Bezpieczna jesień życia Jak nie dać się oszustom? Metody działania i techniki manipulacji stosowane przez sprawców oszustw.

Prezentacja na temat: "Bezpieczna jesień życia Jak nie dać się oszustom? Metody działania i techniki manipulacji stosowane przez sprawców oszustw."— Zapis prezentacji:

1 Bezpieczna jesień życia Jak nie dać się oszustom? Metody działania i techniki manipulacji stosowane przez sprawców oszustw.

2 W 2008 roku na terenie kraju popełnionych zostało 705 oszustw metodą „na wnuczka” W 2008 roku na terenie kraju popełnionych zostało 705 oszustw metodą „na wnuczka” W 2009 roku na terenie kraju popełnionych zostało 1059 oszustw metodą „na wnuczka” W 2009 roku na terenie kraju popełnionych zostało 1059 oszustw metodą „na wnuczka” W 2010 roku na terenie kraju popełnionych zostało 1024 oszustw metodą „na wnuczka” W 2010 roku na terenie kraju popełnionych zostało 1024 oszustw metodą „na wnuczka”

3 Osoby w skutek działalności przestępczej tracą duże kwoty pieniędzy, nawet oszczędności całego życia. * W Warszawie w wyniku przestępstwa „na wnuczka” utracono 1 918 991 zł. * W województwie pomorskim – 455 994 zł * W województwie podlaskim – 330 050 zł * W województwie warmińsko – mazurskim – 24 465 zł.

4 Pamiętajmy! Pomysłowość oszustów jest nieograniczona. Błędem jest niedocenianie przeciwnika! Jak nie dać się oszustwom? Metody działania i techniki manipulacji stosowanych przez sprawców oszustw

5 Najczęściej stosowane metody działania: „na wnuczka” „na wnuczka” „na szklankę wody” „na szklankę wody” „na kominiarza” „na kominiarza” „na policjanta” „na policjanta” „na pracownika pomocy społecznej” „na pracownika pomocy społecznej” „na śnieg” „na śnieg”

6 „Metoda na wnuczka” Rozmowa telefoniczna

7 Sprawcy z potencjalnymi „ofiarami” kontaktują się najczęściej w godzinach porannych, kiedy ofiara w domu jest sama. Przestępcy posługują się różnymi „legendami” i metodami mającymi uwiarygodnić ich, jako członków rodziny osób pokrzywdzonych. Cały proceder inicjowany jest rozmową telefoniczną sprawcy pełniącego rolę tzw. „telefonisty”.

8 Oszuści często posługują się książkami telefonicznymi, z których wybierają osoby o imionach często występujących u osób starszych. Następnie dzwonią na wybrany numer telefonu. Rozmowa prowadzona jest w taki sposób, aby oszukiwana osoba uwierzyła, że rozmawia z kimś ze swojej rodziny i sama wymieniła jego imię oraz inne dane, pozwalające przestępcom wiarygodnie pokierować dalszą rozmową.

9 Gdy osoba oszukiwana ma wątpliwości, co do tożsamości dzwoniącego, oszuści bardzo często stosują szantaż emocjonalny: płaczą, błagają o pomoc lub pozorują torturowanie po rzekomym porwaniu. Pod pozorem niepowtarzalnej, wyjątkowej okazji oszust zwraca się z prośbą o natychmiastową pomoc finansową, opowiadając różnorodne „legendy”

10 Oto najczęściej stosowane: „legendy”: Oto najczęściej stosowane: „legendy”: „na zakup nieruchomości lub ruchomości” – „telefonista” informuje, że jest w trakcie dokonywania bardzo korzystnej transakcji np. u notariusza i pilnie potrzebuje brakującej kwoty na jej sfinalizowanie.

