Bankowość Zajęcia 2 Wydział Zarządzania UW, Aleksandra Luterek

Prawo polskie Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe. (plus dodatkowe późniejsze zmiany) Konstytucja Ustawy szczegółowe (np. o kredycie konsumenckim, o NBP, o elektronicznych instrumentach platniczych) Fragmenty innych ustaw (np. o rachunkowości, prawo dewizowe)

Rodzaje banków wg prawa Ze względu na formę działalności: Państwowe Spółdzielcze W formie s.a. Ze względu na pełnione funkcje ekonomiczne: Bank Centralny Banki komercyjne Ze względu na przedmiot działalności: Banki uniwersalne Banki specjalistyczne (np. hipoteczne, kredytu ratalnego, inwestycyjne)

Operacje bankowe – klasyczny podział Aktywne – głównie udzielane kredyty i pożyczki, są dla banku źródłem przychodów Pasywne – głównie depozyty, zaciągane kredyty, emisja papierów wartościowych, są dla banku źródłem kosztów odsetkowych Pośredniczące – wykonywane na zlecenie i ryzyko klientów, np. kupno/sprzedaż papierów wartościowych, usługi doradcze

Operacje bankowe Czynności sensu stricto – wykonywane wyłącznie przez banki (Art. 5 ust. 1 Prawo Bankowe) Przyjmowanie wkładów pieniężnych płatnych na żądanie lub z określonym terminem Prowadzanie rachunków Udzielanie kredytów Udzielanie gwarancji bankowych Emisja bankowych papierów wartościowych Wydawanie instrumentu pieniądza elektronicznego

Operacje bankowe Operacje sensu largo – czynności wykonywane także przez inne podmioty (Art. 5 ust. 2 p.b.) Udzielanie pożyczek pieniężnych Operacje czekowe, wekslowe Wydawanie kart płatniczych Przechowywanie przedmiotów i papierów wartościowych, udostępnianie skrytek sejfowych Skup i sprzedaż wartości dewizowych

Operacje bankowe Czynności inne – niebankowe wykonywane przez banki (Art. 6 p.b.) Nabywanie i zbywanie nieruchomości Obrót papierami wartościowymi Finansowe usługi konsultacyjno-doradcze Nabywanie akcji

Rozliczenia bezgotówkowe Inkaso Akredytywa Polecenie przelewu Polecenie zapłaty Rozliczenia za pomocą czeków Rozliczenia planowe i kompensacyjne Karty płatnicze

Karty płatnicze Debetowe Kredytowe Obciążeniowe Przedpłacone Wirtualne

Rozliczenia międzybankowe Występują pomiędzy bankami klientów Systemy rozliczeń: Systemy żyrowe – w ramach grup instytucji kredytowych (np. kasy oszczędnościowe, banki spółdzielcze), rozliczają się poprzez swoją instytucję centralną Jako zadanie b.c. Izby rozrachunkowe

Systemy rozliczeń Z punktu widzenia sposobu rozliczania: Systemy brutto – księgowane każde pojedyncze zlecenie Systemy netto – księgowane jest saldo obciążeń i uznań podczas ustalonych sesji rozliczeniowych Z punktu widzenia czasu pełnego rozliczenia: W czasie rzeczywistym Z opóźnieniem czasowym

Loro i Nostro – wzajemne prowadzenie rachunków Loro – rachunek innego banku „u nas” (Pasywa) Nostro – „nasz” rachunek w innym banku (Aktywa) Rachunek Loro jednego banku jest jednocześnie rachunkiem Nostro drugiego Każdy bank depozytowo-kredytowy posiada rachunek Nostro w b.c.

Polska - Krajowa Izba Rozliczeniowa SA (KIR) Dwa systemy rozliczeń: ELIXIR – rozliczenia w złotych EuroELIXIR – rozliczenia w euro Do lipca 2004 r. – system SYBIR rozliczający płatności w formie papierowej

Systemy rozliczeń SORBNET2 – najważniejszy polski system płatności prowadzący rachunki bieżące banków, rozrachunki międzynarodowe w złotych, wysokokwotowe zlecenia klientowskie; w czasie rzeczywistym, bez kompensacji SORBNET – poprzednik SORBNET2, działał do 10 czerwca 2013 roku; wysokokwotowe przelewy w czasie rzeczywistym realizowane na rachunkach bieżących banków prowadzonych przez Departament Systemu Płatniczego NBP TARGET (Trans-European Automated Real-Time Goss Settlement Express Transfer System)– na szczeblu UE SWIFT – transfery pomiędzy dowolnymi krajami świata

Bankowy Fundusz Gwarancyjny Działa na rzecz poprawy bezpieczeństwa oraz stabilności systemu bankowego (wzrost zaufania) Zarządza systemem gwarantowania depozytów w Polsce

Podstawowe zadania BFG zwrot, do wysokości określonej ustawą o BFG, środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach udzielanie pomocy finansowej instytucjom znajdującym się w stanie niebezpieczeństwa niewypłacalności  gromadzenie oraz analiza informacji o podmiotach objętych systemem gwarantowania

Dziękuję