LUBELSKA OKRĘGOWA IZBA INŻYNIERÓW BUDOWNICTWA MATERIAŁY SZKOLENIOWE

LUBELSKA OKRĘGOWA IZBA INŻYNIERÓW BUDOWNICTWA MATERIAŁY SZKOLENIOWE
Projekt Lubelskiej Okręgowej Izby Inżynierów Budownictwa pt. "Podnoszenie kwalifikacji zawodowych osób związanych z budownictwem na terenie województwa lubelskiego" współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego realizowany w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego , Priorytet II, "Wzmocnienie rozwoju zasobów ludzkich w regionach", działanie 2.1 "Rozwój umiejętności powiązany z potrzebami regionalnego rynku pracy i możliwości kształcenia ustawicznego w regionie". Wszelkie informacje dotyczące Unii Europejskiej i funduszy strukturalnych można znaleźć na stronie zaś dotyczące Europejskiego Funduszu Społecznego na stronie internetowej Instytucji Zarządzającej tj.: Departamentu Zarządzania Europejskim Funduszem Społecznym, Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej, skr. poczt. 59, Warszawa, Funkcję Instytucji Wdrażającej pełni Wojewódzki Urząd Pracy w Lublinie, ul.Okopowa 5, Lublin, Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

WDRAŻANIE NORM EUROPEJSKICH W DROGOWNICTWIE I BADANIA LABORATORYJNE
CZĘŚĆ II BADANIA LABORATORYJNE – METODY BADAŃ KRUSZYW WYMAGANE NORMĄ PN-EN 13043:2004 Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

Konspekt wykładu Wstęp Wykaz norm PN-EN serii 932
Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

Konspekt wykładu cd. Omówienie poszczególnych norm serii 932
Podsumowanie Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

1. Wstęp Metody badań kruszyw, do mieszanek mineralno-asfaltowych (MMA) i powierzchniowych utrwaleń (PU), objętych normą PN-EN 13043:2004, podzielone są na cztery grupy odnoszące się do wymagań: podstawowych, geometrycznych, fizycznych i chemicznych. Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

1. Wstęp Opis metod badań odnoszących się do ww. wymagań został ujęty w następujących normach PN-EN serii: 932 – badania właściwości podstawowych, 933 – badania właściwości geometrycznych, 1097 – badania właściwości mechanicznych i fizycznych, Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

1. Wstęp 1367 – badania właściwości cieplnych i odporności kruszyw na działanie czynników atmosferycznych, 1744 – badania właściwości chemicznych 13179 – badania właściwości wypełniaczy. Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

2.Wykaz norm PN-EN serii 932 Normy PN-EN serii 932 obejmują następujące metody badań podstawowych właściwości kruszyw: PN-EN Metody pobierania próbek, PN-EN Metody pomniejszania próbek laboratoryjnych PN-EN Procedura i terminologia uproszczonego opisu petrograficznego, Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

2.Wykaz norm PN-EN serii 932 prEN System jakościowego i ilościowego opisu petrograficznego prEN Wyposażenie podstawowe i wzorcowanie PN-EN Definicje powtarzalności i odtwarzalności prEN Kryteria zgodności wyników badań. Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

3.Wykaz norm PN-EN serii933 Normy PN-EN serii 933 obejmują następujące metody badań geometrycznych właściwości kruszyw: PN-EN Oznaczanie składu ziarnowego. Metoda przesiewania, PN-EN Oznaczanie składu ziarnowego. Nominalne wymiary otworów sit badawczych, Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

3.Wykaz norm PN-EN serii933 PN-EN Oznaczanie kształtu ziarn za pomocą wskaźnika płaskości, PN-EN Oznaczanie kształtu ziarn. Wskaźnik kształtu, PN-EN Oznaczanie procentowej zawartości ziarn o powierzchniach powstałych w wyniku przekruszenia lub łamania kruszyw grubych, Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

3.Wykaz norm PN-EN serii933 PN-EN Ocena właściwości powierzchni. Wskaźnik przepływu kruszyw, PN-EN Oznaczanie zawartości muszli. Zawartość procentowa muszli w kruszywach grubych, PN-EN Ocena zawartości drobnych cząstek. Badanie wskaźnika piaskowego, Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

3.Wykaz norm PN-EN serii933 PN-EN Ocena zawartości drobnych cząstek. Badanie błękitem metylenowym, PN-EN Ocena zawartości drobnych cząstek. Uziarnienie wypełniaczy (przesiewanie w strumieniu powietrza). Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

4.Wykaz norm PN-EN serii 1097 Normy PN-EN serii obejmują następujące metody badań mechanicznych i fizycznych właściwości kruszyw: PN-EN Oznaczanie odporności na ścieranie (mikro-Deval), PN-EN Oznaczanie odporności na rozdrabianie, PN-EN Oznaczanie gęstości nasypowej i jamistości, Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

4.Wykaz norm PN-EN serii 1097 PN-EN Oznaczanie pustych przestrzeni suchego, zagęszczonego wypełniacza PN-EN Oznaczanie zawartości wody przez suszenie w suszarce z wentylacją, PN-EN Oznaczanie gęstości ziarn i nasiąkliwości, PN-EN Oznaczanie gęstości wypełniacza. Metoda piknometryczna, Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

4.Wykaz norm PN-EN serii 1097 PN-EN Oznaczanie polerowalności kamienia, PN-EN Oznaczanie odporności na ścieranie abrazyjne przez opony z kolcami. Badanie skandynawskie. prEN Water suction height. Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

5.Wykaz norm PN-EN serii 1367 Normy PN-EN serii obejmują następujące metody badań właściwości cieplnych i odporności kruszyw na działanie czynników atmosferycznych: PN-EN Oznaczanie mrozoodporności, PN-EN Badanie w siarczanie magnezu, Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

