Ekonomia polityczna - wsparcie niewidzialnej ręki rynku

Prezentacja na temat: "Ekonomia polityczna - wsparcie niewidzialnej ręki rynku"— Zapis prezentacji:

1 Ekonomia polityczna - wsparcie niewidzialnej ręki rynku
Podstawy metodologiczne i główne nurty ekonomii politycznej Bibliografia: Tsuru S., Ku nowej ekonomii politycznej; w: Dopfer, K. Ekonomia w przyszłości, PWN, 1982 Wilkin, J. (red.) Czym jest ekonomia polityczna dzisiaj?, WNE UW, Warszawa, 2004 Lange O. Ekonomia polityczna t. 1., PWN, Warszawa, 1963 Łukasz Żurawski

2 Plan wystąpienia: Niewidzialna ręka rynku, praktyka, ewolucja
Ekonomia polityczna jako nauka społeczna, otwarta bardziej na inne dziedziny niż klasyczna ekonomia, metodologia Główne nurty ekonomii politycznej

3 (Nie)zawodna niewidzialna ręka rynku?
„Mając na uwadze swój własny interes człowiek często popiera interesy społeczeństwa skuteczniej niż wtedy, gdy zamierza służyć im rzeczywiście.” — Adam Smith, Bogactwo Narodów (1776) założenia i „wyjątki” wskaźniki pozbawione manipulacji, odzwierciedlające zmiany w gospodarce ceny administrowane, marża, sztywne stawki płac leseferyzm (wolność wyboru konsumenta) sytuacja życiowa, podaż  popyt (reklama, stres informacyjny) , czynnik nieznany efekty zewnętrzne nieistotne różne optima, problem ryzyka, skala problemu oraz czas występowania

4 Niewidzialna ręka rynku – ewolucja jakości /i sposobu produkcji/
kiedyś, później i obecnie kapitał, ziemia, praca /wspólnota pierwotna, niewolnictwo, feudalizm/ technologia /produkcja kapitalistyczna, socjalistyczna/ informacja /produkcja wirtualna?/ podmioty mające wpływ na efektywność NRR: duże koncerny politycy (polityczny cykl koniunkturalny)

5 Ekonomia polityczna - „nocny stróż” NRR
badanie i objaśnianie wzajemnych związków między: instytucjami, polityką, legislacją i gospodarką określanie priorytetów i sugerowanie działań łączenie osiągnięć różnych podejść naukowych przełożenie zmian w procesach produkcyjnych na inne niż ekonomiczna sfery życia ludzkiego współwystępowanie kultur ze specyficznym podejściem do pracy struktura konsumpcji

6 Ekonomia polityczna - metodologia
interdyscyplinarność ewolucyjność holistyczność i systemowe podejście analizowanie wzajemnych związków między władzą a rynkiem normatywność ekonomii jako pomoc w polityce ekonomiczno-społecznej (np. polityka spójności)

7 Główne nurty ekonomii politycznej:
Klasyczny (XVII-XIX) /Smith, D. Ricardo, J.S. Mill, A de Montchrétien/ niewidzialna ręka rynki (dobro publiczne jako suma dóbr prywatnych) teoria wartości (pozwala porównywać się ludziom przedsiębiorczym) problem podziału dóbr państwo – nocny stróż, poprawiający warunki gospodarowania płace to koszty utrzymania robotników Marksistowski /K. Marks, F. Engels, W. Lenin/ dorobek wyrósł z: socjalizmu utopijnego (Saint-Simon, Fourier, Owen), klasycznej filozofii niemieckiej (Kant, Hegel) angielskiej ekonomii klasycznej (Smith, Ricardo) silnie powiązanie wątków społecznych, filozoficznych ,politycznych i ekonom. współwłasność środków produkcji  klasy społeczne konflikty klas  rewolucje i zmiany stosunków produkcji oraz nadbudowy (ideologii) stosunki kapitalistyczne  eksploatacja klasy robotniczej państwo jest narzędziem w ręku klasy panującej

8 Główne nurty ekonomii politycznej:
New Political Economy (Political Economics) market failures  przełożone na efektywność funkcjonowania gospodarek rozszerzenie przedmiotu ekonomii na obszary dotychczas nie brane pod uwagę optymalizacja polityki do sfery gospodarczej (znaczenie instytucji - koszty transakcyjne) International Political Economy wiele wskaźników, z różnych dziedzin naukowych, na poziomie kilku gospodarek  cel: opisywanie i wyjaśnianie przyczyn rozwoju krajów Keynesowska utrudnienia w mechanizmach rynkowych ekonomii klasycznej rynek NIE prowadzi do efektywnej alokacji, równowagi i pełnego wykorzystania zasobów produkcyjnych rola interwencji państwa w gospodarce (sygnał do paniki?) postulat bezrobocia przymusowego niestabilność produkcji i wzrostu gospodarczego przebieg zatrudnienia, a cykl koniunkturalny i polityczny (M. Kalecki)