Rany

Rana to przerwanie ciągłości powłoki organizmu, które następuje podczas urazu: mechanicznego, termicznego, chemicznego. Rodzaje ran: Rodzaje ran: Rana cięta Rana kłuta Rana szarpana Rana miażdżona Otarcie Rana rąbana Rana kąsana Rana postrzałowa

Rana cięta

Powstanie rany ciętej Rana cięta to rana powstająca na skutek działania przedmiotów ostrych (najczęściej noży), jednak w odróżnieniu od rany kłutej jest ona zadana poprzez przeciągnięcie ostrza po powierzchni skóry, nie wbicia.

Wygląd rany ciętej Rany cięte mogą być różnej szerokości i głębokości, czasami może dojść do przecięcia ścięgna. Rany cięte są w kształcie linii, silne krwawienie powoduje wypłukanie bakterii.

Pomoc Wszystkie rany należy opatrzyć w celu zapobiegawczym. Najczęściej używane są środki takie jak woda utleniona, natomiast jodyna może służyć jedynie do posmarowania skóry wokół rany. Jeżeli rana jest poważna, a krwawienie bardzo obfite należy zastosować opatrunek uciskowy, oraz zgłosić się do lekarza. By ranka krwawiąca zrastała się zszywa się brzegi lub zakłada klamry.

Rana kłuta

Powstanie rany kłutej Rana kłuta powstaje w skutek działania przedmiotów długich, spiczastych, wąskich takich jak: nóż, dłuto, pilnik, szydełko.

Wygląd rany kłutej Rana kłuta charakteryzuje się bardzo małą powierzchnią widoczną na skórze i poważnymi nieraz uszkodzeniami wewnętrznymi ciała. Jest ona głęboka i w jej wyniku mogą ulec uszkodzeniu narządy wewnętrzne, które mogą się skończyć późniejszymi powikłaniami (np. przebicie ścięgna może spowodować jego dożywotnią niesprawność).

Pomoc Należy założyć opatrunek uciskowy. Najniebezpieczniejsze są rany kłute klatki piersiowej i jamy brzusznej ze względu na zgromadzone organy.

Rana szarpana

Powstanie rany szarpanej Rana ta powstaje w wyniku działania zakrzywionego narzędzia o tępej krawędzi (hak, bosak), godzącego skośnie lub stycznie do powierzchni ciała.

Wygląd rany szarpanej Rana ma nieregularny kształt i poszarpane, nierówne brzegi. W głębi widać niekiedy strzępy oderwanych tkanek. Wskutek zakażenia wywołanego przez obecność zniszczonych, obumarłych tkanek rana goi się źle i pozostawia dużą bliznę.

Pomoc obejrzyj ranę - odsłoń jeżeli jest zanieczyszczona, oczyść za pomocą gazy i wody zdezynfekuj wodą utlenioną przykryj jałową gazą odkaź powierzchnię skóry w okolicy rany np. jodyną, gencjaną załóż opatrunek nie za luźny żeby nie spadł i nie za ciasny żeby nie tamować krążenia

Rana miażdżona

Powstanie rany miażdżonej Rana ta powstaje w wyniku najsilniejszego urazu( tępe narzędzie godzące z dużą siłą prostopadle do powierzchni ciała, przygniecenie, przejechanie, upadek z wysokości na twarde podłoże).

Wygląd rany miażdżonej Poddane nadmiernemu ciśnieniu tkanki powodują rozerwanie naczyń krwionośnych i tworzenia się głębokiego krwiaka. Brzegi rany są z reguły nieregularne i najczęściej zanieczyszczone. Może również dojść do zmiażdżenia tkanki kostnej. Stwarza szczególnie duże zagrożenie zakażeniem.

Pomoc Należy założyć opatrunek osłonowy lub obwój śrubowy zaginany. Wymagana jak najszybsza pomoc lekarska.

Otarcie

Powstawanie otarcia Otarcie powstaje najczęściej wskutek działania na skórę twardego, tępego narzędzia, upadku lub uderzenia o twarde chropowate podłoże; uszkodzeniu ulega tylko powierzchowna warstwa skóry.