5.Wykaz norm PN-EN serii 1367 PN-EN Badanie bazaltowej zgorzeli słonecznej metodą gotowania, PN-EN Oznaczanie skurczu przy wysychaniu, PN-EN Oznaczanie odporności na szok termiczny. Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

6.Wykaz norm PN-EN serii 1744 Normy PN-EN serii obejmują, opublikowaną dotychczas, następującą metodę badań chemicznych właściwości kruszyw: PN-EN Analiza chemiczna. Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

7.Wykaz norm PN-EN serii 13179 Normy PN-EN serii obejmują, opublikowaną dotychczas, następującą metodę badań wypełniaczy (kruszyw wypełniających): PN-EN Badanie metodą pierścienia delta i kuli. Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

Konspekt wykładu cd. Omówienie poszczególnych norm serii 932
Podsumowanie Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

8.1 Omówienie normy PN-EN 932-1
Norma PN-EN Badania podstawowych właściwości kruszyw - Metody pobierania próbek. Norma ta zastąpiła normę PN-87/B Kruszywa mineralne – Pobieranie próbek, rozszerzając ją o opis pomiaru zmienności pobierania próbek, Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

- definicje pojęcia podpróbki, - wzór do obliczania masy próbki ogólnej, opis sposobu pobierania próbek kruszyw pakowanych z wykorzystaniem wyboru losowego do losowej selekcji opakowań. Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

Definicje przytoczone w tej normie to: 1. partia: ilość wyprodukowana, lub dostarczona, część dostawy (wagon, samochód, barka) lub pryzma wyprodukowana w tym samym czasie, w warunkach przyjmowanych za jednakowe. Uwaga: Ilość wyprodukowana w produkcji ciągłej i w uzgodnionym czasie jest uważana za partię . Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

2 2. próbka pierwotna: Ilość materiału pobrana z partii jednorazowo przez urządzenie do pobierania próbek. 3. próbka ogólna: Połączenie próbek pierwotnych. 4. próbka reprezentatywna: Próbka ogólna utworzona z próbek pierwotnych pobranych zgodnie z planem pobierania próbek, której jakość odpowiada jakości partii Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

5. podpróbka: Próbka otrzymana z próbek pierwotnych lub z próbki ogólnej w wyniku pomniejszenia (inaczej próbka średnia). 2 6. próbka laboratoryjna: Pomniejszona próbka uzyskana z próbki ogólnej przeznaczona do badań laboratoryjnych. P 7. pobierający próbki: Pojedyncza osoba, zespół lub organizacja pobierająca próbki rutynowo Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

8.1 Omówienie normy PN-EN 932-1 Zasady pobierania próbek
Właściwe i dokładne pobieranie oraz transport próbek jest wstępnym warunkiem uzyskania wiarygodnych wyników badań. Próbki pierwotne są pobierane losowo z wszystkich części partii, które próbka ogólna ma reprezentować. Kruszywo, z którego nie pobrano próbki pierwotnej (z braku dostępu lub z jakiejś innej przyczyny) nie powinno być traktowane jako część partii reprezentowanej przez próbkę ogólną. Pobierający próbki powinien być poinformowany o celu pobierania próbek. Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

8.1 Omówienie normy PN-EN 932-1 Próbka ogólna oraz liczba i wielkość próbek
Wielkość próbki ogólnej powinna być obliczona z uwzględnieniem rodzaju i liczby badań, wymiaru ziarn kruszywa i jego gęstości. Jeżeli konieczne jest badanie oddzielnych próbek pierwotnych zamiast próbki ogólnej, ilość próbek pierwotnych powinna być obliczona na podstawie tych samych parametrów, które podano wyżej. Liczbę próbek pierwotnych pobranych do utworzenia próbki ogólnej należy wybrać na podstawie wcześniejszych doświadczeń wynikających z pobierania podobnych kruszyw produkowanych w zbliżonych procesach produkcyjnych. Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

Zaleca się, aby najmniejsza masa próbki ogólnej była obliczana zgodnie z następującym równaniem: M = 6 x D x b w którym: M – masa próbki w kilogramach; D - maksymalny wymiar ziarna, w milimetrach; b – gęstość nasypowa w stanie luźnym, w Mg/m3, oznaczana wg PN-EN Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

Przed pobieraniem próbek należy sporządzić plan pobierania próbek uwzględniający wielkości ziaren, charakter i wielkość partii, okoliczności lokalne oraz cel pobierania próbek. Odnośnie sprzętu do pobierania próbek ogólnych norma PN-EN odsyła do normy PN-EN oraz do Załącznika A. We wszystkich przypadkach szerokość (w) otworu sprzętu stosowanego do pobierania próbek nie powinna być mniejsza niż trzykrotna wartość największego wymiaru ziarna kruszywa w partii i w żadnym przypadku nie mniejsza od 10 mm. Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

W normie sprecyzowano procedury pobierania próbek kruszyw: - ze stacjonarnych przenośników taśmowych, - z taśmy i rynien zsypowych - transportowanych pneumatycznie, - pakowanych, - z przenośników kubełkowych, ładowarek itp., - ze zbiorników, - ze składowisk, - z wagonów kolejowych, wywrotek i barek . Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

Opisano pomniejszanie próbek pierwotnych w celu przygotowania próbki ogólnej lub próbki ogólnej w celu przygotowania próbek laboratoryjnych: - z użyciem dzielnika żeberkowego, - metodą kwartowania metodą szuflowania Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

Bardzo ważne jest właściwe znakowanie, pakowanie i transport próbek oraz przygotowanie protokołu pobrania każdej próbki lub każdej grupy próbek laboratoryjnych z danego zakładu produkcyjnego, kamieniołomu lub partii danego typu kruszywa. Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

