Papierosy i ich następstwa
Papierosy co to takiego? Papieros jest to wyrób tytoniowy składający się z rurki z cienkiej bibułki o średnicy do 1 cm i długości do 12 cm, wewnątrz której znajduje się mieszanka tytoniowa zawierająca spreparowane liście różnych odmian tytoniu. Podczas palenia papierosa zawarta w jego dymie nikotyna dostaje się do krwi i wywiera swoje działanie na organizm palacza. Oprócz nikotyny dym papierosowy zawiera tysiące innych szkodliwych dla zdrowia, a nawet rakotwórczych substancji chemicznych.
Co grozi nałogowemu palaczowi? Wśród problemów zdrowotnych, powiązanych z nałogiem nikotynowym, wymieniane są: 1. nowotwory, np.: rak płuc, rak przełyku i krtani, rak wargi, rak języka, rak jamy ustnej, rak trzustki, rak nerki; Nikotyna i inne substancje zawarte w dymie papierosowym niszczą równowagę w błonie śluzowej żołądka i znacząco zwiększają ryzyko przewlekłego owrzodzenia. Według różnych badań ryzyko raka żołądka wzrasta od 50 do 100%. Większy wzrost został odnotowany u kobiet palących papierosy, jest on również uzależniony od długości i intensywności palenia. Dopiero 10 lat od rzucenia palenia odnotowuje się znaczące zmniejszenie zagrożenia nowotworem. Palenie tytoniu może powodować raka pęcherza moczowego, jest odpowiedzialne za połowę nowotworów pęcherza u mężczyzn i - jedną trzecią u kobiet. Ryzyko zachorowania na ten typ nowotworu jest dwa do trzech razy większe u osób palących tytoń.
2. choroby serca i naczyń krwionośnych, np 2. choroby serca i naczyń krwionośnych, np. nadciśnienie tętnicze, zaburzenia pracy serca, choroba wieńcowa, miażdżyca, tętniak aorty, zawał serca, udar mózgu;
3. choroby układu oddechowego, np 3. choroby układu oddechowego, np. astma, gruźlica, grypa, przewlekłe zapalenie oskrzeli;
4. choroby układu pokarmowego, np 4. choroby układu pokarmowego, np. wrzody żołądka i dwunastnicy, przepuklina jelitowa; Dym papierosowy może powodować powstawanie guzów jelita grubego. Ryzyko jest proporcjonalne do liczby wypalanych papierosów i lat palenia. Według badań osoby palące więcej niż 20 papierosów dziennie są trzykrotnie bardziej narażone na nowotwory jelita grubego i pięciokrotnie bardziej na nowotwory odbytnicy.
5. choroby zębów, np. paradontoza, zapalenie dziąseł, próchnica, nieprzyjemny zapach z ust;
6. choroby oczu; Dym papierosowy jest częstą przyczyną podrażnień oczu, zapalenia spojówek, problemów z nadmiernym łzawieniem itd. Inne skutki palenia to również pojawianie się katarakty i zwyrodnienia plamki żółtej związanego z wiekiem. U osób palących ponad 20 lat istnieje wysokie ryzyko zachorowania na zwyrodnienie plamki żółtej. Jest to choroba, która dotyka osoby po 50 roku życia, pozbawiając je widzenia centralnego. Uniemożliwia to czytanie, prowadzenie samochodu czy oglądanie telewizji.
7. choroby układu oddechowego; W zależności od ilości wypalanych papierosów palacze są od dwóch do sześciu razy bardziej narażeni na zachorowanie na różnego rodzaju nowotwory jamy ustnej. Najczęściej występują nowotwory języka, dziąseł i podniebienia. Inne skutki palenia to żółknięcie zębów, zmiana głosu, choroby dziąseł. Palenie bierne może również zwiększyć ryzyko próchnicy u dzieci, co jest spowodowane wzrostem ilości bakterii.
8. choroby układy hormonalnego; Palenie papierosów zaburza funkcjonowanie tarczycy. U palaczy częściej występuje nadczynność tarczycy i związana z nią choroba Gravesa-Basedowa, jak również niedoczynność. Nawet jeśli nie ma widocznych objawów, to palenie papierosów często negatywnie wpływa na tarczycę. Według Światowej Organizacji Zdrowia 30% nowotworów trzustki jest spowodowane paleniem papierosów. Czynniki rakotwórcze zawarte w dymie tytoniowym dostają się do trzustki przez krew lub żółć wydzielaną przez wątrobę. Rak trzustki należy do nowotworów o najwyższym odsetku śmiertelności. Mniej niż 5% chorych żyje dłużej niż 5 lat po wykryciu choroby.