11 Najczęściej stosowane: „legendy”: „na wypadek” – „telefonista” informuje, że spowodował wypadek samochodowy i pilnie potrzebuje pieniędzy na zapłacenie ofierze wypadku, aby uniknąć wezwania policji i rozprawy sądowej, „na porwanie” – rolę „telefonisty” pełni kobieta podająca się za córkę lub wnuczkę informując, że została porwana i musi zapłacić okup,

12 Najczęściej stosowane: „legendy”: „na maklera, inwestycje giełdowe” – „telefonista” mówi, że znajduje się w biurze maklerskim i pilnie potrzebuje pieniędzy na inwestycję giełdową, bo inaczej straci dużą sumę pieniędzy. Po odbiór gotówki wysyła kogoś podającego się za „maklera giełdowego”,

13 Najczęściej stosowane: „legendy”: „na zwrot długu znajomemu” – „telefonista” informuje, że zaciągnął u znajomego pożyczkę i w związku z nieszczęśliwym zdarzeniem tamtej osoby musi szybko zwrócić dług. Następnie po odbiór pieniędzy od oszukiwanej osoby przychodzi rzekomy znajomy, który potwierdza swoją ciężką sytuację finansową. Zdarza się, że „telefonista” nie wskazuje żadnego celu, na który potrzebuje pieniędzy, lecz niemal zawsze prosi o dyskrecję wobec innych członków rodziny. Zapewnia także o bardzo szybkim i osobistym zwrocie gotówki. Często oprócz gotówki (waluta polska i zagraniczna) sprawcy nakłaniają osobę oszukiwaną do wydania im również wartościowej biżuterii.

14 Uwaga! W przypadku, gdy przyszła ofiara nie chce udzielić pomocy, oszuści stosują metodę tzw. „na policjanta” Jeżeli osoba, którą próbują oszukać nie uwierzy, rozmowa jest natychmiast urywana. Jednak po chwili do osoby odmawiającej przysługi dzwoni kolejny telefon i rozmowę zaczyna kolejny oszust podszywający się pod policjanta, który chce zatrzymać „rzekomego krewnego - wnuczka”. Oszust próbuje przekonać do przekazania pieniędzy i obiecuje je zwrócić po zatrzymaniu na gorącym uczynku sprawców. Wykorzystując możliwość podłączenia się pod stacjonarne linie telefoniczne prosi o oddzwonienie na komendę i potwierdzenie powyższego faktu, sam udaje dyżurnego policji jednocześnie uspakajając oszukiwanego. Jeżeli osoba da się „wciągnąć w grę”, to jeszcze raz dzwoni „wnuczek” i prosi o pożyczkę, informując, że przyśle po nią swojego znajomego bo sam nie może. Niestety przekazane wnuczkowi pieniądze nigdy nie wracają do właściciela a naciągacze znikają.

15 Oszuści wykonują do swoich ofiar bardzo dużo połączeń telefonicznych, w krótkich odstępach czasu w celu wywarcia presji psychologicznej i nakłonienia do szybkiego przekazania pieniędzy. Takie częste telefony mają, także utrudnić osobie oszukiwanej nawiązanie kontaktu z członkami rodziny, rzekomo proszącymi o pomoc finansową.

16 Oszust prosi o przygotowanie gotówki do odbioru spod bloku w którym mieszka ofiara lub wykonanie przelewu na konto bankowe albo nawet wspólne wyjście do oddziału banku, aby wypłacić pieniądze z konta. W większości przypadków oszust podsyła "zaufaną osobę", mówiąc, że nie może po pieniądze przyjechać osobiście, ale za chwilę przyjedzie po nie jakiś znajomy.

17 Po wyłudzeniu pieniędzy „telefonista”, chcąc zyskać na czasie, telefonicznie potwierdza odbiór gotówki i kolejny raz zapewnia o bardzo szybkim i osobistym zwrocie pożyczki. Takie zachowanie powoduje, że oszukani uświadamiają sobie fakt, że padli ofiarą przestępstwa dopiero, gdy nie następuje zwrot pieniędzy w obiecanym terminie.