Pobierając próbki kruszywa grubego ze składowiska, przy wyborze miejsc pobrania próbek pierwotnych, należy uwzględnić sposób, w jaki składowisko powstało i wynikająca z tego segregację. Przykład segregacji w składowisku powstałym z materiału spadającego z końca przenośnika pokazano na poniższym rysunku C.4. Norma PN-EN zaleca aby próbki pobierać z uwzględnieniem rzeczywistej segregacji. Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

W załączniku D do normy PN-EN podano sposób pobierania próbki losowej z n elementów pobieranej z partii składającej się z N elementów, przy wykorzystaniu tablic liczb losowych . Reasumując należy stwierdzić, że w normie PN-EN 932-1, w zasadzie metody pobierania próbek są ręczne, ale pobieranie i zmniejszanie próbek może być mechaniczne lub automatyczne, co zostało opisane w załączniku A, w którym podano również kryteria projektowania i oceny takiego wyposażenia. Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

Norma PN-EN 932-2: Badania podstawowych właściwości kruszyw – Metody pomniejszania próbek laboratoryjnych uściśla metody pomniejszania próbek laboratoryjnych kruszyw do próbek analitycznych, gdy masa próbki analitycznej jest określona: - przez dolną granicę masy; - przez tolerancje względem masy docelowej; dokładnie w wymaganiach dotyczących danej metody badania. Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

Definicje przytoczone w tej normie to: 1. próbka laboratoryjna: Próbka przeznaczona do badania laboratoryjnego. 2. podpróbka: Próbka uzyskana w wyniku procedury pomniejszania. 3. próbka analityczna: Próbka użyta w całości w pojedynczym badaniu. próbka do badania: Próbka użyta w pojedynczym oznaczeniu, jeżeli metoda badania wymaga więcej niż jednego oznaczenia danej właściwości. Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

podział na ½: podział próbki na dwie podpróbki o przybliżonej masie podział na ¾: Podział próbki na dwie podpróbki o masach w przybliżeniu równych ¾ i ¼ masy próbki oryginalnej podział na 5/8:, Podział próbki na dwie podpróbki o masach w przybliżeniu równych 5/8 i 3/8 masy próbki oryginalnej. Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

Wymienione w ww. punktach 5-7 podziały zilustrowane są rysunkami zamieszczonymi w normie. Przykład na rysunku A.1 (slajd 53). Bez właściwego pobrania próbek pierwotnych, próbki ogólnej i prawidłowego wydzielenia próbek laboratoryjnych, analitycznych i do badań, prowadzenie dalszych badań tych próbek jest pozbawione sensu, bo uzyskane wyniki nie będą reprezentatywnymi do oceny partii kruszywa !. Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

Norma PN-EN Badania podstawowych właściwości kruszyw – Procedura i terminologia uproszczonego opisu petrograficznego zaleca, aby to badanie wykonywane było przez wykwalifikowanego geologa (petrografa), doświadczonego w badaniu materiałów stosowanych w budownictwie. Norma ta dotyczy tylko kruszyw naturalnie rozdrobnionych, piasku i żwiru oraz kruszyw łamanych i ich surowców do ich wytwarzania. Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

Tablica 1 tej normy przedstawia zależność pomiędzy największym wymiarem ziarna D a minimalną masą próbki Q: jeśli: 31,5  D  63, to Q co najmniej 50 kg jeśli: 16  D  31,5, to Q co najmniej 25 kg jeśli: 8  D  16, to Q co najmniej 8 kg jeśli: 4  D  8, to Q co najmniej 2 kg jeśli: 4  D  8, to Q co najmniej 0,5 kg Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

Opis petrograficzny poszczególnych ziarn kruszywa skalnego powinien być opisany z wykorzystaniem terminologii podanej w załączniku A do tej normy, a także opis minerałów występujących w tym kruszywie (np. kwarc, skalenie, miki, kalcyt itp.), fragmentów muszli. Jeśli skała lub minerał są dominujące (więcej niż 50 %), ich obecność powinna być odzwierciedlona w nazwie materiału; np. żwir bazaltowy ( żwir, w którym więcej niż 50 % ziaren stanowią fragmenty bazaltu) itp. Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

Jeśli nie można wyróżnić żadnego dominującego typu, materiał nazywany jest „niejednorodnym” (heterogenicznym), a w jego nazwie może być podany najczęściej występujący typ; np. niejednorodny piasek kwarcowo-skaleniowy, albo niejednorodny żwir krzemianowy itp. Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

W przypadku formacji osadowych lub wulkanicznych powinien być podany wiek geologiczny, jeśli jest znany, zastosowanie odpowiednich terminów jak np.: prekambryjski, kambryjski, ordowicki, sylurski, dewoński, karboński, permski, triasowy, jurajski, kredowy, trzeciorzędowy lub czwartorzędowy. Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

Norma PN-EN Badania podstawowych właściwości kruszyw – Definicje powtarzalności i odtwarzalności podaje podstawowe definicje związane z powtarzalnością i odtwarzalnością wyników badań właściwości kruszyw. Definicje te są zilustrowane również odpowiednimi rysunkami. Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

Do poprzednio wymienionych definicji podstawowych dodano jeszcze następujące definicje: błąd pobierania próbki: Różnica między wartościami właściwości partii a wartościami właściwości próbki ogólnej, która powstała w czasie pobierania próbki ogólnej z partii. Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

błąd pomniejszania próbki ogólnej: Różnica między wartościami właściwości próbki ogólnej a wartościami właściwości próbki laboratoryjnej, która powstała w czasie procesu pomniejszania próbki ogólnej do wielkości próbki laboratoryjnej. Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

błąd pomniejszania próbki laboratoryjnej: Różnica między wartościami właściwości próbki laboratoryjnej a wartościami właściwości próbki analitycznej, która powstała w czasie procesu pomniejszania próbki laboratoryjnej do próbki analitycznej. Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

zmienność wyników badania pomiędzy laboratoriami: Zmienność pomiędzy wynikami badań wykonywanych przez różne laboratoria, wynikające z różnic pomiędzy wykonawcami, w aparaturze, w odczynnikach, we wzorcowaniu i w środowisku. Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

zmienność wyników badania w jednym laboratorium: Zależność pomiędzy wynikami badań wykonywanych w jednym laboratorium, kiedy wykonawca, odczynniki, wzorcowanie i środowisko są niezmienne, zmienność wyników badań pojedynczych oznaczeń: Zmienność pomiędzy wynikami pojedynczych oznaczeń, wykorzystywanych do obliczania jednego wyniku badania. Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