9. choroby okresu okołoporodowego; Palenie w czasie ciąży powoduje liczne zagrożenia. Gwałtownie wzrasta ryzyko ciąży pozamacicznej, poronienia oraz przedwczesnych porodów. Należy pamiętać, że wcześniactwo jest główną przyczyną śmiertelności niemowląt, problemów neurologicznych i rozwojowych. Kobiety palące czynnie lub biernie podczas ciąży częściej niż inne kobiety rodzą dzieci z obniżoną odpornością, które ważą średnio o 150 gramów mniej niż inne noworodki. Skutkami palenia w ciąży są także częstsze zachorowania dzieci na astmę.
10. choroby układu rozrodczego; Palenie tytoniu zwiększa ryzyko nowotworów szyjki macicy i jajników. Rak jajników jest najbardziej śmiertelnym nowotworem ginekologicznym. Palenie papierosów zwiększa ryzyko impotencji seksualnej. Wpływając negatywnie na układ krążenia, nerwowy i hormonalny, nikotyna dwukrotnie zwiększa ryzyko problemów z erekcją. Im palenie tytoniu jest bardziej długotrwale i intensywne, tym bardziej wpływa na zdrowie seksualne palacza.
11. choroby skóry; Podobnie jak promienie UV, palenie papierosów przyspiesza proces starzenia się skóry, szczególnie skóry twarzy. Dym papierosowy aktywuje gen MMP-1, który jest odpowiedzialny za zmiany skórne: utratę elastyczności, zmarszczki, widoczne pory, niezdrowo wyglądającą cerę.
Mity palaczy
1. To nieprawda, że papierosy łagodzą stres Nikotyna pobudza, a nie uspokaja. Łagodzić stres może tylko u nałogowego palacza, bo kolejny papieros zaspokaja głód nikotynowy, który pojawia się, gdy spada stężenie nikotyny we krwi. Tę sytuację można porównać do niektórych nerwic, kiedy to osoba cierpiąca na nią musi w stresie wykonać określone ruchy, np. kręcić młynka palcami, aby opanować zdenerwowanie. Stresem samym w sobie może być dla palacza niemożność zapalenia papierosa.
2. To nieprawda, że palenie sprawia dużo przyjemności Palacz nie odczuwa przyjemności z samego palenia, ale z tego, że zaspokoił narastający głód nikotynowy. Podobną przyjemność ma alkoholik po wypiciu kieliszka wódki czy narkoman, kiedy weźmie kolejną działkę narkotyku.
3. To nieprawda, że jeśli się nie zaciągasz, nie szkodzisz sobie 3. To nieprawda, że jeśli się nie zaciągasz, nie szkodzisz sobie. Palenie papierosów bez zaciągania się dymem można porównać do palenia biernego. Żeby papieros się palił, trzeba wciągnąć powietrze. Później należy je wydmuchnąć. Ale przecież człowiek musi oddychać, więc i tak wciąga do płuc toksyczny dym.
4. To nieprawda, że papierosy mentolowe są zdrowsze niż zwykłe 4. To nieprawda, że papierosy mentolowe są zdrowsze niż zwykłe. W papierosach mentolowych znajdują się te same substancje smoliste, rakotwórcze, co w papierosach niearomatyzowanych. Ponadto papierosy mentolowe szybciej uzależniają, bo substancje zapachowe i smakowe ułatwiają wchłanianie nikotyny. Wprawdzie nie ma na to twardych dowodów naukowych, ale łagodniejszy smak papierosów mentolowych sprawia, że więcej się ich wypala.
5. To nieprawda, że papierosy cienkie są mniej szkodliwe 5. To nieprawda, że papierosy cienkie są mniej szkodliwe. To chwyt reklamowy. Cienkie papierosy zawierają tyle samo związków toksycznych co te tradycyjnej grubości.
