Materiały internetowe

Prezentacja na temat: "Materiały internetowe"— Zapis prezentacji:

1 Materiały internetowe

2 Struktura elektronowa azotowców
Pierwiastek Symbol Struktura elektronowa Stopnie utlenienia Liczby koordynacyjne Azot N [He] 2s22p3 -III, -II, -I, 0, I, II, III, IV, V (1), (2), 3, 4 Fosfor P [Ne] 3s23p3 III, V 3, 4, 5, 6 Arsen As [Ar] 3d104s24p3 3, 4, (5), 6 Antymon Sb [Kr] 4d105s25p3 Bizmut Bi [Xe] 4f145d106s26p3 3, 6

3 Stopnie utlenienia azotowców

4 Połączenia z wodorem - wodorki
Hybrydyzacja typu sp3  cząsteczki w kształcie piramidy   kąty od 106o (dla NH3) do 91o (dla SbH3 i BiH3). NH3  cząsteczka polarna   = 1,48 D   wiązanie atomowe spolaryzowane  asocjacja cząsteczek NH3 w stanie ciekłym: N - H N (wiązania wodorowe) Pozostałe wodorki są niepolarne  mała różnica elektroujemności pomiędzy wodorem i azotowcem.

5 Połączenia z wodorem - wodorki
Amoniak

6 Połączenia z wodorem - wodorki
Amoniak

7 Połączenia z wodorem - wodorki
Amoniak

8 Połączenia z wodorem - wodorki

9 Połączenia z wodorem - wodorki

10 Tlenowe połączenia azotowców

11 Tlenowe połączenia azotowców

12 Tlenowe połączenia azotowców

13 Tlenowe połączenia azotowców

14 Tlenowe połączenia azotowców

15 Tlenowe połączenia azotowców

16 Otrzymywanie kwasu azotowego – etapy otrzymywania

17 HNO3

18 Tlenki fosforu, arsenu, antymonu i bizmutu
Fosfor, arsen i antymon nie tworzą prostych tlenków Me2O3 i Me2O5, tylko odpowiednie dimery (odróżnia je to od azotu, który ma zdolność do tworzenia wiązań wielokrotnych). Bizmut tworzy tlenek (Bi2O3)n (o budowie polimerycznej), a pięciotlenku Bi2O5 nie tworzy wcale: 4Me + 3O2 → Me4O6 (Me=P, As, Sb) 4nBi + 3nO2 → 2(Bi2O3)n Zasadowość tritlenków rośnie w szeregu N2O3 → (Bi2O3)n. Tritlenki azotu, fosforu i arsenu są kwasowe, antymonu – amfoteryczny a bizmutu – zasadowy. Trwałość pentatlenków maleje w szeregu N2O5 → Sb4O10.

19 Tlenki i kwasy tlenowe fosforu

20 Tlenki i kwasy tlenowe fosforu

21 Połączenia pozostałych azotowców z tlenem

22 Połączenia pozostałych azotowców z tlenem

23 Nawozy azotowe - to nawozy, które zawierają główny składnik pokarmowy roślin - azot, niezbędny do syntezy m.in. białek, często w formie bezpośrednio przyswajalnej przez rośliny, rzadziej w formie przyswajalnej po przemianach zachodzących w glebie. Spośród wszelkich nawozów mineralnych nawozy azotowe mają największe znaczenie gospodarcze, wpływając w największym stopniu na plonowanie większości roślin. Nawozy te dzieli się na: amonowe: siarczan (21% N), chlorek amonu (25% N), węglan amonu, ortofosforan(V) amonu, woda amoniakalna saletrzane (azotanowe(V)): saletra wapniowa (14% N), saletra sodowa (15% N), saletra potasowa (14% N) saletrzano-amonowe: mieszaniny soli amonu i saletr oraz saletra amonowa (34% N), saletrzak amidowe np. mocznik (46% N). Do nawozów azotowych zaliczyć można ponadto niektóre mączki nawozowe, takie jak mączka rybna (mączka mięsna) % N, mączka rogowa, z kopyt, racic % N, mączka z suszonej krwi % N itp.

