Marek Fertsch Zarządzanie przepływem materiałów 1

Prezentacja na temat: "Marek Fertsch Zarządzanie przepływem materiałów 1"— Zapis prezentacji:

1 Marek Fertsch Zarządzanie przepływem materiałów 1
Planowanie zapotrzebowania materiałowego Zbiór technik wykorzystujących strukturę wyrobów, dane o zapasach i główny harmonogram produkcji dla wyliczenia zapotrzebowania na materiały i wyznaczania terminów zamawiania i dostaw. słownik APICS W Europie termin „planowanie zapotrzebowania materiałowego” używany jest zamiennie z terminem „zarządzanie przepływem materiałów”

2 Marek Fertsch Zarządzanie przepływem materiałów 2
Dane wykorzystywane w metodzie planowania zapotrzebowania materiałowego Struktura wyrobu Zapas dysponowany Cykl dostawy / produkcji Wielkość partii dostawy / partii produkcyjnej

3 Marek Fertsch Zarządzanie przepływem materiałów 1
Struktura wyrobu konstrukcyjna stosowana w metodzie Schemat montażowy planowania zapotrzebowania Receptura materiałowego Wzór prosta złożona (planistyczna) - lista materiałowa - modułowa - lista kompletacyjna - rodziny wyrobów - schemat montażowy - procentowa - wykaz części oryginalnych - superstruktura - wykaz części wspólnych - struktura + / - - struktura widmowa

4 Marek Fertsch Zarządzanie przepływem materiałów 4
Zapas dysponowany ZD1 = Zm ZD2 = Zm + ZT ZD2 = ZT ZD3 = (ZD1, ZD2) – R ZD4 = (ZD1, ZD2, ZD3) - ZZ

5 Marek Fertsch Zarządzanie przepływem materiałów 5
Cykle dostawy / produkcji w zaopatrzeniu - ustalane statystycznie lub - uzgodnione z dostawcą (stałe) w produkcji - wyliczane w oparciu o model szeregowy - znaczenie okresów rezerwowych i przerw międzyoperacyjnych

6 Marek Fertsch Zarządzanie przepływem materiałów 6
Cykl produkcji – przykład stanowiska n x tj1 1 n x tj2 2 τmo n x tj3 3 τmo długotrwałość cyklu τsz

7 Marek Fertsch Zarządzanie przepływem materiałów 7
Cykl produkcji – przykład – cd. m m τsz = n x Σ tji + Σ τmoi i= i=1 gdzie: n – wielkość partii produkcyjnej tji – czas jednostkowy i – operacji m – liczba operacji τmoi- i – przerwa międzyoperacyjna

8 Marek Fertsch Zarządzanie przepływem materiałów 8
Cykl produkcji – przykład – cd. τn = τsz + τr τsz / τr = 1- η gdzie: τn – cykl normatywny τr - okres rezerwowy η – współczynnik wykorzystania stanowisk

9 Marek Fertsch Zarządzanie przepływem materiałów 9
Dla określenia wielkości partii dostawy / partii produkcyjnej stosuje się najczęściej następujące metody: stała wielkość partii partia na partię partia o minimalnym koszcie całkowitym (LTC) stały rytm dostaw dostawa pokrywająca zapotrzebowanie stałego okresu równoważenie zapotrzebowania pomiędzy okresami (part – period – balancing) algorytm Wagnera – Whitina Literatura podstawowa: J. Orlicky „Planowanie potrzeb materiałowych” PWE Warszawa 1981

10 Marek Fertsch Zarządzanie przepływem materiałów 10
Harmonogram zapotrzebowania materiałowego Jednostki terminów 1 2 3 4 5 6 7 8 Zapotrzebo- wanie brutto Zapas dysponowany wanie netto Planowana dostawa Planowane zamówienie

11 Marek Fertsch Zarządzanie przepływem materiałów 11
Harmonogram zapotrzebowania materiałowego – przykład Jednostki terminów 1 2 3 4 5 6 7 8 Zapotrzebo- wanie brutto 10 12 Zapas dysponowany 20 0/23 23 wanie netto Planowana dostawa 25 Planowane zamówienie

12 Marek Fertsch Zarządzanie przepływem materiałów 12
Planowanie „z góry na dół” Generuje rozłożoną w czasie wielkość zapotrzebowania (harmonogram zapotrzebowania), które musi być pokryte dostawami pochodzącymi z produkcji lub z zakupu.

13 Marek Fertsch Zarządzanie przepływem materiałów 13
Planowanie „z dołu do góry” Wykonywana przez planistę analiza możliwości wprowadzenia zmian w harmonogramie zapotrzebowania materiałowego. Pozwala na opracowanie alternatywnych wersji harmonogramu poprzez skracanie lub wydłużanie cykli dostaw, zmianę wielkości partii, zastosowanie materiałów zastępczych.

