Wykonywanie zobowiązań

Prezentacja na temat: "Wykonywanie zobowiązań"— Zapis prezentacji:

1 Wykonywanie zobowiązań
mgr Karolina Trzeciak-Wach, LL.M.

2 Zasady ogólne wykonywa zobowiązań
Wykonanie zobowiązania następuje przez spełnienie świadczenia czyli przez całkowite zaspokojenie interesu wierzyciela określonego w treści stosunku zobowiązaniowego Ogólna dyrektywa wykonywania zobowiązań art par. 1 KC dłużnik powinien wykonać zobowiązanie zgodnie z jego treścią i w sposób odpowiadający jego celowi społeczno- gospodarczemu oraz zasadom współżycia społecznego, a jeżeli istnieją w tym zakresie ustalone zwyczaje – także zgodnie z nimi

3 Clausula rebus sic stantibus
Czy przy określaniu treści umowy powinniśmy brać pod uwagę zmianę stosunków społeczno-gospodarczych? (już po zawarciu umowy, typu wzrost ceny franka szwajcarskiego?) Pacta sunt servanda Druga koncepcja odwołuje się do milczącego zastrzeżenia, że wykonują ją zgodnie z jej treścią tylko wtedy, gdy ogólnie przesłanki jej zawarcia w przyszłości nie ulegną zmianie

4 Clausula rebus sic stantibus
Art. 357 (1) KC Jedynie łagodzi zasadę pacta sunt servanda Czy mogę zastosować gdy miałam wypadek samochodowy i domagam się odszkodowania od sprawcy szkody? (tylko z umów) Tylko sąd

5 Clausula rebus sic stantibus
Kumulatywnie muszą wystąpić następujące przesłanki: 1. nastąpi nadzwyczajna zmiana stosunków 2. zmiana pociąga za sobą nadmierną trudność w spełnieniu świadczenia lub grozi jednej ze stron rażącą stratą 3. strony nie przewidywały wpływu nadzwyczajnej zmiany stosunków na zobowiązanie

6 Jak interpretować nadzwyczajną zmianę stosunków?
1. Obiektywne, o charakterze powszechnym przekształcenia stosunków społecznych, a zwłaszcza gospodarczych  nie chodzi tu o zmianę sytuacji indywidualnej Przemiany stosunków społecznych są zjawiskiem stałym i normalnym w dziejach ludzkości. Tylko jeżeli mają charakter nadzwyczajny stanowią przesłankę zastosowania kaluzuli. Np. przyrodnicze, (nieurodzaj, niezwykle surowa zima, powódź, skażenie atmosfery wybuchem atomowym) jak i społeczne (wojna, strajki powszechne, rozruchy, gwałtowna zmiana ustroju politycznego - hiperinflacja, głęboki kryzys gospodarczy, zasadnicze przekształcenia w strukturach krajowych i międzynarodowego rynku

7 Jak interpretować nadzwyczajną zmianę stosunków?
2.Tylko wtedy ma znaczenie gdy wpłynie na indywidualny sytuację strony, w tym sensie, że pociągnie za sobą nadmierną trudność w spełnieniu świadczenia lub grozi jednej ze stron rażącą stratą  nie jest możliwa ingerencja stron, gdy umowa została w całości wykonana

8 Jak interpretować nadzwyczajną zmianę stosunków?
3. Przesłanka przewidywalności Nie chodzi tu o przewidywanie stosunków, lecz o ich wpływa na indywidualną sytuację podmiotu np. strony mogły prewidzieć zmianę ustroju, ale nie prziwydywały obiektywnie jaki to może mieć wpływ na ich sytuację np. hiperinflacja

9 Decyzja sądu 1. sąd może ingerować w stosunek zobowiązaniowy
oznaczenie sposobu wykonania zobowiązania czyli np. zmiana czasu, miejsca i środków jakimi świadczenie ma być wykonane Oznaczenie wysokości  jeżeli strata grozi dłużnikowi sąd obniży świadczenie, jeżeli grozi wierzycielowi podwyższy; Rozwiązanie umowy  tu sąd może także orzec o rozliczeniach stron  Sąd orzeka na żądanie strony lub zarzut

