Państwo zakonu krzyżackiego w Prusach w latach

Prezentacja na temat: "Państwo zakonu krzyżackiego w Prusach w latach"— Zapis prezentacji:

1 Państwo zakonu krzyżackiego w Prusach w latach 1228-1525
Ze szczególnym uwzględnieniem ziemi chełmińskiej

2 Ziemia chełmińska – położenie geograficzne
Na terenie dzisiejszego województwa kujawsko-pomorskiego zlokalizowana jest kraina historyczna – ziemia chełmińska, która była kolebką tworzącego się w XIII w. na terenie Prus państwa zakonu krzyżackiego

3 Ziemia chełmińska – położenie geograficzne cd.
Terytorium ziemi chełmińskiej wyznaczają rzeki: od północnego zachodu (NW), zachodu (W) i południa (S) – Wisła, od południowego wschodu (SE) i wschodu (E) – Drwęca, a od północy (N) – Osa

4 Sprowadzenie Krzyżaków do Polski
Konrad książę Mazowsza (dzielnica Polski) w latach 20. XIII w. sprowadził na te tereny Krzyżaków, aby nawracali na chrześcijaństwo mieszkających na terenie Prus pogan

5 Pierwsze nabytki terytorialne zakonu krzyżackiego w Prusach
W wyniku układów z Konradem mazowieckim, Krzyżacy otrzymali w 1228 r. na wieczne posiadanie ziemię chełmińską i wieś Orłowo na Kujawach W 1230 r. Konrad przekazał Zakonowi również tereny wokół Nieszawy na Kujawach W wyniku tych nadań, naturalne granice ziemi chełmińskiej – Wisła i Drwęca, stały się jednocześnie granicami międzypaństwowymi

6 Pierwsze nabytki terytorialne zakonu krzyżackiego w Prusach cd.
Tereny należące do Zakonu były podzielone m.in. na komturstwa Mapa przedstawia podział ziemi chełmińskiej i posiadłości krzyżackich na Kujawach na komturstwa

7 Rozwój terytorialny państwa zakonu krzyżackiego w Prusach (1308-1409)
W 1308 r. Krzyżacy zajęli Pomorze Gdańskie, które następnie w 1309 r. na mocy układu w Myśliborzu przeszło pod panowanie Zakonu. Od tej pory teren ten stał się integralną częścią państwa zakonnego W 1309 r. stolicą państwa zakonnego został Malbork Dodatkowo Zakon sprawował czasowe zwierzchnictwo nad innymi obszarami m.in. Kujawami, ziemią dobrzyńską i zawkrzeńską, które były częścią państwa polskiego. Tym samym na przestrzeni dziejów zmieniały się linie graniczne między państwami, ale miały one jedynie charakter tymczasowy

8 Rozwój terytorialny państwa zakonu krzyżackiego w Prusach (1308-1409) cd.

9 Zmiany terytorialne państwa zakonnego w I połowie XV w.
W I połowie XV w. zakon krzyżacki prowadził liczne wojny ze stroną polską i litewską. Wojna z lat zakończona podpisaniem pokoju w Toruniu (I pokój toruński) nie przyniosła znaczących zmian terytorialnych Wojna z 1422 r. tymczasowo zmieniła granice między Polską a państwem Krzyżackim. Zgodnie z traktatem mełneńskim Zakon zwrócił Polsce obszar wokół Nieszawy oraz wsie na Kujawach W 1431 r. Krzyżacy ponownie zajęli Nieszawę, ale w myśl pokoju z 1435 r. obszar ten na stałe wracał do Polski

10 Zmiany terytorialne po II pokoju toruńskim
Wojna trzynastoletnia ( ) zakończyła się w 1466 r. podpisaniem pokoju w Toruniu (II pokój toruński) Polska odzyskała ziemię chełmińską, lubawską, Warmię i Powiśle Do Polski wróciło Pomorze Gdańskie (tzw. Prusy Królewskie) pozostałe terytoria pozostały w rękach Zakonu tworząc tzw. Prusy Zakonne lub Krzyżackie, które miały być zależne od Polski. Stolicą państwa krzyżackiego został Królewiec

11 Zmiany terytorialne po II pokoju toruńskim cd.

12 Ostatnia wojna Zakonu z Polską
W latach miała miejsce ostatnia wojna („wojna pruska”) zakonu krzyżackiego z Polską Głównym celem wojny było zmuszenie wielkiego mistrza Albrechta Hohenzollerna do przestrzegania pokoju z 1466 r. 8 IV 1525 r. król Polski Zygmunt I Stary oraz Albrecht Hohenzollern podpisali w Krakowie traktat pokojowy. Terytoria obu państw nie uległy zmianie. Jednakże dawne Prusy Krzyżackie oficjalnie stały się lennem Polski i od tej pory nazywane były „księstwem pruskim” lub „Prusami Książęcymi”

13 Terytorium Polski, Litwy i Prus Książęcych z 1526 r.

14 Podstawowa literatura przedmiotu
Biskup M., Wojny Polski z Zakonem Krzyżackim , Gdańsk 1993 Biskup M., Labuda G., Die Geschichte des Deutschen Ordens in Preußen. Wirtschaft – Gesellschaft – Staat – Ideologie, Osnabrück 2000 Jóźwiak S., Powstanie i rozwój struktury administracyjno-terytorialnej zakonu krzyżackiego na Kujawach i w ziemi chełmińskiej w latach , Toruń 1997 Löwener M., Die Einrichtung von Verwaltungsstrukturen in Preußen durch den Deutschen Orden bis zur Mitte des 13. Jahrhunderts, Wiesbaden 1998 Państwo zakonu krzyżackiego w Prusach. Władza i społeczeństwo, red. M. Biskup, R. Czaja, Warszawa 2008

15 Prezentację wykonała: mgr Żaneta Bonczkowska