W tej normie wyszczególnione są definicje powtarzalności ( zakres krytyczny Wc, warunki powtarzalności r, warunki powtarzalności r1, odchylenie standardowe powtarzalności r lub r1, wartość powtarzalności r lub r1) definicje odtwarzalności ( warunki odtwarzalności R, warunki odtwarzalności R1, warunki odtwarzalności R2, odchylenie standardowe odtwarzalności R, R1, R2, wartość odtwarzalności R, R1, R2. W ostatnim rozdziale podane są równania zależności pomiędzy granicami powtarzalności i odtwarzalności a odchyleniami standardowymi. Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

Norma PN-EN Badania geometrycznych właściwości kruszyw – Oznaczanie składu ziarnowego – Metoda przesiewania zastępuje normę PN-91/B-06714/15 Kruszywa mineralne – Badania – Oznaczanie składu ziarnowego. Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

Istotne różnice miedzy normą europejską a dotychczasową PN-91/B-06714/15 dotyczą odmiennej wielkości próbek analitycznych i masy kruszywa pozostającego na sicie po zakończeniu przesiewania. Wymaga się również moczenia próbki analitycznej i przemycia jej ( przez sito 0,063 mm, zabezpieczone sitem ochronnym 1 mm lub 2mm) przed przesiewaniem. Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

Minimalna masa każdej próbki analitycznej kruszyw o gęstości objętościowej pomiędzy 2,00 Mg/m3 i 3,00 Mg/m3 powinna być taka jak podano w tablicy 1 normy PN-EN W przypadku kruszyw o gęstości objętościowej ziarn mniejszych niż 2,00 Mg/m3 lub większej niż 3,00 Mg/m3 należy przeprowadzić odpowiednią korektę masy próbki analitycznej podanej w tablicy 1, mnożąc ją przez: d/2,65, w celu przygotowania próbki analitycznej o takiej samej objętości (w przybliżeniu) jak dla kruszyw zwykłych. Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

Minimalna masa próbki analitycznej kruszyw zwykłych (wg tablicy 1): przy D = 63 mm, masa próbki anal. 40 kg, przy D = 32 mm, masa próbki anal. 10 kg, przy D = 16 mm, masa próbki anal. 2,6 kg przy D = 8 mm, masa próbki analit. 0,6 kg przy D  4 mm, masa próbki analit. 0,2 kg Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

Przesiewanie polega na: - wsypaniu przemytego i wysuszonego kruszywa na zestaw sit. Zestaw składa się z kilku sit (wg PN-EN 933-2) zmontowanych, ułożonych od góry do dołu według malejących wymiarów oczek sit, oraz denka i pokrywy. Ostatnim, najniższym sitem powinno być sito 0,063 mm. ręcznym lub mechanicznym wstrząsaniu zestawu sit, ręcznym wstrząsaniu każdym sitem oddzielnie od największego do najdrobniejszego, używając dla zabezpieczenia przed utratą kruszywa denka i pokrywy Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

- Proces przesiewania może być uznany za zakończony, gdy masa zatrzymanego kruszywa nie zmienia się więcej niż o 1,0% po 1 minucie przesiewania. Dla uniknięcia przesypywania sit, frakcja pozostająca na każdym sicie po zakończeniu przesiewania (wyrażona w gramach) nie powinna przekraczać: [A x d] : 200 w którym: A – powierzchnia sita, w mm2, a d – wymiar wielkości otworu sita, w mm. Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

Jeżeli jakaś frakcja pozostająca na sicie przekracza te wielkość, należy podzielić frakcje na mniejsze porcje niż wynosi maksimum i kolejno je przesiewać, albo zastosować dzielnik próbek (lub kwartować) i podzielić porcję kruszywa przechodzącego przez następne największe sito i kontynuować analizę sitową za zredukowanej próbce analitycznej, uwzględniając w późniejszych obliczeniach wyników poprawkę wynikającą ze zmniejszenia próbki. Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

Wyniki ważenia pozostałości kruszywa na poszczególnych sitach oraz ważenia pyłów przechodzących przez sito mm przeliczone dla każdego sita na procenty ( z dokładnością do pierwszego miejsca po przecinku) w stosunku do całkowitej masy próbki analitycznej, stanowią wynik oznaczenia składu ziarnowego. Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

Norma PN-EN zawiera równie z trzy załączniki: - A: graficzne przedstawienie wyników, - B: metoda badania kruszyw nie nadających się do suszenia w suszarce, C: przykład arkusza wyników badania. Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

Norma PN-EN Badania geometrycznych właściwości kruszyw – Oznaczanie składu ziarnowego – Nominalne wymiary otworów sit badawczych, wymaga, aby sita, których wymiary otworów wynoszą 4 mm i więcej, były wykonane z perforowanych płyt o otworach kwadratowych zgodnie z ISO , a sita badawcze o otworach mniejszych od 4 mm powinny być plecione z drutu zgodnie z ISO Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

Do oznaczania składu ziarnowego należy stosować sita z niżej wymienionego szeregu otworów o wymiarach zawierających się pomiędzy wymiarami d i D oznaczanego wyrobu, uwzględniając inne wymagane sita: 0,063mm; 0,125 mm; 0,250 mm; 0500; 1 mm; 2 mm; 4 mm; 8 mm; 16 mm; 31,5 mm; 63 mm; 125 mm. Są to sita szeregu podstawowego. Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

