DEMOKRACJA Demokracja- ustrój polityczny, w którym źródło władzy stanowi wola większości obywateli (sprawują oni rządy bezpośrednio lub za pośrednictwem.

Prezentacja na temat: "DEMOKRACJA Demokracja- ustrój polityczny, w którym źródło władzy stanowi wola większości obywateli (sprawują oni rządy bezpośrednio lub za pośrednictwem."— Zapis prezentacji:

1 DEMOKRACJA Demokracja- ustrój polityczny, w którym źródło władzy stanowi wola większości obywateli (sprawują oni rządy bezpośrednio lub za pośrednictwem przedstawicieli). Obecnie powszechną formą ustroju demokratycznego jest demokracja parlamentarna. Gwarantem istnienia demokracji parlamentarnej jest konstytucja.

2 Początki demokracji Na początku była agora. Agora był to rynek na którym starożytni Ateńczycy zbierali się, aby mówić o sprawach i problemach demokratycznych państwa i podjąć decyzje przez głosowanie Na tych zebraniach mogli decydować praktycznie o wszystkim, np. o zmienieniu obowiązujących praw, o wygnaniu mieszkańca państwa ( każdego nawet najbardziej szlachetnego ). Jednak nie wszyscy mogli tak głosować, gdyż za dużo było spraw i ludzi, a za mało czasu. Dlatego powoływali urzędników, którzy w imieniu wszystkich mieszkańców mieli podejmować decyzje. Oprócz kobiet i niewolników takim urzędnikiem mógł zostać każdy, gdyż wybierano ich przez głosowanie. Tak wyglądała pierwsza demokracja ateńska.

3 Początki demokracji w Polsce
Demokracja w Polsce została zapoczątkowana w XV wieku, wraz z wykształceniem się demokracji szlacheckiej - dzięki uzyskanym przez szlachtę przywilejom. Triumf ustroju demokracji szlacheckiej w naszym państwie nastąpił w ostatnich latach panowania Zygmunta Augusta i za panowania pierwszych monarchów elekcyjnych. Formalnie ustrój demokracji szlacheckiej utrzymał się w Polsce do rozbiorów, od XVII w. był wykorzystywany przez magnaterię do realizacji jej planów politycznych i w istocie przerodził się w oligarchię magnacką.

4 Rodzaje demokracji Demokracja antyczna- zgromadzenie ogólne obywateli; Rada 500 (Parlament); urzędnicy (ustawodawczy); sędziowie. Demokracja szlachetna (stanowa)- szlachta ma prawa polityczne. Demokracja burżuzyjna- prawa nabywa osoba, która osiągnęła pewien status majątkowy. Demokracja ludowa (powszechna)- prawa mają osoby, które skończyły 18 lat.

5 Rodzaje demokracji ze względu na sposób podejmowania decyzji
Demokracja pośrednia to rodzaj demokracji, gdzie decyzje podejmują przedstawiciele społeczeństwa wybrani w wyborach. Model ten jest zastosowany w większości państw demokratycznych Demokracja bezpośrednia- system polityczny, w którym decyzje podejmuje się przez głosowanie ludowe (plebiscyt, referendum), w którym wziąć udział mogą wszyscy obywatele uprawnieni do głosowania. W demokracji bezpośredniej, w porównaniu do obecnej w większości państw zachodnich demokracji pośredniej, obywatele mają większy i bezpośredni wpływ na podejmowane decyzje.

6 Zasady państwa demokratycznego
1.Zasada suwerenności narodu - źródłem władzy jest naród, który jest uprawniony do decydowania i rozstrzygania w sprawach najważniejszych dla państwa (sprawowanie władzy pośredniej- wybierając parlament, prezydenta itp., bezpośredniej- uczestnicząc w referendum lub korzystając z prawa weta i inicjatywy ludowej). W warunkach demokracji możliwe jest prawo do obywatelskiego nieposłuszeństwa. 2.Zasada pluralizmu - realizowana w płaszczyźnie politycznej, społecznej, ideowej i ekonomicznej. Pluralizm polityczny polega na tym, że w państwie możliwe jest istnienie wielu partii i innych organizacji politycznych, które są niezależne od władz państwowych ani od siebie wzajemnie. Mogą tworzyć programy i strukturę organizacyjną, maja różną tożsamość ideową. Mogą też swobodnie ze sobą rywalizować(w ramach prawa i ustalonych reguł)o poparcie wyborców, dzięki któremu niektóre z nich będą rządzić państwem, a inne będą tworzyć opozycję lub zabiegać o wpływ na politykę państwa.

7 3.Zasada podziału władz - władza państwowa dzieli się na ustawodawczą (odpowiedzialną za stanowienie prawa), wykonawczą (mającą je realizować w praktyce) i sądowniczą (rozstrzygająca spory na podstawie obowiązujących norm prawnych). 4.Zasada państwa prawa - Państwo prawa istnieje wtedy, gdy organizacja i działanie władzy publicznej oparte są na prawie. Prawo określa wzajemne stosunki między władzami, władzą i jednostkami jako podmiotami prawa i między jednostkami. W takim państwie zagwarantowana jest równość obywateli. Dozwolone jest wszystko, czego nie zabrania prawo. Prawa jednych ograniczone są prawami drugich. Prawem związane jest społeczeństwo i władza. Prawo stoi ponad władzą. Podstawą rozstrzygania praw publicznych jest zasada większości.

8 5.Konstytucjonalizm i praworządność – Konstytucjonalizm współcześnie rozumiany jest jako ustrój oparty na konstytucji, a także jako określenie sprawowania władzy zgodnie z ustawą zasadniczą. Jest on również związany z praworządnością, czyli rządzeniem zgodnie z obowiązującym prawem. 6. Zasada przedstawicielstwa (reprezentacji) - władza pośrednia, przedstawiciele są wybierani w cyklicznych, wolnych i tajnych wyborach. Lud nie sprawuje swojej władzy bezpośrednio, a wybiera do jej sprawowania swoich przedstawicieli przed nim odpowiedzialnych. 7.Zasada ograniczonych rządów większości lub Rządy większości z poszanowaniem praw mniejszości - rządy większości z zastrzeżeniem, że żadna mniejszość nie może być represjonowana. Początkowo dotyczyła głównie mniejszości religijnych (Lord Acton, który nie mógł studiować w Wielkiej Brytanii z powodu bycia katolikiem) i etniczne, dopiero później polityczne.

9 Prawa człowieka w państwie demokratycznym
Prawa obywatelskie i polityczne: - Prawo do życia; - Wolność od tortur; - Wolność od niewoli, poddaństwa oraz pracy przymusowej lub obowiązkowej; - Prawo do wolności i bezpieczeństwa osobistego; - Prawo do sprawiedliwego procesu; - Prawo do prywatności; - Wolność myśli, sumienia, religii i przekonań; - Wolność zrzeszania się; - Prawo do własności;

10 Prawa gospodarcze, socjalne i kulturalne:
-Prawo do pracy; - Prawa rodziny; - Prawa do godnego poziomu życia; - Prawo do zdrowia; - Prawo do nauki; - Prawa kulturalne;

11 Demokracja na świecie W zależności od stopnia spełniania zasad, ze 112 państw uchodzących formalnie w 2007 roku za demokratyczne: - 28 kwalifikowało się do miana pełnych demokracji, - 54 do demokracji ułomnych (w tym Polska na 18. miejscu, wyższym w UE tylko od Bułgarii i Rumunii), - 30 państw to systemy hybrydowe łączące cechy demokratyczne z autorytarnymi. Pozostałe 55 państw (ze 167 zbadanych) to reżimy autorytarne.