10 Waloryzacja Art. 358 (1) par. 3 i 4
Czy mogę zastosować gdy miałam wypadek samochodowy i domagam się odszkodowania od sprawcy szkody? Tylko wyrażona w pieniądzu Tylko zmiana sposoby wykonania i wysokości bez możliwości rozwiązania Pytanie czy w takim razie skoro mamy art. 358 (1) to czy do zobowiązań pieniężnych mogę zastosować art. 357(1)?? Przesłanki są różne, przesłanki z 358(1) nie mieszczą się w zakresie 357(1) ale się krzyżują Pytanie: czy z waloryzacji mogą korzystać profesjonaliści? Par. 4

11 Podmioty wykonania zobowiązań
Czy dłużnik musi osobiście wykonać świadczenie? Wierzyciel jest zainteresowany uzyskaniem należnego mu świadczenia, co niekoniecznie wymaga osobistego wykonania tego świadczenia przez dłużnika. Wierzyciel może żądać wykonania osobistego świadczenia jedynie wtedy gdy (356 par. 1 ) wynika to: - z treści czynności prawnej - ustawy por. 738 par. 1 - właściwością świadczenia  pewne cechy indywidualne dłużnika np. namalowanie portretu

12 Osoby przyjmujące Bardziej rygorystycznie
Jedynie osoby upoważnione przez wierzyciela do odbioru świadczeń Upoważnienie może to nastąpić ex post Zarówno sam wierzyciel jak i osoba uprawniona powinni być faktycznie zdolni do przyjęcia świadczenia Świadczenie do rąk osoby nieuprawnionej co do zasady nie zwalnia z długu, zgodnie z art. 452 KC zwalnia w takim zakresie w jakim wierzyciel skorzystał W niektórych przypadkach choniona jest dobra wiara dłużnika np. okazanie pokwitowania przez wierzyciela (464)

13 Przedmioty wykonania zobowiązania
1. Rzeczy oznaczone co do gatunku Umowa sprzedaży 100 kg jabłek, jakie powinny być te jabłka? Jakiej jakości? Art. 357 KC dłużnik powinien świadczyć rzeczy średniej jakości gdy ich jakoś nie została oznaczona  oznaczenie rzeczy wynikac może z czynności prawnej np. dotychczasowa praktyka lub znane stronom specjalne przeznaczenie rzeczy

14 Część świadczenia Niepodzielne świadczenie np. kupno konia nie może być wykonane częściowo Świadczenie podzielne np. zapłata pieniędzy, czy wierzyciel jest obowiązany przyjąć tylko część oferowanego świadczenia? 450 KC wierzyciel nie może odmówić przyjęcia części świadczenia, chyba że, naruszyłoby to jego uzasadniony interes, co wierzyciel powinien udowodnić np. pełna liczba podzespołów potrzebna do podjęcia produkcji finalnej

15 Kilka świadczeń Dłużnik zobowiązany jest do kilku jednorodzajowych świadczeń, a świadczy w rozmiarze niewystarczającym do zaspokojenia wszystkich np. co powinien zrobić wierzyciel? Jakie są możliwości?Art. 451 KC

16 Kilka świadczeń Art. 451 par. 1 KC to dłużnik o tym rozstrzyga co do zasady może on bowiem wskazać, które świadczenie chce wykonać Jednak to co przypada na poczet danego długo wierzyciel może zaliczyć na związane z tym długiem zaległe należności uboczne oraz zalegające świadczenie główne

17 Kilka świadczeń Co się dzieje w sytuacji gdy dłużnik nie skorzysta z tego uprawnienia? Wtedy inicjatywa przechodzi na wierzyciela, może on bowiem wskazać w pokwitowaniu na jakie zobowiązanie świadczenie ma być zaliczone ale tylko gdy dłużnik przyjął to pokwitowanie (451 par. 2) do tego momentu dłużnik ma prawo wskazania długu

18 Kilka świadczeń 451 par. 3 Jeżeli ani dłużnik ani wierzyciel nie wskażą to świadczenie zalicza się przede wszystkim na poczet długu wymagalnego, a jeżeli jest kilka długów wymagalnych – na poczet najdawniej wymagalnego

