Metoda DSH. Dyfraktometria rentgenowska

Prezentacja na temat: "Metoda DSH. Dyfraktometria rentgenowska"— Zapis prezentacji:

1 Metoda DSH. Dyfraktometria rentgenowska
1. Teoria Braggów-Wulfa 2. Metoda proszkowa Debey`a-Scherrera-Hulla. 3. Dyfraktometr rentgenowski: - budowa - działanie - zastosowanie

2 Teoria Braggów - Wulfa n =2 dhkl sin S = AB + BC = n
AB = dhkl sin BC = dhkl sin n =2 dhkl sin d hkl – odległość międzypłaszczyznowa (hkl); [Å]  - kąt odbłysku; [o] n – liczba całkowita (rząd refleksu);  - długość fali; [Å] S – różnica dróg optycznych

3 Metoda proszkowa Debey`a –Scherrera-Hulla (DSH)
Materiał badany: polikrystaliczny proszek o uziarnieniu m Promieniowanie: monochromatyczne Urządzenie: kamera wyłożona błoną fotograficzną

4 Ślady po stożkach interferencyjnych w metodzie DSH
błona filmowa: a) zwinięta w walec i równoległa do osi obrotu b) płaska i prostopadła do wiązki pierwotnej

5 Zasada działania dyfraktometru
 - kąt odbłysku (kąt padania), zawarty między wiązką pierwotną (lub ugiętą) a płaszczyznami, na których nastąpiło ugięcie 2 - kąt ugięcia, zawarty pomiędzy kierunkiem wiązki pierwotnej a wiązką ugiętą

6 Ogniskowanie metodą Bragg-Brentano
Trzy elementy: źródło, próbka oraz detektor muszą w trakcie pomiaru leżeć na jednym okręgu fokusacji (ogniskowania), o zmiennym promieniu r.

7 Dyfraktometr rentgenowski – układ pomiarowy
Schemat aparatury pomiarowej

8 Dyfraktogramy Dyfraktogram otrzymany dla fazy krystalicznej, próbka zawiera fazy: Dyfraktogram zmierzony dla fazy amorficznej

9 Pomiary cienkich warstw
Powłoki naniesione na różnego typu podłoża ( np. stal, kompozyt węglowy C-C, szkło itd.) wymagają odmiennych warunków pomiarowych. W celu zniwelowania wpływu podłoża na obraz dyfrakcyjny stosuje się pomiary pod stałym kątem padania ω. GID Grazing Incidence Diffraction ω – stały w trakcie pomiaru, niewielki kąt padania, mieszczący się w granicach 1-3 o.

10 Pomiary w konfiguracji GID
Dyfraktogram dla warstwy otrzymany w standardowej konfiguracji Dyfraktogram dla tej samej próbki, otrzymany w konfiguracji GID