14 Marek Fertsch Zarządzanie przepływem materiałów 14
Planowanie zapotrzebowania potencjału Planowanie zapotrzebowania potencjału to stosowana w metodzie planowania zapotrzebowania materiałowego procedura weryfikacji wykonalności harmonogramów zapotrzebowania materiałowego ze względu na dostępny potencjał. Stosuje się ją głównie w obszarze produkcji, chociaż zaawansowani użytkownicy systemów klasy ERP stosują ją również w sferze zaopatrzenia lub (w przypadku planowania zapotrzebowania dystrybucji) również w dystrybucji.

15 Marek Fertsch Zarządzanie przepływem materiałów 15
Harmonogram główny Zbiór informacji planistycznych sterujących planowaniem zapotrzebowania materiałowego. Zawiera dane dotyczące ilości i terminów produkcji poszczególnych zleceń głównego harmonogramu z uwzględnieniem prognozy zapotrzebowania, zapasów i innych istotnych informacji. Słownik APICS

16 Marek Fertsch Zarządzanie przepływem materiałów 16
poziom złożoności i horyzont opracowania głównego harmonogramu – nawiązanie do punktu rozdzielającego konflikty między funkcyjne wokół opracowywania głównego harmonogramu sprzedaż produkcja zaopatrzenie finanse

17 Marek Fertsch Zarządzanie przepływem materiałów 17
Punkty charakterystyczne głównego harmonogramu pierwszy punkt charakterystyczny rozdziela obszar pozostający w dyspozycji produkcji od obszaru będącego przedmiotem bieżących uzgodnień drugi punkt charakterystyczny rozdziela obszar będący przedmiotem bieżących uzgodnień od obszaru pozostającego w dyspozycji sprzedaży rola głównego planisty

18 Marek Fertsch Zarządzanie przepływem materiałów 18
wersja „produkcja na magazyn” Tygodnie 1 2 3 4 5 6 7 8 Prognoza popytu Zapas dysponowany Planowane dostawy Planowane uruchomienia

19 Marek Fertsch Zarządzanie przepływem materiałów 20
wersja „produkcja na magazyn”- przykład Tygodnie 1 2 3 4 5 6 7 8 Prognoza popytu 10 12 15 Zapas dysponowany 50 40 28 16 23 11 Planowane dostawy 35 Planowane uruchomienia

20 Marek Fertsch Zarządzanie przepływem materiałów 20
wersja „na indywidualne zamówienia” Tygodnie 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Zamówienia Planowane dostawy Planowane uruchomienia Możliwe dostawy

21 Marek Fertsch Zarządzanie przepływem materiałów 21
wersja „na indywidualne zamówienia” – przykład Tygodnie 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Zamówienia 20 40 Planowane dostawy 30 Planowane uruchomienia Możliwe do dostawy

22 Marek Fertsch Zarządzanie przepływem materiałów 22
We współczesnych systemach klasy ERP występuje jeszcze jedna wersja głównego harmonogramu – tak zwany „harmonogram mieszany”

23 Marek Fertsch Zarządzanie przepływem materiałów 23
Planowanie zapotrzebowania dystrybucji Adaptacja planowania zapotrzebowania materiałowego do potrzeb wielopoziomowych sieci dystrybucji Podstawą jest struktura dystrybucji danego towaru, lub grupy towarów Punkt rozdziału przesunięty do punktu sprzedaży W oparciu o prognozę zapotrzebowania w punktach sprzedaży opracowuje się harmonogramy dostaw do poszczególnych węzłów struktury dystrybucji towaru Własności użytkowe i warunki stosowania jak w przypadku planowania zapotrzebowania materiałowego

24 Marek Fertsch Zarządzanie przepływem materiałów 24
Własności użytkowe i warunki stosowania Centralne planowanie zapotrzebowania Każda pozycja asortymentowa ma tylko jeden harmonogram zapotrzebowania Harmonogram zapotrzebowania jest bieżąco aktualizowany Wszystkie źródła zapotrzebowania kojarzone w jednym harmonogramie

25 Marek Fertsch Zarządzanie przepływem materiałów 25
Własności użytkowe i warunki stosowania Przyspieszenie rotacji zapasów – do 6 razy Skracanie cykli dostawy – o połowę Redukcja zapasu robót w toku – do 25% Ograniczenie zapasu surowców – do 50% Podniesienie produktywności – do 10%

26 Marek Fertsch Zarządzanie przepływem materiałów 26
Planowanie zasobów wytwórczych i planowanie zasobów dystrybucji Zwrócenie uwagi na problem optymalnego doboru i wykorzystania zasobów Nowa koncepcja reagowania przedsiębiorstwa na zmiany w otoczeniu jako rozwiązanie problemu optymalizacji zasobów Dostosowanie zasobów do zapotrzebowania odbywa się poprzez wielostopniowy proces planowania

