Dostęp do czasopism elektronicznych w krajach Unii Europejskiej Łucja Maciejewska, Henryk Szarski, Barbara Urbańczyk Biblioteka Główna i OINT Politechniki.

Prezentacja na temat: "Dostęp do czasopism elektronicznych w krajach Unii Europejskiej Łucja Maciejewska, Henryk Szarski, Barbara Urbańczyk Biblioteka Główna i OINT Politechniki."— Zapis prezentacji:

1 Dostęp do czasopism elektronicznych w krajach Unii Europejskiej Łucja Maciejewska, Henryk Szarski, Barbara Urbańczyk Biblioteka Główna i OINT Politechniki Wrocławskiej Konferencja „Polskie biblioteki akademickie w Unii Europejskiej” Łódź 2004

2 Plan prezentacji Cele, dla których biblioteki tworzą konsorcja
Współczesne problemy gromadzenia czasopism Cele, dla których biblioteki tworzą konsorcja Wielka Brytania – konsorcja bibliotek Typy konsorcjów w Niemczech Finlandia – konsorcjum FinElib Włochy - organizacja dostępu do e-czasopism Podsumowanie

3 Współczesne problemy gromadzenia czasopism
Rośnie liczba czasopism w tradycyjnej i elektronicznej postaci Duża różnorodność ofert, możliwość wyboru modelu zakupu czasopism Sposoby udostępniania i prezentacji czasopism elektronicznych - coraz bardziej przyjazne

4 Jak gospodarować posiadanymi środkami? Co i w jaki sposób gromadzić?
W bibliotekach naukowych zauważalna jest migracji od tradycyjnych drukowanych zbiorów do form elektronicznych Ceny czasopism stale rosną Środki finansowe przeznaczane na zakup literatury w bibliotekach naukowych – maleją Jak gospodarować posiadanymi środkami? Co i w jaki sposób gromadzić?

5 Cele, dla których biblioteki tworzą konsorcja
Budowa wspólnych katalogów na różnych poziomach Realizacja digitalizacji wybranych zbiorów (bieżących i archiwalnych) Wspólny zakup źródeł elektronicznych Organizacja dostępu do czasopism elektronicznych

6 WIELKA BRYTANIA

7 CURL COPAC Biblioteki akademickie (13) Ośrodki informacji
* uniwersyteckie * w college’ach Biblioteki szkół pomaturalnych British Library National Library of Scotland National Library of Wales COPAC Wspólny katalog Jedna platforma Baza - własna kolekcja + inne specjalistyczne zbiory + specjalistyczne bazy danych Zbiór 30 mln rekordów

8 Inicjatywy dla HE Największe ogólnokrajowe konsorcjum
Biblioteki HE i instytutów naukowych Większość bibliotek naukowych Wielkiej Brytanii i Irlandii Płn. Wspierane przez rządowe organizacje finansujące szkolnictwo wyższe

9 Założenia konsorcjum NESLI
Stosowanie modelowej licencji dla wszystkich czasopism oraz jednolita organizacja dostępu Administrowanie licencją ogólnokrajową Funkcja Agenta ds. negocjacji Określone kryteria, wg których powinny być prowadzone negocjacje Zdefiniowana lista współpracujących wydawców (10 prestiżowych) Elastyczność w kwestii zamówień i dostępu Zakup obu form czasopism

10 NIEMCY 16 landów – każdy prowadzi własną politykę

11 Zróżnicowane modele organizacyjne i finansowe

12 Największe konsorcja Nordrhein-Westfalen Konsortium
(1. konsorcjum, w 1997r., czasopisma Elsevier, 8 uczestników) Baden-Wirtemberg Konsortium Hebis Konsortium Niedersachsen Konsortium Friedrich-Althoff Konsortium

13 Współpraca między landami
Płd. część kraju (Badenia-Wirtembergia, Saksonia, Bawaria) obsługuje Bayern Konsortium (czasopisma ACS oraz Blackwell Science) Płn. część kraju Friedrich-Althoff Konsortium (czasopisma Blackwell Science)

14 Międzynarodowa współpraca. 14 umów licencyjnych
Międzynarodowa współpraca umów licencyjnych z różnymi wydawcami GASCO - konsorcjum bibliotek i towarzystw naukowych Niemiec Austrii Szwajcarii Holandia Francja status obserwatora współpraca 11 landów

15 Szybki dostęp. Jeden przyjazny interfejs
* Szybki dostęp * Jeden przyjazny interfejs * Bardzo duża liczba naukowych czasopism w wersji elektronicznej * Czasopisma licencjonowane * Bardzo duża liczba darmowych tytułów E Z B 234 biblioteki z Niemiec oraz innych krajów europejskich Biblioteki współpracujące wspólnie tworzą bazę Od 2003 nowy ważny partner do współpracy: Biblioteka Kongresu

16 FINLANDIA

17 Charakterystyka 24 uniwersytety, 31 politechnik, 35 instytutów naukowych oraz 21 regionalnych bibliotek publicznych Główny negocjator: Biblioteka Narodowa Komputerowa sieć akademicka FUNET, łącząca wszystkie uniwersytety i inne instytucje naukowe Jednolity dostęp do elektronicznych źródeł informacji: czasopism, baz danych i innych serwisów bibliotecznych 17 serwisów prestiżowych wydawców Kontrola przez numery IP komputerów w instytucjach Jeden centralny katalog wszystkich bibliotek 2/3 budżetu FinElib - z funduszy centralnych Ministerstwa Edukacji

18 WŁOCHY organizacja dostępu do e-czasopism
wspólne działania negocjacyjne z wydawcami i dostawcami

19 Korzyści z dostępów konsorcyjnych
Negocjowanie warunków i organizacji dostępu Koordynacja zakupów (w kraju lub regionie) Oszczędności finansowe Optymalne zarządzanie informacją o czasopismach Efektywne wykorzystanie zasobów Rozszerzenie listy pożądanych tytułów Wymiana doświadczeń Integracja środowiska bibliotekarskiego

20 Podsumowanie Potrzeby w zakresie e-czasopism podobne we wszystkich krajach: szybki, kompleksowy, przyjazny dostęp dla nieograniczonej liczby użytkowników przy możliwie niskich nakładach finansowych Funkcjonowanie rozmaitych modeli organizacyjnych (ogólnokrajowe, regionalne, łączące kilka regionów, tematyczne, zrzeszające określone typy bibliotek, w obrębie 1 tytułu) Zróżnicowane modele finansowania prenumeraty Podejmowanie ponadnarodowych inicjatyw (organizacja dostępu, tworzenie nowych źródeł informacyjnych) Zarys zmiany modelu finansowania na Open Access

21 Dziękuję za uwagę Łucja.Maciejewska@pwr.wroc.pl