18 Ofiara wierząc, że pomaga komuś bliskiemu w potrzebie, zostaje okradziona.

19 Pamiętaj! Bądź ostrożny w kontakcie z nieznajomym. Wszelkie telefoniczne prośby- w tym z zagranicy- o pomoc, grożą utratą pieniędzy. Nie ufaj osobom, które telefonicznie podają się za krewnych lub ich przyjaciół. Nie ulegaj presji czasu, daj sobie szansę na przemyślenie zaistniałej sytuacji, powiedz że pieniądze trzyma mąż, ale w tej chwili nie ma go w domu bo wyszedł do sklepu

20 Pamiętaj! Zawsze potwierdzaj "prośbę o pomoc", kontaktując się z osobą potrzebującą pomocy: wykonaj telefon na znany Ci wcześniej numer nigdy na podany przez dzwoniącego lub skontaktuj się z innym członkiem rodziny. Gdy ktoś dzwoni w takiej sprawie i pojawia się jakiekolwiek podejrzenie, że to może być oszustwo koniecznie powiadom Policję tel. 997 lub 112

21 Złodzieje mieszkaniowi

22 Oszust przedstawiając swoją historię, sprawia że zostaje zaproszony do mieszkania Legendy „na szklankę wody” „na szklankę wody” „na kominiarza” „na kominiarza” „na pracownika pomocy społecznej” „na pracownika pomocy społecznej” „na pracownika administracji” np. „na śnieg” „na pracownika administracji” np. „na śnieg” „na listonosza”, „na paczkę” „na listonosza”, „na paczkę”

23 Wpuszczeni do mieszkania, po uśpieniu czujności ofiary, wyłudzają od niej pieniądze albo wykorzystując moment nieuwagi dokonują kradzieży rzeczy będących w pobliżu - torebki z przedpokoju, kurtki z portfelem czy kluczyków i dokumentów do samochodu.

24 Jak zapobiec kradzieży? Drzwi wejściowe zawsze muszą być zamknięte na zamki, a drzwi tarasu czy okna na parterze uchylone ale tylko w pionie. Po zmroku warto też zasłaniać zasłony w oknach. Natomiast teren przed domem powinien być oświetlony, a krzewy i drzewa odpowiednio przycięte tak, aby nie ograniczały widoczności. Nigdy nie należy otwierać drzwi bez sprawdzenia, kto i po co przyszedł – trzeba spojrzeć przez wizjer i zapytać o powód wizyty. 2. W przedpokoju czy innym miejscu, gdzie mamy zwyczaj przyjmowania osób obcych, nie można pozostawiać rzeczy szczególnie cennych oraz ważnych dokumentów (np. portfela, kluczyków do samochodu, kluczy do mieszkania, saszetki z dokumentami, itp.). Rzeczy takie powinny być schowane (np. w szufladzie, szafce, czy innym bezpiecznym miejscu), a nie pozostawione „na widoku”.

25 Jak zapobiec kradzieży? Warto sprawdzać tablice informacyjne zamontowane w klatce schodowej, tam zamieszczane są informacje o terminach wizyt przedstawicieli różnego rodzaju instytucji i firm współpracujących z administratorem. Jeśli zjawił się przedstawiciel administracji osiedla, samorządu, elektrowni czy gazowni zawsze należy go sprawdzić. Poprosić o pokazanie legitymacji służbowej. Jeżeli nie mamy pewności co do jego autentyczności, możemy telefonicznie (bez otwierania drzwi) sprawdzić w danej instytucji czy był on skierowany pod wskazany adres.

26 Jak zapobiec kradzieży? Jeżeli już musimy kogoś wpuścić do domu, nie zostawiajmy go ani na chwilę samego. Najlepiej, żeby towarzyszyli nam wtedy sąsiedzi lub ktoś z rodziny. Pamiętaj! Koniecznie zamknij drzwi do mieszkania na zamek, żeby do mieszkania nie dostały się osoby trzecie! Nie przekazujmy akwizytorom, czy inkasentom żadnych pieniędzy i nie podpisujmy z nimi żadnych umów.

27 Jak zapobiec kradzieży? Nie użyczajmy im swojego telefonu zarówno stacjonarnego jak i komórkowego, Zawsze, kiedy zaistnieje taka sytuacja o swoich podejrzeniach należy powiadomić Policję (tel. 997 lub 112). Postarajmy się zapamiętać jak najwięcej szczegółów dotyczących wyglądu i ubioru „gościa” oraz numery rejestracyjne samochodu, którym się poruszał.

28 Bądźmy świadomi - bądźmy bezpieczni Nie dajmy się oszustom!!!

29 Dziękujemy za uwagę! nadkom. Małgorzata Bojarowska asp. szt. Wojciech Hrynowiecki Komenda Wojewódzka Policji w Olsztynie