27 Marek Fertsch Zarządzanie przepływem materiałów 27
Model planowania Planowanie sprzedaży produktów Planowanie zapotrzebowania zasobów Planowanie główne Wstępne planowanie zapotrzebowania potencjału Harmonogram główny i Planowanie zapotrzebowania materiałowego Planowanie zapotrzebowania dystrybucji System produkcyjny Toyoty (J i T)

28 Marek Fertsch Zarządzanie przepływem materiałów 28
Plan główny Struktura: Główny plan finansowy Główny plan sprzedaży Główny plan produkcji Główny plan techniczny Główny plan remontowy Główny plan materiałowy Model offsetingu

29 Marek Fertsch Zarządzanie przepływem materiałów 29
WDRAŻANIE MRPII – ETAPY: WDROŻENIE MRP WDROŻENIE MODELU HARMONOGRAMU GLÓWNEGO I SYSTEMU PROGNOZOWANIA WDROŻENIE SYSTEMU PLANOWANIA WDROŻENIE SPECJALNYCH PROCEDUR PLANOWANIA W DLUGIM HORYZONCIE INTEGRACJA PLANOWANIA W HORYZONCIE OPERACYJNYM ( ZAPOTRZEBOWANIE MATERIALOWE – POTENCJAL – KOSZTY I FINANSE )

30 Marek Fertsch Zarządzanie przepływem materiałów 30
Just – in – Time System produkcyjny Toyoty Proces produkcyjny zorganizowany w formie linii Segmenty linii podzielone są magazynami – buforami w których gromadzi się zapas robót w toku Poszczególne segmenty linii uzbrojone są w uniwersalne wyposażenie Komunikacja pomiędzy segmentami uproszczona i sformalizowana – system kan – ban W każdym segmencie stały personel Zasada elastyczności czasowej Znaczna, ale ograniczona elastyczność jakościowa

31 Marek Fertsch Zarządzanie przepływem materiałów 31
System produkcyjny Toyoty – przykład Założenia: wytwarzane są trzy przedmioty – A, B i C, programy ich produkcji wynoszą odpowiednio: PA = PB = Pc= = 5000 szt/rok czasy jednostkowe wykonania poszczególnych operacji zestawiono w tabeli 1 2 3 4 5 6 7 8 A 0. 2 0. .3 0 .4 0.1 0..3 B 0.2 0.3 0..2 C 0. 3

32 Marek Fertsch Zarządzanie przepływem materiałów 32
System produkcyjny Toyoty – przykład – cd. Ustalenie dziennej partii produkcyjnej produkcja na jedną zmianę, dwieście dni w roku – dzienna partia produkcyjna n = 25 szt/dzień Ustalenie liczby segmentów, przydziału stanowisk do segmentów i cykli przepływu poszczególnych przedmiotów. 5 4 3 2 1 A A1 – 0. 66 A3 - 1 A5 – 1. 33 A7 – 0. 33 A8 -1 B B3 – 0. 33 B2 – 0. 66 B4 - 1 B8 – 0. 33, B6 – 0. 66 C C3 – 0. 33, C2 – 0. 33, C1 – 0. 33 C5 – 0. 66 C6 - 1 C7 – 0. 33 C8 - 1

33 Marek Fertsch Zarządzanie przepływem materiałów 33
System produkcyjny Toyoty – przykład – cd. 3. Ostateczne wyniki: Nr segmentu 1 2 3 4 5 Ilość i rodzaj stanowisk w segmencie 8 – 3 6 - 1 __________ 7 – 1 4 – 1 5 – 2 3 – 1 2 – 1 6 – 1 ______________ 3 -1 5 -1 ________ 1- 1 2 -1 _________ Ilość pracowników w segmencie

34 Marek Fertsch Zarządzanie przepływem materiałów 34
Just – in – Time Rozszerzenia i modyfikacje JiT w znaczeniu szerokim – dążenie do prostoty, eliminacja marnotrawstwa, rozwiązywanie problemów w oparciu o stały schemat działania, zaangażowanie personelu Zero zapasów – amerykańska modyfikacja systemu Toyoty (obecnie nazywana Just - in – Time) - unifikacja - zmiana modelu planowania - wytwarzanie „po sztuce” - jednominutowe przezbrojenia

35 Marek Fertsch Zarządzanie przepływem materiałów 35
JiT – efekty i warunki stosowania Efekty Redukcja zapasów Skrócenie cykli wykonania Podnoszenie jakości Obniżenie pracochłonności i kontroli produkcji Uproszczenie sterowania przepływem materiałów System produkcyjny Toyoty – ograniczony zakres stosowania Model „zero zapasów” – zakres stosowania znacznie szerszy, typowy dla współczesnego przemysłu samochodowego JiT w znaczeniu szerokim – nadaje się do stosowania w każdych warunkach