Struktura i redagowanie tekstów

Prezentacja na temat: "Struktura i redagowanie tekstów"— Zapis prezentacji:

1 Struktura i redagowanie tekstów

2 Struktura informacji prostej i rozwiniętej
Tytuł (nagłówek) ewentualnie nadtytuł (podtytuł) Lid Korpus i jego elementy, np.: śródtytuły wyimki Ilustracje Fotografie, rysunki, grafiki, wykresy

3 Typy tytułów Tytuły metaforyczne (poetyckie, symboliczne)
Tytuły informacyjne Tytuły stylizowane (na gwarę, na archaizmy, slogany, gatunki wypowiedzi, odmiany językowe itp.) Tytuły apelujące Tytuły tajemnicze

4 Typy tytułów (względy składniowe)
Jednowyrazowe Kilkuwyrazowe Równoważniki zdań Zdania pojedyncze Zdania złożone współrzędnie Zdania złożone podrzędnie Zdanie wykrzyknikowe, pytające

5 Typy lidów Streszczające Jednowątkowe (pojedyncze) Cytaty
Przedstawiające sytuację Analityczne Z tzw. trzaskiem Hasłowe Pytające Prognozujące Opisowe (barwne, obrazowe) Anegdotyczne

6 Korpus Korpus - konieczne są (zwłaszcza w dłuższym tekście, tj. informacji rozwiniętej): - śródtytuły (ale, w miarę możliwości, dodajemy ramki) lub... - można stosować tzw. wybicia/lifty (wyimki z tekstu – zwłaszcza gdy brak śródtytułów – ale to raczej w prasie policyjnej niż w bieżących komunikatach) Podane wyżej elementy (tytuł, podtytuł, lid i śródtytuły decydują o tym, czy czytelnik pozostanie przy tekście. Do tego zdjęcie...) to tzw. punkty zaczepienia, oparcia – przystanki dla wzroku, bodźce dla umysłu, sygnały, czy warto tekstowi poświęcić czas. Innymi słowy - to skrót materiału, artykułu. Jeśli atrakcyjny, większa szansa na to, że całość zostanie przeczytana (wysłuchana, obejrzana).

7 Język informacji (KISS i 4 zasady Pulitzera):
Zasada KISS (Keep it Short and Simple – krótko i prosto) Innymi słowy i nieco, za Josephem Pulitzerem, rozwijając: krótko – żeby przeczytali; jasno – żeby zrozumieli; obrazowo – żeby zapamiętali; dokładnie – żeby było zgodne z rzeczywistością, żeby nikt nie miał pretensji, żeby nie trzeba było prostować;

8 Język wypowiedzi prasowej (generalnie, nie tylko informacji)
Żywo Obrazowo Zrozumiale ŻYWO (a więc czynności, działanie, ruch). Tekst ożywiają czasowniki osobowe w stronie czynnej, pełnoznaczeniowe, ograniczające wielosłowie: Rzucił (zamiast: wykonał rzut) Otworzył (zamiast: dokonał otwarcia) Pomógł (zamiast: udzielił pomocy) Unikamy strony biernej (piszmy: złapali go, a nie: został złapany).

9 OBRAZOWO (używamy wyrazów konkretnych, możliwie najbardziej szczegółowych, aby widzieć, czuć, smakować, przeżywać) Konkret to przeciwieństwo abstraktu: konkretne jest coś, co można sfotografować, zobaczyć, narysować; abstrakcyjne są pojęcia typu: miłość, wiara, wiedza (wiary nie zobaczymy, modlitwę - czyjąś - można). Szczegółowy to przeciwieństwo ogólnego: fiat 126p jest terminem bardziej szczegółowym niż fiat, a fiat niż auto; wyraz „gorzki” oznacza większe uszczegółowienie niż „niesmaczny”; „przyszedł” szczegółowiej nazywa nam czynność niż „przybył”; „błyskawicznie” jest bardziej szczegółowe niż „szybko”.

10 ZROZUMIALE: Unikamy sztuczności, urzędowości (np. policyjnych zwrotów typu „doprowadził do stanu bezbronności”) Używamy słów rodzimych (piszmy „przykładem”, a nie „egzemplifikacją”) Piszemy o konkretnych osobach i przedmiotach (patrz wyżej) Unikamy wielosłowia (zielona farba, a nie: farba w kolorze zielonym; strzelił, a nie oddał strzał – patrz wyżej: czasowniki pełno- i niepełnoznaczeniowe)

11 Krótkie zdania, krótkie akapity
Używamy zdań krótkich, pojedynczych, unikamy wielokrotnie złożonych Wyniki badań nad rozumieniem tekstu uzmysławiają bowiem, że: Trudność rozumienia zdania rośnie wraz z jego długością i nasyceniem wyrazami rzadko używanymi w mowie potocznej i długimi. Łatwiej przyswajalne są teksty krótkie, podzielone na krótkie akapity, rozdzielone śródtytułami lub wytłuszczonymi początkami.