NEOLOGIZMY I ICH RODZAJE

Prezentacja na temat: "NEOLOGIZMY I ICH RODZAJE"— Zapis prezentacji:

1 NEOLOGIZMY I ICH RODZAJE
LEKCJA DLA III KLASY GIMNAZJUM 1

2 CZYM SĄ NEOLOGIZMY ? Neologizm to każdy nowo utworzony wyraz, wyrażenie lub konstrukcja składniowa. Po co je tworzymy? Po co, po co! Po to, żeby nazwać na przykład nowe przedmioty, pojęcia, osoby! Rozumiem już, dziękuję za wyjaśnienie. I jeszcze jedno. Neologizmy przestają być neologizmami, gdy na stałe wychodzą do języka ogólnopolskiego.

3 Wyjaśnij, co to są neologizmy znaczeniowe.
Neologizmy znaczeniowe to wyrazy, które już istniały w naszym języku, a którym nadano nowe znaczenie W ten sposób powstają homonimy.

4 A TERAZ DO ĆWICZEŃ! okno mysz komórka sprawdź
Co przedstawiają poniższe animowane obrazki? Znajdź jeszcze inne neologizmy znaczeniowe, które weszły do języka w związku z nowymi technologiami. okno sprawdź mysz komórka

5 Ćwiczenie – wykonaj, zaprezentuj
wyraz znaczenie podstawowe nowe znaczenie ikona program aplikacja dysk kosz aplikacja Windows umożliwiająca usuwanie plików, folderów folder Jakie znaczenie mają zaprezentowane wyrazy? ozdobny wzór naszyty na tkaninę drewniany krążek do rzutów w dal

6 Porozmawiajmy teraz o neologizmach słowotwórczych.
To bardzo szeroki i skomplikowany temat. Temu zagadnieniu poświęcimy osobną lekcję. Teraz krótko. Nowe wyrazy powstają według istniejącego w naszym systemie językowym wzorca. Poprawny neologizm musi być utworzony według tego wzorca. Przykłady znajdziesz na następnym slajdzie.

7 Ćwiczenie A. formanty: -anie, -enie, -cie, -ość
Rzeczowniki abstrakcyjne powstają w języku polskim przez dodanie do tematu wyrazu podstawowego określonych formantów A. formanty: -anie, enie, cie, ość przewidywalny – przewidywaln ość upolitycznić – upolityczni enie,

8 Ćwiczenie – ciąg dalszy
B. Formanty: - stwo, -ctwo, -two – erstwo, Utwórz wyraz pochodny. Oddziel formant od podstawy słowotwórczej. Czy te neologizmy weszły już do języka ogólnego? krytyk polityka pozorant menedżer krytyki erstwo polityki erstwo sprawdź pozoranc two menedżer stwo

9 Ćwiczenie – ciąg dalszy
Przyrostki pochodzenia obcego: -acja, - izm, -ing. Utwórz wyraz pochodny. Oddziel formant od podstawy słowotwórczej. Czy te neologizmy weszły już do języka ogólnego? infiltr acja global izm monitor ing infiltrować globalizować monitorować sprawdź

10 Podobno do neologizmów zaliczamy także zapożyczenia z języków obcych...
Tak. A czy wiesz z jakiego języka mamy dziś najwięcej zapożyczeń ? Wyjaśnij, dlaczego. Nie tylko wiem, ale również znam nazwę takich zapożyczeń i przyczyny, dlaczego trafiły do naszego języka. A Ty odpowiedz na powyższe pytania w karcie pracy.

11 Ćwiczenie Do jakich zakresów tematycznych należą poniższe zapożyczenia? Zakwalifikuj je, później skonfrontuj swoją odpowiedź z odpowiedzią autorki. chip, broker, telebim, drink, monitoring, developer, fitness club, CD-ROM, leasing, catering, peeling, billing, body, haker, sitcom, casting, briefing Po wykonaniu ćwiczenia przejdź do następnego slajdu i porównaj odpowiedzi.

12 SPRAWDŹ technika polityka uroda żywienie rozrywka ludzie ekonomia moda
briefing, news technika chip, telebim, CD-ROM uroda peeling, fitnesclub żywienie drink, catering rozrywka sitcom, casting ludzie developer, haker ekonomia leasing, broker, billing, monitoring moda body, top

13 Kiedy neologizm jest poprawny?
Po pierwsze – powinien być potrzebny. Po drugie – powinien być utworzony zgodnie z normami gramatycznymi naszego języka. Po trzecie – powinien być trafny i zrozumiały. Z A P A M I Ę T A J !