24 Nawozy fosforowe

25 TLENOWCE

26 Siarczki, selenki i tellurki - do 50% wiązania jonowego.
Stopnie utlenienia główny stopień utlenienia -2 (H2O, H2S), tlen poza -2 st. utlenienia występuje też na -1 (H2O2) i na +2 (OF2), pozostałe tlenowce występują na stopniach utlenienia: +2, +4, + 6, trwałość stopni utlenienia +4 i +6 wzrasta ze wzrostem masy atomowej tlenowca. Tlenki – przeważają wiązania jonowe. Siarczki, selenki i tellurki - do 50% wiązania jonowego.

27 Występowanie w przyrodzie

28 Występowanie w przyrodzie

29 Otrzymywanie

30 Otrzymywanie S S Siarka metoda odkrywkowa - Tarnobrzeg
b) metoda Frascha – wytapianie siarki przegrzaną parą wodną c) metoda Clausa H2S + 1/2O2 = H2O + S d) metoda laboratoryjna S2O H+ = S + SO2 + H2O

31 Otrzymywanie -selen S S
Występuje w skorupie ziemskiej w ilości 0,05 ppm jako zanieczyszczenie niektórych rud siarczkowych. Przemysłowo pozyskuje się go jako produkt uboczny rafinacji rud miedzi i siarki. Doprowadzony do postaci tlenku (SeO2) selen rozpuszcza się w kwasie azotowym. Następnie przepuszcza się przez tak otrzymany roztwór dwutlenek siarki. Wolny selen wytrąca się jako czerwony osad (odmiana alotropowa beta). Laboratoryjnie selen otrzymuje się redukując hydrazyną kwas selenowy(VI) (H2SeO4). Z punktu widzenia odżywiania bogatym źródłem selenu jest pszenica, ryż brązowy, owies, pestki dyni, a także drób. Selen jest jednym z niezbędnych ultraelementów, który musi być dostarczany w pożywieniu. Zawartość selenu w produktach spożywczych różni się znacznie, co związane jest z dużymi różnicami w zawartości selenu w glebie i wodzie w różnych częściach świata. Gleby na terenie Polski są uważane za ubogie w selen.

32 Tellur Tellur w postaci krystalicznej jest srebrzystobiały i kruchy. Reaguje ze stężonym kwasem azotowym(V) tworząc kwas tellurowy(IV) (tellurawy), w reakcji telluru z wodą królewską powstaje kwas tellurowy(VI) (tellurowy). Ze stężonym gorącym kwasem siarkowym(VI) tellur reaguje tworząc roztwór o barwie czerwonej, zawierający kationy tetratellurowe Te42+. Zabarwienie wynika z obecności 6 zdelokalizowanych elektronów π w płaskiej, kwadratowej strukturze kationów tetratellurowych. Kationy te pod wpływem wody hydrolizują z wydzieleniem czarnego osadu telluru. Te Tworzy tellurki Te2-, tellurany(IV) TeO32- i tellurany(VI) TeO42-. Tellurowodór H2Te jest nietrwałym, trującym gazem, o nieprzyjemnym zapachu. Pył i pary telluru działają szkodliwie przy ich wdychaniu, drażnią także oczy.

33 Struktura cząsteczek tlenu i siarki – Alotropia

34 Ozon

35 Ozon

36 Związki tlenowców z wodorem - wodorki

37 Związki tlenowców z wodorem - wodorki

38 Siarczki

39 Nadtlenek wodoru

40 Nadtlenek wodoru

41 Połączenia z tlenem

42

43 Kwaśny deszcz

44 Tlenowe kwasy siarki Uwaga:
Reakcje z udziałem reagentów podane w nawiasach nie zachodzą! Pokazano w ten sposób jedynie "pochodzenie" tych kwasów.

45 Pozostałe kwasy: +6 st. utlenienia
Tlenowe kwasy siarki H2S2O3 nie istnieje, a jedynie jego sole. Stopnie utlenienia siarki w tych kwasach: H2SO3 + 4 st. utlenienia H2S2O3 + 2 st. utlenienia (formalny) - faktyczne - 2 i +6 Pozostałe kwasy: +6 st. utlenienia

46 Kwas siarkowy

47 Otrzymywanie kwasu siarkowego

48 Sole tlenowych kwasów siarki

49 Tlenowe kwasy siarki

50 Tlenowe połączenia selenu i telluru