Modelowanie kursu walutowego- koncepcje równowagi KW

Prezentacja na temat: "Modelowanie kursu walutowego- koncepcje równowagi KW"— Zapis prezentacji:

1 Modelowanie kursu walutowego- koncepcje równowagi KW
Rynek walutowy

2 Plan wykładu Modele kursu równowagi oparte na PPP
KW równowagi oparty na modelu napływu kapitału KW równowagi oparty na efekcie B-S Kurs równowagi oparty na teorii behawioralnej Kurs równowagi fundamentalnej Model NATREX Rynek walutowy

3 Kurs równowagi- definicje
KW= KWR + niedopasowanie KW KWR- zależny od fundamentalnych wielkości ekonomicznych Niedopasowanie- czynniki stochastyczne Rynek walutowy

4 Kurs równowagi- definicje
KWR- część KW, która odzwierciedla stabilne funkcjonowanie fundamentów gospodarki Kwestia definicji fundamentów Rynek walutowy

5 Czynniki KW równowagi KWR rynkowy- czynniki kształtujące popyt i podaż na rynku walutowym KWR krótkookresowy- z pominięciem czynników spekulacyjnych KWR średniookresowy- z pominięciem wahań cyklicznych i sezonowych KWR długookresowy- jedynie czynniki o charakterze zasobowym Rynek walutowy

6 KW równowagi oparty na PPP
Najbardziej rozpowszechniona koncepcja KWR ER=Pn/Pa Testy przydatności PPP do określania KRW w długim okresie Rynek walutowy

7 KW równowagi oparty na PPP
Testy pierwszego rodzaju NERt=ά0+ ά1(Pnt-Pat)+ε H0: ά1=1 Testy drugiego rodzaju: RERt=(NERt+Pat-Pnt) ~I(0) RERt = ά0+ ά1 RERt-1+ ε H0: ά1<1 Testy trzeciego rodzaju: NERt+ ά1Pnt+ ά2Pat =ε ~I(0) Rynek walutowy

8 Empiryczna weryfikacja przydatności metody PPP
Długi okres Brak założeń symetrii i proporcjonalności Waluta referencyjna inna niż USD Wysoka inflacja lub deflacja Rynek walutowy

9 Modelowanie KW PLN na podstawie PPP
Przykład estymacji: Wyniki badania Bęza- Bojanowska, Kelm (2005) Test trzeciego rodzaju: EUR/ PLN Deflator IPI Wektor kointegrujący ERt=1,37+1,87ptPL-1,83ptEUR Potwierdzenie względnej wersji teorii Rynek walutowy

10 Modelowanie KW PLN na podstawie PPP
Weryfikacja przydatności metody dokonana również przez: Przystupa (2003) Rawdanowicz (2004) Rubaszek (2005) Rynek walutowy

11 Modelowanie KW na podstawie PPP
Konieczność spełnienia teorii PPP  ograniczone zastosowanie dla niektórych gospodarek Możliwość aplikacji wersji względnej Przejrzysty i względnie prosty do estymacji model Rynek walutowy

12 KW równowagi oparty na modelu napływu kapitału
Model CHEER (capital enhanced equilibrium exchange rate) Parytet stóp procentowych- krótki okres in= ia+ (NERe-NER)/NER PPP- długi okres Rynek walutowy

13 KW równowagi oparty na modelu napływu kapitału
W długim okresie KW kształtuje się zgodnie z PPP a w krótkim może się odchylać od tego poziomu z uwagi na dysparytet stóp procentowych Rynek walutowy

14 KW równowagi oparty na modelu napływu kapitału
NERet+1-NERt=RERet+1-RERt+ Πnet+1 - Πaet+1 rine-riae=(RERe-RER)/RER RERt-RERPPP= - Σ (rnt+k-rat+k) Rynek walutowy

15 KW równowagi oparty na modelu napływu kapitału
Metoda przydatna dla szacowania KW w krajach rozwiniętych Konieczność spełnienia PPP w długim okresie Rzadko stosowany do modelowania KW PLN Rynek walutowy