W przypadku kruszyw do MMA i PU wg normy PN-EN 13043:2004 do badania i klasyfikacji ich zestaw ten będzie poszerzony o zestaw 1, zawierający dodatkowe sita o wymiarach otworów kwadratowych: 5,6 (5); 11,2 (11); 22,4 (22) i 45 mm. Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

Norma PN-EN Badania geometrycznych właściwości kruszyw – Oznaczanie kształtu ziarn za pomocą wskaźnika płaskości jest normą referencyjną do oznaczania kształtu kruszyw grubych. Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

Badanie składa się z dwóch etapów przesiewania kruszywa. Najpierw za pomocą sit badawczych próbkę rozdziela się na różne frakcje ziarn di/Di jak podano w tablicy 1 tej normy. Następnie każdą frakcję o wymiarach di/Di wstępnie przesiewa się na sitach prętowych, które mają równoległe szczeliny o szerokości Di/2 . Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

Ogólny wskaźnik płaskości oblicza się jako całkowitą masę ziarn przechodzących przez sita prętowe, wyrażoną w procentach w stosunku do całkowitej masy suchych ziarn. Jeśli konieczny jest wskaźnik płaskości (FI) każdej frakcji di/Di , oblicza się go jako masę ziarn przechodzących przez odpowiednie sita prętowe, wyrażoną w procentach w stosunku do masy ziarn tej frakcji. Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

Stosowane sita badawcze o otworach kwadratowych: 80 mm; 63 mm; 50 mm; 31,5 mm; 25 mm; 20 mm; 16 mm; 12,5 mm; 12,5 mm; 10 mm; 8 mm; 6,3 mm; 5 mm; i 4 mm. Sita prętowe składające się z równoległych cylindrycznych prętów stalowych ( o średnicy d d/100 mm – zależna od szerokości szczeliny i mieści się w przedziale od 5 do 15 mm), z tolerancjami podanymi w tablicy 1, przy czym tolerancje te powinny być takie same na całej długości każdego pręta. Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

Norma PN-EN zawiera rysunek sit prętowych (patrz następny slajd) oraz załącznik A z przykładem arkusza danych badań określających wskaźnik płaskości. przykładowe wymiary szczelin między prętami przy rozsianiu kruszywa na wąskie frakcje np.: 2,5  0,15 m dla frakcji 4/5 mm; 3,15 0,15 mm dla frakcji 5/6,3mm  0,2 mm dla frakcji 12,5/16 mm itd.. Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

L = 250 – 300 mm; H = 75 mm; h = mm. 1 – ramka metalowa (opcjonalnie – zewnętrzna drewniana) 2 – szerokość szczeliny wg tablicy 1, 3 – cylindryczne pręty stalowe (zazwyczaj średnica pręta mieści się w przedziale od 5 mm do 15 mm, w zależności od szerokości szczeliny). Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

Zasada normy PN-EN Badania geometrycznych właściwości kruszyw – Oznaczanie kształtu ziarn - Wskaźnik kształtu jest bardzo zbliżona do dotychczasowej normy PN-78/B-06714/16 Kruszywo mineralne – Badania – Oznaczanie kształtu ziarn. Oznacza się zawartość ziarn niekształtnych, które charakteryzują się stosunkiem największego wymiaru ziarna do jego najmniejszego wymiaru większym od 3. Stosowana jest ocena wizualna oraz suwmiarka Schultza lub odpowiednie szablony. Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

Norma PN-EN Badania geometrycznych właściwości kruszyw - Oznaczanie procentowej zawartości ziarn o powierzchniach powstałych w wyniku przekruszenia lub łamania kruszyw grubych jest co do zasady zgodna z dotychczasową praktyką w polskim drogownictwie w odniesieniu do oceny kruszyw wytwarzanych z nadziarna żwirowego i otoczaków. Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

Podstawowe definicje w tej normie to: - ziarno całkowicie przekruszone lub łamane: Ziarno, którego więcej niż 90 % powierzchni powstało w wyniku przekruszenia lub łamania (tc). - ziarno przekruszone lub łamane: Ziarno, którego więcej niż 50 % powierzchni powstało w wyniku przekruszenia lub łamania (c ). ziarno zaokrąglone: Ziarno, którego mniej niż 50 % powierzchni powstało w wyniku przekruszenia lub łamania (r ). Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

Ziarno całkowicie zaokrąglone: Ziarno, którego więcej niż 90 % powierzchni jest zaokrąglonych (tr). Powierzchnie przekruszone lub łamane: Powierzchnie ziarn żwiru, powstałe w wyniku ich naturalnego przekruszenia lub łamania, ograniczone ostrymi krawędziami. Jeżeli ostra krawędź ziarna przekruszonego lub łamanego żwiru jest zniszczona/zwietrzała, wówczas na potrzeby tej metody badawczej powinna być rozpatrywana jako krawędź zaokrąglona. Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

Badanie polega na ręcznym sortowaniu próbki analitycznej kruszywa grubego na: - ziarna przekruszone lub łamane, łącznie z ziarnami całkowicie przekruszonymi lub łamanymi, - ziarna zaokrąglone, łącznie z ziarnami całkowicie zaokrąglonymi. Masę każdej z tych grup należy oznaczyć i wyrazić jako procent masy wysuszonej próbki analitycznej. Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

Masy próbek analitycznych zależą od największego wymiaru ziarn kruszywa D. Dla D = 63 mm minimalna masa próbki analitycznej powinna wynosić 45 kg , a dla D=32 mm odpowiednio 6 kg, dla D=16 mm 1 kg, a dla D=8 mm masa próbki analitycznej nie powinna być mniejsza od 0,1 kg. W przypadku innych wymiarów kruszywa D, odpowiednie wielkości masy próbek analitycznych mogą być interpolowane z danych podanych wyżej. Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

