opracowała Monika Skóbel ZASADY RZĄDZĄCE RYSUNKIEM Studia podyplomowe „Kształcenie na odległość” opracowała Monika Skóbel

Kompozycja Co to jest? Kompozycja to ułożenie zestawionych ze sobą elementów według określonych zasad.

Kompozycja Rodzaje kompozycji Kompozycja symetryczna taka, której obie połowy, po dwóch stronach osi, są takie same lub bardzo do siebie podobne. Przykładem kompozycji symetrycznej są wycinanki.

Kompozycja Rodzaje kompozycji Kompozycja asymetryczna taka, której obie połowy różnią się od siebie, nie są swoim lustrzanym odbiciem. fot. Monika Skóbel

Kompozycja Rodzaje kompozycji Kompozycja centralna taka, w której najważniejszy akcent znajduje się w samym środku obrazu. fot. Monika Skóbel

Kompozycja Rodzaje kompozycji Kompozycja geometryczna składa się z płaszczyzn, linii, kolorów w różnych układach względem siebie. Henryk Stażewski, Kompozycja nr 11, 1976

Kompozycja Rodzaje kompozycji Kompozycja luźna cechuje się brakiem rygoru, elementy są rozrzucone względem siebie. fot. Monika Skóbel

Kompozycja Rodzaje kompozycji Kompozycja zwarta elementy są blisko siebie. fot. Monika Skóbel

Kompozycja Rodzaje kompozycji Kompozycja otwarta taka, gdzie granice obrazu ,,odcinają" ciąg dalszy, który możemy sobie wyobrazić, często przecinają rzeczy czy postacie umieszczone na brzegach obrazu. Tak namalowana jest większość pejzaży. Jacek Malczewski, Wisła

Kompozycja Rodzaje kompozycji Kompozycja zamknięta taka, która w całości znajduje się na obrazie, nie posiada dalszego ciągu poza jego granicami. Masakazu Miyanaga,

Kompozycja Rodzaje kompozycji Kompozycja pionowa opiera się na dominacji kierunków pionowych, kompozycja taka występuje np. w portretach. Tamara Lempicka, Portrait de Madame Allan Bott

Kompozycja Rodzaje kompozycji Kompozycja pozioma opiera się na dominacji kierunków poziomych, kompozycja taka występuje np. w krajobrazach. Józef Chełmoński, Żurawie, pejzaż z łąką,1905

Kompozycja Rodzaje kompozycji Kompozycja rytmiczna oparta jest na regularnej powtarzalności pewnych identycznych lub bardzo podobnych elementów (plam, kresek, brył itp.). Jan Ziemski, Permutacje 1, 1967

Kompozycja Rodzaje kompozycji Kompozycja statyczna oparta jest na układach pionowych i poziomych. Wyraża spokój, bezruch, trwałość, niezmienność. Piet Mondrian, Kompozycja, 1921

Kompozycja Rodzaje kompozycji Kompozycja dynamiczna oparta jest na liniach skośnych. Wyraża ruch, pęd, wzlot, spadanie, wszelką chwilowość sytuacji. Wassily Kandinsky, Kompozycja VIII, 1923

Kompozycja Doznania Rodzaj użytej przez nas kompozycji może oddziaływać na doznania odbiorcy. Kompozycja może uczynić obraz agresywnym lub spokojnym, nudnym lub burzliwym.

Kompozycja Doznania Rozmieszczenie przedmiotów na płaszczyźnie może wzbudzać spokój (jak na lewym rysunku) lub napięcie (prawy rysunek).

Kompozycja Doznania Umieszczony na płaszczyźnie przedmiot może nie mieć znaczenia, ale jego przesadzona wielkość może wzbudzać niepokój.

Kompozycja - złoty podział czyli mocne punkty obrazu jeśli poprowadzimy dwie linie dzielące obraz w pionie na 3 równe części i takie same dwie linie w poziomie to na przecięciu tych linii otrzymamy właśnie 4 „mocne punkty”, miejsca te w obrazie najsilniej oddziałują na odbiorcę.

Równowaga Co to jest? Zasada równowagi polega na: porządkowaniu elementów składających się na obraz - plam, kresek, brył, pilnuje, żeby w układzie brył i plam barwnych nie zapanował chaos, barwy ciepłe – wydają się cięższe od chłodnych, kolory ciemne - sprawiają wrażenie cięższych od jasnych.