16 KW równowagi oparty na modelu napływu kapitału
Przykładowa estymacja : RERt= ά0+ ά1(rnt-rat)+ε ά0 - poziom PPP ά1- średni czas trwania dysparytetu stóp procentowych Rynek walutowy

17 KW równowagi oparty na modelu napływu kapitału
Bęza-Bojanowska, Kelm 2005 Rubaszek 2005 RER objaśniany defilowanym wskaźnikiem cen przemysłu przetwórczego i dysparytetem stóp procentowych pomiędzy EUR i PLN Rynek walutowy

18 KW równowagi oparty na efekcie B-S
RKW- iloczyn relatywnej produktywności pomiędzy krajami i sektorami (handlowym i niehandlowym) oraz względnego wynagrodzenia produktywności pracy w sektorze dóbr handlowych Rynek walutowy

19 KW równowagi oparty na efekcie B-S
Przykładowa estymacja: RERt= ά0+ ά1Δ(NERt+wta-wtn+lptnT-lptaT)+ ά2 Δ (lptaT-lptaN) +ά3 Δ (lptnT - lptnN)+ε Rynek walutowy

20 KW równowagi oparty na efekcie B-S
Korzystna metoda modelowania KW gospodarek doganiających Problem założenia prawdziwości PPP dla dóbr handlowych Transmisja wewnętrzna i zewnętrzna Rynek walutowy

21 Analiza KW PLN w oparciu o B-S
Brak konsensusu odnośnie do występowania efektu B-S Egert (2003), Błaszkiewicz (2004), Chmielewski (2003), Rubaszek (2005) Aprecjacja PLN może tylko częściowo wynikać z efektu BS Rynek walutowy

22 Kurs równowagi oparty na teorii behawioralnej
BEER- behavioural equilibrium exchange rate Uzupełnienie parytetu stóp procentowych o premię za ryzyko rine-riae - δt=(RERe-RER)/RER Rynek walutowy

23 Kurs równowagi oparty na teorii behawioralnej
„Bieżąca wartość KW jest równa oczekiwanej wartości realnego KW w długim okresie pomniejszonej o skumulowany dysparytet realnych stóp procentowych uwzględniający wycenę przyszłego kształtowania się premii za ryzyko” Rynek walutowy

24 Kurs równowagi oparty na teorii behawioralnej
Oczekiwania uczestników rynku Kanał BP- poprawa CA lub FA przyczyniają się do aprecjacji RKW Czynniki BEER: Udział aktywów zagranicznych w PKB Poprawa terms of trade Efekt B-S Rynek walutowy

25 Kurs równowagi oparty na teorii behawioralnej
Premia za ryzyko Wiarygodność polityki fiskalnej Różnica w wysokości długu publicznego/ PKB między krajami Rynek walutowy

26 Kurs równowagi oparty na teorii behawioralnej
Przykładowa estymacja: Clark i McDonald (1998) RERt ~ (BPt, TOTt, TNTt, GDnt-GDat , rnt-rat) Rynek walutowy

27 Kurs równowagi oparty na teorii behawioralnej
Łatwa estymacja Koncepcja krótkookresowa Kwestia definicji równowagi behawioralnej Czynniki to bieżące wielkości fundamentalne Czynniki cykliczne Często wykorzystywane do modelowania PLN Np. Rawdanowicz 2002, Rubaszek 2004 Rynek walutowy

28 Kurs równowagi fundamentalnej
Wiele modeli równowagi fundamentalnej Równowaga wewnętrzna i zewnętrzna Modele równowagi ogólnej Modele równowagi cząstkowej Rynek walutowy

29 Kurs równowagi fundamentalnej
Szerokie zastosowanie w międzynarodowej współpracy gospodarczej Przykład: parytety centralne w systemie z BW, parytety centralne w ramach ERM Rynek walutowy

30 Kurs równowagi fundamentalnej
Przykład estymacji: RER zapewniający równowagę wewnętrzną i zewnetrzną RER ~Dn FEER okreslony przez IE ~(Dn, RERIE(Dn)) EE~(Dn, REREE(Dn)) Rynek walutowy

31 Kurs równowagi fundamentalnej
Kwestia założeń u podstaw modelu Luka popytowa Optymalne saldo CA Rynek walutowy

32 FEER dla PLN względem EUR
Przykładowa estymacja: Rubaszek 2005 Skala nierównowagi wewnętrznej- luka popytowa Równowaga zewnętrzna- kryterium wypłacalności Rynek walutowy

33 Model FEER dla PLN względem EUR
Źródło: M. Rubaszek, Economic convergence and the fundamental equilibrium exchange rate in Poland, Bank i Kredyt 40, NBP, Warszawa 2009 Rynek walutowy

34 Model FEER dla PLN względem EUR
Źródło: M. Rubaszek, Economic convergence and the fundamental equilibrium exchange rate in Poland, Bank i Kredyt 40, NBP, Warszawa 2009. Rynek walutowy

35 Modele FEER Precyzyjna definicja równowagi Pracochłonna estymacja
Metoda normatywna Ograniczone możliwości analizy dynamiki na podstawie FEER Rynek walutowy

36 Model NATREX NATREX- natural real exchange rate
Założenie: brak czynników o charakterze spekulacyjnym Pełne zatrudnienie KWR w średnim oraz długim okresie Rynek walutowy

37 Model NATREX Natural real exchange rate In/Ynn ~ (Δάn, Kn/Yn, rn, RER)
Cn/Yn~ (Kn/Yn, NFAn/Yn, rn, Zn) NXn/Yn~ (RER, Cn/Yn, Ca/Ya) Parytet stóp procentowych Rynek walutowy

38 Przykład estymacji Stein (1999)
USD względem KW G7 RERt=ά0+ά1ant+ά2aat+ ά3 znt + ά4 zat +ε Detken i Martinez (2001)- NATREX dla EUR Rubaszek PLN Rynek walutowy

39 Model NATREX Zarówno równowaga w sensie strumieniowym i zasobowym
Mniej normatywny niż FEER Perspektywa długo i średniookresowa Rynek walutowy

40 Podsumowanie Definicja KWR
Modele KWR oparte na teoriach ekonomicznych- konieczność spełnienia założeń Przeważnie koncepcje długookresowe Rynek walutowy

41 Podsumowanie Zalety i wady poszczególnych modeli
Wybór modelu zależny od cech gospodarki oraz od celu estymacji Modelowanie bieżących wartości a modelowanie dynamiki Rynek walutowy

42 Literatura J. Bęza-Bojanowska, R. Kelm, Polityka monetarna i fiskalna a odchylenia realnego kursu złotego, Bank i Kredyt, NBP, Warszawa, 2005 T. Chmielewski, Od kursu płynnego do unii monetranej. Znaczenie efektu Ballassy Samuelsona dla polskiej polityki pieniężnej, Materiały i Studia, NBP, Warszawa 2003. R. Driver, P. Westaway, Concepts of equilibrium exchange rates, Working Paper, Bank of England, London 2004, R. Macdonald, Concepts to calculate equilibrium exchange rates, Discussion Paper 3/2000, Deutsche Bank, Frankfurt am Main, 2000. Ł. Rawdanowicz, Panel Estimations of PPP and Relative Price Models for CEECs: Lessons for Real Exchange Rate Modelling, Working Papers CASE, Warszawa, 2004. M. Rubaszek, D. Serwa, Analiza kursu walutowego, CH Beck, Warszawa 2009, M. Rubaszek, Economic convergence and the fundamental equilibrium exchange rate in Poland, Bank i Kredyt 40, NBP, Warszawa 2009, M. Rubaszek, Model równowagi bilansu płatniczego. Zastosowanie wobec kursu złotego, Bank i Kredyt , NBP, Warszawa 2003. Rynek walutowy