19 Miejsce spełnienia świadczenia
Długi mogą być odbiorcze i oddawcze W zależności od tego czy wierzyciel powinien zgłosić się u dłużnika po odbiór świadczenia, czy dłużnik powinien je dostarczyć wierzycielowi Świadczenia, które mają być spełniane w miejscu zamieszkania wierzyciela są świadczeniami mają charakter długów oddawczych. Zasadą jest, że dłużnik powinien dostarczyć świadczenie wierzycielowi np. zapłata czynszu przez najemcę Świadczenia, które mają być spełnione w miejscu zamieszkania dłużnika to długi odbiorcze np. kupujący powinien odebrać konia ze stajni sprzedawcy

20 Miejsce spełnienia świadczenia
W pierwszej kolejności wskazuje treść zobowiązania lub jego właściwość np. położenie nieruchomości 454 KC Jaki charakter mają świadczenia pieniężne (długi oddawcze) a jaki niepieniężne (długi odbiorcze)?

21 Termin spełnienia świadczenia
Przede wszystkim treść lub właściwość zobowiązania (455 KC) 455 Niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania 458 gdy interes wierzyciela jest zagrożony, może on żądać spełnienia świadczenia nawet przed nadejściem terminu zastrzeżonego w treści zobowiązania np. gdy dłużnik stał się niewypłacalny

22 Termin spełnienia świadczenia
Zasadą jest że termin jest zastrzeżony na korzyść dłużnika oznacza to, że dłużnik może świadczenie wykonać wcześniej

23 Wymagalność Wymagalność  z chwilą upływu terminu w którym świadczenie miało być spełnione. Jeżeli dłużnik nie spełnił świadczenia to z upływem tego terminu: 1.) dłużnik opóźnia się albo popada w zwłokę (476 KC) 2.) wierzyciel może dochodzić spełnienia świadczenia na drodze sądowej, bo od tego terminu zaczyna biec termin przedawnienia roszczeń por. 120 KC

24 Wykonanie świadczeń wzajemnych
W stosunkach zobowiązaniowych wynikających z umów wzajemnych każda ze stron zobowiązana jest do spełnienia świadczenia na rzecz drugiej strony. Między tymi świadczeniami istnieje związek polegający na tym, że świadczenie jednej strony jest odpowiednikiem świadczenia drugiej strony (487 par. 2 KC) Ze względu na wzajemny związek między tymi świadczeniami art. 488 stanowi ogólną regułę, że świadczenie te powinny być spełnione jednocześnie (art. 487 par. 2 KC)

25 Wykonanie świadczeń wzajemnych
Oznacza to, że każda ze stron może powstrzymać się ze spełnieniem swojego świadczenia dopóki druga strona nie zaofiaruje świadczenia wzajemnego (art par. 2 KC) Jest to norma względna art. 488 par. 1, gdy ani z treści umowy ani z orzeczenia organu nie wynika co innego, że jedna ze stron jest zobowiązana do wcześniejszego świadczenia

26 Wykonanie świadczeń wzajemnych
A jak jest przy umowie najmu? Do czego zobowiązany jest najemca? 669 KC zobowiązany jest do płacenia okresowo czynszu; a do czego wynajmujący? 659  nieprzerwanie umożliwić mu używanie rzeczy czyli „oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nie oznaczony” Jest to zobowiązanie o charakterze trwałym, gdzie jedna ze stron zobowiązana jest do świadczenia ciągłego, a druga do okresowego lub jednorazowego i z natury rzeczy nie da się ich wykonać jednocześnie

27 Wykonanie świadczeń wzajemnych
Gdy jedno ma być wykonane wcześniej niż drugie to istnieje pewne ryzyko, że druga strona nie wykona swojego świadczenia  Art. 490 gdy przyjmuje charakter realnego niebezpieczeństwa, że spełnienie świadczenia późniejszego jest wątpliwe to strona zobowiązana do wcześniejszego świadczenia może powstrzymać się z jego spełnieniem