Henri Matisse, La Musique, 1939 Równowaga Zasady aby obraz był dobrze zrównoważony należy brać pod uwagę zarówno wielkość i barwę plam, jak i sposób ich rozłożenia na płótnie obrazu. Henri Matisse, La Musique, 1939

Perspektywa Co to jest? Perspektywa jest najczęściej używanym i najbardziej naturalnym dla człowieka sposobem odwzorowania przestrzeni na płaskiej powierzchni.

Perspektywa Charakterystyka cz1. Co jest charakterystyczne dla perspektywy: Pozorne "zmniejszanie się" na obrazie przedstawianych elementów wraz z ich oddalaniem się od punktu obserwacji, linie równoległe do siebie w perspektywie stają się zbieżne i spotykają się w pewnym teoretycznym punkcie (punkt zbiegu), horyzont znajduje się na wysokości wzroku obserwatora, punkty zbiegu, znajdujące się na horyzoncie, pozwalają wyznaczyć prawidłowy kształt przedstawianych obiektów, pomaga stworzyć złudzenie głębokości przestrzeni w obrazie.

Perspektywa Charakterystyka cz2. ilustracja z książki Andrew Loomis, Creative illustration

Perspektywa Charakterystyka cz3. ilustracja z książki Andrew Loomis, Creative illustration

Perspektywa Rodzaje perspektyw Linearna podstawową zasadą jest pozorne zmniejszanie się wielkości przedmiotu w miarę oddalania od widza oraz pozorna zbieżność ku horyzontowi wszystkich linii biegnących od oka widza do przedmiotu. ilustracja z książki Andrew Loomis, Creative illustration

Perspektywa Linearna cz1. Jeden punkt zbiegu wszystkie linie równoległe do siebie, prostopadłe do płaszczyzny obrazu, wydają się zbiegać w jednym punkcie na horyzoncie. ilustracja z książki Andrew Loomis, Creative illustration

Perspektywa Linearna cz2. Dwa punkty zbiegu linie do siebie prostopadłe przecinają się na linii horyzontu w dwóch różnych punktach zbiegu. ilustracja z książki Andrew Loomis, Creative illustration

Perspektywa Linearna cz3. Trzy punkty zbiegu zjawisko pojawia się, gdy linia horyzontu jest umieszczona nisko (perspektywa żabia), bądź wysoko (perspektywa z lotu ptaka), trzeci punkt zbiegu pojawia się w miejscu, gdzie linie będące przedłużeniem obiektu przetną się.

Perspektywa Linearna cz4. Perspektywa z lotu ptaka Perspektywa żabia ilustracje z książki Andrew Loomis, Creative illustration

Perspektywa Rodzaje perspektyw Powietrzna służy zwiększeniu iluzji głębi. Powietrze znajdujące się między naszymi oczami a szczegółami oglądanego przez nas krajobrazu powoduje zmianę barw i zmniejsza ostrość przedmiotów znajdujących się w tym krajobrazie. W efekcie przedmioty bliskie widzimy dokładnie ze szczegółami a dalsze tracą na wyrazistości. Teodor Ziomek, Rozlewisko, 1899

Perspektywa Rodzaje perspektyw Barwna polega na wywoływaniu wrażenia głębi przez wykorzystanie właściwości barw. Barwy gorące (ciepłe) oraz ciemne sprawiają wrażenie występowania do przodu, a barwy chłodne i jasne - cofania się w głąb. Franciszek Streitt, Wędrujący cyganie

Światłocień Co to jest? Światłocień służy odtworzeniu trójwymiarowości świata na obrazie.

Światłocień Wykorzystanie przedmioty, które są skierowane do światła, mają walor najsłabszy (są najjaśniejsze), przedmioty, które są od światła odwrócone mają walor najmocniejszy (są najciemniejsze), części przedmiotów, które są ustawione względem światła bokiem lub pod kątem, mają walor pośredni, łagodnie przechodzą od mocnego do słabego. Caravaggio,Judith Beheading Holofernes,1599

Bibliografia Robert Gill, Zasady rysunku realistycznego Wendy Beckett, Historia Malarstwa Andrew Loomis, Creative illustration www.paintbasket.co.za/perspective.htm edu.oeiizk.waw.pl/~sp172b_14/tajemnice_plastyki

Zasady rysunku Dziękuję za uwagę.