Przed 75 laty, 27 września 1939 r., rozpoczęto tworzenie struktur Polskiego Państwa Podziemnego. Było ono fenomenem na skalę światową. Tajne struktury państwa polskiego, podległe Rządowi RP na uchodźstwie nie miały swojego odpowiednika w żadnym innym kraju. Rozbudowane piony wojskowy i cywilny pozwalały na zachowanie ciągłości struktur państwowych. Dziełem Polskiego Państwa Podziemnego było nie tylko podjęcie otwartej walki z okupantem w ramach akcji „Burza”, której 70. rocznicę również w tym roku, obchodzimy, ale stworzenie siły moralnej, niepodległościowej tradycji, która pozwoliła przetrwać także czas komunistycznej dyktatury (z listu otwartego Prezesa IPN dr Łukasza Kamińskiego).
Dzień Polskiego Państwa Podziemnego- polskie święto obchodzone co roku w dniu 27 września, uchwalone w dniu 11 września 1998 r. przez Sejm RP, na pamiątkę powołania 27 września 1939 roku w nieokupowanej jeszcze Warszawie Służby Zwycięstwu Polski. To historyczne wydarzenie zapoczątkowało budowę Polskiego Państwa Podziemnego, fenomenu w dziejach nie tylko II wojny światowej.
Polskie Państwo Podziemne– tajne struktury Państwa Polskiego, istniejące w czasie II wojny światowej, od 27 września 1939 roku (utworzenie SZP) do 19 stycznia 1945 roku (rozwiązanie Armii Krajowej przez ostatniego Komendanta Głównego AK gen. Leopolda Okulickiego ps. Niedźwiadek) podlegające Rządowi RP na uchodźstwie. Określenie to po raz pierwszy w okupowanym kraju pojawiło się na łamach „Biuletynu Informacyjnego” 13 stycznia 1944 roku.
27 września 1939 roku generał Michał Tokarzewski- Karaszewicz powołał do istnienia Służbę Zwycięstwu Polski. 13 listopada 1939 roku decyzją premiera i Naczelnego Wodza generała Władysława Sikorskiego w miejsce Służby Zwycięstwu Polski utworzono Związek Walki Zbrojnej, 14 lutego 1942 roku przemianowany na Armię Krajową. SZP- ZWZ- AK to pion zbrojny Polskiego Państwa Podziemnego. Dowodzili nim kolejno generałowie: Michał Tokarzewski-Karaszewicz „Torwid”, Stefan Rowecki „Grot”, Tadeusz Komorowski „Bór” i Leopold Okulicki „Niedźwiadek”.
Rota przysięgi żołnierzy AK:
Równolegle z rozwojem struktur wojskowych kształtował się pion cywilny Polskiego Państwa Podziemnego. Obejmował on Delegaturę Rządu RP na Kraj oraz przedstawicielstwo czterech najważniejszych stronnictw politycznych, które współtworzyły Rząd RP na uchodźstwie. Były to Polska Partia Socjalistyczna, Stronnictwo Ludowe, Stronnictwo Narodowe i Stronnictwo Pracy. Pionem cywilnym kierował Delegat Rządu RP na Kraj, któremu w maju 1943 roku powierzono funkcję zastępcy Prezesa Rady Ministrów w Kraju. Urząd ten sprawowali: Cyryl Ratajski „Wartski”, Jan Piekałkiewicz „Wernic”, Jan Stanisław Jankowski „Soból” i Stefan Korboński „Zieliński”. Od marca 1944 roku działał także zalążek podziemnego parlamentu w postaci Rady Jedności Narodowej– z Kazimierzem Pużakiem „Seretem” na czele.
W konspiracji działało m. in W konspiracji działało m.in. sądownictwo (wojskowe i cywilne), szkolnictwo obejmujące wszystkie szczeble edukacji, wydawnictwa prasowe i książkowe, istniała szeroko rozumiana opieka społeczna oraz życie kulturalne. Ponadto poszczególne komórki Państwa Podziemnego przygotowywały projekty funkcjonowania Polski w okresie powojennym.
Patron naszej Szkoły
Największymi działaniami wojskowymi podjętymi przez Armię Krajową (największa armia konspiracyjna w Europie licząca ok. 400 tys. żołnierzy) było Powstanie Warszawskie, które rozpoczęło się 1 sierpnia 1944 r. i Akcja „Burza” podjęta na wschodnich obszarach Polski. Trwała ona od 4 stycznia 1944 r., kiedy to Armia Czerwona przekroczyła na Wołyniu granicę polsko-sowiecką z 1939 r., do stycznia 1945 r. W początkowej fazie akcja „Burza” opierała się na współpracy wojskowej jednostek polskich i sowieckich. Po przełamaniu obrony niemieckiej Sowieci złamali te porozumienia wojskowe i internowali tysiące żołnierzy AK.