6. To nieprawda, że papierosy light mniej szkodzą niż te z normalną dawką nikotyny. Badania naukowe wskazują, że palenie takich papierosów nie zmniejsza ryzyka wystąpienia choroby nowotworowej czy zawału serca. Tylko 10% palących ma świadomość, że papierosy light zawierają tyle samo substancji smolistych co zwykłe. Poza tym dowiedziono, że palacze light, aby dostarczyć sobie odpowiednią porcję nikotyny, palą więcej i głębiej zaciągają się dymem.
7. To nieprawda, że papieros wypalony po jedzeniu jest mniej szkodliwy 7. To nieprawda, że papieros wypalony po jedzeniu jest mniej szkodliwy. Nie ma żadnego znaczenia, czy pali się po jedzeniu, czy przed nim. Do organizmu trafia ta sama dawka toksyn.
8. To nieprawda, że papierosy sprzyjają odchudzaniu 8. To nieprawda, że papierosy sprzyjają odchudzaniu. Ten mit bierze się z tego, że po odstawieniu papierosów pojawia się głód nikotynowy. Jeśli nie można go zaspokoić kolejnym papierosem, sięga się po cukierki, ciastka, kawałek kiełbasy. Natomiast przybieranie na wadze po rzuceniu palenia wynika stąd, że poprawia się węch i smak, więc potrawy lepiej smakują – jemy chętniej i więcej.
9. To nieprawda, że kilka papierosów dziennie nie szkodzi 9. To nieprawda, że kilka papierosów dziennie nie szkodzi. Wypalanie nawet tylko jednego papierosa dziennie może mieć bardzo przykre konsekwencje zdrowotne. Dotyczy to zwłaszcza osób, które mają genetyczne skłonności do zachorowania na raka płuca. Najlepszym przykładem może tu być bierne palenie – ludzie, którzy sami nigdy nie palili, ale przebywali w towarzystwie palaczy, też chorują na raka płuca. Wdychanie dymu tytoniowego jest szczególnie groźne dla dzieci. Najbardziej niszczy ich układ krążenia.
Jak i gdzie powinni szukać pomocy palacze? W walce z paleniem, największe znaczenie ma motywacja palacza do zerwania z nałogiem. Pomocy należy szukać u swojego lekarza, który może doradzić różne leki jako środki zastępcze dla nikotyny. Czas walki z nawykiem i uzależnieniem wymaga ogromniej cierpliwości, każdy musi być przygotowany na to, że nie zawsze udaje się rzucić nałóg za pierwszym razem. Wielu palaczom udawało się to dopiero za 6 - 7 razem. Jest to okres poznawania samego siebie, trzeba wykazać się dużym spokojem. Czasami rzuceniu palenia towarzyszy wzrost wagi ciała o parę kilogramów. Nie jest to nic groźnego dla organizmu, a przybrania na wadze możemy uniknąć stosując dietę i dbając o ruch. Najczęstszą przyczyną przyrostu masy ciała jest to, że wraca smak i węch, a w związku z tym apetyt i przyjemność z jedzenia, często też pojawia się chęć zastąpienia papierosa np. cukierkami, co może prowadzić do przytycia. Rzucając palenie pamiętajmy, że najważniejsza jest nasza motywacja i wytrwałość.
Działanie organizmu po rzuceniu palenia po 20 min - Twoje serce przestanie szybciej bić, a ciśnienie krwi spadnie po 8 godzinach - Twoja krew zostanie całkowicie oczyszczona z dwutlenku węgla, za to będzie w niej znacznie więcej tlenu po 48 godzinach - Twój smak i węch będą ostre jak dawniej po 4 dniach - rzęski wyściełające Twój układ oddechowy zaczną na nowo pracować po 7 dniach - komórki wyściełające Twoje oskrzela odzyskają swój normalny kształt po 2 tygodniach - znacznie polepszy się Twoja kondycja fizyczna po kilku miesiącach - przestaniesz kaszleć, ustąpi duszność i poczucie zmęczenia po roku - ryzyko zawału zmniejszy się o połowę po 5 latach - prawdopodobieństwo, że zachorujesz na raka płuc, krtani czy przełyku, zmniejszy się o połowę po 10 latach - ryzyko zachorowania na chorobę wieńcową i przejścia zawału będzie takie samo jak u osoby, która nigdy nie paliła po 15 latach - ryzyko zachorowania na raka płuc będzie identyczne jak u niepalacza
Autorka: Kinga Kobojek