28 Wygaśnięcie zobowiązań
Jaki jest cel zobowiązania?  zaspokojenie interesu wierzyciela Z tego powodu szczególną doniosłość wśród typów zdarzeń powodujących wygaśnięcie zobowiązania mają te, z którymi łączy się realizacja wspomnianego celu Typowym przykładem jest wykonanie zobowiązań zgodnie z ich treścią a także Naprawienie szkody wyrządzonej w skutek niewykonania pierwotnego świadczenia

29 Wygaśnięcie zobowiązań
Inne zdarzenia: 1.) świadczenie w miejsce wykonania 2.) odnowienie 3.) potrącenie 4.) złożenie do depozytu sądowego

30 Świadczenie w miejsce wykonania
Wierzyciel może umówić się z dłużnikiem, że w celu zwolnienia z długu spełni on inne świadczenie w miejscu pierwotnego art. 453 KC Zdarzenie to obejmuje dwa elementy: Umowę między dłużnikiem a wierzycielem co do zmiany przedmiotu świadczenia Faktyczne spełnienie nowego świadczenia Gdy rzecz taka ma wady to wierzyciel nie może żądać spełnienia pierwotnego świadczenia a jedynie odpowiada wg przepisów o rękojmi np. A zobowiązał się pierwotnie do zapłaty B x zł. Następnie A za zgodą B w celu zwolnienia się z tego zobowiązania przenosi na B własność konia, który jest chory. W przypadku takim B nie może żądać od A x zł, lecz przysługuje mu uprawnienie z tytułu rękojmi.

31 Odnowienie 506 par. 1 KC Jest to umowa między dłużnikiem a wierzycielem, w której strony ustalają, że dotychczasowe zobowiązanie zostaje umorzone w związku z powstaniem nowego stosunku zobowiązaniowego. Nowy stosunek zobowiązaniowy powinien różnić się od dawnego: A. albo innym świadczeniem, lecz nie samym zmienionym sposobem jego wykonania np. terminem Albo inną podstawą prawną nawet przy niezmienionym świadczeniu

32 Odnowienie 506 par. 1 KC A winien jest B z tytułu reszty kupna x zł; w przypadku 1. strony postanawiają, że treścią nowego zobowiązania będzie przeniesienie własności konia; 2. że A pozostaje nadal zobowiązany do zapłaty x zł, lecz nie z tytułu umowy kupna, ale np. z tytułu darowizny Podobieństwo do instytucji świadczenia w miejsce wykonania, jednak tu skutek umorzenia długu następuje z momentem zawarcia umowy a nie z wykonaniem

33 Związek nowego z dawnym zobowiązaniem
Należy w umowie wyraźnie wskazać, że nowe zobowiązanie powstało w celu umorzenia starego por. 506 par. 2 KC Przesłanką powstania nowego zobowiązania jest ważne istnienie dawnego zobowiązania Wskutek umowy wygasa dawne zobowiązanie ale także związane z nim prawa akcesoryjne

34 Potrącenie A ma wierzytelność przeciwko B o 1000 zł, a B przeciwko A o 500 zł. (A będzie miał wierzytelność 500zł) Czy można je umorzyć?

35 Potrącenie Polega na umorzeniu dwóch przeciwstawnych sobie wierzytelności w następstwie złożenia oświadczenia woli przez jednego wierzyciela Tego terminu używa się również w innym znaczeniu na określenie różnych postaci pomniejszenia świadczenia (innych niż to) np. w przepisach prawa pracy Uchyla ona konieczność realnego wykonania świadczenia przez obie strony; zostają one bowiem zwolnione z obowiązku świadczenia na rzecz drugiej strony

36 Potrącenie Kamil jest winien Eli 100 zł z tytułu pożyczki. Ela jest winna Kamilowi 100 zł za kupno 3 książek o Widźminie. Według zasad ogólnych Kamil powinien zapłacić Eli 100 zł a Ela Kamilowi również 100 zł. Dzięki potrąceniu można uniknąć tych podwójnych świadczeń, przy czym istnieje całkowita pewność zaspokojenia tą drogą interesów obu stron