W normie PN-EN Badania geometrycznych właściwości kruszyw - Ocena właściwości powierzchni. Wskaźnik przepływu kruszyw przedstawiona jest metoda oceny kanciastości ziarn kruszywa. Miernikiem kanciastości kruszywa jest czas w sekundach wysypywania określonej objętości kruszywa przez określony otwór znormalizowanej aparatury, (błędnie) nazwany „ wskaźnikiem przepływu” kruszywa (powinien to być wskaźnik wysypu). Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

Badanie wykonuje się na frakcjach: kruszywa drobnego: - 0,063/2 mm – otwór wysypowy 12,0  0,2 mm, - 0,063/4 mm – otwór wysypowy 16,0  0,2 mm, kruszywa grubego: - 4/6,3; 6,3/10 mm; 10/14 mm; 4/10 mm – otwór wysypowy 42,0  0,2 mm, /20 mm – otwór wysypowy 60,0  0,2 mm. Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

Do wzorcowania aparatury stosuje się kruszywo wzorcowe 6,3/10 mm o gęstości 2,7 Mg/m3 i czasie wysypu 100  0,2 mm. Im wyższa wartość wskaźnika, tym większa kanciastość kruszywa. Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

Norma PN-EN Badania geometrycznych właściwości kruszyw - Oznaczanie zawartości muszli. Zawartość procentowa muszli w kruszywach grubych, nie znajdzie zastosowania w Polsce. Zasada badania jest zbliżona do oznaczania procentowej zawartości ziarn o powierzchniach powstałych w wyniku przekruszenia lub łamania kruszyw grubych, z tym, że zamiast makroskopowego rozdzielania ziarn w zależności od stopnia ich przekruszenia lub przełamania, w tym badaniu wydziela się zawartość muszli w próbce analitycznej kruszywa Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

Norma PN-EN Badania geometrycznych właściwości kruszyw - Ocena zawartości drobnych cząstek. Badanie wskaźnika piaskowego nie znajduje zastosowania przy ocenie przydatności drobnych kruszyw do wytwarzania mieszanek mineralno-asfaltowych oraz do wykonywania powierzchniowych utrwaleń, ale metoda badania jest w Polsce znana od ponad 40-tu lat. Opis badania zawarty w tej normie jest bardziej rozbudowany w stosunku do dotychczasowego, zawartego w normie BN-64/ Drogi samochodowe – Oznaczanie wskaźnika piaskowego. Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

Norma PN-EN Badania geometrycznych właściwości kruszyw - Ocena zawartości drobnych cząstek. Badanie błękitem metylenowym Zasada metody oceny jakości frakcji pyłowych błękitem metylenowym została opisana w Zeszycie nr 56 IBDiM opublikowanego w 1998 r pt.: Wytyczne badań i kryteria oceny mączek wapiennych do mieszanek mineralno-asfaltowych, przy czym w tych wytycznych definicja wskaźnika błękitu metylenowego dla wypełniacza jest inna niż w normie – jest to ilość błękitu metylenowego zaabsorbowana przez 100 g wypełniacza ( ziarna mączki mineralnej poniżej 0,075 mm). Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

W ww. normie wskaźnik błękitu metylenowego jest to ilość tego barwnika zaadsorbowana przez kilogram kruszywa badanej frakcji ( tzw. wypełniającego). Również procedura oznaczania wskaźnika błękitu metylenowego opisana w punkcie Wytycznych .. istotnie różni się od procedury opisanej w normie PN-EN i dlatego nie mogą być one stosowane zamiennie. Opis procedury zawarty w tej normie jest bardziej precyzyjny i jednoznaczny, niż w „Wytycznych ...” Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

W tej normie są 3 normatywne załączniki: A – Oznaczanie frakcji 0/0125 mm (MBF) błękitem metylenowym, C - Przygotowanie roztworu błękitu metylenowego o stężeniu 10g/l, D – Metoda oznaczania kaolinitu (MBK) błękitem metylenowym, oraz 2 załączniki informacyjne: B – Badanie zgodności z określoną wartością (MB), E – Przykład arkusza wyniku badania. Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

Norma PN-EN Badania geometrycznych właściwości kruszyw - Ocena zawartości drobnych cząstek. Uziarnienie wypełniaczy (przesiewanie w strumieniu powietrza). Badanie polega na podziale i segregacji wypełniacza na kilka klas ziarnowych o zmniejszających się wymiarach, za pomocą sit ( o średnicy 200 mm i o wymiarze otworów sit 0,063 mm, 0,125 mm i 2 mm) umieszczanych kolejno w specjalnym aparacie. Próbka analityczna powinna nieć masę (501,0)g. I być wysuszoną do stałej masy w temperaturze (1105) oC. Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

W czasie przesiewania różnica ciśnienia w aparacie do przesiewania w strumieniu powietrza w stosunku do ciśnienia normalnego, powinna wynosić (3,00,5) kPa. W Polsce metoda dotychczas nie była stosowana. Na następnym slajdzie rysunek aparatu Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

Norma PN-EN Badania mechanicznych i fizycznych właściwości kruszyw - Oznaczanie odporności na ścieranie (mikro-Deval), w Polsce mało znana w odniesieniu do kruszyw, ale była stosowana do oceny aktywności granulowanych żużli wielkopiecowych (przez oznaczenie tzw. „wskaźnika ”), stosowanych do stabilizacji kruszyw i gruntów tym żużlem (Wytyczne MK-CZDP Stabilizacja kruszyw i gruntów żużlem wielkopiecowym granulowanym; Warszawa 1979 r.) Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

