułów detekcyjnych. Różne położenie tych detektorów ma na celu wyeliminowanie efektu pasożytniczego nazywanego „cross-talk”

Fizyka Zderzeń Ciężkich Jonów47 GANIL wczoraj Eksperyment E286 DEMON Problem eksperymentalny: „cross- talk” Rozwiązanie problemu: różne odległości detektora od źródła do przodu w bok do tyłu (E 2 -E 1 )*(d 2 -d 1 )>0 ??????? (E 2 -E 1 )*(d 2 -d 1 )<0

Fizyka Zderzeń Ciężkich Jonów48 GANIL wczoraj Eksperyment E286 DEMON Pojedynczy detektor Pojedynczy detektor ma kształt cylindryczny i zawiera ciekły organiczny scyntylator NE213. Znajduje się on w komorze o długości 20 cm i średnicy 16 cm. neutron proton

Fizyka Zderzeń Ciężkich Jonów49 GANIL wczoraj Eksperyment E286 DEMON Pojedynczy detektor Pojedyncze moduły detekcyjne. Główny detektor, rejestrujący wszystkie cząstki, ma kolor zielony, a detektor dodatkowy, zbierający sygnały tylko od cząstek naładowanych, ma kolor czarny. Rejestrowane były cząstki - nukleony (protony i neutrony), a także inne cząstki takie jak deuterony, trytony czy cząstki alfa.

Fizyka Zderzeń Ciężkich Jonów50 GANIL wczoraj Eksperyment E286 DEMON Pojedynczy detektor Najtrudniejsza jest detekcja neutronów, które nie jonizują ośrodka, więc nie jest możliwa ich bezpośrednia rejestracja. Z tego powodu stosuje się detekcję pośrednią, poprzez procesy wtórne wywołane w materii przez neutrony. Najczęściej spotykanymi procesami, reakcjami o stosunkowo dużych przekrojach czynnych, są elastyczne rozpraszanie neutronów na protonach oraz produkcja cząstek wtórnych przez reakcję na węglu. 12 C(n,n`  12 ) 12 C 12 C(n,p) 12 B 12 C(n,d) 11 B 12 C(n, 3 He) 10 Be 12 C(n,t) 10 B 12 C(n,  ) 9 Be 12 C(n,n`3  ) 9 Be Jak widać detekcja neutronów wymaga substancji o dużej zawartości pierwiastków lekkich i oczywiście musi być to materiał o dużej przeźroczystości. Takimi właśnie ośrodkami są cienkie organiczne scyntylatory, które są najlepszymi narzędziami przeznaczonymi do rejestracji neutronów, nawet jeżeli ich wydajność jest dużo mniejsza od 100%. Detekcja neutronów

Fizyka Zderzeń Ciężkich Jonów51 GANIL wczoraj Eksperyment E286 DEMON Pojedynczy detektor Detekcja neutronów W scyntylatorze pod wpływem jonizacji cząstek wtórnych następuje wzbudzenie atomów. Powoduje to pojawienie się luminescencji (scyntylacji). Luminescencja rejestrowana jest przez fotopowielacz o średnicy 12,7cm, i długości 18cm. Oba elementy, scyntylator i fotopowielacz, znajdują się w obudowie światłoczułej i osłonie antymagnetycznej. Waga jednego detektora wynosi w przybliżeniu 18 kg. Ponadto część detektorów usytuowanych pod małymi kątami, wyposażona została w detektory cząstek naładowanych zawierające scyntylator plastykowy NE 102 (jak w czterech pancernych) o grubości 3mm. Był on połączony z fotopowielaczem za pomocą światłowodu.

Fizyka Zderzeń Ciężkich Jonów52 GANIL wczoraj Eksperyment E286 Charakterystyka pomiaru. zebrany w detektorze ładunek w funkcji czasu przelotu cząstki od miejsca reakcji jądrowej do detektora ładunek czas przelotu Pierwsze maksimum tworzą kwanty , które poruszają się z tą samą prędkością.

Fizyka Zderzeń Ciężkich Jonów53 GANIL wczoraj Eksperyment E286 Charakterystyka pomiaru. czas przelotu zebrany w detektorze ładunek zebrany w detektorze ładunek w funkcji czasu przelotu cząstki od miejsca reakcji jądrowej do detektora Rozkłady zawierają wszystkie zarejestrowane cząstki. Informacje dotyczące neutronów, protonów i innych cząstek są pomieszane.

Fizyka Zderzeń Ciężkich Jonów54 GANIL wczoraj Eksperyment E286 Separacja kwantów  od innych cząsek. ładunek całkowity część „powolna” ładunku protony i neutrony cząstki alfa fotony W celu separacji fotonów, korzysta się z faktu, że kształt impulsu wywołanego rejestracją kwantu  jest inny od kształtu spowodowanego przez detekcję ciężkiej cząstki.

Fizyka Zderzeń Ciężkich Jonów55 GANIL wczoraj Eksperyment E286 Identyfikacja poszczególnych typów cząstek naładowanych. Na osi x - wartość całkowitego ładunku zdeponowanego w głównym detektorze pojedynczego modułu, na osi y - odłożona jest wartość całkowitego ładunku zdeponowanego w detektorze cząstek naładowanych z tego samego modułu.

Fizyka Zderzeń Ciężkich Jonów56 GANIL wczoraj Eksperyment E286 Wyróżnienie neutronów i cząstek naładowanych Jeżeli oba detektory w pojedynczym module dały jednoczesny sygnał zarejestrowania cząstki, to była nią cząstka o niezerowym ładunku, czyli proton, deuteron, tryton lub cząstka 

Fizyka Zderzeń Ciężkich Jonów57 GANIL wczoraj Eksperyment E286 Wyróżnienie neutronów i cząstek naładowanych Natomiast, jeżeli do systemu akwizycji danych dotarł impuls z głównego detektora, a nie dotarł z detektora cząstek naładowanych, to zarejestrowana została cząstka nienaładowana, czyli neutron.

Fizyka Zderzeń Ciężkich Jonów58 Źródła: strona www. Ganil.fr prezentacja Pana profesora Jana Pluty „Demon w akcji, czyli eksperyment fizyczny do kuchni.” Guide de L`utilisateur - GANIL SPIRAL II - GANIL

Fizyka Zderzeń Ciężkich Jonów59 Koniec Dziękuję za uwagę