37 Potrącenie - przesłanki
1. Dwie osoby są względem siebie wierzycielami i dłużnikami (art. 498 par. 1 KC). Nie oznacza to, że musi ich wiązać umowa wzajemna Od tej zasady istnieją jednak wyjątki dot. szczególnej pozycji osób trzecich 2. Przedmiotem świadczenia są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone co do gatunku  to zastrzeżenie eliminuje z kręgu dopuszczalnych potrąceń wierzytelności wynikające z umów wzajemnych, ponieważ ich sens społeczny polega na wymianie dóbr niejednorodnych; inaczej dopiero gdy jedno ze świadczeń przemieni się w świadczenie odszkodowawcze

38 Potrącenie - przesłanki
3. Wymagalność  obie wierzytelności są wymagalne a więc musiały upłynąć terminy ich spełnienia 4. wierzytelność osoby, która dokonuje potrącenia jest zaskarżalna art. 498 par. 1 KC

39 Potrącenie - skutki Ziszczenie się tych przesłanek rodzi możliwość dokonania jednostronnej czynności prawnej potrącenia Umorzeniu ulegają obydwie wierzytelności, ale tylko do wierzytelności niższej

40 Potrącenie - wyłączenia
Niekiedy ważne względy społeczne wymagają, aby wierzyciel otrzymał od dłużnika efektywne świadczenie. Z uwagi na to niektóre wierzytelności nie mogą być potrącane (art. 505 KC): Wierzytelności niepodlegające zajęciu w postępowaniu egzekucyjnym Wierzytelności o dostarczenie środków utrzymania Wynikające z czynów niedozwolonych Inne wyłączone przez przepisy zczególne

41 Strony mogą w umowie wyłączyć możliwość potrącenia
Potrącenie Strony mogą w umowie wyłączyć możliwość potrącenia

42 Złożenie do depozytu sądowego
Tryb regulują przepisy KPC oraz rozporządzenie MS Do depozytu może dłużnik złożyć pieniądze, kosztowności, książeczki oszczędnościowe, dokumenty, a także inne rzeczy Skutki 470 Ustaje obowiązek troski o rzecz, zapłaty odsetek itp. Jeżeli jednak dłużnik odbierze rzecz znajdująca się w depozycie to złożenie do depozytu uważa się za niebyłe 469 par.2

43 Złożenie do depozytu sądowego
Dopóki dłużnikowi przysługuje prawo wydania mu przedmiotów z depozytu dopóty nie następuje definitywne wygaśnięcie zobowiązania Skutek ten nastapi z chwilą gdy dłużnik prawo to utraci tj: A. 469 par. 1 B. gdy nastąpiła likwidacja niepodjętego depozytu

44 Złożenie do depozytu sądowego
470 KC dłużnik może żądać zwrotu kosztów złożenia do depozytu jeżeli sam nie odebrał złożonego tam przedmiotu Kiedy następuje „ważne” złożenie przedmiotu do depozytu? 1. Istnienie okoliczności uzasadniających złożenie do depozytu sądowego  gdy dłużnik nie może spełnić świadczenia w sposób właściwy z powodu okoliczności dotyczących osoby wierzyciela 467 par. 4 np. zwłoka wierzyciela, niewydanie pokwitowania lub dokumentu

45 Złożenie do depozytu sądowego
2. Przedmiot złożony do depozytu powinien odpowiadać treści zobowiązania 467 KC; świadczenie musi więc być wymagalne Dłużnik obowiązany jest niezwłocznie zawiadomić na piśmie wierzyciela o złożeniu przedmiotu do depozytu sądowego, chyba że napotyka to trudne do przezwyciężenia przeszkody 468 KC A co jak tego nie zrobi? Nie uchybia to ważności złożenia do depozytu jednak rodzi odpowiedzialność odszkodowawczą

46 Wygaśnięcie zobowiązania bez zaspokojenia dłużnika
1. np. śmierć dłużnika lub wierzyciela gdy zobowiązanie ma charakter ściśle osobisty 2. niemożliwość świadczenia 3. rozwiązanie umowy rpzez sąd 4. konfuzja czyli połączenie w jednej osobie praw wierzyciela i dłużnika np. na skutek fuzji