Oznaczenie tzw. współczynnika mikro-Devala polega na określeniu procentowego ubytku początkowej masy próbki kruszywa w czasie jej ścierania do wymiarów mniejszych niż 1,6 mm. Badanie polega na pomiarze zużycia się kruszywa wywołanego tarciem między kruszywem i materiałem ściernym ( stalowe kule o średnicy 100,5 mm)w obracającym się bębnie w określonych warunkach. Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

Podstawą do obliczenia współczynnika mikro-Devala jest pozostałość na sicie 1,6 mm, wyrażona w procentach. Aparat do tego badania powinien się składać z jednego do czterech bębnów, zamkniętych z jednego końca, o wewnętrznej średnicy (2001)mm i wewnętrznej długości mierzonej od podstawy do wnętrza wieka ( 1541) mm. Bębny, które są ułożone na dwóch wałkach obracających się w poziomie, powinny być wykonane z nierdzewnej stali o grubości co najmniej 3 mm. Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

Badane jest kruszywo frakcji 10/14 mm, odpowiednio przygotowane. Masa próbki laboratoryjnej powinna wynosić co najmniej 2 kg, a masa suchej próbki analitycznej, wydzielonej z próbki laboratoryjnej (5002) g. Masa stalowych kul w bębnie (50005)g. Do każdego bębna należy dodać wodę w ilości (2,50,05) l. Bębny powinny być obracane z prędkością (1005) obr/min do osiągnięcia (1200010) obrotów. Po zakończeniu procesu ścierania i usunięciu kul stalowych należy wysuszyć całą próbkę kruszywa w temperaturze (1105) oC i oznaczyć masę (m) pozostającą na sicie 1,6 mm z dokładnością do 1 grama. Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

Obliczyć współczynnik mikro-Devala MDE z dokładnością do 0,1. Według tej samej metodyki może być oznaczany współczynnik mikro-Devala na sucho MDS , wtedy nie wlewa się wody do bębnów. Metoda mikro-Devala może być stosowana również do badania innych frakcji kruszywa, ale wtedy w zależności od frakcji kruszywa należy zastosować odpowiednią masę kul ścierających. Dla frakcji 4/6,3 mm masa kul powinna wynosić 20005 gram, dla frakcji 6,3/10 mm odpowiednio 40005 gram, dla 8/11,2 mm odpowiednio 44005 gram, a dla 11,2/16 mm 5 gram. Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

W normie PN-EN Badania mechanicznych i fizycznych właściwości kruszyw - Oznaczanie odporności na rozdrabianie podano następujące dwie metody oznaczania odporności kruszywa grubego na rozdrabnianie: a) badanie metodą Los Angeles ( metoda zalecana); b) badanie odporności na uderzenia ( metoda alternatywna). Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

Wobec tego, że metoda Los Angeles ( wg PN-79/B-06714/42) jest stosowana w Polsce od wielu lat, nie będziemy stosowali metody udarowej(, która jest jednak stosowana w Niemczech). Procedura opisana w normie PN-EN :2000 różni się od opisanej w normie wg PN-79/B-06714/42 w następujących szczegółach: Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

- zmieniono frakcje badanej próbki na 10/14 mm oraz określono jej skład ziarnowy na sitach pośrednich 11,2 i 12,5 mm; - standardowa liczba kul – 11 ( kule te mogą być o większej średnicy, należy się kierować sumą masy kul (4690 – 4860)g; liczba obrotów 500 bez zmian; - można badać inne frakcje kruszywa niż 10/14 kierując się zapisami załącznika A normy, gdzie podano inne liczby kul odpowiadające konkretnym frakcjom kruszywa różnym od 10/14 mm; Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

- nowy bęben Los Angeles wg PN-EN różni się nieznacznie od urządzenia wg PN. Oprócz frakcji 10/14 mm, zgodnie z załącznikiem A (PN-EN :2000) można badać także frakcje: - 4/8 mm ( 8 kul o masie g); - 6,3/10 mm (9 kul o masie g); - 8/12 mm (10 kul o masie g); ,2/16 mm (12 kul o masie g). Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

Podstawową różnicą między cytowaną normą PN-EN a normą PN jest występująca w PN możliwość poddania testowi kruszyw wielofrakcyjnych badanych pojedynczymi frakcjami ( np. nadanie kruszywa 0/31,5 mm). Norma PN-EN nie daje takich możliwości. Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

Norma PN-EN Badania mechanicznych i fizycznych właściwości kruszyw - Oznaczanie gęstości nasypowej i jamistości przedstawia prostą metodę oznaczania gęstości nasypowej z zastosowaniem metalowych cylindrycznych pojemników o znanej pojemności, zależnej od górnego wymiaru kruszywa (D) mm. Pojemnik o objętości 1,0 litra może być użyty do oznaczania gęstości nasypowej kruszywa do 4 mm, 5 litrowy do kruszywa o uziarnieniu do 16 mm, 10 litrowy do kruszywa o uziarnieniu do 31,5 mm, a 20 litrowy do kruszywa o uziarnieniu do 63 mm. Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

Metoda opisana w normie PN-EN Badania mechanicznych i fizycznych właściwości kruszyw - Oznaczanie pustych przestrzeni suchego, zagęszczonego wypełniacza nie była dotychczas w Polsce stosowana, ale była opisana przez Stefana Rollę w podręczniku Badania materiałów i nawierzchni drogowych. Zagranicą metoda ta znana jest także pod nazwą metody Rigdena. Badanie jest dość proste, przy zastosowaniu nieskomplikowanego urządzenia jak następnym slajdzie: Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

Urządzenie składa się z cylindra o średnicy 1 cala i wewnętrznej wysokości 2,5 cala, tłoka ściśle dopasowanego do cylindra z wewnętrznym kanałem o średnicy 1/12 cala oraz z podstawy z dwoma prowadnicami. Masa tłoka 350g, masa tłoka i cylindra g. Wysuszona próbka analityczna wypełniacza o masie g wsypana do cylindra jest lekko wciśnięta tłokiem (zatkany palcem kanał w tłoku). Po wyjęciu tłoka i jego oczyszczeniu oraz ścianek cylindra ponownie umieszcza się tłok w cylindrze. Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

