Renesans (odrodzenie) SZTUKA RENESANSU
Architektura Renesansu: Renesans w architekturze stanowił odzwierciedlenie poglądów filozoficznych odrodzenia, poszukujących wzorców w świecie antycznym. Renesans otworzył erę nowożytną w sztuce i trwał od schyłku średniowiecza do początków baroku. Ponieważ różnice czasowe rozkwitu renesansu w różnych krajach są ogromne (np. między Włochami i Europą Północną), nie jest możliwe ustalenie jednolitych dat, w których panował, na ogół przyjmuje się, że rozwijał się on w danym kraju od końca epoki średniowiecznej. Architekci korzystali także z osiągnięć swoich poprzedników jakimi byli budowniczowie średniowiecza. Odchodzi się od ostro zarysowanych, gotyckich łuków, które zastępuje się formami półkolistymi. Tak zarysowane łuki odnajdziemy w sklepieniach, arkadach, portykach, a nawet, w początkowej fazie renesansu w obramowaniach okien. Strzeliste wieże kościołów zastępują kopuły, amury obronne nowy i nieco niższy rodzaj umocnień w formie nasypów ziemnych. Architekci dużo uwagi poświęcają kompozycji swoich dzieł i ich współgraniu z otoczeniem.
Wybrani przedstawiciele: Leon Battista Alberti Michelangelo Buonarroti (Michał Anioł) Donato Bramante Filippo Brunelleschi Philibert Delorme Pierre Lescot Pietro Lombardo Andrea Palladio Giuliano da Sangallo Rafael Santi Leonardo da Vinci
Przykłady budynków:
Malarstwo Renesansu: Malarstwo renesansu – styl w malarstwie zachodniej Europy XV i XVI wieku. Malarstwo renesansowe rozkwitło najwcześniej we Włoszech We Florencji, Rzymie, Wenecji i innych włoskich miastach artyści zaczęli na nowo odnajdywać piękno sztuki antyku. Zaczęto znów malować postacie w akcie, nawet postacie biblijne (np. Masaccio – Wygnanie z raju). Również tematyka mitologiczna stała się bardzo popularna (np. Szkoła Ateńska Rafaela). We Włoszech ukształtowało się malarstwo portretowe i powstał prototyp popularnego w późniejszej sztuce niderlandzkiego baroku pejzażu (np. Burza Giorgione). Istotną nowością był wynalazek zbieżnej perspektywy geometrycznej, linearnej oraz powietrznej. Portrety malowano na tle pejzaży, co jest potwierdzeniem silnego zwrotu malarstwa renesansowego ku naturze. Wprowadzono sfumato, a światło na obrazach jest lekko zamglone oraz wykorzystywany jest światłocień.
Wybitni malarze: Leonardo da Vinci
Rafael Santi
Michał Anioł
Giorgione
Muzyka Renesansu: W renesansie zaczęto uważać muzykę za sztukę - wynik wiedzy, umiejętności i talentu. Zwracano uwagę na wartość muzyki i na jej wpływ na człowieka. Tu kompozytor stał się mistrzem, teoretyk natomiast jedynie osobą zajmującą się zapisywaniem i porządkowaniem zdarzeń. Głównymi gatunkami muzyki religijnej pozostawały: msza, oficjum (magnificat, hymn, a ntyfona) oraz motet (najczęściej z tekstem psalmodycznym). W muzyce świeckiej dominowały pieśni: francuska chanson, włoski madrygał oraz popularne utwory w prostej, akordowej technice i nierzadko w tanecznych rytmach (frottola, balletto, villanella).
Przedstawiciele muzyki: Mikołaj Gomółka Mikołaj z Krakowa Wacław z Szamotuł Jerzy Liban z Legnicy Mikołaj Zieleński Sebastian z Felsztyna (tj. Sebastian Herburt) Marcin Leopolita
Rzeźba renesansu: Rzeźbę renesansową można podzielić na architektoniczną i od architektury niezależną. Wykonywano rzeźby w marmurze, kamieniu i brązie. Popularna była tzw. majolika, czyli wypalana glinka z domieszką wapnia, kryta barwnymi polewami. Do rzeźby związanej z architekturą należy reliefowa dekoracja w kamieniu, która zdobiła fasady, wnętrza, głowice kolumn i portale. Ściśle związana z architekturą była także rzeźba nagrobkowa. Twórcą nowego typu nagrobka był Donatello. Zaprojektował on nagrobek antypapieża Jana XXIII. Na sarkofagu spoczywa zmarły jakby w spokojnym śnie. Umieszczony jest on w niszy utworzonej między dwiema kolumnami o korynckich kapitelach. Z czasem ten rodzaj nagrobka przeszedł ewolucję. Twórcą nowego typu był Sansovino - w nagrobkach stworzonych przez niego widzimy nowy układ postaci zmarłego, głowa jest wsparta na ręce, jedna noga natomiast ugięta w kolanie. Postać znajduje się w półśnie. Rzeźbę architektoniczną tworzą także pomniki, np. posągi konne dowódców wojsk najemnych. Widać tu nawiązanie do antycznego pomnika Marka Aureliusza. Ulubionymi tematami w dziełach o wymowie religijnej są: Madonna z Dzieciątkiem, Pietà oraz postać biblijnego bohatera Dawida. Dzięki zainteresowaniu się sztuką antyku, powszechne stały się tematy mitologiczne. Rzeźbiono postacie bogów, nimfy, amorki i wykorzystywano je jako motywy rzeźby dekoracyjnej.
Najwybitniejsi przedstawiciele rzeźby renesansu: Donatello (Donato di Betto Bardi) Andrea del Verrocchio Michelangelo Buonarroti Lorenzo Ghiberti Antonio Pollaiuolo Piero Pollaiuolo Desiderio da Settignano Mino da Fiesole Antonio Rossellino Bernardo Rossellino Jacopo della Quercia Luca della Robbia Benedetto da Maiano Benvenuto Cellini Filippo Brunelleschi Gaudenzio Ferrari Jacopo Sansoviono Bartolommeo Bandinelli
Donato di Niccolò di Betto Bardi:
Benedetto da Maiano:
Benvenuto Cellini:
kONIEC DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ!