Tytuły prawne władania ziemią rolniczą

Prezentacja na temat: "Tytuły prawne władania ziemią rolniczą"— Zapis prezentacji:

1 Tytuły prawne władania ziemią rolniczą
Dr Ewa Pierzchała Katedra Postępowania Administracyjnego i Metodologii Badań Administracyjno-Prawnych Uniwersytet Opolski

2 Władanie pod tytułem właścicielski
Umowy kodeksowe (sprzedaż, darowizna, renta, dożywocie) Umowy pozakodeksowe (umowa z następcą) Władanie związane z upływem czasu (zasiedzenie, dziedziczenie)

3 Inne tytuły Dzierżawa gruntów rolnych
Uwłaszczeniowe akty administracyjne

4 Renta (art. 903 i nast. K.c.) Treścią umowy renty jest zobowiązanie dłużnika (wypłacającego rentę) do spełniania na rzecz wierzyciela (uprawnionego do renty) świadczeń okresowych w pieniądzu lub rzeczach oznaczonych co do gatunku.

5 Renta Umowę renty zalicza się do kategorii umów nazwanych, stanowiących samoistne źródło zobowiązania (tytuł prawny do spełniania świadczeń), jest umową konsensualną, o charakterze losowym, może być ukształtowana jako umowa terminowa lub bezterminowa, odpłatna lub pod tytułem darmym.

6 Renta Stroną zobowiązaną do uiszczania renty może być każdy podmiot prawa cywilnego, osoba fizyczna, osoba prawna czy jednostka organizacyjna określona w art. 331 k.c. Ustawa nie określa też wprost osoby uprawnionej do pobierania renty. Z charakteru tej umowy, jej funkcji, jak też z treści art. 905 k.c. wynika jednak, że uprawnionym może być tylko osoba fizyczna

7 Renta Konstrukcja prawna prawa do renty i wynikających z niej świadczeń rodzi problem określenia charakteru tego prawa. Ustawa nie rozstrzyga, czy prawo to ma postać prawa osobistego czy majątkowego ściśle powiązanego z osobą uprawnioną. W literaturze przyjmuje się, że prawo do renty jest prawem o charakterze osobistym, ściśle powiązanym z osobą uprawnionego.

8 Dożywocie (art. 908 i nast. K.c.)
Jeżeli w zamian za przeniesienie własności nieruchomości nabywca zobowiązał się zapewnić zbywcy dożywotnie utrzymanie (umowa o dożywocie), powinien on, w braku odmiennej umowy, przyjąć zbywcę jako domownika, dostarczać mu wyżywienia, ubrania, mieszkania, światła i opału, zapewnić mu odpowiednią pomoc i pielęgnowanie w chorobie oraz sprawić mu własnym kosztem pogrzeb odpowiadający zwyczajom miejscowym. (art. 908k.c.)

9 Dożywocie Podstawową funkcją umowy dożywocia jest więc funkcja alimentacyjna. Należy jednak podkreślić, że do ustalenia zakresu świadczeń na rzecz dożywotnika z tytułu umowy dożywocia nie mają zastosowania przepisy odnoszące się do ustalenia zakresu obowiązku alimentacyjnego. Dożywocie i obowiązek alimentacyjny w żadnym przypadku nie mogą być ze sobą utożsamiane.

10 Umowa z następcą Umowa nazwana uregulowana w ustawie z dnia 20 grudnia 1990r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz.U. z 2008r, Nr 50, poz. 291 z późn. zm.) zawierana w celu uzyskania emerytury rolniczej.

11 Treść umowy z następcą art. 84 u.u.s.r.
Przez umowę z następcą rolnik będący właścicielem (współwłaścicielem) gospodarstwa rolnego zobowiązuje się przenieść na osobę młodszą od niego co najmniej o 15 lat (następcę) własność (udział we współwłasności) i posiadanie tego gospodarstwa z chwilą nabycia prawa do emerytury lub renty inwalidzkiej,

12 Umowa z następcą jeżeli następca do tego czasu będzie pracować w tym gospodarstwie. Ponadto umowa z następcą może zawierać inne postanowienia, w szczególności dotyczące wzajemnych świadczeń stron przed i po przeniesieniu przez rolnika własności gospodarstwa rolnego na następcę. (art. 84)

13 Umowa z następcą Warunek pracy następcy w gospodarstwie rolnym uważa się za spełniony także w przypadku usprawiedliwionych lub uzgodnionych z rolnikiem przerw w pracy.

14 Umowa z następcą Art. 88 ust. 1 Rolnik po przeniesieniu własności gospodarstwa rolnego na następcę może żądać od niego świadczeń przewidzianych w art. 908 § 1 Kodeksu cywilnego, w zakresie uzasadnionym potrzebami rolnika i członków jego rodziny oraz warunkami majątkowymi i osobistymi następcy, z uwzględnieniem jego nakładu pracy w gospodarstwie rolnika i korzyści uzyskanych od rolnika przed objęciem gospodarstwa.

15 Umowa z następcą 2. Jeżeli rolnik przeniósł własność gospodarstwa rolnego na następcę przed nabyciem prawa do emerytury lub renty, a w umowie z następcą albo w umowie zawartej w celu wykonania tej umowy nie postanowiono inaczej, może on także żądać od następcy, w zakresie określonym w ust. 1, świadczeń pieniężnych w wysokości nieprzekraczającej połowy emerytury podstawowej miesięcznie do czasu nabycia prawa do emerytury lub renty.

16 Prawo pierwokupu Uregulowane w ustawie z dnia 11 kwietnia 2003r. o kształtowaniu ustroju rolnego (Dz.U. z 2012r., poz. 803 z późn. zm.) Przysługuje dzierżawcy, który spełni warunki określone w art. 3 u.k.u.r.

17 Art. 3 1) umowa dzierżawy została zawarta w formie pisemnej i ma datę pewną oraz była wykonywana co najmniej 3 lata, licząc od tej daty; 2) nabywana nieruchomość wchodzi w skład gospodarstwa rodzinnego dzierżawcy lub jest dzierżawiona przez spółdzielnie produkcji rolnej

18 Prawo pierwokupu ANR W przypadku braku uprawnionego do pierwokupu, o którym mowa w ust. 1, albo niewykonania przez niego tego prawa, prawo pierwokupu przysługuje z mocy ustawy Agencji działającej na rzecz Skarbu Państwa, gdy przedmiotem sprzedaży jest nieruchomość rolna o powierzchni nie mniejszej niż 5 ha.