Wygląd otarcia * Zdarty naskórek i skóra właściwa * Umiarkowane krwawienie * Bolesna, ponieważ uszkodzone są zakończenia nerwowe

Pomoc W przypadku małych, tylko nieznacznie zabrudzonych skaleczeń, wystarczy świeżą ranę oczyścić pod bieżącą wodą z kranu, następnie zdezynfekować i opatrzyć plastrem nie przyklejającym się do rany (atraumatycznym). W przypadku silnego zabrudzenia należy jednak oczyścić ranę dokładniej. Sposób postępowania zależy od umiejscowienia i wielkości rany. W zranieniach dłoni, palców lub stopy korzystne są kąpiele częściowe na przykład w roztworach antyseptycznych. W otarciach kolan, łokci lub tułowia zaleca się ostrożnie zwilżyć ranę kompresami z gazy lub płóciennymi chusteczkami. Po delikatnym osuszeniu można zdezynfekować ranę.

Rana rąbana

Powstawanie rany rąbanej Rana rąbana powstaje w wyniku działania ciężkiego narzędzia o ostrej krawędzi (siekiera, tasak), godzącego z dużą siłą - prostopadle lub skośnie do krawędzi ciała. Ma charakter rany ciętej, ale jest od niej większa i głębsza. Powoduje rozległe uszkodzenia tkanek głębiej położonych.

Wygląd rany rąbanej Część ciała została amputowana całkowicie lub amputant wisi na kości lub ścięgnie.

Pomoc 1) zabezpieczyć amuputant 2) ułożyć tak jak pierwotnie wygląda 3) założyć opatrunek

Rana kąsana

Powstawanie rany kąsanej Rana kąsana jest to rana zadana zębami ludzi lub zwierząt, wiąże się z tym duże niebezpieczeństwo zakażenia ze względu na bogatą florę bakteryjną jamy ustnej; szczególnie niebezpieczne są wirusy wścieklizny, które wraz ze śliną zwierząt mogą wniknąć przez najdrobniejsze otarcie naskórka, nawet wtedy, gdy ukąszenie nastąpiło przez ubranie.

Wygląd rany kąsanej Wygląd rany kąsanej odpowiada uzębieniu zwierzęcia. Może mieć kształt kłuty, miażdżony lub szarpany.

Pomoc W ramach pierwszej pomocy nałożyć na ranę jałowy kompres gazowy, aby zatamować krwawienie. W przypadku silniejszego krwawienia można zastosować opatrunek uciskowy. W tym celu kładzie się na ranę jałowy kompres z gazy i przewiązuje go opaską gazową. Na wierzch dociska się opatrunek osobisty i umocowuje go na przykład drugą opaską gazową. Z niewielkimi wyjątkami (na przykład rany twarzy u dziecka) ran kąsanych nie zszywa się, ale leczy otwarte w warunkach aseptycznych. W przypadku pokąsania przez zwierzę podejrzane o wściekliznę konieczne jest natychmiastowe podanie szczepionki.

Rana postrzałowa

Powstawanie rany postrzałowej Rana postrzałowa może być spowodowana przez pociski z broni palnej albo przez odłamki wybuchającego pocisku. Pocisk lub odłamek może pozostać w tkankach (rana ślepa) lub przebić je na wylot (rana przestrzałowa).

Rodzaje ran postrzałowych Rana postrzałowa styczna - to taka rana, gdzie uszkodzona jest zewnętrzna powierzchnia ciała. Przybiera wygląd rany szarpanej. Rana postrzałowa ślepa - posiada wlot, kanał, a pocisk lub odłamek tkwi wewnątrz naszego ciała. Rana postrzałowa przelotowa - posiada wlot, kanał i wylot. Ma wygląd rany szarpanej.

Rana z ciałem obcym

Pierwsza pomoc w przypadku ran zatamowanie krwotoku (w przypadku dużego krwawienia) zabezpieczenie rany jałowym opatrunkiem - bezpośrednio na ranę kładziemy jałową gazę całość bandażujemy bandażem dzianym nie kładziemy na ranę waty, ligniny, chusteczek higienicznych, itp. nie dotykamy rany palcami ani żadnymi środkami nie jałowymi nie usuwamy ciał obcych tkwiących w ranie nie przemywamy ran unieruchomienie (jeśli zranienie jest duże i dotyczy kończyny) ułożenie poszkodowanego w pozycji przeciwwstrząsowej, aby zapobiec rozwijaniu się wstrząsu pourazowego kontrolowanie czynności życiowych poszkodowanego (oddech i tętno) zapewnienie poszkodowanemu komfortu termicznego i psychicznego kontrolowanie tętna poniżej miejsca założenia opatrunku w przypadku przemoknięcia opatrunku nakładamy kolejną warstwę materiału chłonącego, którą mocujemy bandażem. Nie zdejmujemy przesiąkniętego opatrunku.