Cylinder z tłokiem i próbką wypełniacza podnosi się 4 cale do góry i wolno opuszcza. Czynność powtarza się 100 razy. Po zakończeniu zagęszczania odczytuje się, ze skali na tłoku, grubość zagęszczonej warstwy wypełniacza z dokładnością 0,1 mm. Po wyjęciu tłoka wydobywa się z cylindra wypełniacz i waży się go. Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

Zawartość wolnych przestrzeni oblicza się ze wzoru: V= 1 – m / h x F x  w którym: V – zawartość wolnych przestrzeni wyrażona ułamkiem dziesiętnym, m- masa wypełniacza w gramach,  - gęstość wypełniacza, h – wysokość zagęszczonej warstwy wypełniacza w cm, F – przekrój wewnętrzny cylindra w cm2. Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

Norma PN-EN Badania mechanicznych i fizycznych właściwości kruszyw - Oznaczanie zawartości wody przez suszenie w suszarce z wentylacją zastąpiła normę PN-77/B-06714/17 Kruszywa mineralne – Badania – oznaczanie wilgotności. Wielkość próbki analitycznej zależy od górnego wymiaru sita (D) , w milimetrach. Jeśli D  1,0 mm, to minimalna masa (w kilogramach) powinna wynosić 0,2 D, a jeśli D  1 mm, to minimalna masa próbki analitycznej powinna wynosić 0,2 kg. Przy kruszywach lekkich wielkość próbki analitycznej jest określana objętością (litry); gdy D  8 mm, to minimalna objętość próbki analitycznej powinna wynosić 2,0 l, a gdy D  8mm, to minimalna objętość próbki analitycznej powinna wynosić 1,0 l. Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

Norma PN-EN Badania mechanicznych i fizycznych właściwości kruszyw - Oznaczanie gęstości ziarn i nasiąkliwości zastępuje normy PN-B-06714/04-06:1976 Kruszywa mineralne – Badania – Oznaczanie gęstości objętościowej na próbkach o kształcie regularnym/ na wadze hydrostatycznej/ w cylindrze pomiarowym oraz normę PN-B-06714/18:1976 Kruszywa mineralne – Badania – Oznaczanie nasiąkliwości. Metody badań w tej normie są zbliżone do stosowanych dotychczas, ale występują różnice w szczegółach. Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

Norma PN-EN Badania mechanicznych i fizycznych właściwości kruszyw Oznaczanie gęstości wypełniacza. Metoda piknometryczna zastępuje normę PN-B-06714/03:1976 Kruszywa mineralne – Badania – Oznaczanie gęstości w piknometrze. Gęstość wypełniacza wg definicji normowej – jest to masa na jednostkę wypełniacza, bez uwzględnienia zawartości powietrza. Metoda piknometryczna oznaczania gęstości polega na zastąpieniu (w skalibrowanym piknometrze) pewnej ilości cieczy o znanej gęstości próbką analityczną. Metoda jest znana i nie wymaga wyjaśnień. Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

Norma PN-EN Badania mechanicznych i fizycznych właściwości kruszyw Oznaczanie polerowalności kamienia jest nową normą w zbiorze norm PN. Badanie odporności na polerowanie przeprowadzane jest tylko na kruszywach przeznaczonych do wykonywania ścieralnych warstw nawierzchni. Do badania wskaźnika PSV należy odsiać kruszywo przechodzące przez sito 10 mm i pozostające na sicie prętowym 7,2 mm. Ziarna wydłużone należy usunąć z próbki. Wysuszone ziarna są przyklejane do odpowiednio wyprofilowanych podstawek o kształcie wycinka cylindra. Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

Po przyklejeniu ziarn kruszywa próbka umieszczana jest w maszynie do przyspieszonego polerowania. Po zakończeniu cyklu polerowania, na powierzchnia próbki wykonywany jest pomiar tarcia wahadłem angielskim. W celu obliczenia wyniku końcowego dla badanego kruszywa wykonuje się jeszcze pomiar na tarcia na tzw. kamieniu kontrolnym PSV „typu TRL”. Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

11. Podsumowanie Ze względu na ograniczony czas szkolenia nie było możliwe szczegółowe omówienie wszystkich badań laboratoryjnych związanych z oceną jakości kruszyw do MMA i PU. Dlatego zostały omówione tylko najistotniejsze badania i te, które mają wpływ na wyniki innych badań. Szczegółowe szkolenie pracowników laboratoriów musi się odbywać już w akredytowanych laboratoriach. Konrad Jabłoński AIP i PSWNA Szkolenie w LOIIB r.

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ Konrad Jabłoński AIP i PSWNA
Szkolenie w LOIIB r.

LUBELSKA OKRĘGOWA IZBA INŻYNIERÓW BUDOWNICTWA MATERIAŁY SZKOLENIOWE

Podobne prezentacje

Prezentacja na temat: "LUBELSKA OKRĘGOWA IZBA INŻYNIERÓW BUDOWNICTWA MATERIAŁY SZKOLENIOWE"— Zapis prezentacji:

Podobne prezentacje

О projekcie

Zwrotny adres

Wejść

Zaloguj się poprzez sieć społeczną:

LUBELSKA OKRĘGOWA IZBA INŻYNIERÓW BUDOWNICTWA MATERIAŁY SZKOLENIOWE

Podobne prezentacje

Prezentacja na temat: "LUBELSKA OKRĘGOWA IZBA INŻYNIERÓW BUDOWNICTWA MATERIAŁY SZKOLENIOWE"— Zapis prezentacji:

Podobne prezentacje

О projekcie

Zwrotny adres