47 Wygaśnięcie zobowiązania bez zaspokojenia dłużnika
1. Zwolnienie z długu  jest to umowa a nie jednostronne oświadczenie woli wierzyciela 508 KC 2. Rozwiązanie umowy

48 Umowy (1) KC Konsensus  gdy oświadczenia woli mają ten sam sens, ale przy umowach już nie rozpatruje się poszczególnych oświadczeń woli tylko całość W jakim zakresie powinien być konsens? Czy dotyczyć wszystkich postanowień umowy? Musi objąć pewien minimalny zakres skutków prawnych, które ustawa określa „istotnymi postanowieniami umownymi” Plus zawierać określenie stron  nie muszą być wskazane z imienia i nazwiska np. zakup chleba w piekarni będzie stanowił o tym, że stroną jest przedsiębiorca prowadzący piekarnię

49 Swoboda zawierania umów
Nie tylko treść, ale także z kim i czy w ogóle zawierać umowę

50 Sposoby zawierania umów
Umowy dochodzą do skutku przez sam konsensus, jednak w praktyce wykształciły się typy form zawarcia umowy, żeby wykluczyć wątpliwości w tym zakresie Do swoistych typów należą: Oferta i jej przyjęcie Negocjacje Aukcja i przetarg

51 Oferta i jej przyjęcie Art. 66 Przez ofertę rozumie się oświadczenie drugiej stronie woli zawarcia umowy, określające istotne postanowienia umowy Stanowcza propozycja, która zawiera elementy konieczne inaczej jest to tylko zaproszenie do negocjacji, do zawarcia umowy Umowa jest zawarta w następstwie prostego przyjęcia przez drugą stronę Czy wskazanie przedmiotu najmu bez wskazania ceny jest ofertą?

52 Czy to oferta czy zaproszenie do zawarcia umowy?
Art. 65 KC ogólne zasady wykładni a jak nie da się w ten sposób to należy się posłużyć konkretną normą interpretacyjną z art. 71 KC Art. 71 KC „Ogłoszenia, reklamy cenniki i inne informacje skierowane do ogółu lub do poszczególnych osób należy uznać w razie wątpliwości nie za ofertę, lecz za zaproszenie do zawarcia umowy” Art. 543 KC wystawienie rzeczy w miejscu sprzedaży na widok publiczny z oznaczeniem ceny uważa się za ofertę sprzedaż Czy automat to oferta???

53 Skutki złożenia oferty
Oferent  osoba składająca ofertę Oblat  adresat oferty Oferta wiąże oferenta (art. 66 par. 2 KC) oznacza to, że to oblat decydować będzie czy przyjmuje ofertę czy też nie Stan związanie ofertą zależy od tego czy oferta jest kierowana do indywidualnie określonego adresata czy do nieoznaczonego kręgu adresatów 1. wiąże od momentu uprzystąpienia jej adresatowi w taki sposób, że mógł zapoznać się z jej treścią 61 par. 1 2. od chwili ich ogłoszenia

54 Oferta w postaci elektronicznej art. 66(1) KC i 66 par. 2 KC
66 (1) KC nie dotyczy ofert składanych do indywidualnego adresata za pomocą poczty elektronicznej

55 Ustanie stanu związania ofertą
1. W pierwszej kolejności z momentem ustania terminu wskazanego w ofercie, a gdy go nie ma, w przypadku oferty indywidualnie adresowanej: 2. Jeżeli nie została przyjęta niezwłocznie (np. podczas rozmowy telefonicznej) 3. gdy oferta została złożona bez pomocy środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość np. za pomocą listu to art. 66 par. 2 KC wskazuje, że w momencie gdy oferent mógł w toku zwykłych czynności otrzymać odpowiedź wysłaną bez nieuzasadnionego opóźnienia  art. 67 KC

56 Oferta ad incertas personam
Może być w każdym czasie cofnięta lub zmieniona chyba, że ktoś już przyjął ofertę

57 Oferta odwołalna art. 66 (2) KC
Między przedsiębiorcami Oferta może być odwołana gdy umowa nie została zawarta oraz nie oznaczone w niej terminu do zawarcia oferty lub jej treść zastrzega brak możliwości odwołania

58 Przyjęcie oferty Oświadczenie woli o przyjęciu oferty powinno być złożone oferentowi, jednak wyjątki: Art. 69 KC Wskazuje na to zwyczaj Wynika to z treści oferty – gdy np. oferent wskazuje, że oczekuje niezwłocznego wykonania umowy Co w sytuacji gdy wydawnictwo przesłało mi niezamówione czasopismo? Czy jestem związany ofertą?

59 Przedsiębiorcy Milczące przyjęcie oferty przez przedsiębiorców utrzymujących stałe stosunki gospodarcze art. 68 (2) KC

60 Miejsce i czas zawarcia umowy
Art. 70 KC stosuje się tylko w razie wątpliwości Czas  w chwili w której oferent otrzymał oświadczenie woli od oblata o przyjęciu oferty albo w chwili wykonania Miejsce  miejsce otrzymania przez oferenta oświadczenia woli albo Gdy nie jest wymagane złożenie oświadczenia woli przez oblata albo gdy za pomocą środków elektronicznych to w miejscu zamieszkania oferenta

61 Negocjacje Wzajemne oddziaływanie stron w celu zawarcia umowy
Sytuacja „targu”

62 Prowadzenie negocjacji
Nie są związane swoimi oświadczeniami składanymi w toku negocjacji 72 par. 2 KC  powinny być prowadzone w sposób zgodny z dobrymi obyczajami, nie dla pozoru Naruszenie tego obowiązku opatrzone jest sankcją odszkodowawczą w granicach ujemnego interesu umownego tj. za szkodę jaką osoba poniosła z powodu nie dojścia umowy do skutku (odpow. Deliktowa) Informacje z zastrzeniem poufności art. 72(1)

63 Zawarcie umowy Uzgodnienie wszystkich postanowień umowy, które były przedmiotem negocjacji

64 Aukcje (ustne) i przetarg(pisemny)
Trzeci sposób zawierania umowy Postępowanie wielostronne i eliminacyjne Inicjuje organizator aukcji lub przetargu Przez ogłoszenie jednego z tych postępowań (art. 70(1) par. 2 KC) może być kierowane do ogółu lub do indywidualnie oznaczonych osób TREŚĆ OGŁOSZENIA: Zaproszenie do składania ofert (czego dotyczy) Dalszy tok postępowania (miejsce, czas)

65 Aukcja i przetarg Organizator jest związany warunkami od chwili ogłoszenia, mogą być zmienione tylko gdy to zastrzeżono 70(1) par. 3 KC Oferent pozostaje związany dopiero w momencie gdy złożył ofertę zgodnie z treścią aukcji lub przetargu Odpowiedzialność odszkodowawcza w granichach negatywnego interesu umownego

66 Aukcja Osoby obecne składają oferty słownie lub za pomocą innych znaków Zawarcie umowy następuje z chwilą przybicia (art. 70(2) par. 2 KC) Jeżeli zawarcie umowy zależy od szczególnych wymagań to umowa dochodzi do skutku dopiero po ich spełnieniu  70 (2) par. 3  organizator jak i uczestnik mogą dochodzić zawarcia takiej umowy

67 Przetarg Organizator oczekuje składania ofert w okresie i w miejscu przez niego wskazanym. Oferty są następnie rozpatrywane bez udziału oferentów art. 70 (3) par. 1 KC Obowiązany jest zawiadomić o zamknięciu przetargu i wybraniu oferty także pozostałych uczestników, których oferta nie została wybrana pod sankcją odszkodowawczą

68 Wadium art. 70 (4) KC Organizator często zastrzega wadium  wpłacenie określonej sumy pieniężnej Dodatkowe zastrzeżenie zawarte w warunkach aukcji lub przetargu Skutki  Uczestnik uchyla się od zawarcia umowy organizator może pobraną kwotę zatrzymać A gdy organizator się uchyla to uczestnik może żądać zapłaty podwójnego wadium albo zapłaty odszkodowania w ramach ujemnego interesu umownego Wtedy nie można już dochodzić zawarcia umowy w drodze sądowej